Sinh ra ở trên đời, không ai lại không có một lần nguyện ước cho riêng mình điều chân thành như thế. Lạc vào thế giới huyền diệu trăm màu trăm sắc ấy, ta như ngợp đi giữa những yêu thương, giữa niềm khát khao hạnh phúc, giữa biết bao nỗi nhớ ngập tràn. “Tình ca ban mai” của Chế Lan Viên là bản nhạc lòng luôn tấu lên giai điệu ngọt ngào giữa muôn vàn thanh điệu của tình yêu.
Mục lục bài viết
1. Phân tích và cảm nhận Tình ca ban mai của Chế Lan Viên hay nhất:
“Tình ca ban mai” của nhà thơ Chế Lân Viên là một bản nhạc cảm động, vang lên giai điệu ngọt ngào, nhẹ nhàng giữa âm hưởng của vô số bản tình ca.
Ngay tựa đề của bài thơ là “Tình ca ban mai” đã gợi cho người đọc sự ngọt ngào sâu lắng và rất nhẹ nhàng. Có lẽ đây không chỉ là một bài thơ mà là một bài hát nói về tình yêu tuổi trẻ nồng nàn, tràn đầy sức sống và đam mê cháy bỏng. Phải chăng “Tình Ca Ban Mai” là bản nhạc du dương từ một trái tim tràn ngập yêu thương, một tình yêu hồn nhiên, một trái tim tin tưởng và trong sáng, nồng nàn như buổi sáng? Một tình yêu chung thủy và đẹp đẽ sẽ yêu say đắm mãi mãi?
Bóng dáng nhà thơ Chế Lan Viên ẩn sau những vần thơ chân thật của một người đang yêu:
“Em đi như chiều đi,
Gọi chim vườn bay hết”
Sự vận động không còn chỉ về em nữa mà nó đã lan rộng ra khắp cảnh vật. Em bước đi “như chiều đi” và chim ngoài vườn “đều bay hết”. Em “đánh cắp” trái tim anh và làm cho anh cứ nhớ nhung em. Những lời nói đó thật khắc khoải nhưng lại đầy tình yêu thương. “Em đi – như chiều đi.” Em là ánh sáng, là hơi thở, là trung tâm của cuộc sống. Khi em ra đi, chỉ còn nỗi cô đơn vây quanh tâm hồn anh. Ngay từ lời thơ đầu tiên, có thể nói rằng tác giả đã cho biết về vai trò và sức mạnh quan trọng của “em” đối với anh như thế nào. Anh không biết khi nào nhưng hình ảnh em đã in sâu vào tâm trí và trái tim anh.
“Em về, tựa mai về,
Rừng non xanh lộc biếc”
Ở khổ thơ thứ hai, nỗi buồn và sự cô đơn không còn tồn tại. Bởi vì em đã “trở lại”. Có em, lòng anh bỗng trở nên thật vui vẻ, em mang đến sức sống tươi mới và những bông hoa cho cảnh vật. Không còn nỗi buồn hay sự bồn chồn nào nữa, tất cả nỗi nhớ trong anh được hòa quyện với niềm vui vô bờ bến.
“Em ở, trời chưa ở,
Nắng sáng màu xanh che”
Trong mắt người đang yêu, từ lúc “em về” đến lúc “em ở”, mọi thứ dường như tươi đẹp và đều trở nên bừng sáng lên. Em dường như là ánh sáng rực rỡ nhất trên thế giới, xua tan những đêm tối tăm. “Màu xanh che” của “nắng sáng” là cảnh thường thấy, nhưng từ khi em đến với anh, mọi thứ trở nên đẹp đẽ và thanh tao biết bao.
“Tình em như sao khuya
Rải hạt vàng chi chít”
Đã không chỉ là “em” bây giờ đã trở thành “tình em” mà tình yêu của em cũng nồng nàn, chân thành, kiên cường và thủy chung như “sao khuya”. Dù chỉ là một chấm sáng nhỏ xíu như “rải hạt vàng chi chít”, anh cũng có thể cảm nhận được tình yêu sâu đậm của em dành cho anh. Điều đặc biệt ở đây là Chế Lan Viên không hề so sánh “Tình Em” với hình tượng “Vầng Trăng”. Có lẽ vì trăng dù sáng đến mấy cũng có lúc tối. Còn cánh đồng sao bạt ngàn sao chi chít, dày đặc rộng lớn kia đêm nào cũng nhấp nháy khiến bầu trời rộng lớn trở nên lấp lánh.
