Phân tích 12 câu thơ đầu bài Chí khí anh hùng chọn lọc hay nhất

1. Dàn ý phân tích 12 câu thơ đầu bài Chí khí anh hùng chọn lọc hay nhất:

1.1. Mở bài:

Giới thiệu về tác giả Nguyễn Du và tác phẩm Truyện Kiều.

Giới thiệu đoạn trích Chí khí anh hùng: vị trí và nội dung 12 câu thơ đầu bài.

1.2. Thân bài: 

– Khát vọng lên đường của Từ Hải (4 câu thơ đầu). 

a. Hoàn cảnh chia tay:

Thời gian: khoảng nửa năm chung sống với Thúy Kiều.

“Hương lửa đương nồng”: tình yêu nồng nàn, say đắm của Thúy Kiều và Từ Hải. → Thời điểm Từ Hải ra đi lập nên sự nghiệp lớn cũng chính là lúc cuộc sống lứa đôi mới bắt đầu và vô cùng mặn nồng hạnh phúc. → Ý chí quyết tâm, khí chất anh hùng.

b. Hình ảnh Từ Hải:

“Trượng phu”: từ chỉ người đàn ông có chí khí, bậc anh hùng với hàm nghĩa khâm phục, ngợi ca.

“Thoắt”: nhanh chóng trong khoảnh khắc bất ngờ.

→ Tính cách của người anh hùng.

“Động lòng bốn phương”: chỉ chí khí anh hùng, khát khao tung hoành.

→ Lí tưởng anh hùng thời đại, không bị ràng buộc bởi vợ con, gia đình mà quyết tạo nên sự nghiệp phi thường.

“Trông vời trời bể mênh mang”: cảm hứng đến từ trời bể xung quanh.

→ Tầm nhìn xa trông rộng và suy nghĩ phi thường.

“Thanh gươm yên ngựa”: một mình, một gươm, một ngựa.

→ Tư thế hiên ngang, dũng mãnh, phóng khoáng.

“Lên đường thẳng rong”: đi liền một mạch, không lưu luyến, bịn rịn.

→ Tư thế oai phong, hào hùng sánh ngang với trời đất.

⇒ Từ Hải là con người của khát vọng, công danh phi thường.

– Cuộc đối thoại giữa Thúy Kiều và Từ Hải (4 câu thơ tiếp)

Với Thúy Kiều, Từ Hải không chỉ là một người chồng, mà còn là một người ân nhân đã cứu cô thoát khỏi chốn ô nhục. Vì thế, khi Từ Hải quyết định đi tìm đường chinh phục ước mơ của mình, Thúy Kiều đã xin đi cùng để chăm sóc và hỗ trợ anh.

– Quyết tâm, trấn an Kiều của Từ Hải:

Trước lời thỉnh cầu của Kiều, Từ Hải như trách mắng, hỏi sao nàng còn vướng bận những tình cảm trần tục.

Đây cũng là lời nhắc nhở Kiều không nên quá đặt nặng quan điểm “lấy chồng phải theo chồng” mà hãy ưu tiên cho chí hướng nghiệp lớn của chồng.

Với quyết tâm và tầm nhìn xa trông rộng, Từ Hải hứa sẽ dựng nên cơ nghiệp lớn và sẽ trở lại đón Kiều trong một buổi lễ lớn với chuông và cờ. 

1.3. Kết luận:

Nêu suy nghĩ cá nhân

2. Phân tích 12 câu thơ đầu bài Chí khí anh hùng chọn lọc:

Đoạn trích “Chí khí anh hùng” trong “Truyện Kiều” của Nguyễn Du đã tập trung miêu tả nhân vật Từ Hải, một người anh hùng lý tưởng với những phẩm chất phi thường và cao đẹp. Điều này được thể hiện rõ ràng qua 12 câu thơ mở đầu:

“Nửa năm hương lửa đương nồng
Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương
……………

Làm cho rõ mặt phi thường
Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia”

Bốn câu thơ đầu tiên trong đoạn trích đã khắc họa rõ ràng khát vọng của Từ Hải khi lên đường vì sự nghiệp:

“Nửa năm hương lửa đương nồng

Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương

Trông vời trời bể mênh mang

Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong”.

