Phân tích bài thơ Nắng mới của Lưu Trọng Lư - Nắng mới được trích từ tập thơ Tiếng thu nổi tiếng của nhà thơ Lưu Trọng Lư. Sau đây là tổng hợp các bài văn mẫu phân tích tác phẩm Nắng mới hay và ý nghĩa sẽ giúp các bạn đọc hiểu rõ hơn về nội dung của bài thơ.
Mục lục bài viết
1. Luận điểm chính bài thơ Nắng mới của Lưu Trọng Lư:
1.1. Khung cảnh thiên nhiên “nắng mới”:
– Hình ảnh:
+ Tiếng gà trưa: gợi lại kỷ niệm ùa về, những kỷ niệm ngày xưa tràn về
+ Nắng Mới: Nhan đề được nhà thơ nhắc lại ở đoạn đầu là hồi ức về quá khứ.
→ Trong con mắt duyên của nhà thơ, hình ảnh ánh nắng vốn dĩ đã rất quen thuộc, đó là kỷ niệm đẹp về một ngày xưa tươi đẹp. Trong nắng mới nghe thấy tiếng gà gáy giữa trưa rất đỗi quen thuộc.
– Tác giả dùng hai từ láy “xao xác” và “đau đáu” để diễn tả nỗi hoài niệm về quá khứ càng thêm mãnh liệt.
→ Ký ức ùa về, lấp lánh trong tia nắng mới, và đánh thức trong tâm hồn nhà thơ cả quá khứ tưởng chừng đã một thời dĩ vãng nay lại thức tỉnh.
– Tác giả dùng cụm từ “những ngày không”. Phải chăng điều đó có nghĩa là khi còn trẻ không có nỗi lo lắng, nỗi buồn hay sự nhung nhớ về ai?
1.2. Niềm nhớ thương của nhân vật trữ tình:
– Mỗi khi nắng mới về, mẹ lại khoác lên mình tà áo đỏ quen thuộc và phơi khô đồ để con được mặc quần áo thơm tho => Cảm nhận được niềm hạnh phúc của tác giả khi có mẹ, nắng mới về reo ngoài đồng nội như chia sẻ niềm vui cùng tác giả.
– Nhà thơ thổ lộ rằng hình ảnh mẹ trong tâm trí vẫn không thể xóa mờ, ông vẫn nhớ về mẹ khi vào ra hay tất bật chăm lo cho gia đình.
– Mẹ của nhà thơ là một người phụ nữ hiền lành, chịu khó. Mẹ có nụ cười đen nhánh, một nụ cười vô cùng dịu dàng và kín đáo => Mẹ là người phụ nữ Việt Nam truyền thống
2. Phân tích bài thơ Nắng mới của Lưu Trọng Lư hay:
“Gánh nặng cuộc đời, không ai khổ bằng cha.
Nước biển mênh mông không đong đầy tình mẹ
Mây trời lồng lộng không phủ kín lòng cha
Tần tảo sớm hôm mẹ nuôi con khôn lớn
Mang cả tấm thân gầy cha che chở đời con
Ai còn mẹ xin đừng làm mẹ khóc
Đừng để buồn lên mắt mẹ nghe con.
Đêm nay con ngủ giấc tròn
Mẹ là ngọn gió của con suốt đời.”
Tình mẫu tử có lẽ là tình cảm thiêng liêng nhất trên cuộc đời này. Mẹ là người sinh ra chúng ta và yêu thương, chăm sóc chúng ta vô điều kiện. Có lẽ vì thế mà tình mẫu tử luôn là chủ đề bất tận trong văn học nghệ thuật từ xa xưa. Trong vô số tác phẩm viết về mẹ, về tình mẫu tử, không thể không kể đến bài thơ “Nắng mới” của nhà thơ Lưu Trọng Lư, nằm trong tập thơ “Tiếng thu”. Bài thơ nói về nỗi khao khát và tình yêu tha thiết của tác giả dành cho mẹ, người con chỉ có thể gặp mẹ trong giấc mơ.
Mở đầu bài thơ, tác giả đã đề dòng chữ “Tặng thương hồn mẹ”, đúng vậy, mẹ của nhà thơ Lưu Trọng Lư đã không còn trên cõi đời này nữa, nhưng tình cảm của tác giả dành cho mẹ vẫn còn đó, những ký ức ngày xưa có mẹ vẫn sẽ theo tác giả đến hết cuộc đời. Khổ thơ đầu của bài thơ là hình ảnh bức tranh thiên nhiên “nắng mới” gợi cho tác giả về những kỷ niệm xưa.
“Mỗi lần nắng mới hắt bên song,
Xao xác, gà trưa gáy não nùng,
Lòng rượi buồn theo thời dĩ vãng,
Chập chờn sống lại những ngày không.”
Nắng mới là những tia nắng đầu xuân, những tia nắng dịu dàng và êm dịu, xua tan đi cái lạnh lẽo ẩm ướt của mùa đông. Những tia nắng hắt bên song cửa và tiếng gà gáy buồn tẻ giữa trưa đã tạo nên một khung cảnh hết sức yên bình nhưng cũng vắng vẻ và cô đơn. Cảnh tượng này khiến tác giả Lưu Trọng Lư “lòng rượi buồn” và đưa tâm hồn tác giả trở về miền ký ức xưa cũ, ký ức xưa lại “chập chờn” trong tác giả.
