Phân tích khổ 1 bài Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải hay nhất

1. Tóm tắt tác phẩm Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải:

Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ là tác phẩm của ông viết vào năm 1980, trong thời đại hòa bình và xây dựng đất nước. Trong bài thơ, Thanh Hải suy ngẫm về quá khứ và tương lai của đất nước. Lịch sử của dân tộc ta đã chứng kiến những thăng trầm của các thời kỳ phong kiến và hai cuộc kháng chiến thần kỳ. Những chiến công lấp lánh trong lịch sử đất nước như những vì sao tinh tú trên bầu trời, đánh dấu cho sức mạnh và bề dày lịch sử của đất nước trong hơn 4 nghìn năm. Thanh Hải mong muốn mỗi người trong cuộc sống của mình là một mùa xuân, và đất nước ta sẽ luôn là một mùa xuân tươi đẹp mãi mãi.

2. Dàn bài phân tích khổ 1 tác phẩm Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải:

2.1. Mở bài:

Giới thiệu tác giả Thanh Hải và nhắc đến khổ thơ đầu tiên trong bài thơ Mùa Xuân Nho Nhỏ.

2.2. Thân bài:

Phân tích câu “Mọc giữa dòng sông xanh/Một bông hoa tím biếc”. Đây là một ví dụ về nghệ thuật đảo ngữ, thể hiện sự sống động của loài hoa mọc trên mặt nước. Từ “dòng sông xanh” mở ra không gian mùa xuân rộng lớn và yên bình, tượng trưng cho mặt đất phẳng lặng và hiền hòa, đem đến cảm giác thư thái và tràn đầy sức sống. Màu tím là biểu tượng của làng quê Việt Nam và xứ Huế mộng mơ. Hai gam màu xanh và tím tạo ra một bức tranh xuân rực rỡ, sống động và đậm chất Huế thương.

 “Ơi con chim chiền chiện/Hót chi mà vang trời”:

Tiếng chim vang lên, phá tan cảnh tĩnh lặng, thổi vào không khí niềm vui sướng, náo nhiệt và đầy yêu đời, tạo nên không gian rộng lớn và đầy khoáng đạt. Giọng hót của loài chim là đại diện cho bầu trời, mang ta bay lượn qua những cung đường bao la và thoả mãn tâm hồn.

Lời ca của nhà thơ tưởng nhớ lại sự biến đổi của thiên nhiên, gợi lên trong ta những cảm xúc mạnh mẽ, thể hiện tình yêu sâu sắc với thiên nhiên, với mùa xuân và cuộc sống. Nó giúp cho tâm hồn ta vươn lên, xóa tan bất cứ khổ đau nào của bệnh tật hay cái chết đang đến gần.

“Từng giọt long lanh rơi/Tôi đưa tay tôi hứng”:

Tác giả thể hiện tình yêu và cảm nhận mùa xuân bằng tất cả tấm lòng. Những giọt nước “long lanh” gợi lên nhiều hình ảnh đẹp như sương sớm, mưa phùn, tiếng chim hót trên trời, nắng vàng, sông xanh… Tất cả đều mang nét đẹp dịu dàng của mùa xuân, chỉ những người có tấm lòng rộng lớn mới có thể đón nhận và cảm nhận được sự tuyệt vời mà tạo hóa đã ban tặng.

“Tôi đưa tay tôi hứng” – một thái độ trân trọng, yêu thương và kính trọng vẻ đẹp của thiên nhiên, của đất trời và mùa xuân bằng cả tấm lòng rạo rực niềm vui sướng.

2.3. Kết bài:

Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời.

Với khởi đầu của một khổ thơ, tác giả đã đem đến cho người đọc cảm giác náo nức trước sự giao mùa của mùa xuân. Thanh Hải đã tạo ra một bức tranh rực rỡ của mùa xuân với “dòng sông xanh mát”, “bông hoa tím nở”, cùng tiếng “chim chiền chiện” vang lên trên bầu trời. Hình ảnh con chim chiền chiện cất tiếng cao vút để báo tin xuân trong bài thơ của Thanh Hải làm chúng ta nghĩ đến sắc xuân trong Truyện Kiều của Đại thi hào Nguyễn Du:

“Ngày xuân con én đưa thoi Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi”.

Âm thanh thanh thoát của các chú chim đại diện cho mùa xuân khiến cho trái tim của chúng ta trở nên phơi phới và rạo rực. Từ ngữ cảm thán “ơi” của tác giả làm người đọc cảm nhận được sự yêu mến của Thanh Hải đối với chú chim ấy, để tác giả có thể tận hưởng trọn vẹn niềm vui của mùa xuân ở xứ Huế và trên khắp đất nước.

Mùa xuân là mùa của sự hòa bình và niềm vui, mùa xuân là khởi đầu của sự sống mới của con người và đất nước. Đồng thời, câu hỏi cảm thán của nhà thơ dành cho con chim cũng khiến cho người nghe cảm thấy xúc động và đầy cảm xúc: “Hót chi mà vang trời”.

