Phân tích vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của con Sông Đà siêu hay

Hình ảnh dòng sông trong văn học Việt Nam? Dàn ý bài phân tích vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của con Sông Đà? Mở bài phân tích vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của con Sông Đà? Thân bài phân tích vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của con Sông Đà? Kết bài phân tích vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của con Sông Đà?

Trong tác phẩm Người lái đò sông Đà của nhà văn Nguyễn Tuân, sông Đà không chỉ được khắc họa với vẻ đẹp hung tàn như con thủy quái mà còn được miêu tả với dáng vẻ trữ tình đầy duyên dáng. Bài viết dưới đây về phân tích vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của con Sông Đà mời bạn theo dõi.

1. Hình ảnh dòng sông trong văn học Việt Nam:

Có thể nói hình ảnh những dòng sông là đề tài lớn trong văn học với ý nghĩa là một biểu tượng nghệ thuật đầy sức hút. Điều đó chắc chắn là bởi Việt Nam là một đất nước có hàng ngàn con sông lớn nhỏ cùng với địa hình phức tạp đã tạo nên bức tranh thiên nhiên khổng lồ khơi dậy bao trí tưởng tượng phong phú và tâm hồn nghệ sĩ của các nhà thơ, nhà văn. Những dòng sông ấy vừa là “người mẹ hiền” luôn che chở, dưỡng nuôi cuộc sống con người Việt Nam và cũng là bầu trời với bao kí ức tươi đẹp của mỗi cá nhân. Đôi khi, dòng sông cũng trở thành người bạn tâm tình.

Các tác phẩm văn học với chủ đề về con sông đầy ấn tượng có thể kể đến: Tống biệt hành của Thâm Tâm; Ai đã đặt tên cho dòng sông của Hoàng Phủ Ngọc Tường; Tràng giang của Huy Cận; Lỡ bước sang ngang của Nguyễn Bính; Nhớ con sông quê hương của Tế Hanh

2. Dàn ý bài phân tích vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của con Sông Đà:

Tác phẩm văn học Người lái đò sông Đà là đoạn trích thuộc tùy bút Sông Đà, là sản phẩm kết quả của chuyến đi ngược dòng cùng bộ đội cách mạng về Tây Bắc của tác giả Nguyễn Tuân. Tác phẩm vẽ nên được vẻ đẹp hùng vĩ của con sông Đà kỳ bí nơi rừng núi Tây Bắc nó đã để lại trong tâm hồn nghệ sĩ những ấn tượng rất sâu đậm. Điểm đặc trưng của Người lái đò sông Đà chính là Nguyễn Tuân đã thành công khi vừa khắc họa được vẻ đẹp của núi rừng và sông Đà vừa khắc họa chân thật vẻ đẹp của người lao động mang chất nghệ sĩ. Đồng thời cũng là tình yêu quê hương đất nước của Nguyễn Tuân.

Dưới đây là dàn ý phân tích vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của con Sông Đà:

2.1. Mở bài:

Giới thiệu về tác giả Nguyễn Tuân, tác phẩm Người lái đò sông Đà.

Giới thiệu vẻ đẹp trữ tình và thơ mộng của dòng sông Đà.

2.2. Thân bài:

Dáng vẻ của dòng sông

Dòng sông như người con gái với sắc đẹp đầy kiều diễm : “ Con Sông Đà tuôn dài tuôn dài như một áng tóc trữ tình, chân tóc ẩn hiện trong mây trời Tây Bắc bung nở hoa ban hoa gạo tháng hai và cuồn cuộn mù khói núi Mèo đốt nương xuân ”

Tất cả những cảnh vật thuộc sông Đà đều mang vẻ đẹp trữ tình và thơ mộng:

– Nước sông Đà đổi màu sắc theo mùa: “Mùa xuân…. xanh ngọc bích…Mùa thu …. lừ lừ chín đỏ như da mặt một người bầm đi vì rượu bữa”

– Hai bờ mang vẻ đẹp “hoang dại như một bờ tiền sử”

– Trên mặt sông Đà, những đàn cá vọt lên mặt dòng sông như đàn thoi đang rơi xuống.

