Thế giới có 147 triệu người rụng tóc từng mảng. Rụng tóc từng mảng là bệnh rối loạn tự miễn dịch và xảy ra đột ngột. Trong hầu hết các trường hợp, rụng tóc xảy ra ở từng mảng nhỏ, nhưng có vài trường hợp diễn tiến rụng tóc rộng khắp cả đầu. Vậy nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán, điều trị rụng tóc từng mảng như thế nào?
Mục lục bài viết
1. Rụng tóc từng mảng là gì?
Rụng tóc từng mảng, hay còn được gọi là bệnh loạn tự miễn dịch, là một vấn đề khá phổ biến và ảnh hưởng đến nhiều người. Bệnh này xảy ra khi hệ miễn dịch tấn công nhầm vào các nang lông tóc, gây ra việc tóc rụng từng mảng. Kết quả là, những vùng da đầu bị ảnh hưởng sẽ trở nên trần trụi, không có tóc mọc lại, và thường không để lại sẹo vết.
Những vùng da đầu mà tóc rụng thường sẽ có những biểu hiện như ngứa, mẩn đỏ và sưng. Đây là dấu hiệu của quá trình viêm nhiễm và kích ứng da. Tuy nhiên, phần tóc và da đầu xung quanh vùng bị ảnh hưởng thường vẫn khỏe mạnh, không bị rụng.
Để điều trị rụng tóc từng mảng, việc tư vấn và điều trị từ bác sĩ chuyên khoa da liễu là rất quan trọng. Có nhiều phương pháp điều trị hiệu quả, bao gồm sử dụng thuốc uống hoặc thuốc bôi, điều trị bằng ánh sáng hoặc laser, cũng như các phương pháp khác.
Tuy nhiên, cũng đáng lưu ý rằng mỗi trường hợp có thể đòi hỏi phương pháp điều trị khác nhau, do đó, việc tham khảo ý kiến chuyên gia là rất quan trọng.
2. Nguyên nhân của rụng tóc từng mảng:
Nguyên nhân rụng tóc từng mảng thường liên quan đến bệnh tự miễn dịch, một tình trạng mà hệ miễn dịch tấn công nhầm vào các tế bào của chính cơ thể. Trong trường hợp này, tế bào bạch cầu, có nhiệm vụ bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng, nhầm lẫn và tập trung quanh nang tóc. Điều này dẫn đến tình trạng viêm sưng quanh nang tóc, làm tóc ngừng phát triển và cuối cùng rụng đi.
Một điều may mắn là nang tóc không bị tổn thương hoàn toàn, do đó tóc vẫn có khả năng mọc lại. Thông thường, bệnh nhân sẽ trải qua một hoặc vài mảng rụng tóc trên vùng da đầu. Tuy nhiên, cũng có trường hợp rụng nhiều và rụng toàn bộ trên vùng da đầu (gọi là rụng tóc toàn phần), hoặc rụng tất cả các tóc trên đầu cũng như lông trên cơ thể (gọi là rụng tóc toàn bộ).
3. Triệu chứng của rụng tóc từng mảng là gì?
Rụng tóc từng mảng, còn được gọi là bệnh loạn tự miễn dịch, thường đi kèm với các triệu chứng đáng chú ý. Đa số bệnh nhân thường trải qua giai đoạn mảng tóc rụng dần trong vòng vài tuần. Những mảng này thường có hình dạng tròn hoặc hình oval, với biên giới rõ ràng. Da đầu ở vùng mảng rụng thường trơn láng và không có dấu hiệu sưng đỏ hay viêm.
Nhiều bệnh nhân cũng cảm thấy châm chích và đau nhẹ ở vùng tóc rụng. Đồng thời, các sợi tóc ngắn, dài khoảng 3mm, có thể nhìn thấy ở rìa của mảng tóc rụng.
Ngoài ra, rụng tóc từng mảng cũng có thể ảnh hưởng tới các phần khác của cơ thể có nang lông, như cung mày, lông mi, râu, lông nách và vùng kín. Một số bệnh nhân còn có thể trải qua hiện tượng rỗ móng, làm cho móng có cảm giác sần sùi và lồi lõm.
4. Các kiểu rụng tóc từng mảng:
Rụng tóc từng mảng có nhiều kiểu khác nhau, được phân loại dựa vào mức độ rụng và các triệu chứng đi kèm. Dưới đây là một số kiểu phổ biến:
– Rụng tóc từng mảng loang lổ: Rụng tóc từng mảng loang lổ thường đi kèm với tóc rụng không mọc lại, làm lộ nhiều phần da đầu có kích thước tương tự đồng xu.
– Rụng tóc toàn phần (Alopecia totalis): Tình trạng này ảnh hưởng toàn bộ da đầu, dẫn đến việc mất hết tóc trên vùng da đầu.
– Rụng tóc toàn bộ (Alopecia Universalis): Khác với Alopecia totalis, rụng tóc toàn bộ còn làm mất lông mày, lông mi, lông nách và cả toàn bộ lông trên cơ thể.
– Rụng tóc thể rắn bò (Alopecia Ophiasis): Thể rụng tóc thường gặp ở trẻ em. Rụng tóc thể rắn bò thường xuất hiện ở phía sau đầu, bao gồm xương chẩm và tạo ra một viền sói tóc ở hai bên sau tai. Trong trường hợp này, tóc thường khó mọc lại.
Các dạng rụng tóc này đều cần sự theo dõi và tư vấn từ chuyên gia y tế để đảm bảo rằng việc điều trị được thực hiện đúng cách.