Nhìn lại những kỷ niệm xưa, trong lòng tác giả tràn ngập niềm thương nhớ người mẹ quá cố.
“Tôi nhớ mẹ tôi, thuở thiếu thời
Lúc người còn sống, tôi lên mười;
Mỗi lần nắng mới reo ngoài nội,
Áo đỏ người đưa trước giậu phơi.
Hình dáng mẹ tôi chửa xoá mờ
Hãy còn mường tượng lúc vào ra:
Nét cười đen nhánh sau tay áo
Trong ánh trưa hè trước giậu thưa.”
Nhà thơ Lưu Trọng Lư bày tỏ tình cảm nhớ mẹ một cách trực tiếp: “Tôi nhớ mẹ tôi, thuở thiếu thời”. Tác giả “10 tuổi” khi mẹ còn sống, tác giả vẫn còn nhớ rõ điều đó. Khi nắng mới về, người mẹ trong tà áo đỏ quen thuộc sẽ mang quần áo của nhà thơ phơi lên giậu, để cho con mặc chiếc áo sơ mi sạch sẽ, thoải mái, dễ chịu. Nắng khi đó còn “reo ngoài nội”, có lẽ bởi vì còn có mẹ nên hương đồng cỏ nội cũng như tác giả vui sướng và hạnh phúc vô cùng. Hình ảnh người mẹ hiện lên rõ hơn ở khổ thơ tiếp theo. Nhà thơ Lưu Trọng Lư đã khẳng định hình ảnh mẹ trong tâm trí ông chưa hề “mờ nhạt” mà vẫn rõ ràng, luôn hiện hữu trong tâm trí tác giả. Ông vẫn “mường tượng” ra xung quanh mình có mẹ, lúc vào, lúc ra, thật bận rộn làm sao để chăm lo cho gia đình. Dù không có một câu nào trong toàn bài thơ đề cập cụ thể đến mẹ của nhà thơ Lưu Trọng Lư nhưng chắc chắn rằng bà là một người phụ nữ vô cùng xinh đẹp và nhân hậu. Mẹ tác giả có “nét cười đen nhánh” nên nụ cười của mẹ nhẹ nhàng, dịu dàng và chỉ thoáng qua. Có lẽ đây là điều nhà thơ nhớ nhất về mẹ mình. Và dù là nắng đầu xuân hay nắng trưa hè oi ả, trong ký ức của nhà thơ Lưu Trọng Lư, mẹ vẫn “đứng trước giậu phơi” để làm một công việc bình dị đó là phơi đồ. Nhưng đó mãi là hình ảnh ấm áp và an ủi tâm hồn tác giả nhất mỗi khi nhớ mẹ.
Bài thơ “Nắng mới” của tác giả Lưu Trọng Lư chỉ dùng ngôn từ giản dị nhưng giàu hình ảnh, gợi cảm, thể hiện thành công nỗi nhớ và tình yêu nồng nàn của tác giả đối với người mẹ quá cố của mình. Từ đây, chúng ta có thể thấy được vẻ đẹp của người mẹ, một người phụ nữ Việt Nam truyền thống nhân hậu, đảm đang và luôn yêu thương, chăm sóc gia đình. Bài thơ này dường như muốn truyền tải một thông điệp đầy ý nghĩa đến với mọi người.“Ai còn mẹ xin đừng làm mẹ khóc, đừng để buồn lên mắt mẹ nghe không?”
3. Phân tích bài thơ Nắng mới của Lưu Trọng Lư chọn lọc:
Có lẽ những câu thơ trên trong bài hát “Mẹ tôi” của nhạc sĩ Trần Tiến chính là tâm trạng của nhà thơ Lưu Trọng Lư khi ông sáng tác bài thơ “Nắng mới” nằm trong tập thơ “Tiếng Thu”. Bài thơ nói lên nỗi nhớ sâu sắc và tình yêu thương vô bờ bến của tác giả dành cho mẹ mình. Trong vô số chủ đề văn học, tình mẫu tử và mẹ luôn là những chủ đề có ý nghĩa nhất. Bởi tình mẫu tử là tình cảm thiêng liêng nhất trên đời. Vì vậy, những tác phẩm về mẹ, về tình mẫu tử luôn có sức hấp dẫn lớn đối với tôi. Bài thơ “Nắng mới” là một trong số đó. Sau khi đọc bài thơ, trong lòng em có rất nhiều cảm xúc đặc biệt.
Mở đầu bài thơ, tác giả Lưu Trọng Lư đã đưa em đến với một khung cảnh thiên nhiên vô cùng bình yên và thơ mộng được bao quanh bởi “nắng mới”:
“Mỗi lần nắng mới hắt bên song,
Xao xác, gà trưa gáy não nùng,
Lòng rượi buồn theo thời dĩ vãng,
Chập chờn sống lại những ngày không.”