Có thể tác giả đang cảm thấy hồi hộp và phấn khích khi nghe tiếng chim thanh thót, tha thiết và tươi vui ấy. Câu thơ giống như tiếng reo vui tươi đầy thú vị của tác giả, có vẻ như ông đang tham gia vào việc nói cười với bầy chim bay trên bầu trời cao và rộng lớn. 

Tác giả Thanh Hải đã sử dụng tất cả tâm hồn và sự nồng nhiệt của tuổi trẻ và đời người để truyền tải hết mùi hương của mùa xuân. Nếu tác giả háo hức nhìn thấy cánh chim bay trên bầu trời cao và nhìn thấy bông hoa tím trên dòng sông xanh, thì bây giờ lại dùng các giác quan để đón từng giọt sương sớm đang long lanh rơi xuống một cách tinh khiết.

“Cử chỉ tuy bình dị của nhà thơ” khi ông “đưa tay hứng” đã kích hoạt tất cả các giác quan và gợi cảm đến lạ. Đó là nét đặc sắc trong thơ của Thanh Hải, khi ông có tài chuyển đổi từ thính giác và thị giác sang xúc giác. Chỉ bằng những lời thơ giản dị, từ ngữ sinh động, tác giả đã tạo ra một khung cảnh mùa xuân với đầy đủ các sắc thái tuyệt vời và chân thật nhất.

Hai từ “tôi hứng” đã thể hiện sự trân trọng và cái tôi trữ tình của tác giả trước hình ảnh mùa xuân rực rỡ, đầy đủ sắc màu và âm thanh của xứ Huế mộng mơ, nơi đã trở thành đề tài trong những bài thơ và khúc ca của Thanh Hải.

3.2. Mẫu 2 – Phân tích khổ 1 bài Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải hay nhất:

Thanh Hải là một nhà thơ lớn lên và phát triển trong thời kỳ hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Tâm hồn nhạy cảm của ông được nuôi dưỡng bởi sông Hương Núi Ngự, và ông luôn gắn bó với cách mạng và quê hương đất nước cho đến hơi thở cuối cùng. Trong số các tác phẩm của ông, bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” nổi bật lên như một tác phẩm đáng chú ý. Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải miêu tả mùa xuân rất đặc sắc và ý nghĩa. Đoạn đầu bài thơ đã tạo cho người đọc một bức tranh xuân tươi đẹp:

“Mọc giữa dòng sông xanh

Một bông hoa tím biếc

Ơi con chim chiền chiện

Hót chi mà vang trời”

Mùa xuân được coi là khoảng thời gian đẹp nhất trong năm, là đề tài quen thuộc trong thơ ca Việt Nam. Đặc biệt, bài thơ này đã cho thấy được sự tươi vui và sâu sắc của mùa xuân trong lòng người đọc. Bông hoa tím biếc và tiếng chim chiền chiện mang đậm bản sắc của miền Trung và xứ Huế.

Nhà thơ đã sử dụng nghệ thuật đảo ngữ rất khéo léo khi đặt động từ “mọc” ở đầu câu, nhấn mạnh vẻ đẹp tràn đầy sức sống của mùa xuân thiên nhiên, đất trời. Bức tranh tươi sáng của mùa xuân trở nên sống động hơn với tiếng chim chiền chiện hót vang trời, khiến tâm hồn của người thi sĩ rung động và phát đi những cảm thán như “ơi, hót chi”. Khoảng trời ấy cũng trở nên đặc biệt hơn với tiếng hót của con chim, tác giả đã cảm nhận được điều đó và đưa nó vào bài thơ.

“Từng giọt long lanh rơi

Tôi đưa tay tôi hứng”

Tác giả cũng sử dụng hình ảnh một cách tinh tế để miêu tả giọt mưa xuân như những giọt long lanh rơi xuống. Cảm giác say mê và ngây ngất trước vẻ đẹp bình dị và nên thơ của mùa xuân đã khiến nhà thơ bồi hồi và xúc động, tạo nên một bức tranh mùa xuân tuyệt đẹp.

Với những ai đọc bài thơ này, đặc biệt là ở đoạn đầu tiên, sẽ cảm nhận được hơi thở, men rượu của mùa xuân đang tràn đầy vào đất trời, hòa vào thiên nhiên. Đó là một mùa xuân nho nhỏ mà nhà thơ Thanh Hải đã tặng cho đời vào những giây phút cuối của cuộc đời mình, và tác phẩm của ông đã mang lại cho độc giả cảm giác tươi mới và ngọt ngào của mùa xuân. Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” được sáng tác trong tình cảnh đặc biệt, trước khi nhà thơ chuẩn bị rời bỏ cuộc đời. Mặc dù vậy, bài thơ vẫn rất trẻ trung và đầy nhiệt huyết, thể hiện sự tận tụy và cống hiến của tác giả. Bằng cách sử dụng sự quan sát tinh tế của các giác quan nhạy cảm, Thanh Hải đã vẽ nên bức tranh mùa xuân thanh tịnh và đầy mơ mộng, mang đến cho người đọc những cảm xúc đằm thắm và giản dị.