Công an nhân dân chia thành hai lực lượng là Cảnh sát nhân dân và An ninh nhân dân, thực thi các nhiệm vụ chuyên biệt. Bên cạnh đó để hiểu rõ hơn về lực lượng cảnh sát nhân dân, bài viết dưới đây sẽ giúp bạn đọc hiểu thêm về nghiệp vụ cảnh sát là gì, nghiệp vụ cảnh sát có ngành nào?
Mục lục bài viết
1. Nghiệp vụ cảnh sát là gì?
Công an nhân dân là lực lượng vũ trang nhân dân làm nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật về an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội.
Nghiệp vụ cảnh sát là một trong các ngành đào tạo của lực lượng công an nhân dân. Sau khi tốt nghiệp xong ngành nghiệp vụ cảnh sát của các trường công an nhân dân thì các học viên sẽ được phân công công tác tại các đơn vị trực thuộc khối ngành công an.
Nhiệm vụ của lực lượng cảnh sát nhân dân:
– Phòng ngừa phát hiện, đấu tranh chống tội phạm và vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn xã hội, về bảo vệ môi trường; phát hiện nguyên nhân, điều kiện phát sinh tội phạm, vi phạm pháp luật khác và kiến nghị biện pháp khắc phục; tham gia giáo dục đối tượng vi phạm pháp luật tại cộng đồng theo quy định của pháp luật.
– Quản lý hộ khẩu, cấp thẻ căn cước công dân; quản lý về an ninh, trật tự các nghề kinh doanh có điều kiện và dịch vụ bảo vệ; quản lý và bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, trật tự công cộng; quản lý vũ khí, vật liệu nổ; quản lý, thực hiện công tác phòng cháy, chữa cháy; tham gia cứu hộ, cứu nạn theo quy định của pháp luật.
– Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của pháp luật.
Khi đỗ vào các trường công an nhân dân, học viên ăn ở nội trú tập trung trong doanh trại. Và được đào tạo các kỹ năng nền tảng như:
– Lý luận chính trị: các môn triết học Mác-Lênin, các môn khoa học xã hội (tâm lý, tôn giáo…)
– Ngoại ngữ và tin học
– Các môn luật: chú trọng luật hình sự và luật tố tụng hình sự….
– Các môn chiến đấu, chiến thuật: võ thuật, bắn súng, bơi lội, thể chất, chiến thuật,…
– Các môn nghiệp vụ cảnh sát: điều tra, kỹ thuật hình sự, hành chính, trại giam,…
2. Nghiệp vụ cảnh sát gồm những ngành nào?
Nghiệp vụ cảnh sát gồm các chuyên ngành:
– Trinh sát cảnh sát
– Điều tra hình sự là ngành đào tạo các kỹ năng, nghiệp vụ hoạt động điều tra và đóng vai trò quan trọng trong việc chứng minh tội phạm.
Điều tra hình sự là một giai đoạn tố tụng trong đó Cơ quan điều tra có thẩm quyền áp dụng các biện pháp điều tra, biện pháp điều tra tố tụng đặc biệt và các biện pháp ngăn chặn, biện pháp cưỡng chế cần thiết để phát hiện, thu thập, chứng cứ chứng minh tội phạm và người thực hiện hành vi phạm tội một cách khách quan, toàn diện và chính xác, đảm bảo cho việc xử lý vụ án được đúng người, đúng tội, đúng quy định của pháp luật.Trên cơ sở các chứng cứ thu thập được nếu xác định hành vi xảy ra có đủ dấu hiệu của tội phạm sẽ ra quyết định khởi tố vụ án. Khi nào đủ chứng cứ chứng minh một người cụ thể đã thực hiện hành vi phạm tội, hành vi của người đó đã đầy đủ yếu tố cấu thành tội danh cụ thể, sẽ ra quyết định khởi tổ bị can. Ngoài ra, với các quyết định tố tụng khác cũng phải được ban hành trên cơ sở có đủ căn cứ pháp lý đã được chứng minh trong quá trình điều tra.
– Quản lý nhà nước về an ninh trật tự
Quản lý nhà nước về an ninh trật tự là một hoạt động quan trọng luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm đặc biệt nhằm góp phần đảm bảo an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội. Lực lượng Công an nhân dân là lực lượng nòng cốt giữ vai trò vô cùng quan trọng trong việc Quản lý nhà nước về trật tự an toàn xã hội.
Nhiệm vụ trong ngành quản lý nhà nước về an ninh trật tự:
+) Giữ gìn tình hình an ninh trật tự trên địa bàn hoạt động, đảm bảo tình hình trật tự tại địa phương.
+) Xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm trên địa bàn đặc biệt đối với những trường hợp có dấu hiệu hình sự.
+) Xây dựng lòng tin trong quần chúng nhân dân.
+) Giáo dục tuyên truyền cho nhân dân nâng cao cảnh giác đối với các loại tội phạm, có mối liên hệ chặt chẽ với quần chúng nhân dân. Phát huy tối đa vai trò của quần chúng nhân dân trong công tác phòng chống tội phạm.
+) Đưa ra những giải pháp giúp giữ gìn tình hình trật tự an ninh trên địa bàn quản lý.
