Phân tích Ca Huế trên sông Hương của Hà Ánh Minh siêu hay

1. Dàn ý phân tích Ca Huế trên sông Hương của Hà Ánh Minh :

*Mở bài:

Trình bày hiểu biết khái niệm của bạn về Huế (từng là kinh đô của triều Nguyễn, với nhiều danh lam thắng cảnh nổi tiếng…)

Giới thiệu văn bản “Ca Huế trên sông Hương” (nguồn gốc, giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật…)

*Thân bài:

– Giới thiệu về Huế – cái nôi của những làn điệu dân ca:

Các làn điệu dân ca, điệu lí ở Huế:

·         Các điệu hò – hò khi đánh cá trên sông ngòi, biển cả, hò lúc cấy cày, gặt hái, trồng cây, chăn tằm: gửi gắm một ý tình trọn vẹn

·         Chèo cạn, bài thai, hò đưa linh hồn buồn bã

·         Hò giã gạo, ru em, giã vôi, giã điệp, bài chòi, bài tiệm, nang vung: náo nức nồng hậu tình người

·         Hò lơ, hò ô, xay lúa, hò nện: gần gũi với dân ca Nghệ Tĩnh

·         Các điệu lí: lí con sáo, lí hoài xuân, lí hoài nam..

Hồ Huế tượng trưng cho nỗi khao khát, sự chờ đợi nồng nàn và hy vọng của tâm hồn Huế

 Nhạc cụ: đàn tranh, đàn nguyệt, tì bà, nhị, đàn tam, đàn bầu, sáo, cặp sanh

Huế là mảnh đất, là cái nôi sinh ra những  làn điệu dân ca, phong phú, đa dạng, sâu lắng và tràn ngập cảm xúc

-Đặc sản ca Huế trên sông Hương:

Cách thức biểu diễn:

Các ca công còn rất trẻ, nam mặc áo dài, quần rộng, đội khăn xếp, còn nữ mặc váy và khăn xếp duyên dáng.

Nhạc sĩ dùng ngón tay để rung như ấn ngón tay, đánh nhẹ, vỗ tay, ấn ngón tay, gõ nhẹ, nhấp nháy, búng nhẹ, bay ngón tay, nhóm rộng rãi.

Dàn nhạc lên quán và tiếng đàn piano lúc nhỏ bộc lộ những cảm xúc sâu thẳm trong tâm hồn

Thanh lịch, tinh tế, dân tộc

Cách thưởng thức:

Thời gian: đêm, sương mù dày đặc, thành phố đi qua như sao rơi

Không gian: thuyền trôi trên sông trăng

Cảnh sông nước đẹp huyền ảo nên thơ

Cách thưởng thức âm nhạc đặc biệt: trực tiếp nghe và xem nhạc sĩ biểu diễn

Nguồn gốc âm nhạc Huế: sự kết hợp giữa âm nhạc dân gian và âm nhạc cung đình, âm nhạc cung đình trang trọng, hoành tráng. Nên có sức lôi cuốn của nhạc thính phòng

Thể điệu của ca Huế: có sôi nổi, tươi vui, có buồn cảm, bâng khuâng, có tiếc thương, ai oán…Lời ca thong thả, trang trọng, trong sáng gợi nên tình người, tình đất nước, trai hiền, gái lịch

Ca Huế vừa trang nghiêm vừa sôi động, hoành tráng. Nghe ca Huế là một thú vui tao nhã

*Kết bài:

Khái quát về giá trị, nội dung nghệ thuật của văn bản:

Cảm nhận của riêng bạn về tác phẩm.

2. Phân tích Ca Huế trên sông Hương của Hà Ánh Minh siêu hay:

Ca Huế là một loại hình sinh hoạt văn hóa, âm nhạc tao nhã, tinh tế, là sản phẩm tinh thần đáng được trân trọng và gìn giữ. Điều đó được khẳng định qua tác phẩm “Ca Huế trên sông Hương” của Hà Ánh Minh.

Mở đầu tác phẩm, Hà Ánh Minh khẳng định Huế nổi tiếng với nhiều làn điệu dân ca. Từ đó, tác giả phân tích giá trị và sự trong sáng của làn điệu dân ca: những câu chữ địa phương thấm đẫm, diễn đạt trọn vẹn ý nghĩa, thể hiện nỗi niềm khao khát, nỗi mong chờ hoài vọng nồng nàn của tâm hồn Huế. Mọi thứ làm nên sự đa dạng trong các loại hình nghệ thuật Huế.

Tiếp theo, tác giả khắc họa bức tranh phong cảnh thiên nhiên trên dòng sông Hương mơ màng, huyền bí: “Đêm. Thành phố lên đèn như sao sa. Màn sương dày dần lên, cảnh vật mờ đi trong một màu trắng đục”. Hà Ánh Minh đã lấy ví dụ mình là một du khách bước lên thuyền rồng – loại thuyền này trước đây chỉ dành riêng cho vua chúa thưởng thức ca Huế.

