Phân tích bài thơ Chuyện cổ nước mình của Lâm Thị Mỹ Dạ

1. Giá trị nghệ thuật và giá trị nội dung của bài thơ “Chuyện cổ nước mình”:

Bài thơ này được viết theo thể thơ 68, hay còn gọi là thơ lục bát, được ra đời vào năm 1989. Bài thơ này cho thấy tác giả rất yêu thích truyện cổ tích Việt Nam. Những câu chuyện cổ Việt Nam đầy nhân hậu, thông minh và chứa đựng những kinh nghiệm sống quý báu của tổ tiên ta. Bài thơ này còn có giá trị về nội dung, khẳng định vẻ đẹp của tâm hồn người Việt Nam, sự gắn kết với truyền thống và lòng tự hào về tổ tiên. Không chỉ vậy, tác phẩm cũng có các giá trị nghệ thuật vô cùng độc đáo khi sử dụng thể thơ sáu tám rất thân thuộc với văn học dân gian. Giọng điệu của bài thơ nhẹ nhàng, trữ tình, sâu lắng kết hợp với sự khéo léo sử dụng hình ảnh cùng với màu sắc văn học dân gian.

2. Tóm tắt nội dung bài thơ “Chuyện cổ nước mình”:

Có thể nói, tác phẩm “Chuyện cổ nước mình” như một sự tổng kết tất cả những câu chuyện cổ xưa của nước ta. Khi bạn đọc từng dòng chữ trong bài thơ, một câu chuyện cổ tích quen thuộc dường như hiện lên. Cũng từ đó, tác giả cho thấy tầm vóc và sự phong phú của truyện cổ Việt Nam. Mỗi câu chuyện đều chứa đựng những bài học quý giá mà tổ tiên chúng ta đã sưu tầm và truyền lại qua hàng nghìn năm. Ở hiền thì sẽ gặp lành, yêu thương, khoan dung và tốt bụng. Đây cũng là những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của đất nước Việt Nam.

3. Phân tích bài thơ Chuyện cổ nước mình của Lâm Thị Mỹ Dạ hay nhất:

Lâm Thị Mỹ Dạ là một trong những nhà thơ tiêu biểu của văn học Việt Nam. Trong số các tác phẩm của Lâm Thị Mỹ Dạ, nổi tiếng nhất là tác phẩm “Chuyện cổ nước mình”.

Mở đầu bài thơ, tác giả bày tỏ tình yêu với những câu chuyện xưa của quê hương đất nước. Đó là những câu chuyện giàu giá trị nhân văn cao đẹp. Những câu chuyện cổ tiết lộ tình người cao cả. Đặc biệt, triết lý sống ‘Ở hiền thì gặp lành’ chính là điều khiến nhà thơ yêu mến những câu chuyện cổ của quê hương.

“Tôi yêu chuyện cổ nước tôi

Vừa nhân hậu lại tuyệt vời sâu xa

Thương người rồi mới thương ta

Yêu nhau dù mấy cách xa cũng tìm

Ở hiền thì lại gặp hiền

Người ngay thì được phật tiên độ trì”

Không chỉ vậy, những câu chuyện cổ xưa còn là sợi dây liên kết giữa thế hệ trước và thế hệ tương lai.

“Mang theo truyện cổ tôi đi

Nghe trong cuộc sống thầm thì tiếng xưa

Vàng cơn nắng, trắng cơn mưa

Con sông chảy có rặng dừa nghiêng soi

Đời cha ông với đời tôi

Như con sông với chân trời đã xa

Chỉ còn truyện cổ thiết tha

Cho tôi nhận mặt ông cha của mình”

Tuổi thơ của nhân vật chính trong bài thơ này gắn liền với những câu chuyện xưa do bà ngoại và mẹ kể. Trong cuộc hành trình không bao giờ kết thúc của cuộc đời, “tôi” mang theo những câu chuyện cũ làm hành trang khi khám phá cuộc sống. Ngoài ra, mỗi câu chuyện còn truyền tải những phong tục, tập quán lâu đời của tổ tiên. Khi đó, dường như “tôi” đã hiểu hơn về con người ngày xưa, về quê hương, đất nước của mình. Nhiều thế kỷ đã trôi qua nhưng những câu chuyện xưa vẫn được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Và đó là sự gắn kết giữa thế hệ trước và thế hệ sau.

Nhưng hơn thế nữa, thơ của Lâm Thị Mỹ Dạ gợi cho chúng ta nhớ đến hình ảnh các nhân vật trong truyện cổ tích.

“Rất công bằng, rất thông minh

Vừa độ lượng lại đa tình, đa mang.

