Phân tích giá trị nhân đạo trong Chiếc thuyền ngoài xa hay nhất

1. Dàn ý giá trị nhân đạo của tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa:

1.1. Mở bài:

Giới thiệu tác giả, tác phẩm và vấn đề cần phân tích.

1.2. Thân bài:

- Tình huống truyện khi phát hiện chiếc thuyền đánh cá

- Tình huống truyện trong tòa án

- Giá trị nhân đạo trong tác phẩm

- Vẻ đẹp trong  tâm hồn của người đàn bà làng chài

1.3. Kết bài:

Nêu cảm nhận chung về giá trị nhân đạo trong tác phẩm.

2. Tóm tắt Chiếc thuyền ngoài xa ngắn gọn nhất:

Chiếc Thuyền Ngoài Xa là  câu chuyện dung hòa những trăn trở giữa nghệ thuật và  đạo đức đời sống. Phùng - một nhiếp ảnh gia đến vùng biển miền Trung để săn  những bức ảnh  thiên nhiên tuyệt đẹp. Sau nhiều ngày chờ đợi, anh chàng cũng nhận được bức tranh đắt giá. Nhưng đằng sau hình ảnh ấy là một  thực tế mà Phụng, một người phụ nữ bị chồng hành hạ, đánh đập nhưng  không bỏ chồng, bởi cuộc đời họ còn  nhiều điều mà người ngoài chưa biết, phải nghĩ đến. Phụng nhận ra rằng cả luật pháp lẫn thẩm phán đều không thể giúp ích gì cho cuộc sống của người phụ nữ này. Anh hiểu giá trị sâu sắc của cuộc sống, rằng  phải nhìn mọi thứ ở nhiều chiều chứ không  chỉ bằng cái nhìn bên ngoài.

3. Phân tích giá trị nhân đạo trong Chiếc thuyền ngoài xa hay nhất:

Sau ngày đất nước thống nhất, văn học Việt Nam có nhiều đổi mới, các nhà văn bắt đầu quan tâm và  viết về những vấn đề luân lý - đạo đức, nhân vật trung tâm không còn là những anh hùng cách mạng. Nhưng nhân vật trung tâm của các tác phẩm giai đoạn sau  75  là những con người bình thường, những con người không hoàn toàn lý tưởng, nhưng là sự pha trộn giữa rồng, phượng và rắn. Từ đó, tác giả tập trung sử dụng những sự kiện của đời sống nội tâm  để mang đến cho người đọc những cái nhìn  mới về khía cạnh nhân đạo cũng như hiện thực cuộc sống. Nguyễn Minh Châu là một trong những nhà văn như vậy, ông được coi là  tinh  hoa của  văn học Việt Nam và là bậc tiền bối tài ba của thời kỳ Phục hưng. Tác phẩm “Chiếc thuyền ngoài xa” là tác phẩm hay nhất của Nguyễn Minh Châu trong giai đoạn này, tác phẩm có cách nhìn mới, cách khai thác nhân vật, góc nhìn  tình huống truyện độc đáo đã mang đến cho người đọc thế giới tác giả, những giá trị nhân đạo sâu sắc mà ông gửi gắm trong tác phẩm, trong từng nhân vật của mình.

