Khổ cuối bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ" của nhà thơ Thanh Hải là khúc ca mang những âm sắc riêng của xứ Huế ông yêu dâng lên non sông Việt Nam. Đây cũng chính là âm thanh của tình yêu quê hương đất nước của chính nhà thơ. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn phân tích khổ cuối bài thơ.
Mục lục bài viết
1. Dàn ý phân tích khổ cuối Mùa xuân nho nhỏ ngắn gọn nhất:
1.1. Mở bài:
– Giới thiệu tác giả Thanh Hải, tác phẩm “Mùa xuân nho nhỏ” và khổ cuối bài thơ.
1.2. Thân bài:
a. Khái quát chung:
– Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” sáng tác vào mùa đông năm 1980 khi tác giả đang trên giường bệnh những ngày cuối đời của ông.
– Bài thơ chứa đựng tình yêu đời, yêu người, yêu cuộc sống, khát khao được cống hiến cho cuộc đời, cho đất nước của nhà thơ.
b. Phân tích khổ cuối:
– Khổ cuối bài thơ là tiếng hát cuối đời mà nhà thơ dâng tặng cho non sông, đất nước.
– Khổ thơ cuối mở ra “mùa xuân” với cái “ta” chung của mọi người.
+ “Nam ai Nam bình”: là khúc nhạc đặc trưng của xứ Huế mộng mơ, mang âm điệu buồn thương, dịu dàng, trìu mến => Hai khúc ca trên đã cất lên với tình yêu Tổ quốc, quê hương dạt dào.
– Hai câu thơ “Nước non ngàn dặm mình/ Nước non ngàn dặm tình”: là đoạn điệp khúc ca ngợi quê hương Việt Nam “ngàn dặm” trong tình yêu thương dạt dào.
– Khúc ca quê hương được cất lên trong tiếng “nhịp phách tiền”, một thứ nhạc cụ truyền thống của xứ Huế, tươi vui, rộn rã ca ngợi quê hương, non sông Việt Nam.
1.3. Kết bài:
– Khẳng định giá trị nội dung và nghệ thuật đoạn thơ cuối.
2. Bài hướng dẫn phân tích khổ thơ cuối bài thơ Mùa xuân nho nhỏ:
Mùa xuân, với sự trở lại của sức sống, là thời điểm cho ta cảm nhận rõ ràng vẻ đẹp tự nhiên của thế giới xung quanh. Nơi đây, cây cối đâm chồi nảy lộc, chim én hót líu lo, và cả những bông hoa xinh đẹp cũng nở rộ khắp nơi. Mùa xuân thức tỉnh mọi giác quan của con người, tạo ra sức sống và niềm vui, khơi gợi trong ta những cảm xúc và sự trẻ trung. Điều đó được thể hiện rất rõ trong bài thơ Mùa xuân nho nhỏ của nhà thơ Thanh Hải, đặc biệt là ở khổ thơ cuối cùng.
Nhà thơ Thanh Hải có tên thật là Phạm Bá Ngoãn (1930-1980), sinh ra tại xã Phong Bình, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế. Ông sinh ra trong một gia đình trí thức nghèo, cha ông là một giáo viên và mẹ là một nông dân. Trong thời kỳ Việt Nam chịu sự cai trị tàn bạo của chính quyền Ngô Đình Diệm và Đế quốc Mỹ, cả nước phải trải qua biết bao khổ đau và đổ máu, nhưng thơ của Thanh Hải trở thành ngọn lửa sáng, thắp sáng niềm tin yêu Tổ quốc trong lòng nhân dân. Thơ của ông được biết đến với ngôn ngữ trong sáng, giàu nhạc điệu và chứa đựng bao cảm xúc chân thành và sâu lắng. Một số tác phẩm nổi bật của ông bao gồm Những đồng chí trung kiên, Dấu võng Trường Sơn, Huế mùa xuân,… Trong đó, Cháu nhớ Bác Hồ, Mồ anh hoa nở và Mùa xuân nho nhỏ được xem là những kiệt tác thơ ca của Thanh Hải. Trớ trêu thay, khi đất nước bước vào giai đoạn hòa bình, ông mắc căn bệnh xơ gan cổ trướng và chỉ sống được năm năm.
Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ được ông viết vào cuối năm 1980, khi nhà thơ đang lúc nằm trên giường bệnh, đây cũng chính là thời điểm một tháng trước khi ông qua đời. Đọc bài thơ, bên cạnh vẻ đẹp, khí thế của đất nước vào xuân, chúng ta còn tỏ tường tình yêu tha thiết của tác giả dành cho mảnh đất mình đã sinh ra và lớn lên. Khổ thơ cuối là sự hiến dâng, là nguyện vọng cuối cùng mà nhà thơ muốn thực hiện cho quê hương, đất nước mình:
“Mùa xuân – ta xin hát
Câu Nam ai, Nam bình
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế”
Sau khi thể hiện rằng mình không mong muốn những điều lớn lao mà chỉ muốn “Dâng cho đời một mùa xuân nho nhỏ”, nhà thơ Thanh Hải đã ca ngợi quê hương và đất nước thông qua điệu dân ca của xứ Huế. Mỗi khi câu thơ “Mùa xuân ta xin hát” vang lên, cảm xúc bồi hồi, ước muốn và khát khao của Thanh Hải được tái hiện rõ nét trước mắt độc giả. Đối với mùa xuân của đất trời, mùa xuân thắng lợi của Tổ quốc, tác giả muốn hát ca, muốn hòa mình vào không khí rộn ràng đó. “Nam ai” và “Nam bình” là hai điệu dân ca ngọt ngào của Huế, còn “phách tiền” là một loại nhạc cụ dân tộc dùng để điểm nhịp cho lời ca, tiếng đàn tranh và đàn tam thập lục. Thông qua việc đề cập đến những chi tiết này, nhà thơ muốn ca ngợi và thể hiện tình yêu của mình đối với di sản văn hóa phi vật thể của quê hương ông, cũng như dân tộc Việt Nam nói chung.
