Phân tích Chiếc thuyền ngoài xa hay nhất kèm dàn ý chi tiết

Chiếc thuyền ngoài xa là một trong những tác phẩm trọng tâm của kì thi THPTQG, để chuẩn bị và ôn tập thật tốt cho kì thi, hôm nay hãy cùng chúng tôi tìm hiểu những bài phân tích chiếc thuyền ngoài xa hay nhất nhé

1. Dàn ý phân tích Chiếc thuyền ngoài xa hay nhất:

1.1. Mở bài: 

Nguyễn Minh Châu là một trong những “nhà văn tiền phong tài năng và ưu tú nhất”. Ông không ngừng trăn trở về số phận con người và trách nhiệm của nhà văn, luôn tha thiết tìm kiếm những viên ngọc ẩn giấu trong sâu thẳm tâm hồn. Chiếc thuyền ngoài xa được in trong tập Bến quê, tác phẩm đưa ra cái nhìn đúng đắn về cuộc sống và con người.

1.2. Thân bài:

1. Hai khám phá của nhiếp ảnh gia Phùng

a. Khám phá "thiên đường đắt giá"

- Phùng là người đam mê nghệ thuật, ngay lập tức phát hiện ra bức tranh phong cảnh vô giá: “bức tranh mực tàu của một danh họa thời cổ”, một vẻ đẹp giản dị và hoàn hảo. Đây là một cảnh tượng tuyệt vời của thiên nhiên, cuộc sống khi nhìn từ xa.

- Cảm xúc của nhân vật Phùng: bối rối trước cái đẹp và “như có cái gì bóp chặt trong lòng”, nhận ra rằng “cái đẹp là đạo đức”. Đó là niềm hạnh phúc của người nghệ sĩ khi bắt gặp cái đẹp, anh ta nhận ra vai trò đích thực của nghệ thuật.

b. Khám phá bức tranh cuộc sống đầy nghịch lý

- Từ trên chiếc thuyền nhỏ xinh lúc nãy, Phùng nhận thấy: “Một người đàn bà xấu xí, nét mặt mệt mỏi bước ra và người chồng già lưng rộng, tóc tổ quạ, ánh mắt hung ác bước ra thuyền”. Anh ta "dùng thắt lưng đánh vào lưng một người phụ nữ", "vừa đập vừa chửi rủa vì đau đớn". Trong khi đó, người phụ nữ chỉ cam chịu, không khóc lóc, chống cự.

- Thái độ của Phùng: Phùng ngỡ ngàng nhận ra bản chất thật của người đẹp mà mình vừa chụp được.

=> Đừng nhầm lẫn hiện tượng bên ngoài với bản chất bên trong

2. Chuyện người đánh cá ở tòa án huyện

- Khi quan tòa Đẩu đề nghị ly hôn, chị van xin. Bởi theo cô, người đàn ông đó không phải kẻ vũ phu, độc ác mà anh ta chỉ là nạn nhân của cuộc sống túng thiếu. Chồng là chỗ dựa khi biển động. Một mình bà làm sao nuôi nổi mười đứa con trở lên, “ở trên thuyền, cũng có lúc vợ chồng hòa thuận”.

- Qua câu chuyện và thái độ của người phụ nữ, có thể thấy chị là hiện thân của một kiếp người bất hạnh bị cái đói, cái ác và số phận kém may mắn dồn đến đường cùng. Nhưng ở cô có một tâm hồn vị tha, một tình yêu nồng nàn và một con người sâu sắc, từng trải.

- Thái độ của quan tòa Đẩu và nhiếp ảnh gia Phùng khi người đàn bà quyết không bỏ chồng: Cả hai đều cảm thấy tức giận và không hài lòng, nhưng sau khi nghe người đàn bà thú nhận, ông cảm thấy như có “điều gì đó vừa vỡ lở”.

=> Cần có cái nhìn đa diện về cuộc sống, không nên nhìn hiện tượng đánh giá bản chất.

3. Tấm ảnh được chọn

- Nghệ sĩ Phùng vẫn mang bức ảnh đó đến tòa soạn, tất nhiên bức ảnh đã được chọn lọc và treo ở nhiều nơi, nhất là trong giới sành nghệ thuật.

- Trong tranh Phùng luôn chú ý đến “màu hồng của sương sớm” (biểu tượng của nghệ thuật) và người phụ nữ nghèo bước ra từ bức tranh (hiện thân của cuộc sống hiện thực).

=> Nghệ thuật chân chính không bao giờ tách rời cuộc sống.