Dù đang sống trong tình yêu và hạnh phúc vợ chồng ngọt ngào, Từ Hải vẫn quyết chí ra đi, tạm xa rời người vợ tài sắc để theo đuổi lý tưởng của mình. Trong xã hội xưa, nam nhi muốn được công nhận phải đạt được công danh, sự nghiệp và lập nên những chiến công hiển hách. Không phải ngẫu nhiên mà Nguyễn Công Trứ từng viết:

“Chí làm trai nam bắc tây đông,

Cho phỉ sức vẫy vùng trong bốn bể”.

Từ Hải là một đấng nam nhi mang trong mình chí hướng “vẫy vùng” nên chàng đã “động lòng bốn phương”. Chàng là người có ý chí mạnh mẽ để lập công danh sự nghiệp lớn. Từ “thoắt” được sử dụng để thể hiện sự nhanh chóng và quyết đoán của Từ Hải. Nguyễn Du đã đưa người anh hùng này vào một tình huống đầy khó khăn, khi phải chọn lựa giữa hạnh phúc gia đình ấm êm và không gian rộng lớn để thể hiện tài năng. Không làm người đọc thất vọng, Từ Hải đã chọn con đường theo đuổi hoài bão và lý tưởng của mình. Nguyễn Du thể hiện sự tôn trọng đối với nhân vật Từ Hải khi gọi chàng là “trượng phu” – một người nam nhi có chí lớn, một bậc anh hùng trong thiên hạ. Dù cuộc sống vợ chồng còn đầy lưu luyến, vẻ đẹp của Thúy Kiều còn khiến “hoa ghen”, “liễu hờn” nhưng Từ Hải vẫn quyết tâm lên đường thực hiện khát vọng “vẫy vùng trong bốn bể” mà không chút do dự. Một người như Từ Hải, với “dọc ngang nào biết trên đầu có ai”, khao khát được tự do bay nhảy khắp thiên hạ là điều dễ hiểu. Hình ảnh Từ Hải ra đi, thanh gươm trên yên ngựa, trước không gian “trời bể mênh mang” thật oai phong, lẫm liệt. Những hạnh phúc cá nhân không thể ngăn cản bước chân của người anh hùng. Từ Hải “không phải là người một nhà, một họ, một xóm, một làng, mà là người của trời đất, của bốn phương” (Hoài Thanh). Chàng đối diện với vũ trụ, cuộc sống bằng tâm thế đầy chủ động và tự tin.

Mỗi cuộc chia ly đều gắn với nỗi buồn, với những giọt nước mắt, và cuộc chia tay giữa Thúy Kiều và Kim Trọng cũng không là ngoại lệ:

“Nàng rằng: Phận gái chữ tòng

Chàng đi thiếp cũng một lòng xin đi”

Nho giáo quy định người phụ nữ phải tuân theo “tam tòng”: tại gia tòng phụ, xuất giá tòng phu, phu tử tòng tử. Thúy Kiều đã khéo léo nhắc đến quy tắc này để xin được theo chồng. Khi “hương lửa đương nồng”, nàng không muốn chịu cảnh xa cách, chia ly với Từ Hải – người vừa là chồng, vừa là ân nhân đã cứu nàng thoát khỏi chốn lầu xanh. Nàng muốn theo chồng, chăm sóc và cùng chia sẻ những khó khăn trong cuộc sống. Mong muốn ấy rất chính đáng, vì nữ nhi lấy chồng thì phải theo chồng. Dù phải chịu đựng gian nan, Thúy Kiều vẫn nguyện một lòng ở bên Từ Hải. Nhưng với tinh thần nghĩa khí của một bậc quân tử, Từ Hải đáp lại:

“Từ rằng: Tâm phúc tương tri

Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?

Bao giờ mười vạn tinh binh

Tiếng chiêng dậy đất bóng tinh rợp đường.

