Bến quê là một truyện ngắn làm nên tên tuổi của nhà văn Nguyễn Minh Châu. Bài viết dưới đây là tổng hợp một số mẫu Phân tích ý nghĩa tình huống truyện Bến quê - Nguyễn Minh Châu chọn lọc. Mời các bạn cùng tham khảo nhé:
Mục lục bài viết
1. Tình huống truyện Bến quê – Nguyễn Minh Châu:
Trong truyện ngắn Bến quê, ta thấy được tác giả đã xây dựng hai tình huống truyện đầy nghịch lí đó là:
– Tình huống thứ nhất: Nhân vật Nhĩ làm công việc được tạo điều kiện để có thể cho mình đi khắp nơi trên thế giới, nhưng đến cuối đời lại bị bệnh liệt toàn thân và không thể di chuyển.
– Tình huống thứ hai: Nhĩ phát hiện ra vẻ đẹp của bãi cát bên kia sông, khao khát được đặt chân đến đó nên đã nhờ con trai thực hiện mong muốn đó, nhưng đứa con mải chơi đến nỗi lỡ chuyến phà duy nhất qua sông ngày hôm đó và không thể thực hiện được mong muốn của cha.
* Ý nghĩa của hai tình huống truyện:
– Đặt các nhân vật vào một câu chuyện với tính chất nghịch lí, qua đó ta thấy được quy luật trong cuộc sống mà tác giả muốn gửi gắm: Trong cuộc sống của con người thường khó tránh khỏi những vòng vèo, chùng chình.
– Đánh thức con người biết trân trọng vẻ đẹp giản dị, gần gũi và bền vững của gia đình và quê hương.
2. Phân tích ý nghĩa tình huống truyện Bến quê – Nguyễn Minh Châu hay nhất:
Có thể nói rằng sự thành công của một tác phẩm văn học phụ thuộc và những tình huống truyện độc đáo và hấp dẫn mà tác giả xây dựng. Tác phẩm “Bến quê” của Nguyễn Minh Châu là một ví dụ điển hình về một tác phẩm tự sự được xây dựng thành công với một tình huống nghịch lý nhưng vô cùng đặc biệt.
Trong suốt cuộc đời mình, Nhĩ đã miệt mài khám phá nhiều vùng đất trên thế giới, nhưng một căn bệnh hiểm nghèo đã khiến anh trở thành người tàn tật, không thể tự mình di chuyển và phải nhờ đến sự giúp đỡ của người vợ là chị Liên trong mọi hoạt động sinh hoạt thường ngày. Tình huống trớ trêu xuất hiện khi Nhĩ bị liệt nhưng phát hiện ra vẻ đẹp đặc biệt của bãi cát bên kia sông ngay trước cửa sổ nhà mình, nhưng giờ đây anh không thể đặt chân lên đó được nữa. Anh đã nhờ con trai thực hiện ước nguyện, nhưng cậu bé mải mê chơi cờ thế trên đường và bỏ lỡ chuyến đò qua sông duy nhất trong ngày, khiến Nhĩ không thể thực hiện được ước nguyện cuối cùng của mình.
“Bến quê” khai thác nhiều tình huống nghịch lý. Tác giả đặt nhân vật Nhĩ vào hoàn cảnh vô cùng đặc biệt, anh đã đi đến hầu hết mọi nơi trên thế giới nhưng trong những ngày tháng cuối đời lại mắc phải căn bệnh hiểm nghèo khiến anh không thể di chuyển mà chỉ có thể nằm liệt giường. Nghịch lý này dẫn đến nghịch lý thứ hai: Nhĩ trong những ngày tháng cuối đời, đã thấy được vẻ đẹp kỳ lạ của một cảnh vật quen thuộc trước cửa sổ ngôi nhà mình đang sống, đó là bãi cát ven sông. Mặc dù chỉ cách anh rất gần, nhưng anh biết mình không thể đặt chân lên vùng đất đó nữa. Nhĩ phải nhờ con trai thay anh thực hiện mong muốn được đặt chân lên bãi cát bên kia bờ sông. Thế nhưng, cậu bé mải chơi cờ, nên đã bỏ lỡ chuyến đò duy nhất trong ngày. Khiến Nhĩ không thể thực hiện ước nguyện của mình.
Nhà văn Nguyễn Minh Châu đã xây dựng một loạt các tình huống nghịch lý nhằm nhắc nhở người đọc về những điều bất ngờ và ngẫu nhiên xảy ra trong cuộc sống và số phận con người. Những điều này nằm ngoài kế hoạch, mong muốn, tính toán và hiểu biết của con người. Tác giả cũng muốn gửi đến người đọc những suy nghĩ, tâm tư của mình về cuộc sống, rằng khi chúng ta luôn hướng tới những điều cao cả, chúng ta có thể bỏ qua vẻ đẹp gần gũi với mình. “Con người ta trên đường đời thật khó tránh được những cái điều vòng vèo hoặc chùng chình” và chỉ khi sắp lìa đời, ta mới nhận ra rằng sự giàu có, vẻ đẹp nằm ở những điều bình dị, gần gũi, lặng lẽ bên ta, như bãi cát bồi bên dòng sông ngoài cửa sổ, như người vợ chung thủy, hy sinh.
