Nghị luận xã hội về câu tục ngữ Uống nước nhớ nguồn hay nhất

1. Dàn ý nghị luận xã hội uống nước nhớ nguồn:

Mở bài: dẫn dắt vấn đề

Thân bài: 

Giải thích

Nguồn: nghĩa đen là thượng nguồn, nơi bắt đầu của dòng sông, nghĩa bóng ở đây là cội nguồn, tổ tiên, thế hệ trước của con người.
Câu tục ngữ khuyên con người sống trong thời đại ngày nay phải tận hưởng độc lập và thành quả đạt được, phải luôn ghi nhớ và biết ơn thế hệ đi trước, có hành động đền đáp và dựng xây. Một xã hội phát triển. cho các thế hệ tương lai phát triển.

Phân tích

Không một quốc gia nào tự nhiên giàu đẹp, có sẵn những giá trị cốt lõi, tất cả đều là công lao, sáng tạo của các thế hệ đi trước, chúng ta phải biết ơn và trân trọng những thành quả đó bằng tình yêu thương, có những tình cảm tốt đẹp nhất và cố gắng học tập, lao động để xây dựng đất nước phát triển văn minh hơn.

Tinh thần “Uống nước nhớ nguồn” khơi dậy lòng biết ơn trong mỗi người và lan tỏa tình cảm đó ra cộng đồng; tạo thông điệp tích cực và truyền thống đền ơn đáp nghĩa giúp đồng bào cả nước thêm đoàn kết, gắn bó.
Một đất nước mà người dân hiểu và biết ơn những giá trị mà họ được thụ hưởng sẽ là một đất nước phát triển bền vững trên nền tảng của tình nghĩa và sự đoàn kết.

Dẫn chứng: lấy một số dẫn chứng về câu tục ngữ Uống nước nhớ nguồn

Phản đề:

Bên cạnh đó vẫn còn không ít người vô ơn bạc nghĩa, chạy theo lối sống phương Tây, quên đi truyền thống văn hóa dân tộc. Cũng có người coi đất nước mình không có gì mà ra sức xây dựng, bảo vệ,… Đó là những suy nghĩ lệch lạc mà chúng ta cần loại bỏ.

Kết bài: đánh giá lại vấn đề và cảm nghĩ của em

2. Những bài nghị luận về câu tục ngữ uống nước nhớ nguồn hay nhất:

Mẫu 1:

Dân tộc Việt Nam ta từ lâu đã được biết đến với truyền thống quý báu, luôn đoàn kết, yêu thương, giúp đỡ người khác. Một trong những truyền thống đạo đức tốt đẹp mà chúng ta phải kể đến đó là đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”.

Câu tục ngữ vô cùng đúng và mang nhiều ý nghĩa sâu sắc. Nguồn được hiểu theo nghĩa đen là nguồn, là nơi bắt đầu của dòng sông, còn nghĩa của nguồn trong câu tục ngữ này là cội nguồn, là tổ tiên, là tiền nhân của dân tộc ta. Hai câu có ý khuyên nhủ nhân dân được hưởng nền độc lập, những thành quả đạt được ngày nay phải luôn ghi nhớ và biết ơn thế hệ đi trước, đồng thời phải có hành động đền đáp, xây dựng xã hội ngày nay càng phát triển. 

Việc thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc ta được thể hiện ở nhiều khía cạnh khác nhau. Thứ nhất, chúng ta nâng niu, trân trọng những thành quả của thế hệ đi trước với tình cảm tốt đẹp nhất. Bên cạnh đó, chúng ta cố gắng học tập, lao động để có cuộc sống tốt đẹp, xây dựng đất nước ngày càng văn minh. Xây dựng tương lai tươi sáng cho thế hệ tương lai. Tưởng nhớ các anh hùng, các thế hệ đi trước, chúng ta có những hành động thiết thực để ghi nhớ, tri ân các anh như: tổ chức lễ hội, đặt tên đường các anh hùng… qua đó lan tỏa nghĩa tình. Tạo ra một thông điệp tích cực và truyền thống cho đi. Bên cạnh đó, điều này còn giúp người dân trong nước thêm đoàn kết, gần gũi với nhau hơn. Uống nước nhớ nguồn còn góp phần xây dựng cho con người những phẩm chất đáng quý khác.

