Phân tích nhân vật Trương Phi trong Hồi trống Cổ thành

1. Dàn ý phân tích nhân vật Trương Phi trong Hồi trống Cổ thành:

1.1. Mở bài:

Giới thiệu tác giả La Quán Trung và đoạn trích “Hồi trống cổ thành” – một trong những tác phẩm nổi tiếng của ông. Tác giả La Quán Trung là một nhà văn nổi tiếng, đã có nhiều đóng góp đáng kể cho văn học Việt Nam.

1.2. Thân bài:

– Trương Phi khi nghe tin Quan Công đến:

+ Thái độ và hành động: Trương Phi vội vàng mặc áo giáp dẫn nghìn quân lên ải Bắc. Tuy không nói nhưng động thái này thể hiện tính nóng nảy của nhân vật.

-Trương Phi gặp Quan Công:

+ Thái độ và hành động: Trương Phi mắt trợn tròn, râu hùm vểnh ngược, hò hét như sấm và múa sà mâu tới đâm Quan Công. Cách xưng hô thô lỗ như “mày – tao, nó, thằng” thể hiện tính cách cương trực và kiên quyết của Trương Phi. Nguyên nhân là do nghi ngờ Quan Công phản bội.

– Trương Phi khi Sái Dương xuất hiện:

+ Suy nghĩ: Trương Phi nghĩ Quan Công đem quân đến bắt mình.

+ Hành động: Trương Phi múa bát xà mâu hăm hở xông lại đâm Quan Công và yêu cầu Quan Công đánh ba hồi trống để chém chết tướng giặc. Thái độ mạnh mẽ, kiên quyết của Trương Phi được thể hiện qua hành động này.

– Trương Phi khi Quan Công giết được Sái Dương:

+ Thái độ và hành động: Trương Phi rỏ nước mắt và thụp lạy Quan Công, thể hiện sự bao dung và lòng phục thiện của nhân vật.

– Nghệ thuật xây dựng nhân vật:

+ Khắc họa nhân vật qua lời nói và hành động.

+ Xây dựng diễn biến tình tiết độc đáo, kịch tính để nhân vật bộc lộ tính cách.

+ Nhân vật Trương Phi được xây dựng theo hướng điển hình hóa, đại diện cho những con người nóng nảy nhưng trọng nghĩa, khẳng khái.

+ Ngôn ngữ sinh động, cách kể chuyện hấp dẫn của tác giả giúp thêm phần sống động cho nhân vật Trương Phi.

1.3. Kết bài:

Khái quát nội dung và nghệ thuật xây dựng nhân vật Trương Phi trong đoạn trích “Hồi trống cổ thành”. Nhấn mạnh tính cách cương trực, kiên quyết và bao dung của Trương Phi, cũng như sự phức tạp và sâu sắc của nhân vật trong tác phẩm.

2. Phân tích nhân vật Trương Phi trong Hồi trống Cổ thành hay nhất:

Tam quốc diễn nghĩa của La Quán Trung là một tiểu thuyết thời trung cổ nổi tiếng, với hàng trăm nhân vật được tạo hình độc đáo về tính cách và ngoại hình. Trong số đó, Trương Phi đứng nổi bật với tính cách thẳng thắn, cương trực và lòng trung nghĩa. Vẻ đẹp của nhân vật này rõ nét nhất trong đoạn trích “Trống cổ”.

Tác phẩm được sáng tác vào đầu thời nhà Minh, mô tả cuộc chiến tranh kéo dài gần trăm năm tại Trung Quốc cổ đại, vào khoảng thế kỷ II – III. Ba thế lực chính nổi lên trong thời kỳ này là Tào Tháo, Vương Quân và Lưu Bị. Tam quốc diễn nghĩa chân thực tường minh tình hình chính trị của Trung Quốc, với điểm nổi bật là tình trạng cát cứ tranh giành quyền lực, đấu tranh gay gắt giữa các phe phái, xung đột liên miên và cảnh dân chúng đói khổ, chết đói. Tác phẩm thể hiện nguyện vọng của nhân dân là hòa bình, ổn định và thống nhất quốc gia.