Theo em, nắng mới là những ngày đầu xuân, nắng dịu nhẹ nhưng đủ xua tan đi cái lạnh và ẩm ướt mà mùa đông để lại. Khi mặt trời lần đầu tiên mọc lên, ánh sáng chiếu qua khung cửa sổ tạo nên một khung cảnh thật bình dị nhưng cũng buồn không kém bởi trong không gian tĩnh lặng giữa trưa lại nghe thấy tiếng gió xao xác và tiếng gà gáy trưa. “Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu, người buồn cảnh có vui đâu bao giờ”, trong cảnh xuân buồn man mác ấy, tác giả Lưu Trọng Lư buồn bã nhớ lại những kỷ niệm xưa đã qua, và những ký ức này vẫn còn đọng lại trong lòng tác giả. Những kí ức ấy vẫn tiếp tục “chập chờn”trong ký ức của tác giả. Đọc đến đây, dù chưa biết những kỉ niệm đang quay lại trong đầu nhà thơ là gì, nhưng em cũng cảm thấy buồn theo nhà thơ, có lẽ vì ngôn từ Lưu Trọng Lư sử dụng quá xuất sắc. Nhờ cách sử dụng ngôn từ điêu luyện này mà tôi như lạc vào một bức tranh thiên nhiên nắng mới, vừa đẹp vừa buồn, khiến cho em đồng cảm sâu sắc với nhà thơ. Bởi vì cảnh sẽ sinh tình.
“Tôi nhớ mẹ tôi, thuở thiếu thời
Lúc người còn sống, tôi lên mười;
Mỗi lần nắng mới reo ngoài nội,
Áo đỏ người đưa trước giậu phơi.
Hình dáng mẹ tôi chửa xoá mờ
Hãy còn mường tượng lúc vào ra:
Nét cười đen nhánh sau tay áo
Trong ánh trưa hè trước giậu thưa.”
Thế rồi em lại được thăm lại kỉ niệm xưa cũ ấy. Ở đây em cảm nhận được nỗi nhớ vô tận và tình yêu nồng nàn của tác giả dành cho người mẹ quá cố của mình.
Nhà thơ Lưu Trọng Lư trực tiếp thể hiện nỗi nhớ mẹ kính yêu qua câu thơ “Tôi nhớ mẹ tôi, thuở thiếu thời”. Điều này có lẽ là do tác giả đã kìm nén nỗi nhớ về mẹ quá lâu cho đến khi gặp được khung cảnh nắng mới trong ký ức như chiếc chìa khóa mở cánh cửa nơi nỗi nhớ nhà thơ chợt hiện ra và bắt đầu tuôn trào. Khi mẹ còn sống, tác giả mới lên mười tuổi, trong kí ức của ông, mẹ thường hay mặc tà áo đỏ quen thuộc. Nắng mới về, mẹ sẽ mang đồ ra phơi để con được mặc quần áo mới, sạch sẽ. Khi ấy mẹ còn ở đó nên nắng mới “reo” ngoài đồng nội. Nắng mới cũng như tác giả, chắc hẳn đã rất hạnh phúc vì có mẹ ở bên. Cảnh tượng người mẹ hiện lên trong kí ức nhà thơ thật hạnh phúc. Em có thể cảm nhận được niềm hạnh phúc và an tâm mà tác giả cảm nhận được khi mẹ còn sống. Tình yêu mẹ của nhà thơ Lưu Trọng Lư sẽ theo tác giả đến hết cuộc đời. Nhà thơ khẳng định: “Hình dáng mẹ tôi chửa xóa mờ” và nhà thơ vẫn thấy hình ảnh mẹ tất bật vào ra để chăm sóc căn nhà nhỏ. Và điều đặc biệt ở mẹ mà nhà thơ nhắc đến trong bài thơ là mẹ có “nét cười đen nhánh”, tức là không phải nụ cười mà là nét cười. Đọc miêu tả của nhà thơ, tôi có cảm giác mẹ tác giả là một người phụ nữ rất nhân hậu và ấm áp. Nụ cười ở đây dịu dàng, khiêm nhường và không phô trương đến nỗi nhà thơ phải yêu mẹ lắm mới nhớ được nụ cười của mẹ dù bao năm tháng trôi qua. Mẹ của nhà thơ Lưu Trọng Lư là một người phụ nữ Việt Nam truyền thống, suốt đời chăm sóc con cái bằng tấm lòng nhân hậu và tận tụy.
Bài thơ “Nắng mới” của tác giả Lưu Trọng Lư đã mang lại cho em nhiều cảm xúc đặc biệt. Qua bài thơ này, em cảm nhận được nỗi nhớ và tình yêu thương vô bờ bến của tác giả dành cho người mẹ của mình. Từ đó, em nhận thức được trách nhiệm hiếu thảo của mình với mẹ và bắt đầu yêu thương mẹ nhiều hơn. Đọc xong bài thơ, em nghĩ không chỉ riêng bản thân mà tất cả mọi người sẽ nhận được thông điệp ý nghĩa về tình mẫu tử được tác giả Lưu Trọng Lư gửi gắm.
