Quang Trung đại phá quân Thanh (trích Hoàng Lê nhất thống chí) đã tái hiện lại sự kiện Quang Trung tiến quân ra Bắc đại phá quân Thanh, vua Lê Chiêu Thống bán nước phải bỏ chạy theo kẻ thù. Bài viết dưới đây cung cấp cho độc giả bài phân tích đoạn trích Quang Trung đại phá quân Thanh.
Mục lục bài viết
1. Phân tích đoạn trích Quang Trung đại phá quân Thanh:
Quang Trung – Nguyễn Huệ, một thiên tài quân sự, một anh hùng dân tộc xuất sắc. Hình ảnh vua Quang Trung trở thành biểu tượng tinh thần quyết tâm và bất khuất của dân tộc Việt Nam. Dù chỉ mới 39 tuổi, Quang Trung đã dành 22 năm đánh Nam dẹp Bắc, tạo nền móng cho quá trình thống nhất đất nước và đẩy lùi thế lực xâm lược. Ông đuổi quân Xiêm, diệt quân Thanh, góp phần bảo vệ vững chắc độc lập của nước nhà. Mỗi chiến công của Quang Trung đánh dấu một bước ngoặt trong lịch sử hào hùng của cả dân tộc.
Khi nhắc đến vua Quang Trung, ta không thể không nói đến một anh hùng với tính cách mạnh mẽ và quyết đoán. Ngay khi nghe tin giặc đang tiến đến Thăng Long, ông đã tức giận và họp các tướng sĩ, quyết định tự thân dẫn quân đi ngay. Trong vòng chỉ một tháng, Nguyễn Huệ đã thực hiện hàng loạt công việc lớn: “Tế cáo trời đất”, lên ngôi hoàng đế, ra Bắc đốc suất đại binh, gặp gỡ “người cống sĩ ở huyện La Sơn”, tuyển mộ binh lính và tổ chức các cuộc duyệt binh lớn ở Nghệ An. Ông phủ dụ tướng sĩ, định kế hoạch hành quân, đánh giặc và lập kế hoạch đối phó với nhà Thanh sau chiến thắng. Quang Trung là một con người luôn hành động liên tục, không ngừng lao động, tích cách mạnh mẽ và quyết đoán. Mọi quyết định của ông đều nhanh gọn và dứt khoát, xứng đáng là một vị chủ tướng tài ba trên vạn quân.
Vua Quang Trung là một nhà lãnh đạo sáng tạo với tầm nhìn chiến lược sâu rộng và trí tuệ sắc bén. Ông không chỉ biết cân nhắc kỹ lưỡng mỗi quyết định mà còn hiểu rõ về tình hình quân sự và địch thủ. Bằng sự linh hoạt của mình, Quang Trung đã đánh lừa quân địch, luôn giữ thế chủ động trên chiến trường. Ngoài ra, ông cũng sử dụng sự mềm mỏng và lý luận để thuyết phục những tâm hồn dao động và giữ vững lòng yêu nước.
Quang Trung không chỉ là một vị vua quyết đoán, mà còn là một nhà quân lược xuất sắc. Ông khẳng định rằng trong vòng mười ngày, ông có thể giành lại kinh thành Thăng Long. Ông đã chứng minh điều này bằng những trận chiến anh hùng và bằng sự sáng tạo trong chiến thuật. Với tư tưởng quyết chiến và quyết thắng, Quang Trung đã ghi dấu ấn sâu trong lịch sử kháng chiến của dân tộc Việt Nam.
Từ những đoạn trích trên, ta rõ thấy một nhân vật vĩ đại: Vị anh hùng áo vải Quang Trung, với oai phong lẫm liệt, văn võ song toàn. Ông đã ghi dấu vết sáng ngời vào trang lịch sử của dân tộc Việt Nam, để truyền thống ngàn đời sau vẫn ghi nhớ.
Trong đoạn trích mà Quang Trung đại phá quân Thanh, tôi ấn tượng với sự miêu tả của việc vua Lê Chiêu Thống cùng bầy tôi phải chạy trốn. Khi nghe tin quân Thanh thất bại, vua Lê Chiêu Thống cùng đám tôi đã tìm mọi cách để thoát khỏi tình thế bất lợi. Điều này thể hiện hành động thông thường của một kẻ bán nước. Tôi cảm nhận được sự thất vọng, sự lo lắng, và cả sự trăn trở của vua Lê trong từng câu miêu tả. Vị vua của một triều đình đã phải cướp thuyền của ngư dân để cứu mình, điều này cho thấy sự mất mát về tôn nghiêm và quyền uy của ông.