“Sợ gì chim bay đi,
Mang bóng chiều bay hết”
Tác giả đặt hai chữ “sợ gì” ở đầu câu thơ như thể quyết tâm lấy hết can đảm để thổ lộ với một điều gì đó.
“Tình ta như lộc biếc
Gọi ban mai lại về
Dù nắng trưa không ở
Ta vẫn còn sao khuya”
Càng cố quên em, anh lại càng nhớ em. Càng muốn buông bỏ và phớt lờ tầm quan trọng của em, anh càng nhận ra em quan trọng như thế nào. Trong khi bốn khổ thơ trước chỉ có xuất hiện “em” và “tình em” thì bốn khổ thơ tiếp theo lại thể hiện sự thay đổi rõ rệt khi tác giả đưa câu chuyện tình yêu tiến thêm một bước cao hơn thế này là “tình ta”. Bây giờ tình yêu chung của chúng ta đã trở thành một và được hợp nhất, có cả anh và em.
Niềm tin vào tình yêu của chúng ta đã tạo nên một niềm tin mãnh liệt xua tan nỗi sợ hãi, lo lắng. Tình yêu nồng nàn, hòa hợp của đôi ta sẽ giúp chúng ta vượt qua tất cả, chạm tới ánh bình minh và tràn ngập “rải hạt vàng chi chít”.
“Hạnh phúc trên đầu ta,
Rải hạt vàng chi chít”
Câu thơ cuối cùng được tác giả tách ra thành một khổ riêng biệt:
“Mai, hoa em lại về”
Tác giả đặt một dấu phẩy sau từ “mai”, dường như đó là động lực đằng sau niềm tin vững vàng của anh. Và có lẽ chỉ có nhà thơ Chế Lan Viên mới quyết định nói “Hoa Em” thật đẹp, khôn ngoan và xuất sắc như vậy.
Với tài năng bẩm sinh của thơ về chủ đề tình yêu với bút pháp nghệ thuật được vận dụng tài tình, kết cấu câu thơ ăn khớp, hài hòa… Chế Lan Viên đã tạo nên một “Tình ca ban mai” độc đáo, đáng nhớ và đầy ấn tượng.
2. Phân tích và cảm nhận Tình ca ban mai của Chế Lan Viên ấn tượng:
Khi nói về tình yêu, người ta có xu hướng chỉ tập trung vào cảm xúc và những gì trái tim mách bảo mà quên đi lý trí và suy nghĩ. Hoặc chỉ cần một phút suy nghĩ tỉnh táo, chúng ta lo lắng tình yêu sẽ vuột mất trong khoảnh khắc rung động của trái tim. Điều đó không sai nhưng cũng không hoàn toàn đúng. Cùng với nhà thơ Chế Lan Viên, ông đã mang đến cho người đọc linh cảm về một cuộc hành trình tình yêu qua nhiều bài thơ. “Tình ca ban mai” hòa quyện một chút lý trí và một chút thận trọng tạo nên một hương vị độc đáo. Bài thơ bắt đầu bằng những cảm xúc chân thật của đôi tình nhân.
“Em đi như chiều đi
Gọi chim vườn bay hết.”
Sự vận động này không chỉ của riêng “em” mà còn nhuốm màu sang cảnh vật xung quanh. “Em đi” cuộc sống dường như dần mờ nhạt đi. Em là ánh sáng của cuộc đời anh, em đi rồi, trái tim anh càng da diết nhớ nhung hơn. Mỗi câu nói dường như đều chứa đầy nỗi buồn và sự khao khát. Có thể nói, tác giả nhấn mạnh vai trò của hình bóng em trong câu thơ đầu tiên.