1.3. Kết bài:

Tóm tắt giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm, cảm nghĩ chung về Chiếc thuyền ngoài xa.

2. Phân tích Chiếc thuyền ngoài xa hay nhất:

Nguyễn Minh Châu là một trong những tác giả văn xuôi giàu chất thơ và chất triết lí. Đặc biệt, “Chiếc thuyền ngoài xa” là một trong những sáng tạo nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu mà qua đó, ông còn thể hiện nhiều triết lý, ý nghĩa qua những hình ảnh nhỏ bé.

“Chiếc Thuyền Ngoài Xa” là một tác phẩm có tình huống truyện vô cùng độc đáo. Điều đó được thể hiện qua những phát hiện chân thực của nhân vật Phùng. Tình huống truyện đầy bất ngờ và chứa đựng nhiều tình tiết tạo nên bước ngoặt trong nhận thức về nghệ thuật và cuộc sống của nhân vật.

Khám phá đầu tiên dưới con mắt của nhiếp ảnh gia Phùng là một bức tranh thiên nhiên hoàn hảo. Sau một tuần kiên nhẫn mai phục nhưng Phùng vẫn không chụp được bức ảnh ưng ý, vào một buổi sáng sương mù, có những hạt mưa rơi lất phất, Phùng đã có cơ hội chụp được vẻ đẹp thiên nhiên chân thực. Đó là hình ảnh con thuyền nhấp nhô, làn sương trắng như sữa thấp thoáng vài bóng người… Những hình ảnh hiện lên thật mộc mạc, bình dị. Có vẻ như tác giả rất hiệu quả trong việc kiểm soát đội quân ngôn ngữ của mình một cách tỉ mỉ.

Qua đó thấy được tài năng của nhà văn Nguyễn Minh Châu trong việc miêu tả cảnh ngụ ngôn cùng với việc sử dụng tài năng nghệ thuật so sánh, những từ ngữ có giá trị gợi hình rất cao giúp nhà văn khắc họa nên một bức tranh bằng ngôn ngữ của thi nhân. Dường như ngòi bút của Nguyễn Minh Châu vẫn thi thố với thiên nhiên, để rồi khung cảnh ấy lại chuyển mình vào những trang viết rất đẹp của Nguyễn Minh Châu. Đây cũng là niềm vui, sự phấn khích của nhân vật Phùng sau bao ngày không tìm được những chi tiết đắt giá và những bức ảnh ưng ý. Có lẽ vì vậy mà anh liên tục bấm máy để ghi lại khoảnh khắc hạnh phúc, tươi đẹp, rạng ngời này của thiên nhiên.

Sau bức tranh thiên nhiên rạng ngời ấy, cũng là lúc nhân vật Phùng tiếp tục phát hiện ra đằng sau đó là bức tranh cuộc sống đầy nghịch lý. Lúc này nhân vật Phùng đứng ở khoảng cách gần hơn nên có thể nhìn rõ hình ảnh người phụ nữ khoảng 40 tuổi, dáng cao, tiều tuỵ, mệt mỏi sau một đêm thức trắng. Người kia thì lưng rộng và cong như chiếc thuyền, chân thì chữ bát. Một hình ảnh hiện lên thiếu thẩm mĩ trước sự thật trần trụi của cuộc sống hiện tại. Với những hình ảnh này, nó hoàn toàn đối lập với bức tranh tuyệt vời mà Phùng đã khám phá trước đó. Đoạn văn miêu tả hành động man rợ của một người đàn ông đánh và chửi một người phụ nữ.

Ngược lại, người phụ nữ kia không có ý định phản kháng mà cam chịu, không đánh trả. Không dừng lại ở đó, tiếp tục tát vào mặt bọn trẻ. Đó đều là những hình ảnh về một cuộc sống xấu xa, bất nhân, phi đạo đức và để lại nhiều bất ngờ cho nhân vật Phùng. Anh không những bất ngờ, tức giận mà còn tỏ thái độ bất bình, “vứt máy ảnh xuống đất định can thiệp”… Nhưng chưa kịp làm gì thì đã bị Phác ngăn lại. Qua đó có thể thấy Phùng không chỉ là một nghệ sĩ yêu cái đẹp mà còn thể hiện mình là người dám lên án cái ác, ngăn chặn cái ác.

Cũng chính những phát hiện đắt giá của nhân vật Phùng qua bức tranh đời sống đầy nghịch lý ấy mà Nguyễn Minh Châu cũng đã nói lên thông điệp rằng: Đằng sau cái đẹp không phải lúc nào cũng là cái thiện kể cả cái ác và sự bất công. Và để có những khám phá trọn vẹn nhất, người nghệ sĩ phải khám phá ở mọi khía cạnh để hiểu và trân trọng những điều thực tế trong cuộc sống.