Tác giả đã tạo ra một khung cảnh dày đặc cảm xúc, với những âm hưởng chậm rãi, nhẹ nhàng. Điều này nhấn mạnh sự chua xót, tiếc nuối trong tình huống khó khăn của vua Lê. Từng đoạn văn đã kể điều này một cách rõ ràng và đầy sâu sắc.
2. Phân tích Quang Trung đại phá quân Thanh (Văn 8 Kết nối tri thức):
“Hoàng lê nhất thống chí” được coi là bộ tiểu thuyết lịch sử vĩ đại nhất của gia tộc họ Ngô. Bằng văn bản chữ Hán, tác phẩm này khắc họa một tác phẩm có sức lôi cuốn mênh mông và đã thu hút sự kính ngưỡng của độc giả, thu hoạch nhiều thành công cả về nội dung và kỹ thuật biểu đạt. Trong đó, “Quang Trung Đại Phá Quân Thanh” là một đoạn trích nổi bật, tái hiện sự kiện lịch sử quan trọng của dân tộc ta: dưới chỉ huy của anh hùng Quang Trung, cuộc tiến quân vào Thăng Long diễn ra một cách bất ngờ, khiến kẻ địch không còn khả năng chống cự và phải nhận một thất bại thảm hại.
Nguyễn Huệ, người anh hùng áo vải nằm trong vùng đất Tây Sơn, là nguồn cảm hứng và tự hào của toàn dân Việt Nam. Với tài năng và phẩm chất đặc biệt của mình, người anh hùng áo vải này đã lãnh đạo quân ta và đánh bại không dưới hai mươi chín vạn quân Thanh xâm lược, mang về một chiến thắng oanh liệt, khiến kẻ thù và những kẻ phản bội quốc gia phải chịu trận vinh nhục.”
Nhắc tới vua Quang Trung, ta không thể không kể về một con người mạnh mẽ và quyết đoán trong mọi hành động. Khi tin giặc tiến đến Thăng Long, ông phẫn nộ với sự cả gan của địch. Ngay lập tức, ông triệu tập các tướng sĩ, xem xét kế sách chiến đấu. Nhờ lời khuyên khôn ngoan của các tướng sĩ, ông lấy lại bình tĩnh. Chỉ trong vòng một tháng, Nguyễn Huệ đã làm nên nhiều việc trọng đại: “Tế cáo trời đất”, ký danh “hoàng đế”, gặp “người cống sự ở huyện La Sơn”, tuyển mộ quân lính, chiêu mộ nhân tài, tổ chức duyệt binh, phối hợp tướng sĩ, xây dựng kế hoạch hành quân, đánh giặc và lập chiến lược đối phó với nhà Thanh sau chiến thắng. Quang Trung – người không ngừng hành động và làm việc, tính kiên quyết, nhạy bén về thời cơ, quyết định nhanh gọn và dứt khoát, xứng danh là vị lãnh đạo tài ba của hàng vạn quân.
Khi nhắc đến vua Quang Trung – Nguyễn Huệ, ta không thể không nói đến một người mang trong mình sự thông minh, cái nhìn sáng suốt và trí tuệ tinh tế. Ông được biết đến với tài năng chiến lược cao và khả năng phán đoán xuất sắc, luôn nhạy bén đối với tình hình thời cuộc. Trước khi ra quyết định quan trọng, ông luôn cân nhắc một cách kỹ lưỡng để đảm bảo phù hợp với tình hình và mục tiêu cuối cùng. Ông phân tích một cách tỉ mỉ và chi tiết về tình hình quân địch, từ đó đưa ra những nhận định sắc bén và lên kế hoạch tinh tế cho quân đội của mình. Trong các bài diễn thuyết của mình, ông đã phê phán những tội ác mà kẻ thù gây ra với nhân dân, vạch trần sự tàn bạo của họ, từ việc xâm lăng đến việc phá hoại tài sản và đàn áp nhân dân vô tội. Những lời của ông đã truyền đạt tinh thần chiến đấu, khích lệ lòng dũng cảm của quân dân ta.
Với Quang Trung, tư tưởng quyết chiến, quyết thắng và cái nhìn xa trông rộng là điều vô cùng quan trọng. Ông đã tuyên bố một cách mạnh mẽ rằng chỉ trong vòng mười ngày, ông sẽ giành lại kinh thành Thăng Long. Và ông đã thực hiện lời hứa đó, tạo nên một chiến thắng oanh liệt và vĩ đại trong cuộc kháng tháng chống lại sự xâm lược của quân địch.