“Em về, tựa mai về,
Rừng non xanh lộc biếc”
Không giống như cảm giác của anh khi em đi, cảm giác của anh chợt chuyển sang niềm hạnh phúc vô bờ bến khi có em. “Em về ” Giống như sức sống trong anh đang trải rộng ra khắp cảnh vật. Đó không còn là nỗi nhớ nhung hay khắc khoải mà thay vào đó là niềm vui bất tận. Trong niềm hạnh phúc của anh, mọi thứ bỗng trở nên tươi đẹp hơn. Tất cả như đang mong chờ em trở lại:
“Em ở, trời chưa ở,
Nắng sáng màu xanh che”
Quả thật, không có gì đẹp hơn đôi mắt của người đang yêu. Mọi thứ dường như tỏa sáng hơn khi “em về”; “em ở”. Em là ánh sáng rực rỡ nhất trong cuộc đời anh. Chúng xua tan mọi buồn phiền, u sầu và bóng tối trong anh. Vẻ đẹp tồn tại trong mắt anh là “màu xanh che” và “nắng sáng”. Mọi thứ tưởng chừng như bình thường nhưng khi bạn “em ở” mọi thứ lại trở nên đẹp đẽ hơn. Sức mạnh của em không chỉ nằm ở hình bóng mà còn ở tâm hồn của em.
“Tình em như sao khuya
Rải hạt vàng chi chít”
Không chỉ là “em” nữa mà giờ là “tình em”. Sự tồn tại của em giống như một “sao khuya”. Sự tồn tại của em là ánh sao trong đêm tối. Dù chỉ là một điểm sáng nhỏ “rải hạt vàng chi chít” cũng đủ biết tình yêu của em sâu đậm đến nhường nào. Em như tia sáng mang đến cho anh niềm hy vọng lớn lao. Khi em về và khi em ở lại, anh tìm thấy niềm hạnh phúc vô tận. Thật khó để giải thích đầy đủ cảm xúc của anh.
“Sợ gì chim bay đi,
Mang bóng chiều bay hết”
Từ “sợ” ở đầu câu có nghĩa là anh đã lấy hết can đảm để nói từ đó. Cách nói chuyện ngập ngừng, nửa vời của anh dường như đang cố gắng tự trấn tĩnh mình nếu như “e. đi”. Bao nỗi hụt hẫng, kỷ niệm hằn sâu trong lòng đã tạo nên niềm tin mãnh liệt trong anh.
“Tình ta như lộc biếc
Gọi ban mai lại về
Dù nắng trưa không ở
Ta vẫn còn sao khuya”
Càng cố quên đi nỗi nhớ nhung, hình ảnh của em càng hiện rõ hơn. Càng coi nhẹ em, anh càng nhận ra em quan trọng như thế nào. Nếu những khổ thơ trước chỉ là “em” hay “tình em” thì ở đây cảm giác đó được nâng lên thành “tình ta”. Tình yêu bao gồm cả em và anh, không chỉ một hình ảnh duy nhất. Tình yêu đôi bên vượt qua tất cả như ánh bình minh.
“Hạnh phúc trên đầu ta
Mọc sao vàng chi chít”
Trong “Tình ca ban mai”, nhà thơ Chế Lan Viên đã cho người đọc thấy tài năng sáng tạo và sự khéo léo trong xoay chuyển các biện pháp nghệ thuật. Chính những dòng thơ nhẹ nhàng, đằm thắm của bài thơ đã tạo nên điểm nhấn ấn tượng và độc đáo cho tài năng của nhà thơ. Cái “tôi” trong bài thơ là sự đồng cảm sâu sắc của nhà thơ đối với thế hệ trẻ khao khát tình yêu. Chỉ bằng vài dòng thơ, Chế Lan Viên đã ngân lên cho cuộc sống bằng những rung động nhẹ nhàng và sâu lắng.
3. Giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật của “Tình ca ban mai”:
3.1. Giá trị nội dung:
Bài thơ “Tình ca ban mai” của Chế Lan Viên khắc họa giai điệu vui tươi, ngọt ngào của một bản tình ca về tình yêu, giai điệu du dương, nhẹ nhàng, đằm thắm tượng trưng cho tình yêu của tuổi trẻ. Tràn đầy sự rực rỡ và đam mê của một trái tim thực sự yêu thương và tin tưởng vào tình yêu của mình.
3.2. Giá trị nghệ thuật:
– Sử dụng thể thơ 5 chữ độc đáo
– Ngôn ngữ thơ giàu nhạc điệu và tinh tế
– Ngòi bút uyên bác và tạo được cái riêng