Từ những phát hiện đó, Nguyễn Minh Châu còn bộc lộ và gieo vào lòng người đọc nhiều nội dung triết lý hơn qua cảnh người đàn ông hành hạ đứa con nhỏ. Đó là vấn đề đáng quan tâm và là chi tiết đắt giá của toàn bài. Vấn đề bạo lực gia đình dường như vẫn còn nhen nhóm trong lòng tác giả. Qua tác phẩm, Nguyễn Minh Châu cũng thể hiện thông điệp của cuộc sống. Tác giả lên án thói vũ phu, man rợ của người đàn ông và ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng, lên tiếng bảo vệ cuộc sống tương lai cho những đứa con khi chúng phải sống trong cảnh bị hành hạ.

3. Phân tích Chiếc thuyền ngoài xa ấn tượng nhất:

Nguyễn Minh Châu là người mở đường cho thời kỳ đổi mới. Suốt cuộc đời cầm bút, ông luôn trăn trở về số phận con người và trách nhiệm của người nghệ sĩ trước những số phận đó. Sau những năm 80 với tài năng của mình, Nguyễn Minh Châu trở thành cây bút tiên phong của văn học thời kỳ đổi mới. Giai đoạn này, ông khám phá con người trong cuộc sống mưu sinh và trong hành trình gian nan đi tìm hạnh phúc. Tiêu biểu cho sự tìm kiếm đề tài và trách nhiệm của người nghệ sĩ là Chiếc thuyền ngoài xa.

Chiếc Thuyền Ngoài Xa được viết vào tháng 8 năm 1983, tác phẩm ra đời trong một hoàn cảnh lịch sử - xã hội đặc biệt. Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước kết thúc, đất nước được độc lập, thống nhất, nhiều vấn đề của cuộc sống trước đây do hoàn cảnh chiến tranh đặt ra chưa được đặt ra. Tác phẩm ra đời là một tất yếu khách quan, văn học phải đổi mới do tác động của đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội.

Trước hết, tác phẩm mở đầu bằng một bức tranh tuyệt đẹp của họa sĩ Phùng. Đây là một tình huống truyện mang tính khám phá nhận thức, qua đó ta nhìn ra được nhiều điều trong cuộc sống này. Trong bộ lịch năm đó, cấp trên giao cho Phụng chụp ảnh thuyền và biển. Chính vì vậy Phùng mới có cơ hội đi thực tế sang bên kia bờ biển nơi bạn mình đang ở. Khi đến đây, anh bắt gặp một bức tranh tuyệt đẹp đó là hình ảnh con thuyền và biển cả trong sương sớm. Nhưng trong bức ảnh đó, Phùng đã có hai khám phá.

Khám phá đầu tiên là khung cảnh thiên nhiên hoàn hảo. Nghệ sĩ Phùng đã phát hiện ra vẻ đẹp trong biển sương. Đó là cảnh thuyền và biển. Khung cảnh đó khiến người nghệ sĩ cảm thấy may mắn và hạnh phúc khi được chứng kiến một bức tranh tuyệt vời như vậy. Nó giống như “một bức tranh thủy mặc của một họa sĩ cổ đại”. “Mũi thuyền in một đường mờ… chiếu vào.” Vài bóng người lớn và trẻ em đang từ từ tiến vào bờ.

Toàn cảnh từ đường nét đến màu sắc ánh sáng đều hài hòa với nhau tạo nên vẻ đẹp hoàn hảo. Tác giả gọi đó là một cảnh “đắt”, một vẻ đẹp mà ai may mắn được gặp một lần trong đời. Bản thân nghệ sĩ Phùng cảm nhận cái đẹp chính là đạo đức. Trước bức tranh thủy mặc ấy, Phùng cảm thấy bối rối, như có cái gì bóp chặt trong lòng. Đó là một khoảnh khắc trong cuộc sống. Anh nhanh chóng lấy máy ảnh ra và chụp lại khoảnh khắc đó. Vẻ đẹp đã thanh lọc tâm hồn bạn chưa?