Trong đoạn trích, Quan Công và chị dâu của ông đi tìm em trai là Lưu Bị. Trên đường, họ gặp lại Trương Phi và Trương Phi tức giận khi nghĩ rằng Quan Công đã phản bội và đầu hàng Tào Tháo. Quan Công phải trải qua một bài kiểm tra để chứng minh vô tội trước mắt Trương Phi.

Trương Phi được miêu tả là một người thẳng thắn, bộc trực, không bao giờ nói dối hay sống mập mờ. Tính cách này của Trương Phi rõ ràng và cụ thể hơn trong câu nói giao tiếp với hai người chị dâu, mà thực chất là nói với Quan Công: “Thần trung thà chết chứ không chịu nhục, lẽ nào đại nhân nam, thờ hai chủ.” Theo quan niệm xưa, trung quân chỉ thờ một chủ, sống chết chỉ vì một chủ, ai thờ hai chủ là phản bội. Dựa trên quan điểm này, Trương Phi suy đoán tướng mạo và hành động của Quan Công.

Ngạc nhiên trước việc Quan Công trở về sau khi phản bội vườn đào và đầu hàng Tào Tháo, kẻ thù lớn của Lưu Bị, Trương Phi càng tin tưởng vào khả năng phán đoán của mình. Quan Công đang trở về dưới trướng Tào Tháo và được phong tứ hầu, một vị trí cao quý. Trương Phi cho rằng Quan Công đến là để lừa đảo và chiếm Cổ Thành. Với những bằng chứng rõ ràng và suy luận chính xác, Trương Phi tố cáo Quan Công ba lần. Ông tố cáo Quan Công bội bạc và nói: “Ngươi bội ta, còn mặt mũi nào gặp ta?” Tiếp theo, Trương Phi tố cáo Quan Công bất trung: “Ngươi bỏ ta, nhưng được phong tứ hầu, giờ lại đến lừa ta, ta quyết sống chết cùng ngươi.” Cuối cùng, ông buộc tội Quan Công là bất nhân: “Ngươi cũng láo, hắn không có lòng tốt, hắn đến đây để bắt ta.” Những lời buộc tội này bắt nguồn từ tính cách thẳng thắn, bộc trực của Trương Phi, đây chính là tính cách mà một người đầy tớ trung thành cần phải có.

Trương Phi đã có phản ứng mạnh mẽ trước Quan Công. Khi Tôn Cán thông báo Quan Công muốn gặp Trương Phi, ông ta không một lời nào và ngay lập tức mặc giáp, cưỡi ngựa, cầm giáo, dẫn theo một nghìn quân, hướng thẳng đến cửa bắc. Khi gặp Quan Công, ông ta tỏ ra tức giận và sẵn sàng chiến đấu. Quan Công hỏi vì sao, Trương Phi trả lời rằng ông ta nghi ngờ Quan Công phản bội. Dù hai chị dâu và Tôn Càn đã thanh minh cho Quan Công, Trương Phi vẫn không nghe và vẫn giữ quan điểm của mình.

Trong lúc quân cầm cờ Tào đến, Trương Phi càng tức giận và tuyên bố: “Vẫn là lần cuối.” Con ngựa quân mang cờ Tào là bằng chứng rõ ràng nhất cho sự phản bội của Quan Công và Trương Phi ngay lập tức cầm giáo tấn công.

Quan Công đồng ý chặt đầu tướng Tào để chứng minh lòng trung thành của mình. Tuy nhiên, Trương Phi đưa ra điều kiện thách thức, yêu cầu Quan Công chặt đầu tướng Tào trong ba hồi trống. Lựa chọn ba hồi trống là hợp lý nhất, phù hợp với tính cách nóng nảy của Trương Phi và cũng thể hiện sự tài năng của Quan Công. Đồng thời, điều kiện này cũng gửi gắm hy vọng rằng Quan Công vẫn giữ trung thành và không phản bội.

