Nhiệm vụ, quyền hạn Điều tra hình sự của cơ quan Hải quan

Cơ quan Hải quan trong quá trình hoạt động sẽ có nhiệm vụ quản lý các hoạt động của cơ quan mình, khi thấy có các dấu hiệu tội phạm thì sẽ có quyền tiến hành điều tra. Các chủ thể được giao tiến hành điều tra theo quy định phải thực hiện các quyền và nhiệm vụ theo quy định của pháp luật. Vậy nhiệm vụ, quyền hạn Điều tra hình sự của cơ quan Hải quan được Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015 quy định như thế nào. Bài viết dưới đây của Luật Dương Gia sẽ đi vào tìm hiểu các quy định liên quan để giúp người đọc hiểu rõ hơn về vấn đề này.

Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài: 1900.6568

Cơ sở pháp lý:  Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015;

1. Nhiệm vụ Điều tra hình sự của cơ quan Hải quan?

Theo Khoản 2 Điều 9 Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015 thì cơ quan của Hải quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động Điều tra gồm các cơ quan sau đây:

– Cục Điều tra chống buôn lậu;

– Cục Kiểm tra sau thông quan;

– Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương;

– Chi cục Hải quan cửa khẩu.

Các cơ quan này khi được giao nhiệm vụ tiến hành điều tra sẽ là cơ quan điều tra của Hải quan và có nhiệm vụ điều tra đối với các sai phạm liên quan đến hoạt động và nội bộ của hải quan.

Nhiệm vụ của Điều tra Hải quan được quy định tại Điều 33 Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015 như sau:

– Cơ quan Hải quan khi thực hiện nhiệm vụ trong lĩnh vực quản lý của mình mà phát hiện tội phạm là Tội buôn lậu, Tội vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới, Tội sản xuất, buôn bán hàng cấm của Bộ luật hình sự cơ quan có thẩm quyền điều tra sẽ tiến hành điều tra.

Cụ thể thì các chủ thể có thẩm quyền là: Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu, Cục trưởng Cục kiểm tra sau thông quan, Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu.

Các chủ thể này có các nhiệm vụ cụ thể như sau:

– Đối với tội phạm ít nghiêm trọng: các đối tượng phạm tội này và phạm tội quả tang, bị can có các chứng cứ và lai lịch rõ ràng thì Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu, Cục trưởng Cục kiểm tra sau thông quan, Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu sẽ ra quyết định khởi tố vụ án hình sự.

Để phục vụ quá trình điều tra thì Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu, Cục trưởng Cục kiểm tra sau thông quan, Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu sẽ phải tiến hành lấy lời khai, thu giữ, tạm giữ và bảo quản vật chứng, tài liệu liên quan trực tiếp đến vụ án để làm sáng tỏ vụ việc, đồng thời các cơ quan này có nhiệm vụ tiến hành khám người, khám nơi cất giữ hàng hóa trong khu vực kiểm soát của Hải quan để tìm ra các chứng cứ xác định dấu hiệu phạm tội.

Ngoài các nhiệm vụ về khởi tố, điều tra vụ án để lấy lời khai thì các Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu, Cục trưởng Cục kiểm tra sau thông quan, Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu còn có nhiệm vụ thực hiện trưng cầu giám định khi cần thiết, khởi tố bị can, tiến hành các biện pháp Điều tra khác theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự, kết thúc Điều tra và chuyển hồ sơ vụ án cho Viện kiểm sát có thẩm quyền trong thời hạn 01 tháng, kể từ ngày ra quyết định khởi tố vụ án;

– Đối với tội phạm nghiêm trọng, rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng hoặc tội phạm ít nghiêm trọng nhưng phức tạp, không có chứng cứ, bị can có lai lịch không rõ ràng thì Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu, Cục trưởng Cục kiểm tra sau thông quan, Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu sẽ là chủ thể quyết định khởi tố vụ án hình sự, lấy lời khai, thu giữ, tạm giữ và bảo quản vật chứng, tài liệu liên quan trực tiếp đến vụ án, khám người, khám nơi cất giữ hàng hóa trong khu vực kiểm soát của Hải quan, chuyển hồ sơ vụ án cho Cơ quan Điều tra có thẩm quyền trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày ra quyết định khởi tố vụ án.