Tâm hồn của dòng sông Đà:

Tác giả thấy sông Đà giống như một cố nhân mà ông đã thân quen.

Nhà văn cảm nhận được sự sâu sắc chất “đằm đằm ấm ấm” bên trong tâm hồn của con sông.

Ý nghĩa của hình ảnh sông Đà

Góp phần làm sắc nét hình tượng người lao động, người lái đò

Biểu lộ tình yêu thiên nhiên đất nước, sự tự hào, gắn bó tha thiết với cảnh vật thiên nhiên và lòng yêu nước đằm thấm của Nguyễn Tuân

Thể hiện phong cách nghệ thuật sắc sảo cùng quan điểm, tư tưởng của tác giả về nghệ thuật, cái đẹp.

2.3. Kết bài:

Khẳng định lại ý nghĩa của hình tượng sông Đà.

3. Mở bài phân tích vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của con Sông Đà:

Nếu như trong giai đoạn trước Cách mạng tháng Tám năm 1945, phong cách nghệ thuật Nguyễn Tuân để lại ấn tượng trong một chữ “ngông” trong nhân cách và tài năng đi khám phá tìm hiểu vẻ đẹp của thiên nhiên thời xưa còn sót lại thì sau cách mạng sáng tác của ông không còn là sự đối lập giữa quá khứ và hiện tại mà mang vẻ vừa cổ kính, vừa hiện đại. “ Người lái đò sông Đà ” là bài bút kí biểu đạt rõ điều này nhất. Con sông Đà hiện lên với hai nét tính cách hung bạo nhưng đầy trữ tình tạo nên một bức tranh độc lạ về thiên nhiên rừng núi Tây Bắc. Đặc biệt độc giả vô cùng ấn tượng với dáng vẻ đầy thơ mộng và trữ tình của con sông Đà.

4. Thân bài phân tích vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của con Sông Đà?

Trước hết, nhà văn Nguyễn Tuân cảm nhận dáng vẻ đầy trữ tình và thơ của sông Đà dưới nhiều góc nhìn khác nhau, lúc thì từ trên cao xuống với chi tiết đi máy bay, lúc lại nhìn từ bên trong ra khi cùng bộ đội ta vượt rừng ra với việc đi thuyền trên sông nước. Trừ trên cao xuống, nhà văn so sánh sông Đà “ như chiếc dây thừng ngoằn ngoèo ”, biện pháp tu từ so sánh đã cụ thể hóa hình dáng uyển chuyển và mượt mà của con sông Đà giống như những ca dao xưa ví con sông ấy như hình con long trên vùng núi Tây Bắc. Nguyễn Tuân liên tục sử dụng đến các hình ảnh trùng điệp đối sánh liên hoàn để tô đậm thêm cái vẻ đẹp muôn hình muôn vẻ của dòng sông Đà, “con sông Đà tuôn dài tuôn dài như một áng tóc trữ tình mà đầu tóc, chân tóc ẩn hiện trong mây trời Tây Bắc bung nở hoa ban hoa gạo tháng hai … ”. Với điệp ngữ “ tuôn dài ” được Nguyễn Tuân nhấn mạnh hai lần khi nhắc đến chiều dài của con sông Đà chảy dài suốt chiều dài biên giới Tổ quốc phía Tây. Thông qua phép so sánh đặc tả ấy sông Đà hiện lên như một áng tóc trữ tình mà óng ả, mềm mượt và mang vẻ duyên dáng yêu kiều của người con gái trong độ tuổi xinh đẹp nhất. Hình ảnh ẩn hiện mây trời rừng núi và phép so sánh bức tranh mây trời ấy cuồn cuộn chảy như mù khói đốt nương xuân làm tăng thêm vẻ hư ảo kín kẽ nhưng đầy tình tứ của dòng sông. Động từ mạnh “ bung nở ”  đứng trước hai loài hoa mang hơi thở mùa xuân là những bông hoa gạo đỏ tươi và những cánh hoa ban trắng tinh khiết tưởng chừng như đối lập nhau làm đậm đà thêm sắc màu rạo rực, lộng lẫy của dòng sông Đà đẹp tuyệt,  hấp dẫn lòng người ấy. Nhà văn Nguyễn Tuân phải rất yêu sông Đà lắm thì mới có thể nhìn nó với ánh nhìn đắm đuối mê hồn và dịu dàng đến thế. Xuyên qua những làn mây mùa xuân trắng xóa, ta thấy “ mùa xuân dòng sông xanh ngọc bích ” màu nước sông Đà được miêu tả vừa có sắc xanh quý phái lại vừa có ánh xanh lộng lẫy, lung linh thu hút khắp khoảng không khiến sông Đà bỗng hóa thành một viên ngọc bích khổng lồ của trời đất. Còn nhìn qua làn sương của mùa thu thì nước sông lại trở nên đỏ  lừ lừ giống như “ da mặt một người bầm đi vì rượu bữa ”, gợi cho người đọc hình ảnh nước sông Đà trở đầy phù sa, phì nhiêu tươi tốt đến bao cánh đồng nơi đây. Và đến khi đi từ rừng ra Nguyễn Tuân lại thấy sông Đà chói lóa nghịch ngợm như đứa trẻ con đang chơi đùa với miếng gương chiếu phản chiếu ánh mặt trời, ánh sáng chói lòa ấy cho ta cảm nhận rằng nước thật trong và cũng rất ấm cúng giữa không gian lành lạnh của núi rừng. Trên hai bên bờ bãi sông là những chuồn chuồn, bươm bướm đang cố khoe sắc màu lộng lẫy, rực rỡ nhất.