Tuy nhiên, trong cuộc sống hiện nay vẫn còn không ít người lạnh nhạt, thờ ơ và vô ơn với những gì mình đang được hưởng, họ coi đó như những thứ có sẵn, chỉ việc hưởng thụ. Có những người chạy theo lối sống phương Tây mà quên đi truyền thống văn hóa dân tộc v.v… Những người này đáng bị phê phán và phê bình.

Tất cả chúng ta đều có cội nguồn và tổ tiên. Vì vậy, chúng ta cần hành động để đền đáp, báo đáp tổ tiên và phát triển bản thân ngày càng vững mạnh, xây dựng tương lai tươi sáng cho bản thân và trở thành những công dân tốt cho xã hội. 

Mẫu 2:

Tục ngữ là kho tàng quý báu của dân tộc ta, là chiếc túi khôn chứa đựng nhiều bài học minh triết sâu sắc của người xưa. Từ đó, ta tìm thấy những kinh nghiệm sống thực tế và những bài học đạo đức giúp ta hoàn thiện nhân cách. Bác nhắc nhở các thế hệ mai sau phải biết ơn những người có công qua câu tục ngữ: 

“Uống nước nhớ nguồn.”

Trước hết ta hiểu “nguồn” là nơi nước chảy, từ núi, từ rừng xuống suối, rồi ra sông, ra biển. Đây là loại nước tinh khiết nhất, mát lành nhất. Vì vậy, khi chúng ta uống nước để giải khát, chúng ta phải biết nghĩ nước đến từ đâu. Đằng sau đó, ông cha ta còn gửi gắm một bài học vô cùng ý nghĩa: biết ơn những người đã tạo thành quả cho ta trong cuộc sống.

Trong cuộc sống này, không có gì tự nhiên đến. Những gì chúng ta có được ngày nay phần lớn là do công lao của tổ tiên để lại. Để tạo nên thành tích đó, họ đã phải đổ mồ hôi, khóc lóc, thậm chí phải hy sinh biết bao điều quý giá. Trong khi đó, thế hệ sau như chúng tôi lại có thể tận hưởng mà không tốn công sức. Vì vậy, chúng ta phải biết ơn họ như một cách đền đáp một phần những gì họ đã bỏ ra.

Không chỉ vậy, lòng biết ơn còn mang nhiều ý nghĩa sâu sắc. Lòng biết ơn sẽ giúp chúng ta gắn bó với tổ tiên, tạo nên một thể thống nhất. Khi chúng ta biết ơn người đã tạo ra tác phẩm để chúng ta thưởng thức, chúng ta càng đánh giá cao sự đóng góp đó và sử dụng nó cho tốt. Khi đó, công sức mà các bậc tiền bối bỏ ra sẽ không uổng phí. Người biết sống tình nghĩa sẽ được mọi người yêu mến, kính trọng. Ví như để có được cuộc sống hòa bình hôm nay phải mất biết bao hy sinh của những người lính. Các anh đã chiến đấu anh dũng, sẵn sàng hy sinh để bảo vệ Tổ quốc, đem lại ánh sáng tự do cho dân tộc ta, giúp dân tộc ta có cuộc sống độc lập, ấm no như ngày nay. Vì vậy, chúng ta cần luôn ghi nhớ công ơn của họ để lấy đó làm động lực phấn đấu nhiều hơn nữa xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp xứng đáng với công sức của các bạn. Khi đó ta không thẹn với lòng.

Ngược lại, nếu sống không biết ơn những người đã tạo ra thành quả cho mình hưởng thụ, dần dần con người sẽ trở nên ích kỷ, thiếu trách nhiệm, bị mọi người chế giễu, nhạo báng, xa lánh và trở thành người thừa trong xã hội.

Lòng biết ơn là phẩm chất đạo đức mà mỗi người cần phải có, là đạo lý của dân tộc, là lẽ sống tốt đẹp từ bao đời nay. Trong kho tàng văn học dân gian, chưa một lần ông cha ta nhắc nhở chúng ta phải sống nhớ ơn. Vì vậy, chúng ta, những thế hệ mai sau cần kế thừa và tiếp nối truyền thống tốt đẹp đó.