Chiếc thuyền ngoài xa được xây dựng  từ hai tình huống truyện độc đáo, câu chuyện bắt đầu từ việc nhiếp ảnh gia Phùng  cuối cùng cũng chụp được  cảnh “đắt trời cho” mà ông trời ban cho sau bao ngày “mai phục” trên bãi biển. Con thuyền lướt qua màn sương  trắng đục hòa cùng ánh bình minh hồng nhẹ nhàng lướt  vào bờ. Đối với Phùng, đó là vẻ đẹp hoàn hảo, vẻ đẹp hoàn mỹ, tâm hồn trong sáng chân thật, đạo đức và muôn vàn cảm xúc  tràn ngập  trái tim người nghệ sĩ khi anh đầu tư khoảnh khắc. Nhưng một bức ảnh đẹp, khiến hàng triệu người không khỏi trầm trồ, ngưỡng mộ, hóa ra đằng sau đó là tình cảnh tồi tệ và ghê tởm nhất của một con người, một kẻ bị đánh đập dã man. Hắn đối xử với người vợ xấu xí, thô lỗ như đánh một con vật, không ngừng buông ra những lời cay nghiệt, độc ác với cô nhưng cô không hề phản ứng, bình tĩnh, nhẫn nhục chịu đựng. Phùng là người không chịu được  sự bất công đó, anh yêu cái đẹp, sự hoàn hảo và anh cho rằng cuộc đời phải thế. Vì vậy, Phụng muốn giúp  người phụ nữ bất hạnh  thoát khỏi người chồng vũ phu của mình với sự giúp đỡ của Thẩm phán Tòa án quận, hy vọng sẽ cho cô một khởi đầu mới tốt đẹp! Nhưng mọi chuyện không như  Đẩu và Phùng nghĩ, người đàn bà kia không những không bỏ mặc người chồng vũ phu  mà ngược lại nhất quyết không chịu ly hôn khiến cả hai vô cùng hoang mang mà thậm chí có thể hơi thất vọng, bất lực. Tuy nhiên, Phùng và Đẩu đã khám phá ra nhiều điều chỉ bằng cách lắng nghe người phụ nữ làng chài, người tin tưởng vào giọng nói chuyên môn và sâu sắc của mình. Những điều này đã tạo nên giá trị nhân văn quý giá cho tác phẩm.

Đầu tiên, nhà văn Nguyễn Minh Châu muốn làm nổi bật mặt tối của xã hội sau giải phóng thông qua tình huống trần thuật trên bãi biển, đó không còn là nỗi đau chiến tranh, nỗi đau bị áp bức mà là nỗi đau bị áp bức. Nỗi đau của những người phụ nữ sống ở trong cảnh bạo lực gia đình. Tác giả lên án gay gắt sức mạnh thô bạo và sự tàn ác của người đàn ông đối với vợ mình qua thái độ và hành vi của nhiếp ảnh gia Phùng, người đã ném máy ảnh khi anh ta dừng lại hoặc vì lòng tốt muốn giúp đỡ người đàn bà. Một người đàn bà làng chài thoát khỏi cuộc sống hôn nhân đầy sợ hãi. Đặc biệt, Nguyễn Minh Châu không chỉ dừng lại để lên án mà nhấn mạnh sâu sắc hệ lụy, hậu quả qua chi tiết Phác chạy đến đỡ mẹ, đánh cha, thậm chí còn định giết cha để bảo vệ mẹ. Ở làng chài, Phác bị gửi nó cho bà của mình để tránh những điều khó chịu. Nguyễn Minh Châu luôn theo đuổi khát vọng đấu tranh cho cái thiện.

Một giá trị nhân đạo khác của tác phẩm là lòng trắc ẩn, sự thấu hiểu sâu sắc về số phận, cuộc đời của những người dân vùng biển - những con người mà cuộc sống luôn bấp bênh, lam lũ, khó khăn. Nguyễn Minh Châu chuyển từ cảnh người đàn bà làng chài bị chồng bạo hành sang câu chuyện về những nỗi vất vả, số phận bất hạnh của người phụ nữ đông con, tất cả đều còn thơ dại. Khi tôi còn nhỏ, hay những niềm hạnh phúc giản đơn nhỏ nhoi khi nhìn lũ trẻ được ăn,… Từ đó, Phùng Đẩu và người đọc như vỡ ra một điều gì đó mà cuộc sống này không có được. Chúng ta chỉ nhìn bên ngoài rồi được quyền phán xét, quyết định tùy tiện, nhưng bên trong chúng ta còn biết bao điều, bao chủ đề chỉ có người trong cuộc mới hiểu và quyết định được. Bản thân nghịch lý cuộc đời này đã chứa đựng những lý lẽ mà chúng ta không thể chờ đợi. Ngoài ra, có thể thấy ngoài lòng thương người, thấu hiểu người đàn bà làng chài, có lẽ Nguyễn Minh Châu cũng có chút cảm thương với kiếp người qua lời tâm sự của người chị chồng trước tòa. Bản chất là một người hiền lành chăm chỉ, nhưng sau ngần ấy năm khiến anh trở nên tàn nhẫn độc ác, đúng là như vậy, cái nghèo khổ vẫn tiếp diễn, với cây xương rồng luộc chấm muối, dù người ta có thế nào đi chăng nữa. Như vậy, dưới góc nhìn của người chồng, cùng cảnh bất hạnh của người vợ làng chài, ta hiểu thêm một giá trị nhân văn khác mà Nguyễn Minh Châu muốn nói đến, có thể tác giả lên án hậu quả do chiến tranh gây ra, gần 120 năm chiến tranh. Để lại cho đất nước mình, bao gồm: nghèo đói, lạc hậu, thiếu hiểu biết, học hành (vũ phu, đàn ông bạc bẽo), hiểu sai về kế hoạch hóa gia đình (bà làng chài và hơn chục đứa con),...