Tác giả miêu tả chi tiết về nhạc cụ: “Trong khoang thuyền, dàn nhạc gồm đàn tranh, đàn nguyệt, tì bà, nhị, đàn tam. Ngoài ra còn có đàn bầu, sáo và cặp sanh để gõ nhịp…”. Cùng với nhạc công: “Các ca công còn rất trẻ, nam mặc áo dài the, quần thụng, đầu đội khăn xếp, nữ mặc áo dài, khăn đống duyên dáng. Huế chính là quê hương chiếc áo dài Việt Nam…”.

Và cách trình diễn dân ca Huế: “Nhạc công dùng các ngón đàn trau chuốt như ngón nhấn, mổ, vỗ, vả, ngón bấm, day, chớp, búng, ngón phi, ngón rãi. Tiếng đàn lúc khoan lúc nhặt làm nên tiết tấu xao động tận đáy hồn người…”. Tác giả sử dụng nghệ thuật so sánh, liệt kê để vẽ nên một khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp, lãng mạn và hoàn thiện bản sắc văn hóa Huế tao nhã, tinh tế, đậm nét.

Cuối cùng, tác giả xác định nguồn gốc của ca Huế: “Ca Huế được hình thành từ sự kết hợp giữa ca nhạc dân gian và ca nhạc cung đình. Sự kết hợp giữa ca nhạc dân gian và ca nhạc cung đình đem lại cho ca Huế nét đặc sắc riêng thể hiện ở nội dung và hình thức, trong cách biểu diễn của ca nhi, nhạc công và trang phục…” Cùng với đó là lời bình về ca Huế với những nhận xét tinh tế của một nghệ sĩ thực thụ. Bài viết “Ca Huế trên sông Hương” của Hà Ánh Minh đã cung cấp cho người đọc những hiểu biết độc đáo về ca Huế.

3. Phân tích Ca Huế trên sông Hương của Hà Ánh Minh siêu ý nghĩa:

“Ca Huế trên sông Hương” là một bài tùy bút độc đáo, đầy chất thơ của Hà Ánh Minh đã đăng trên báo “Người Hà Nội”. Bài tùy bút đã ca ngợi vẻ đẹp phong phú, độc đáo, quyến rũ của những điệu hò, bài lý, những bài dân ca Huế, những khúc nhạc, những giai điệu du dương, quyến rũ, thể hiện đẹp đẽ tâm hồn người Huế xưa và nay.

Thú vui nghe ca Huế là tao nhã, đầy sức quyến rũ. Ca Huế là sự kết hợp hài hòa giữa âm nhạc dân gian nồng nàn, giàu chất trữ tình và âm nhạc cung đình, thứ âm nhạc tao nhã “trang trọng uy nghi”. Ca Huế rất phong phú, thể hiện ở hai thể loại chính: điệu Bắc và điệu Nam với hơn sáu mươi tác phẩm thanh nhạc và khí nhạc.

Đặc biệt, ca Huế rất hấp dẫn du khách vì không gian trình diễn trên chiếc thuyền rộng và dài, đầu rồng như muốn bay lên; sàn gỗ nhẵn, mái vòm trang trí lộng lẫy. Đêm buông xuống, sương mù dày đặc. Trăng lên. Gió nhẹ mơ màng. Sông Hương êm đềm, dập dìu. Thuyền qua lại. Đêm ca Huế thật tuyệt. Dàn nhạc truyền thống trong đêm ca Huế có đàn tranh, đàn nguyệt, đàn tỳ bà, đàn nhị, đàn tam, đàn bầu, sáo, cặp sanh để đánh nhịp, với tất cả những người tài năng tham gia.

Các ca công rất trẻ, nam mặc áo dài, quần, khăn xếp; nữ rất xinh đẹp, mặc áo dài, khăn xếp, duyên dáng. Nghệ thuật biểu diễn rất điêu luyện, với tất cả ngón đàn trau chuốt như: ngón nhấn, mổ, vỗ, vả, ngón bấm, dây, chớp, búng, ngón phi, ngón rãi…, nghe rất du dương, êm dịu, réo rắt, lúc khoan lúc nhặt “làm nên tiết tấu xao động tận đáy hồn người”.

Giữa không gian đêm ấy, các ca công đẹp như những nàng tiên trong những giai điệu Nam “nghe buồn man mác, thương cảm, bi ai, vương vấn”. Như tác giả đã nói:  “Thú nghe ca Huế tao nhã, đầy sức quyến rũ”. Gà trống gáy sang canh mà trong khoang thuyền “vẫn đầy ắp lời ca, tiếng nhạc”.

Say đắm bởi những giai điệu du dương, tác giả cảm thấy: “Không gian như lắng đọng. Thời gian như ngừng trôi”. Ca Huế chính là nội tâm của người con gái Huế “thật phong phú và âm thầm, kín đáo và sâu thẳm”. Nhận xét ấy rất xác đáng, rất lãng mạn và tài hoa. Câu văn như rung động, cảm xúc được nén lại, sâu lắng và mơ màng.

Qua bài tùy bút Ca Huế trên sông Hương, tác giả đã dành những từ ngữ đẹp nhất, hay nhất để ngợi ca cho thú vui tao nhã của người dân núi Ngự và sông Hương qua bao thế hệ. Hò Huế, ca Huế và những âm thanh du dương của đàn dây trong những đêm trăng sáng của ca Huế trên sông Hương là một nét đẹp của nền văn hóa Huế đáng được trân trọng và tự hào.