+) Đóng góp kinh nghiệm và phát huy những ưu điểm, tìm ra giải pháp nhằm tăng cường công tác quản lý và giữ gìn trật tự an toàn xã hội của cán bộ chiến sĩ công an.
– Quản lý trật tự an toàn giao thông đường bộ, đường sắt
– Quản lý trật tự xã hội trên đường thủy
– Kỹ thuật hình sự: là ngành khoa học kết hợp giữa khoa học và kỹ thuật công nghệ nhằm phân tích các chứng cứ hiện trường vụ án, vụ việc góp phần vào quá trình điều tra, giải quyết vụ án, vụ việc của cơ quan chức năng.
Kỹ thuật hình sự gồm công tác khám nghiệm (hiện trường, tử thi) và giám định (tài liệu, dấu vết cơ học, đường vân, định hóa, sinh học, giám định cháy nổ, kỹ thuật, giám định súng, đạn,….)
+) Khám nghiệm hiện trường là hoạt động phải thực hiện hết sức nghiêm túc, thận trọng vì việc kết quả khám nghiệm hiện trường là những chứng cứ có giá trị chứng minh đặc biệt trong vụ án liên quan đến tính mạng, danh dự nhân phẩm… hay trong các vụ án xâm phạm tải sản. Nếu trong quá trình khám nghiệm hiện trường mà có vi phạm hoặc việc khám nghiệm không đầy đủ thì sẽ không thể sửa chữa hoặc khắc phục trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử.
+) Khám nghiệm tử thi là biện pháp điều tra bằng cách xem xét trên thân thể của người đã chết nhằm phát hiệnn dấu vết của tội phạm, tìm ra nguyên nhân chết. Mục đích của việc khám nghiệm tử thi là để xác định tung tích, lai lịch nạn nhân; xác định nguyên nhân, thời gian, điều kiện hoàn cảnh chết.
+) Giám định tư pháp là việc người giám định tư pháp sử dụng kiến thức, phương tiện, phương pháp khoa học, kỹ thuật, nghiệp vụ để kết luận về chuyên môn những vấn đề có liên quan đến hoạt động khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án hình sự, giải quyết vụ việc dân sự, vụ án hành chính theo trưng cầu của cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng hoặc theo yêu cầu của người yêu cầu giám định theo quy định của Luật giám định tư pháp.
– Thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp
Thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp là công tác bảo vệ các phiên tòa xét xử các vụ án liên quan đến trật tự xã hội nhằm bảo vệ an toàn cho các bị cáo, phòng ngừa các tình huống gây mất trật tự phiên toà, góp phần giúp hội đồng xét xử và những người tham gia tố tụng hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Ngoài ra, thi hành án hình sự và hộ trợ tư pháp cùng gồm hoạt động như:
+) Công tác thu thập, bảo quản và xử lý vật chứng đảm bảo nguyên vẹn, không để mất mát, hư hỏng hay lẫn lộn, góp phần giúp các cơ quan tiến hành tố tụng giải quyết nhanh vụ án, đảm bảo xử lý đúng người, đúng tội, đúng pháp luật
+) Công tác hướng dẫn thi hành án hình sự và tái hòa nhập cộng đồng.
+) Công tác tạm giữ, tạm giam.
– Tham mưu, chỉ huy công an nhân dân là ngành đào tạo về công tác tham mưu công an nhân dân gắn liền với hoạt động của lãnh đạo, chỉ huy công an các cấp
3. Hệ thống các trường Công an nhân dân:
– Các trường đại học công an nhân dân gồm:
+) Học viện an ninh nhân dân đào tạo các ngành: nghiệp vụ an Ninh, ngôn ngữ Anh, ngôn ngữ Trung Quốc, Công nghệ thông tin, An toàn thông tin, Luật
+) Học viện cảnh sát nhân dân đào tạo các ngành: Nghiệp vụ cảnh sát, ngôn ngữ Anh, ngôn ngữ Trung Quốc, Luật.
+) Học viện Chính trị công an nhân dân đào tạo các ngành: xây dựng đảng và chính quyền, tham mưu chỉ huy Công an nhân dân.
+) Trường đại học An ninh nhân dân đào tạo ngành nghiệp vụ an ninh
+) Trường đại học Cảnh sát nhân dân đào tạo ngành nghiệp vụ cảnh sát
+) Trường đại học Phòng cháy chữa cháy đào tạo ngành phòng cháy chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.
+) Trường đại học Kỹ thuật – Hậu cần công an nhân dân đào tạo các ngành: Kế toán, Công nghệ thông tin, Kỹ thuật điện tử truyền thông
– Các trường cao đẳng Công an nhân dân gồm:
+) Trường cao đẳng An ninh nhân dân I
+) Trường cao đẳng An ninh nhân dân II
+) Trường cao đẳng Cảnh sát nhân dân I
+) Trường cao đẳng Cảnh sát nhân dân II
– Các trường trung cấp Công an nhân dân gồm:
+) Trường đại học Phòng cháy chữa cháy
+) Trường cao đẳng An ninh nhân dân I
+) Trường cao đẳng An ninh nhân dân II
+) Trường cao đẳng Cảnh sát nhân dân I
+) Trường cao đẳng Cảnh sát nhân dân II
+) Trường trung cấp Cảnh sát nhân dân V