Làm cho rõ mặt phi thường

Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia”

Hai người đã hiểu lòng nhau, vậy tại sao Kiều vẫn chưa “thoát khỏi nữ nhi thường tình”? Đó là lời trách khẽ Thúy Kiều, rằng dù là tri âm tri kỷ, nàng vẫn chưa thấu hiểu hành động của Từ Hải. Đồng thời, đó cũng là lời động viên, khuyên nàng vượt qua khó khăn trước mắt để hướng tới tương lai tốt đẹp và đừng quá lo lắng cho chàng. Từ Hải thuyết phục, hứa hẹn với Thúy Kiều bằng tình cảm chân thành và sâu nặng. Chàng ra đi lập sự nghiệp, công danh, và khi đã trở thành một nhân vật xuất chúng, phi thường, cầm trong tay “mười vạn tinh binh”, chàng sẽ trở về rước Kiều “nghi gia” với những nghi thức trọng vọng. Vợ chồng sẽ đoàn tụ trong âm thanh rộn ràng của “tiếng chiêng dậy đất” và cảnh tượng khắp đường ngập tràn bóng cờ.

Qua 12 câu thơ đầu của bài Chí khí anh hùng, Nguyễn Du đã miêu tả nhân vật Từ Hải với tấm lòng ngưỡng mộ, ca ngợi chí khí anh hùng và khát vọng sự nghiệp phi thường. Từ Hải là một nhân vật anh hùng lý tưởng trong “Truyện Kiều” của thi hào Nguyễn Du.

3. Phân tích 12 câu thơ đầu bài Chí khí anh hùng chọn lọc hay nhất:

Đối với Thúy Kiều, Từ Hải không chỉ là người chồng mà nàng yêu thương và kính trọng, mà còn là ân nhân đã giải thoát nàng khỏi chốn lầu xanh. Khi Từ Hải quyết định lên đường, Thúy Kiều dù hiểu rằng không thể ngăn cản nhưng lòng vẫn không nỡ để chàng ra đi một mình. Điều đó được thể hiện rõ nhất trong 12 câu thơ đầu của đoạn trích “Chí khí anh hùng”.

Nàng Kiều bày tỏ nguyện vọng được cùng chàng lên đường để chăm sóc và đồng hành:

“Nàng rằng: Phận gái chữ tòng

Chàng đi thiếp cũng quyết lòng xin đi”

Thúy Kiều nhấn mạnh quan niệm “xuất giá tòng phu” của Nho giáo, mong muốn được theo chồng để tiện việc chăm sóc và hỗ trợ Từ Hải. Trước sự chân thành của Thúy Kiều, Từ Hải rất cảm động nhưng cuối cùng từ chối vì không muốn nàng phải chịu đựng gian khổ trên con đường chinh chiến. Để an ủi, Từ Hải hứa hẹn rằng khi sự nghiệp đã vững vàng, chàng sẽ trở về đón nàng về sống cuộc sống vinh hiển:

“Từ rằng: Tâm phúc tương tri

Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?

Bao giờ mười vạn tinh binh

Tiếng chiêng dậy đất, bóng tinh rợp đường

Làm cho rõ mặt phi thường

Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia”

Từ Hải cho rằng Thúy Kiều vẫn còn vướng bận những tình cảm thường tình của nữ nhi, nhưng đồng thời cũng khuyên nàng không phải lo lắng khi chàng lên đường thực hiện nghiệp lớn. Với tinh thần của một người anh hùng, Từ Hải quyết chí ra đi để lập nên sự nghiệp lớn, mong mỏi ngày trở về sẽ có trong tay “mười vạn tinh binh”. Khi ấy, chàng sẽ đón Thúy Kiều về sống trong vinh quang, với khung cảnh uy nghiêm của “tiếng chiêng dậy đất, bóng tinh rợp trời”.

Những lời đối thoại giữa Từ Hải và Thúy Kiều trước lúc chia tay đã bộc lộ rõ chí khí và khát vọng lớn lao của người anh hùng.