Như bao người con của dân tộc, tình yêu tha thiết của Thanh Hải dành cho đất nước được trải dài khắp lãnh thổ, từng con sông, dãy núi, cánh đồng và tiếng mẹ ầu ơ mỗi chiều. Nhà thơ muốn khắc ghi sâu trong tâm trí và trái tim mọi người vẻ đẹp của quê hương đất nước, nơi ông đã dành cả cuộc đời để yêu thương và gìn giữ. Dù sức khỏe yếu ớt và sắp về với đất mẹ, tâm hồn và trái tim của Thanh Hải vẫn tràn đầy nhiệt huyết và khao khát mãnh liệt. Tình cảm phi thường này đã khiến cho tác phẩm của ông vẫn còn sống động và trường tồn với thời gian, vượt qua mọi quy luật khắc nghiệt của cuộc đời và tạo nên một di sản văn hóa phi vật thể đặc biệt cho quê hương và dân tộc Việt Nam.
“Mùa xuân nho nhỏ” là một tác phẩm thơ đầy tình cảm và sáng tạo của nhà thơ Thanh Hải. Bài thơ này không chỉ mang đậm nét đẹp của mùa xuân, mà còn truyền tải một thông điệp sâu sắc về tình yêu quê hương, tình yêu đất nước.
Bài thơ kết thúc bằng một khổ thơ năm chữ năm chữ, với nhiều hình ảnh đẹp và giản dị. Thanh Hải đã tận dụng tài năng của mình để tạo nên một lối viết ẩn dụ sáng tạo, mang tính tượng trưng cao. Nhà thơ đã dùng hình ảnh những cánh chim bay lượn trên bầu trời, một biểu tượng của tự do và hy vọng, để mô tả cho mong muốn của mình về một cuộc sống tươi đẹp và tự do hơn cho quê hương.
Tuy bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” có những chi tiết đơn giản, giản dị, nhưng với tình cảm và sự tưởng tượng phong phú của Thanh Hải, nó trở thành một tác phẩm đầy ý nghĩa và gây cảm hứng cho người đọc. Bài thơ này chứa đựng tình yêu mãnh liệt của Thanh Hải đối với quê hương và mong muốn của ông về một cuộc sống tốt đẹp hơn cho đất nước.
3. Bài mẫu phân tích khổ thơ cuối bài Mùa xuân nho nhỏ chọn lọc siêu hay:
Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” của nhà thơ Thanh Hải không chỉ là một bức tranh mùa xuân rực rỡ, tràn đầy sức sống, mà còn là ước mơ, khát vọng của nhà thơ. Viết ra khi đang trong những ngày cuối đời, Thanh Hải muốn thể hiện mong muốn được hòa mình vào mùa xuân thiên nhiên, cống hiến cho đất nước mình một cách tận tụy. Bằng lối viết ẩn dụ sáng tạo, Thanh Hải đã truyền tải một thông điệp sâu sắc về tình yêu đối với quê hương, tình yêu với thiên nhiên và sự tận tụy trong cống hiến cho đất nước. Tác phẩm này là một tài sản văn học vô giá của văn hóa Việt Nam, là một bức tranh thơ đẹp về tình yêu và sự sống.
Ở khổ cuối của bài thơ, chúng ta thấy lời ca ngợi quê hương, đất nước của nhà thơ:
“Mùa xuân – ta xin hát
Câu Nam ai Nam bình
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế”.
Khổ thơ cuối cùng của bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” của nhà thơ Thanh Hải phát lên như một tiếng hát mang âm sắc riêng của xứ Huế, nơi ông yêu dấu và cống hiến cho đời. Những khổ đầu của bài thơ, ông xưng “tôi” để thể hiện cái “tôi” riêng của mình. Nhưng ở khổ thơ cuối cùng, ông xưng “ta”, cái “ta” chung của mọi người và của đất nước. Tiếng hát vang lên là “câu Nam ai Nam binh”, mang đặc trưng âm điệu buồn bã của xứ Huế, nhưng cũng chứa đựng niềm khao khát mãnh liệt của nhà thơ được dâng hiến cuộc đời cho đất nước.
Đất nước Việt Nam trải dài “ngàn dặm” và chứa đựng yêu thương, tình yêu. Nhà thơ muốn khắc ghi những âm thanh, hình ảnh và tình yêu đất nước vào tâm khảm của mình. Hai câu thơ cuối cùng lặp lại nhau chỉ khác nhau một chữ cuối cùng, như một điệp khúc du dương trong bài ca dâng tặng Tổ quốc. Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” là một tác phẩm văn chương đẹp và tình cảm, đậm đà tình yêu quê hương, với những hình ảnh giản dị, nhưng ẩn chứa những ý nghĩa sâu sắc về cuộc sống và đất nước.
Bài ca ấy vang lên trong “nhịp phách tiền” tươi vui của âm nhạc xứ Huế mà Thanh Hải yêu thích. Khó có ai biết được rằng những câu thơ trong khổ thơ cuối của bài thơ nhiệt huyết kia lại là những tiếng thơ cuối cùng của một trái tim yêu đời, yêu người của chính nhà thơ và “Mùa xuân nho nhỏ” quả là một bài thơ đặc biệt và nó sẽ còn trường tồn mãi với non sông Việt Nam như một khúc ca ca ngợi non sông, đất nước và khát khao được dâng mình cống hiến cho mùa xuân của nước nhà.