Quan Công không làm Trương Phi phải thất vọng. Trong ba lần đánh bại tướng của Tào Tháo trong ba hồi trống, Quan Công đã chứng minh lòng trung nghĩa của mình. Điều này mở ra giai đoạn hòa giải giữa họ. Trước đó, Trương Phi có tính nóng nảy, nhưng từ đó anh ta đã trở nên thận trọng hơn rất nhiều, hoàn toàn khác với bình thường. Trương Phi cần thời gian để xác nhận lòng trung thành của Quan Công với mình. Trước đó, Trương Phi đã chứng kiến Quan Công nói với Sái Dương rằng ông ta sẽ giết cháu mình, nhưng anh ta vẫn còn nghi ngờ. Trương Phi chỉ tin khi chứng kiến một người lính cầm cờ của quân Tào và từ đó, anh mới hiểu tường tận tình hình. Cuối cùng, qua cuộc đối thoại giữa hai chị dâu về những gian khổ và nguy hiểm mà Quan Công đã trải qua, Trương Phi mới hiểu và trân trọng Quan Công. Giọt nước mắt của Trương Phi đã chứng tỏ sự tận tâm và tình cảm của anh ta dành cho Quan Công.

Những nhân vật trong truyện được xây dựng chủ yếu thông qua đối thoại và hành động. Từ đó, tính cách của Trương Phi được thể hiện rõ ràng – bộc trực, nóng nảy, nhưng cũng rất trọng tình cảm. Cốt truyện của câu chuyện mang lại sự hấp dẫn, cuốn hút đối với người đọc. Các chi tiết trong truyện đều sắc nét, đặc biệt là chi tiết về ba hồi trống, mang ý nghĩa thách thức và làm rõ sự minh oan.

Với cốt truyện hấp dẫn và tình tiết đặc sắc, đoạn trích đã thể hiện tính cách bộc trực, thẳng thắn của Trương Phi – một tấm gương tiêu biểu của nhân vật. Đồng thời, đoạn trích cũng ca ngợi tình nghĩa cao cả, sâu sắc – một biểu hiện rõ nét của lòng trung thành.

3. Phân tích nhân vật Trương Phi trong Hồi trống Cổ thành ngắn gọn: 

Tam quốc diễn nghĩa của La Quán Trung là một trong những bộ tiểu thuyết nổi tiếng nhất thời trung đại. Tác phẩm này có hàng trăm nhân vật, và mỗi nhân vật đều được tạo hình với tính cách và ngoại hình riêng biệt. Trong số các nhân vật này, không thể không nhắc đến Trương Phi, người bộc trực, thẳng thắn và trung nghĩa. Vẻ đẹp của nhân vật này được thể hiện rõ nhất trong đoạn trích “Hồi trống cổ thành”.

Tác phẩm được viết vào đầu thời Minh, kể về một đất nước chia ba (cát cứ phân tranh) trong suốt hơn một thế kỷ của Trung Quốc thời cổ đại từ thế kỷ II đến thế kỷ III. Ba thế lực chính nổi lên trong tác phẩm là thế lực của Tào Tháo, thế lực của Vương Quyền và thế lực của Lưu Bị. Tuy nhiên, tác phẩm chủ yếu tập trung vào cuộc chiến tranh cát cứ, những sự nuốt chửng của quyền lực, những cuộc chiến liên miên và cảnh nghèo đói của dân chúng. Tác phẩm thể hiện khát khao của nhân dân về hòa bình, ổn định và thống nhất.

Trong đoạn trích, câu chuyện kể về việc Quan Công cùng chị dâu đi tìm Lưu Bị. Trên đường đi, họ gặp lại Trương Phi và Trương Phi cho rằng Quan Công là kẻ phản bội bỏ anh, ủng hộ Tào Tháo, điều này làm Trương Phi rất tức giận. Quan Công phải đối mặt với một thử thách để chứng minh sự trong sạch của mình.

Trương Phi là người có tính cách bộc trực, thẳng thắn, không bao giờ lấy lời nói điêu, không mập mờ hay úp mở. Quan điểm, lập trường này của Trương Phi được thể hiện rất rõ ràng, sắc sảo qua câu nói với hai chị dâu, cũng chính là để nói với Quan Công: “Trung thần thà chết chứ không chịu nhục, liệu nam nhi lại thờ hai chủ”. Theo quan niệm phong kiến, người trung thần là người chỉ thờ một chủ, chết sống chỉ vì một chủ đó, còn ai thờ hai chủ, đó là kẻ phản bội. Từ lập luận đó, Trương Phi suy xét, đánh giá về sự xuất hiện của Quan Công.