Nhưng cảnh đẹp càng nhiều thì hiện thực cuộc sống càng tăm tối. Đó là phát hiện thứ hai của Phùng trước khung cảnh tuyệt vời ấy. Hiện thực phũ phàng của con người với số phận bất hạnh của những người dân nơi đây, đặc biệt là người đàn bà hàng chài đã hiện ra. Bước ra khỏi chiếc thuyền đánh cá thơ mộng ấy là một người phụ nữ xấu xí và một người đàn ông hung dữ. Chính những đường nét trên gương mặt họ đã phần nào nói lên cuộc sống cơ cực mà họ phải chịu đựng. Hai con người khốn khổ bước vào chiếc xe tăng hư hỏng và không khỏi kinh ngạc trước cảnh tượng này. Người đàn ông rút thắt lưng và đánh vào mặt người phụ nữ đáng thương. Phụng không thể tin vào mắt mình. Lúc đó, một cậu bé tên Phác, con trai họ, đã nhảy lên và đánh vào mặt cha mình. Nó thậm chí còn muốn giết anh ta. Sau đó, anh ta bị cha tát và anh ta xuống thuyền trước. Nước mắt người đàn bà hàng chài rơi lấp đầy những nốt nhạc an ủi đan xen.

Với hai khám phá này, Phùng chợt nhận ra rằng cuộc đời không đơn giản xoay theo một hướng, mà chứa đựng nhiều nghịch lý. Trong cuộc sống luôn tồn tại những mặt đối lập, tốt và xấu, thiện và ác. Ở đây người viết khẳng định không nhầm lẫn hiện tượng với bản chất, hình thức bên ngoài với nội dung bên trong. Khi nhìn đánh giá cuộc sống cần có cái nhìn đa chiều.

Chứng kiến cảnh đó, anh Phụng kể lại cho người bạn và tha thiết mong chính quyền địa phương giải quyết cho người phụ nữ. Phùng và Đẩu đều có ý tốt để người phụ nữ thoát khỏi người chồng bội bạc. Người phụ nữ đánh cá đến tòa án huyện theo giấy mời. Lúc đầu cô rất sợ giấu giếm, sau khi nghe Đẩu phân tích, giúp đỡ, cô chợt bình tĩnh lại và đổi tên không còn kín tiếng nữa mà nói ra suy nghĩ của mình. Chính vì vậy mà Đẩu và Phùng như mở ra cho tôi biết bao điều chưa biết trong cuộc đời này.

Người phụ nữ kể lại, kiếp trước cô cũng là con nhà khá giả nhưng sau khi mắc bệnh thủy đậu, không ai lấy. Chồng cô khi đó là một người làm vườn. Giờ đây cuộc sống của cô khốn khổ cả về vật chất lẫn tinh thần. Gia đình cô sống cùng nhau trên một chiếc thuyền nhỏ. Chiếc thuyền vừa là phương tiện mưu sinh, vừa là nơi ở của gia đình chị. Về mặt tinh thần, cô thường xuyên bị đánh đập, nhẹ thì ba ngày, nặng thì năm ngày. Tuy nhiên, cô không phản đối chồng. Cô coi việc mình bị đánh là đương nhiên. 

Từ đó cho thấy chị là người phụ nữ ít học nhưng có tấm lòng nhân hậu tiêu biểu cho vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ Việt Nam. Chị chấp nhận hy sinh để sống vì con của chồng, muốn cho chồng trút bầu tâm sự, chính cuộc sống nghèo khó đã khiến chồng chị như vậy, nhưng anh là người rất hiền lành. Qua đó ta cũng thấy cuộc sống làm con người ta thay đổi rất nhiều.

Trước những lý do đó, lúc đầu Đẩu và Phụng cảm thấy bất bình, nhưng về sau dường như họ đã ngộ ra nhiều điều. Cuộc đời này không phải chỉ sống cho riêng mình hay đó là những gì tôi nhìn thấy bề ngoài mà nó ẩn chứa một câu chuyện khác. Đó mới là giá trị đích thực của cuộc sống này. Từ một cô gái nhút nhát sợ phụ nữ trở thành một người phụ nữ sâu sắc, cả hai đành phải để cô về với gia đình họ.

Câu chuyện kết thúc khi tờ lịch năm đó trong bức ảnh con thuyền và biển Phùng nhìn thấy một màu hồng nho nhỏ trong bức ảnh đen trắng ấy. Phải chăng đó là người đàn bà hàng chài, chị hiện lên với vẻ đẹp của tấm lòng chịu thương chịu khó hy sinh vì con. Tóm lại, qua việc phân tích tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa, Nguyễn Minh Châu gửi đến người đọc thông điệp rằng, sự việc phải được nhìn nhận từ nhiều chiều, không thể phiến diện. Đồng thời, cần chống bạo lực gia đình.

    5 / 5 ( 1 bình chọn )