Thị thơm thì giấu người thơm

Chăm làm thì được áo cơm cửa nhà

Đẽo cày theo ý người ta

Sẽ thành khúc gỗ chẳng ra việc gì”

Chàng trai hiền lành được được nhận sự giúp đỡ của ông Bụt và có được một người vợ xinh đẹp trong câu chuyện cổ tích “Cây tre trăm đốt”. Trong câu chuyện Cây Khế, một người em chăm chỉ và trung thành được một chú chim ban cho cuộc sống hạnh phúc, và một người anh tham lam chết đuối dưới đáy biển. Về phần Thạch Sanh, với sự giúp đỡ của các vị thần, anh đã thông thạo các kỹ năng võ thuật tuyệt vời và sở hữu các pháp cụ để diệt quỷ, bắn đại bàng và đẩy lùi kẻ thù. Ngược lại, tên Lý Thông độc ác và xảo quyệt lại bị trừng phạt trong truyện “Thạch Sanh”. Và cả câu chuyện về cô Tấm, trải qua bao nhiêu thăng trầm, khó khăn trong cuộc sống, cuối cùng cũng được hưởng cuộc sống hạnh phúc bên nhà vua. Tất cả những điều này chứng tỏ triết lý sống “Ở hiền thì sẽ gặp lành”.

Bên cạnh đó, những câu chuyện xưa đã giúp “tôi” hiểu rõ lời dạy của tổ tiên.

“Tôi nghe truyện cổ thầm thì

Lời cha ông dạy cũng vì đời sau

Đậm đà cái tích trầu cau

Miếng trầu đỏ thắm nặng sâu tình người.

Sẽ đi qua cuộc đời tôi

Bấy nhiêu thời nữa chuyển dời xa xôi

Nhưng bao chuyện cổ trên đời

Vẫn luôn mới mẻ rạng ngời lương tâm”

Như vậy, những câu chuyện xưa của đất nước ta đã trở thành hành trang tinh thần tiếp thêm sức mạnh to lớn cho nhà thơ vượt qua mọi thử thách “nắng mưa” của cuộc đời để đi đến mọi miền đất, mọi chân trời xa xôi tươi đẹp.

Đọc thơ của Lâm Thị Mỹ Dạ, mới hiểu vì sao cả người già người trẻ nước ta đều yêu mến những câu chuyện xưa của đất nước.

5. Phân tích bài thơ Chuyện cổ nước mình của Lâm Thị Mỹ Dạ ý nghĩa nhất:

Thông qua tác phẩm bài thơ “Chuyện cổ nước mình”, tác giả Lâm Thị Mỹ Dạ đã góp phần giúp độc giả hiểu rõ hơn về giá trị truyện xưa nước ta.

Nói một cách ngắn gọn, chuyện cổ là những câu chuyện được truyền lại từ xa xưa. Mở đầu bài thơ, tác giả đã bộc lộ thẳng thắn cảm xúc của mình:

“Tôi yêu chuyện cổ nước tôi

Vừa nhân hậu lại tuyệt vời sâu xa

Thương người rồi mới thương ta

Yêu nhau dù mấy cách xa cũng tìm

Ở hiền thì lại gặp hiền

Người ngay thì được phật tiên độ trì”

Có thể thấy, câu chuyện dưới góc nhìn của tác giả chứa đựng những giá trị nhân văn cao đẹp. Đây là lòng tốt và tình yêu của con người. Hay chung thủy vĩnh cửu trong tình yêu. Triết lý sống “Ở hiền thì sẽ gặp lành”, và những người sống chân thành, tử tế sẽ nhận được sự giúp đỡ của Trời, Phật. Đó là những đặc tính quý báu của con người Việt Nam.

Trong những câu chuyện cổ nổi tiếng, nhà thơ truyền tải bài học đến người đọc qua hình ảnh sau:

“Rất công bằng, rất thông minh

Vừa độ lượng lại đa tình, đa mang.

Thị thơm thì giấu người thơm

Chăm làm thì được áo cơm cửa nhà

Đẽo cày theo ý người ta

Sẽ thành khúc gỗ chẳng ra việc gì”

Thạch Sanh là một chàng trai dũng cảm, chịu đựng nhiều khó khăn, cuối cùng đã được kết hôn với một công chúa và trở thành vua. Hay cô Tấm tốt bụng, tái sinh hết lần này đến lần khác cho đến khi thoát ra khỏi quả thì, lại trở thành con người và sống hạnh phúc mãi mãi với nhà vua. Không chỉ vậy, các câu chuyện xưa còn cho con người lời khuyên cuộc sống. Bài thơ “Đẽo cày theo ý người ta” khiến chúng ta nhớ đến câu nói Đẽo cày giữa đường. Từ này ám chỉ một người cư xử dại dột, không có chính kiến, luôn thụ động nên thường làm theo ý muốn của người khác. Và kết quả cuối cùng là Nó trở thành một khúc gỗ vô dụng”. Như vậy, có rất nhiều bài học ý nghĩa được dạy qua những câu chuyện cổ.