– Về chủ thể có nhiệm vụ chỉ đạo hoạt động điều tra: Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu, Cục trưởng Cục kiểm tra sau thông quan, Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu trực tiếp tổ chức và chỉ đạo các hoạt động Điều tra.

Các chủ thể nêu trên có nhiệm vụ quyết định phân công hoặc thay đổi cấp phó đã được bổ nhiệm trước đó trong việc Điều tra vụ án hình sự. Để kiểm soát hoạt động điều tra được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật thì các chủ thể này sẽ tiến hành kiểm tra các hoạt động Điều tra. Trong quá trình điều tra, nếu những chủ thể này phát hiện các quyết định không đúng luật thì những chủ thể này phải ra quyết định thay đổi hoặc huỷ bỏ các quyết định không có căn cứ và trái pháp luật của cấp phó, giải quyết khiếu nại, tố cáo theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự.

Đối với việc ủy quyền cho cấp phó trong việc điều tra: Khi Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu, Cục trưởng Cục kiểm tra sau thông quan, Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu có nhiệm vụ điều tra vụ án thuộc thẩm quyền của mình nhưng những người này vắng mặt thì một cấp phó được uỷ nhiệm thực hiện các quyền hạn của cấp trưởng, đối với việc cấp phó được ủy nhiệm để thực hiện các nhiệm vụ điều tra thì những người này phải chịu trách nhiệm trước cấp trưởng và trước pháp luật về nhiệm vụ được giao.

– Trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ được giao thì các chủ thể cụ thể là Cục trưởng, Phó Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu; Cục trưởng, Phó Cục trưởng Cục kiểm tra sau thông quan; Cục trưởng, Phó Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; Chi cục trưởng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu sẽ phải tuân thủ những nhiệm vụ được giao, thực hiện điều tra theo đúng các trình tự pháp luật, đảm bảo quá trình điều tra được chính xác phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về hành vi và quyết định của mình.

2. Nhiệm vụ, quyền hạn Điều tra hình sự của cơ quan Hải quan?

Quyền của Điều tra Hải quan được quy định tại Điều 33 Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015 như sau:

– Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu, Cục trưởng Cục kiểm tra sau thông quan, Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu có quyền được phân công nhiệm vụ để tiến hành điều tra vụ án liên quan đến cơ quan của mình.

– Khi Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu, Cục trưởng Cục kiểm tra sau thông quan, Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu vắng mặt thì những người này có quyền ủy nhiệm lại cho cấp phó để cấp phó thay mình thực hiện các nhiệm vụ điều tra.

Phó Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu, Phó Cục trưởng Cục kiểm tra sau thông quan, Phó Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu khi được phân công Điều tra vụ án hình sự có quyền áp dụng các biện pháp Điều tra như lấy lời khai, thu giữ, tạm giữ và bảo quản vật chứng, tài liệu liên quan trực tiếp đến vụ án, trưng cầu giám định để phục vụ việc điều tra vụ án theo quy định.

Như vậy, qua phân tích ở trên có thể thấy điều tra hải quan được pháp luật quy định sẽ giao cho các chủ thể đứng đầu các cơ quan được giao tiến hành một số nhiệm vụ điều tra cụ thể là Cục trưởng, Phó Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu; Cục trưởng, Phó Cục trưởng Cục kiểm tra sau thông quan; Cục trưởng, Phó Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh, liên tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; Chi cục trưởng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu. Các chủ thể này có thể ủy nhiệm cho cấp phó của mình để thay mình thực hiện các nhiệm vụ điều tra vụ án được giao. Các chủ thể tiến hành điều tra sẽ được phân quyền và nhiệm vụ theo quy định, đồng thời những chủ thể được giao nhiệm vụ tiến hành điều tra phải thực hiện đúng các quy định của pháp luật về quyền hạn và nhiệm vụ, tránh việc bỏ sót các chi tiết trong quá trình điều tra, làm trái pháp luật trong quá trình điều tra gây ảnh hưởng đến kết quả của vụ án.

Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật Dương Gia về các nội dung liên quan đến nhiệm vụ, quyền hạn Điều tra hình sự của cơ quan Hải quan theo quy định của Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015.