Cảnh đẹp đôi bờ sông Đà cũng được khắc nét trong khoảng không đầy chất thơ vừa trầm lắng vừa trữ tình : đôi bờ dòng sông hiện lên với vẻ đẹp “ hoang dại như một bờ tiền sử. Bờ sông hồn nhiên như một nỗi niềm cổ tích tuổi xưa … ”, nhưng đôi khi lại lặng tờ “ như từ đời Lí, đời Trần, đời Lê ”. Vẻ đẹp huyền ảo nhưng đầy cổ điển ấy đó còn được miêu tả qua những nét vẽ đầy sức sống về cảnh sắc: lá non nhú trong thân ngô trên nương, những con hươu đang thoải mái “ ngẩng đầu nhung khỏi áng cỏ sương ”. Trên mặt nước đàn cá thỏa mãn quẫy vọt lên trên mặt nước giống như đàn thoi đang rơi xuống. Tất cả những hình ảnh kì diệu và thú vị ấy cùng hòa quyện, kết hợp tạo nên vẻ đẹp nhẹ nhàng, thơ mộng, trữ tình của sông Đà. Đó chính là cái tài hoa của tác giả khi cho người đọc cảm nhận được hết nét tinh xảo, thâm thúy của cảnh sắc vạn vật thiên nhiên núi rừng Tây Bắc.

Cũng đôi mắt đầy yêu thương tự hào ấy Nguyễn Tuân ví dòng sông lúc thì như một cố nhân lâu ngày mới gặp lại, lúc lại đầm thắm như một tình nhân đi xa thì nhớ, gặp lại thì vui như “ gặp lại nắng giòn tan sau kì mưa dầm ” với niềm hạnh phúc riêng biệt. Tài hoa của nhà văn đã truyền đến cho đọc giả bao tình yêu sông Đà từ đó phát triển thành tình yêu quê hương đất nước.

5. Kết bài phân tích vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của con Sông Đà:

Ngòi bút tài hoa của Nguyễn Tuân tràn trề sự nâng niu quyện chặt cùng biện pháp nhân hóa khiến một bức tranh lộng lẫy, thơ mộng về sông Đà quá đỗi đẹp đẽ khắc sâu trong tâm trí người đọc. Khám phá sông Đà cùng nhà văn Nguyễn Tuân, ta mới thêm thấu hiểu chân lí: Thế giới không phải được tạo lập một lần mà mỗi một lần người nghệ sĩ độc lạ mở ra là một lần quốc tế lại được tạo lập ”

    5 / 5 ( 1 bình chọn )