“Tôi nghe truyện cổ thầm thì

Lời cha ông dạy cũng vì đời sau

Đậm đà cái tích trầu cau

Miếng trầu đỏ thắm nặng sâu tình người.

Sẽ đi qua cuộc đời tôi

Bấy nhiêu thời nữa chuyển dời xa xôi

Nhưng bao chuyện cổ trên đờiVẫn luôn mới mẻ rạng ngời lương tâm”

Những câu chuyện xưa của đất nước ta đã trở thành hành trang tinh thần giúp nhà thơ vững bước tiến bước trên đường đời. Nó đã tiếp thêm cho nhà thơ rất nhiều sức mạnh để vượt qua mọi thử thách “mưa nắng” của cuộc sống và đi đến mọi miền đất nước, mọi chân trời xa xôi tươi đẹp. “Chuyện cổ nước mình” thực sự là một trong những bài thơ hay của nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ.

4. Phân tích bài thơ Chuyện cổ nước mình của Lâm Thị Mỹ Dạ sâu sắc nhất:

Một trong những bài thơ độc đáo nhất của Lâm Thị Mỹ Dạ là bài thơ “Chuyện cổ nước ta”. Tác phẩm này đã gây ra nhiều cảm xúc cho người đọc.

Bài thơ bắt đầu bằng những lời bày tỏ tình yêu đối với những câu chuyện xưa của đất nước. Truyện cổ thể hiện tình yêu thương nhân loại cao cả thông qua triết lý ‘ở hiền tất sẽ gặp lành’ khiến nhà thơ “yêu” và kính trọng.

“Tôi yêu chuyện cổ nước tôi

Vừa nhân hậu lại tuyệt vời sâu xa

Thương người rồi mới thương ta

Yêu nhau dù mấy cách xa cũng tìm

Ở hiền thì lại gặp hiền

Người ngay thì được phật tiên độ trì”

Truyện dân gian là sợi dây kết nối hiện tại và tương lai. Trong cuộc hành trình của mình, “tôi” mang theo những câu chuyện cũ làm hành lý khám phá cuộc sống. Mỗi câu chuyện còn cho chúng ta biết những phong tục cùng tập quán xa xưa của tổ tiên. “Tôi” dường như hiểu hơn về con người ngày xưa, về quê hương, đất nước của mình. Nhiều thế kỷ đã trôi qua nhưng những câu chuyện xưa vẫn được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Và đó là sự gắn kết giữa đời sau và đời trước.

Bài thơ này của tác giả còn gợi nhớ đến hình ảnh các nhân vật trong truyện cổ tích.

“Rất công bằng, rất thông minh

Vừa độ lượng lại đa tình, đa mang.

Thị thơm thì giấu người thơm

Chăm làm thì được áo cơm cửa nhà

Đẽo cày theo ý người ta

Sẽ thành khúc gỗ chẳng ra việc gì”

Trong câu chuyện Cây Khế, người em chăm chỉ và chung thủy được một chú chim ban cho cuộc sống hạnh phúc, hay một người anh tham lam chết đuối dưới đáy biển. Còn chàng trai Thạch Sanh, nhờ có sự giúp đỡ của các vị thần, anh đã thông thạo các kỹ năng võ thuật tuyệt vời và sở hữu các pháp cụ để diệt quỷ, bắn đại bàng và đẩy lùi kẻ thù. Ngược lại, tên Lý Thông độc ác và xảo quyệt lại bị trừng phạt. Câu chuyện cô Tấm hiền dịu nết na, người đã tái sinh nhiều lần, cuối cùng thoát ra khỏi vỏ quả thị và trở thành con người trở lại… Tất cả những điều này chứng tỏ triết lý sống ‘Ở hiền thì sẽ gặp lành’.

Nhờ có những câu chuyện cổ mà “tôi” hiểu rõ hơn lời dạy của tổ tiên.

“Tôi nghe truyện cổ thầm thì

Lời cha ông dạy cũng vì đời sau

Đậm đà cái tích trầu cau

Miếng trầu đỏ thắm nặng sâu tình người.

Sẽ đi qua cuộc đời tôi

Bấy nhiêu thời nữa chuyển dời xa xôi

Nhưng bao chuyện cổ trên đời

Vẫn luôn mới mẻ rạng ngời lương tâm”

Và những “chuyện xưa” của đất nước ta trở thành hành trang tinh thần, khiến nhà thơ vượt qua mọi thử thách “nắng mưa” của cuộc đời, đi đến mọi miền đất nước, mọi chân trời xa xôi tươi đẹp.