3. Tìm hiểu tác phẩm Quang Trung đại phá quân Thanh:
3.1. Tìm hiểu chung:
– Xuất xứ Hoàng Lê nhất thống chí: là cuốn tiểu thuyết lịch sử, viết bằng chữ Hán theo lối chương hồi, gồm 17 hồi. Dựa vào việc ghi chép lại những sự kiện lịch sử – xã hội có thực, nhân vật thực, địa điểm thực, tác phẩm đã phản ánh những biến động của lịch sử nước nhà từ cuối thế kỉ XVIII đến những năm đầu thế kỉ XIX, trong đó tập trung phơi bày sự thối nát dẫn đến sụp đổ tất yếu của tập đoàn phong kiến Lê – Trịnh, đồng thời ca ngợi cuộc khỏi nghĩa Tây Sơn do người anh hùng áo vải Nguyễn Huệ lãnh đạo.
– Vị trí đoạn trích: Trích phần lớn hồi mười bốn, viết về sự kiện vua Quang Trung đại phá quân Thanh.
– Bố cục (3 phần)
+ Phần 1 (từ đầu đến “…hôm ấy nhằm vào ngày 25 tháng chạp năm Mậu Thân 1788”): được tin báo quân Thanh chiếm Thăng Long, Bắc Bình Vương Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế và thân chinh cầm quân dẹp giặc.
+ Phần 2 (tiếp theo đến “… vua Quang Trung tiến binh đến Thăng Long, rồi kéo vào thành”): Cuộc hành quân thần tốc và chiến thắng lẫy lừng của vua Quang Trung.
+ Phần 3 (còn lại): Sự đại bại của quân tướng nhà Thanh và tình trạng thảm bại của vua tôi Lê Chiêu Thống.
– Thể loại: chí – một lối văn ghi chép sự vật, sự việc. Cũng được xem là cuốn tiểu thuyết lịch sử, viết bằng chữ Hán theo lối chương hồi
– Phương thức biểu đạt: tự sự kết hợp miêu tả
3.2. Nội dung chính:
Lê Chiêu Thống lo sợ danh tiếng của quân Tây Sơn, nên đã tìm đến nhà Thanh để cầu cứu. Tôn Sĩ Nghị lãnh đạo quân Thanh tiến vào Thăng Long. Ngô Văn Sở, tướng của Tây Sơn, rút quân về núi Tam Điệp để bảo toàn sức mạnh và gửi tin cho Nguyễn Huệ. Tuân theo ý tướng sĩ Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế với niên hiệu là Quang Trung, sau đó tiến quân vào Nghệ An. Tại Nghệ An, nhà vua tập hợp thêm quân và tổ chức một cuộc diễu binh lớn, huấn luyện quân sĩ để đồng lòng tiến quân lên Bắc. Khi đến núi Tam Điệp, họ gặp hai tướng Lân, Sở, Ngô Thời Nhiệm để bàn kế hoạch sau khi đánh bại quân Thanh và cùng mừng thành công. Họ hẹn tối ngày 30 xuất phát và vào Thăng Long vào ngày 7 Tết. Khi giặc ở đó, họ chưa kịp định mệnh đã tan vỡ. Toàn bộ đội quân do thám đều bị bắt sống. Giữa đêm mồng 3 Kỷ Dậu, họ tiến công vào đồn Hạ Hồi và quân địch sợ hãi xin hàng. Tiếp đó, họ tiến vào đồn Ngọc Hồi, quân Thanh không thể chống đỡ và bỏ chạy tán loạn, rơi vào kế nghi binh của Tây Sơn, bị dồn xuống đầm vực, hàng vạn người bị giày đạp chết. Trong buổi trưa ấy, quân Tây Sơn tiến vào Thăng Long. Tôn Sĩ Nghị nghe tin và sợ hãi, không kịp mặc áo giáp đã chạy trốn. Vua Lê Chiêu Thống đưa hoàng thân quốc thích rời kinh thành để theo đuổi quân Thanh sau trận thất bại lớn.
* Giá trị nội dung :Sau khi đọc đoạn trích, mọi người có thể cảm nhận được vẻ đẹp kiêu hùng của nhà lãnh đạo vĩ đại Nguyễn Huệ trong cuộc chiến vĩ đại đánh tan quân Thanh, đồng thời, cảm nhận sự thất bại của kẻ xâm lược và số phận thê thảm của nhóm quan lại vô trách nhiệm đối với dân tộc.
* Giá trị nghệ thuật: Thành công bởi lối văn trần thuật kết hợp với miêu tả chân thực, sinh động.