Như vậy, qua nhân vật Nhĩ, Nguyễn Minh Châu đã gửi gắm những khám phá của riêng mình: Cuộc sống con người luôn chứa đựng những nghịch lý, bất ngờ và trên đường đời, luôn khó tránh khỏi những điều quanh co, chùng chình. Truyện ngắn cũng nhắc nhở mỗi chúng ta hãy trân trọng những điều bình dị, gần gũi xung quanh mình, đặc biệt là gia đình, quê hương.
3. Phân tích ý nghĩa tình huống truyện Bến quê – Nguyễn Minh Châu ấn tượng nhất:
Tình huống trong truyện trong mỗi tác phẩm nhằm mục đích làm nổi bật tính cách, suy nghĩ và cảm xúc của từng nhân vật, đồng thời truyền tải chủ đề của tác phẩm. Có thể nói, tình huống truyện chính là chìa khóa giúp người đọc có thể dễ dàng khám phá tác phẩm, thông qua đó các nhân vật hiện lên rõ nét và sống động. Trong tác phẩm “Bến quê” của Nguyễn Minh Châu nhiều tình huống đặc biệt như thế này cũng xuất hiện. Tác giả đã đặt nhân vật Nhĩ vào tình thế sinh tử, mắc phải căn bệnh hiểm nghèo nhưng vẫn khát khao được sống và thực hiện ước mơ trong những ngày cuối của cuộc đời.
Có thể nhận thấy tác giả đã đặt nhân vật Nhĩ vào một tình huống đầy nghịch lí. Khi còn trẻ, Nhĩ từng là người thích khám phá thế giới, chu du khắp nơi trên Trái Đất. Nhưng đến cuối đời, anh lại mắc phải căn bệnh hiểm nghèo khiến anh không thể di chuyển, chỉ có thể nằm liệt giường và phụ thuộc vào vợ con. Điều đó giúp anh nhận ra rằng, dù luôn muốn tìm kiếm những điều mới mẻ, xa xôi, nhưng khi có thể bình tâm cảm nhận, anh phát hiện ra vẻ đẹp và giá trị đích thực của cuộc sống lại nằm ở những điều giản dị, gần gũi nhất, đó là bãi bồi ven sông.
Trong những ngày tháng bệnh tật, Nhĩ không thể làm được gì ngoài việc nhìn ra khung cửa sổ. Nhưng chính từ đó, anh cảm nhận được sự chăm sóc và hy sinh của vợ. Hoàn cảnh này giúp người đọc hiểu thêm về suy nghĩ của Nhĩ về cuộc sống xung quanh, đồng thời truyền tải thông điệp sâu sắc của tác giả về sự quan tâm và tầm quan trọng của những điều tuyệt vời xung quanh chúng ta, đó là những món quà mà chúng ta đã bỏ lỡ trong cuộc sống vì theo đuổi những giấc mơ xa vời.
Trong câu chuyện thứ hai, Nhĩ có tâm nguyện được đặt chân khám phá vùng đất ven sông. Nhưng đáng tiếc, hiện tại anh không thể tự di chuyển và chỉ có thể ngồi nhìn qua khung cửa sổ. Nhĩ nhận ra rằng anh đã bỏ lỡ những khoảnh khắc tuyệt đẹp và gần gũi nhất với mình và đi mơ mộng về những điều xa vời. Nhĩ chỉ có thể nhờ con trai mình biến giấc mơ đó thành hiện thực. Anh theo dõi từng bước chân của con trai mình trong quá trình này.
Nhưng thật đáng tiếc, cậu con trai của Nhĩ vì ham vui với trò chơi cờ thế trên phố, nên đã lỡ chuyến đò cuối cùng trong ngày. Cậu không thể sang bên kia sông được. Lúc đó Nhĩ dường như thấy được sự bất lực của bản thân, anh dùng tất cả sức lực của mình để thúc giục con trai để con không bị cám dỗ bởi những thứ vô nghĩa. Thông qua tình huống này cho thấy con người thường dễ bị cuốn vào những cám dỗ tầm thường xung quanh mình. Nếu không đủ tỉnh táo để vượt qua những phút yếu lòng ấy, họ dễ đánh mất những cơ hội quý giá.
Từ những suy nghĩ của nhân vật Nhĩ và những tình huống truyện đầy nghịch lí, tác giả đã mang đến cho người đọc những hiểu biết sâu sắc về cuộc sống và số phận con người. Và thông qua nhân vật Nhĩ, chúng ta cũng có thể tìm thấy bài học cho riêng mình ở mỗi giai đoạn khác nhau của cuộc sống. Với thế hệ chúng ta hiện nay, nhờ có Nhĩ, chúng ta hiểu được tầm quan trọng của việc sống gắn bó với quê hương, đất nước, nơi vẻ đẹp giản dị, thân thương và đầy cảm xúc vẫn còn được lưu giữ.