Giá trị nhân văn thứ ba mà tác phẩm mang đến cho người đọclà vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ làng chài. Việc Nguyễn Minh Châu vào vai một nhân vật mà ấn tượng ban đầu là thô kệch, xấu xí, tất bật, cuộc đời vất vả, bất hạnh và ngoan cố không chịu bỏ người chồng vũ phu. Nhưng sau những lời thú nhận cuộc đời và cảm động của chị, người ta mới phát hiện ra đằng sau lớp xấu xí của một người khác có biết bao vẻ đẹp đáng quý. Nó nói đến cái cảnh “thân yêu” được Phùng coi là hoàn hảo, trọn vẹn, lại chứa đựng những con người tàn bạo, ác độc nhất với những bạo lực gia đình dã man. Vẻ đẹp của tình mẫu tử thánh thiện ở người phụ nữ làng chài, sâu nặng, mang nặng đẻ đau bao nhiêu nhẫn nhịn, tất cả chỉ tích tụ lại cho những đứa con còn đang tuổi trưởng thành. Chị không chỉ muốn chúng có của ăn, của để mà còn muốn các con có một gia đình trọn vẹn đủ cả cha lẫn mẹ. Tôi cũng không muốn chúng nhìn thấy những cảnh tượng tàn nhẫn mà cha chúng đã gây ra cho mẹ chúng, không chỉ để bảo vệ lòng tự trọng của một con người mà hơn hết chị muốn các con chị lớn lên với một tâm hồn trong sáng. khỏe mạnh. Hơn nữa, khi người phụ nữ làng chài nói rằng hạnh phúc của chị chỉ là gia đình sum vầy, con cái được ăn học đầy đủ, ở đó người ta không chỉ thấy sự hy sinh, tình yêu thương vô bờ bến dành cho gia đình, con cái mà còn phản ánh niềm hạnh phúc bình dị của người dân làng biển. Dù cuộc sống còn nhiều khó khăn, bất hạnh nhưng người phụ nữ làng chài luôn mang trong mình một khát vọng hạnh phúc mãnh liệt về niềm hy vọng, ý chí và niềm vui sống.

Cuối cùng, tóm lại giá trị nhân đạo của chiếc thuyền từ xa chỉ có thể gói gọn trong một từ “thiện”. Với sự tự nhận thức của nhiếp ảnh gia Phùng - đồng thời là người phát ngôn cho Nguyễn Minh Châu - tác giả chuyển từ chỗ nhìn nhận  cái đẹp chỉ  qua sự hoàn hảo, toàn bích sang cái nhìn không thực của người đàn bà. Người đàn bà đánh cá bị người đàn ông đánh, và cuối cùng người ta phát hiện ra rằng  có những  nghịch lý trong cuộc sống này, nhưng cũng có những điều lành mạnh đến bất ngờ về nó. Từ đó, người nghệ sĩ  có cơ hội nhận ra  quan điểm nghệ thuật của mình để từ đó phấn đấu và hoàn thiện. Có thể thấy, đức tính và đức hi sinh của người đàn bà làng chài, giá trị của lòng nhân ái, sự thấu hiểu hay sự gạt bỏ trong tác phẩm của Nguyễn Minh Châu chính là chữ “thiện” đã giúp hoàn thiện góc nhìn chân-thiện-mỹ mà một nhà văn luôn phấn đấu trong suốt sự nghiệp cầm bút của mình.