Quan Công bất ngờ trở về sau khi đã rời bỏ vườn đào, bỏ mình đầu hàng Tào Tháo, kẻ thù lớn của Lưu Bị. Hơn nữa, Quan Công đã ở dưới quyền Tào Tháo, được phong làm tứ hầu, còn tiếp tục quy phục Tào Tháo. Vì thế, sự trở về của Quan Công là để lừa Trương Phi, nhằm chiếm đoạt Cổ Thành. Hành động của Trương Phi dẫn đội quân theo mình khiến Trương Phi càng tin tưởng vào khả năng đánh giá của mình hơn. Trước những bằng chứng, suy luận rõ ràng, Trương Phi đã ba lần cáo buộc Quan Công. Trương Phi buộc tội Quan Công là kẻ bất ơn, vô ơn: “Ngươi đã vô ơn, mà còn mặt dám đến gặp ta nữa”. Không dừng lại ở đó, Trương Phi còn cáo buộc Quan Công là kẻ bất trung: “Ngươi đã bỏ ta, ủng hộ Tào Tháo, được phong tứ hầu, bây giờ lại đến lừa ta, ta quyết sẵn lòng sống chết với ngươi”. Và cuối cùng buộc tội Quan Công là kẻ bất nhân: “Ngươi cũng nói dối, hắn không có lòng tốt, hắn đến đây để bắt ta à”. Những lời buộc tội này đều phản ánh tính cách bộc trực, thẳng thắn của Trương Phi, đây là sự trung thân cần có của một người đầy tớ trung thành.

Sự việc Quan Công đánh bại Triệu Dương không hề khó nhưng lại rất có ý nghĩa vì đó là cách duy nhất để Quan Công giải oan. Sự giải oan cũng không hề dễ dàng nhưng nó thể hiện thái độ quyết liệt và rõ ràng của Trương Phi. Tác giả đã tạo nên một cảnh tượng sáng sủa để vừa ca ngợi tình cảm anh em gắn bó tình nghĩa của Lưu, Quan, Trương, vừa thể hiện rõ tính cách thẳng thắn của Trương Phi và lòng trắc ẩn của Quan Công.

Trương Phi và Quan Công đều là những tướng tài của nhà Thục, là những tượng đài đại diện cho đất nước này. Tác giả đã dùng lối kể chuyện dân gian, tạo nên một cốt truyện dễ hiểu trong sự đa dạng của các sự kiện, đạt tới chuẩn mực nghệ thuật kể chuyện. Tam quốc diễn nghĩa được coi là một tiểu thuyết cổ điển điển hình cả về nội dung và nghệ thuật. Sự thành công của tác phẩm không chỉ nằm ở giá trị lịch sử, quân sự và đạo đức mà còn do sự xây dựng tuyệt vời của các nhân vật. Các nhân vật đại diện trong Tam quốc diễn nghĩa đã trở thành một phần quan trọng của văn hóa và đọc giả phương Đông. Dù không khai thác tính cách thông qua phân tích tâm lý như tiểu thuyết đương đại, nhưng La Quán Trung vẫn xây dựng được những nhân vật đa dạng với đầy sức sống trong một thời kỳ lịch sử kéo dài gần một trăm năm với nhiều biến động.

Tác giả đã thông qua đoạn trích Hồi trống Cổ Thành tạo nên hai nhân vật Quan Công và Trương Phi, phô diễn vẻ đẹp sáng ngời của lòng nhân nghĩa, lòng trung thực và chân tình trong tình anh em, tôn chúa. Dù là tiểu thuyết về chiến trận, Tam quốc diễn nghĩa vẫn để lại nhiều câu chuyện mang tính giáo dục về tình nghĩa, lối sống và cách xử sự theo tiêu chuẩn Nhân, Lễ, Nghĩa, Trí, Tín của người quân tử phương Đông.