5. Cách điều trị bệnh rụng tóc từng mảng chuẩn khoa học:
5.1. Rụng tóc nhẹ đến trung bình:
– Corticosteroid:
Khi người bệnh gặp tình trạng rụng tóc từ nhẹ đến trung bình, các bác sĩ thường sẽ xem xét việc sử dụng corticosteroid để điều trị. Corticosteroid có vai trò làm giảm phản ứng viêm trong cơ thể. Loại thuốc này có thể được tiêm trực tiếp vào vị trí tóc rụng, từ đó kích thích tóc mọc lại trong khoảng thời gian từ 1 đến 6 tháng. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào tiêm corticosteroid cũng mang lại kết quả tốt và thường không được sử dụng cho trẻ em.
Tiêm corticosteroid có thể được thực hiện trên nhiều vùng khác nhau, chẳng hạn như da đầu, lông mày hoặc vùng quanh miệng. Trước khi tiêm, bác sĩ thường sử dụng thuốc tê tại chỗ để làm giảm cảm giác khó chịu. Tùy thuộc vào kích thước của vùng điều trị, có thể cần tiêm nhiều lần với khoảng thời gian 4 – 6 tuần giữa các lần tiêm. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng tiêm corticosteroid cũng có thể gây ra các tác dụng phụ như làm mỏng da, mụn trứng cá và đỏ da tại vị trí tiêm.
Ngoài ra, corticosteroid cũng có thể được sử dụng dưới dạng kem thoa hoặc dưới dạng viên uống. Dạng viên uống thường được ưu tiên sử dụng đối với những trường hợp rụng tóc nhanh chóng, để ngăn hoặc giảm tốc độ rụng tóc. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng hiệu quả của loại thuốc này chỉ mang tính tạm thời và thường chỉ được sử dụng trong thời gian ngắn.
– Minoxidil:
Minoxidil dạng xịt thực sự là một lựa chọn hữu ích cho những người gặp vấn đề về rụng tóc, đặc biệt là rụng tóc từng vùng. Thuốc xịt này giúp kích thích quá trình mọc tóc trở lại. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng một số bệnh nhân có thể gặp phải các dấu hiệu kích ứng da khi sử dụng minoxidil.
Cùng với minoxidil, thuốc thoa corticosteroid cũng là một phương pháp khá phổ biến. Khi sử dụng cả hai loại thuốc này song song, có thể đem lại hiệu quả tốt hơn trong việc kiểm soát vấn đề rụng tóc. Tuy nhiên, việc sử dụng bất kỳ loại thuốc nào cũng cần được thực hiện dưới sự giám sát và hướng dẫn của bác sĩ.
– Liệu pháp laser:
Liệu pháp Laser là một phương pháp tiên tiến được sử dụng để giúp kích thích quá trình mọc tóc mới. Bằng cách sử dụng các bước sóng thích hợp, ánh sáng laser được chiếu vào vị trí rụng tóc. Quá trình này giúp kích thích sự hoạt động của các tế bào tóc và tăng cường quá trình mọc tóc mới.
Phương pháp này thường được áp dụng trong các trường hợp rụng tóc từng vùng hoặc các vấn đề về tóc do các nguyên nhân khác. Tuy nhiên, quy trình này cần được thực hiện bởi các chuyên gia có kinh nghiệm và đáng tin cậy.
– Tiêm huyết tương tiểu cầu (PRP):
Huyết tương tiểu cầu là một phương pháp điều trị sử dụng máu sau khi đã qua quá trình xử lý. Sau đó, nó được tiêm vào vị trí rụng tóc. Huyết tương tiểu cầu chứa nhiều yếu tố tăng trưởng xuất phát từ tiểu cầu. Nhờ điều này, quá trình phục hồi các nang tóc được kích thích và tăng cường.
Phương pháp này đang trở thành một giải pháp hấp dẫn đối với những người gặp vấn đề về rụng tóc. Nó được coi là một cách hiệu quả để khắc phục tình trạng tóc yếu, mỏng, và kích thích mọc tóc mới.
5.2. Rụng tóc từng mảng nặng:
Thuốc uống ức methotrexate và cyclosporin là những phương pháp điều trị được sử dụng trong trường hợp rụng tóc từng mảng kèm theo các bệnh tự miễn như bạch biến, lupus, tuyến giáp, viêm khớp dạng thấp, và viêm loét đại tràng. Cả hai loại thuốc này hoạt động bằng cách ngăn chặn phản ứng của hệ thống miễn dịch, từ đó giúp kiểm soát tình trạng rụng tóc.
Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc này trong thời gian dài cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ, bao gồm tăng huyết áp, tổn thương gan và thận, cũng như tăng nguy cơ nhiễm trùng nghiêm trọng. Do đó, việc sử dụng các loại thuốc này cần được thực hiện dưới sự theo dõi và hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
6. Phòng ngừa rụng tóc từng mảng như thế nào?
Để phòng ngừa rụng tóc từng mảng, mỗi người nên chú ý đến sự thay đổi bất thường về tóc, như tóc rụng đột ngột tại một số vùng cụ thể. Trong trường hợp này, việc đến bệnh viện kịp thời là rất quan trọng để nhận sự tư vấn và điều trị sớm, từ đó ngăn ngừa tình trạng bệnh tiến triển nặng hơn.
Ngoài ra, việc bổ sung dinh dưỡng cho tóc cũng đóng vai trò quan trọng. Vitamin A, B, C, E, kẽm, sắt là những chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển và duy trì sức khỏe của tóc. Có thể bổ sung chúng thông qua chế độ ăn uống hoặc cung cấp từ các loại thực phẩm chứa nhiều vitamin và khoáng chất.
Hơn nữa, khi ra khỏi nhà nên đeo mũ rộng vành để bảo vệ tóc khỏi tác động của ánh nắng mặt trời, vì ánh nắng mặt trời mạnh có thể gây tổn thương cho sợi tóc.