Câu tục ngữ “Uống nước nhớ nguồn” đã đưa ra lời khuyên sâu sắc cho mỗi chúng ta về lòng biết ơn trong cuộc sống. Nhưng ngày nay, vẫn còn những người thiếu trung thực, thiếu trách nhiệm và coi thường những gì mình có. Những kẻ này cần phải bị lên án nghiêm khắc. Mỗi chúng ta cần nhận thức rằng lòng biết ơn là phẩm chất tốt đẹp mà ai cũng phải có. Chúng ta cần hiểu rõ thành tích của người khác, ghi nhớ công lao của họ, trân trọng những thành quả đó và ra sức phát huy nó để không làm phí công sức của người khác.

Sau ngần ấy năm, câu tục ngữ vẫn đúng. Mỗi chúng ta cần tiếp thu những bài học mà tổ tiên đã dạy, sống và làm việc xứng đáng với truyền thống đạo lý của dân tộc.

3. Những bài nghị luận về đạo lý uống nước nhớ nguồn ấn tượng nhất:

Mẫu 1:

“Uống nước nhớ nguồn” – chúng ta suy nghĩ như thế nào khi đọc được lời khuyên này của thế hệ xưa? “Nguồn” là nơi nước chảy từ núi, từ rừng ra suối, ra sông rồi đổ ra biển cả mênh mông không bao giờ cạn. Nguồn nước đó trong lành và tinh khiết nhất. Khi uống nước cho đỡ khát, chúng ta phải nghĩ nước từ đâu đến.

Từ những hình ảnh cụ thể như vậy, người xưa còn muốn nói đến một vấn đề khái quát hơn. “Nguồn” có thể hiểu là những người đã tạo ra thành quả vật chất và tinh thần cho xã hội. “Uống nước” là sử dụng và nhận được kết quả đó. Câu tục ngữ khuyên chúng ta phải biết ơn những người đã giúp đỡ chúng ta thành công trong cuộc sống.

Thật vậy, trong cuộc sống, không có hiện tượng nào không có nguồn gốc, không có kết quả nào mà không có công của ai, mọi thành tựu đạt được phần lớn đều do sức lao động của con người. làm việc tạo ra. Chúng ta không thể tạo ra mọi thứ bằng chính bàn tay và khối óc của mình, vì vậy chúng ta phải nghĩ đến những người đã tạo ra nó. Mặt khác, người tạo ra thành quả phải đổ mồ hôi, thậm chí hy sinh. Trong khi đó, những người thụ hưởng không nỗ lực, vì vậy chúng ta phải biết ơn họ. Đó là công bằng xã hội.

Hơn nữa, lòng biết ơn sẽ giúp chúng ta gắn bó với tổ tiên, với cộng đồng, tạo nên một xã hội thân thiện, đoàn kết. Cuộc sống sẽ tốt đẹp biết bao nếu truyền thống đó được gìn giữ và tôn trọng. Người tử tế sẽ được người khác kính trọng và được xã hội tôn vinh.

Ngược lại, thiếu lòng biết ơn, hiếu thảo, quên việc, con người trở nên ích kỷ, thiếu trách nhiệm, con người đó sẽ bị xã hội phê phán, chế giễu và lương tâm sẽ bị xã hội gạt ra bên lề xã hộ, họ sẽ tự trách mình.

Bên cạnh đó, ta thấy “Uống nước nhớ nguồn” còn là đạo lý của dân tộc, là lẽ sống tốt đẹp từ bao đời nay nên thế hệ sau cần kế thừa và phát huy. Những bài học đạo lý ấy đã khiến ông trở về với kho tàng văn hóa dân gian: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”, “Uống nước nhớ nguồn”.

Thật đáng tiếc cho những ai còn đi ngược lại lẽ sống cao quý đó. Sống dưới mái ấm gia đình, có những đứa trẻ chưa cảm nhận được công sức của cha mẹ, chúng thản nhiên tiêu xài để đổi lấy mồ hôi nước mắt của cha mẹ, thậm chí có đứa còn ngược đãi người đã tạo ra chúng. Dưới mái trường, nhiều học sinh vẫn đang miệt mài với công việc học tập. Đó là gì, nếu không phải là vô ơn với thầy cô? Trong xã hội còn rất nhiều người “uống nước” mà quên “nguồn”.

Câu tục ngữ là một lời khuyên chân thành: con người phải sống có nhân nghĩa, thủy chung, đồng thời đó cũng là lời ca ngợi truyền thống đạo lý lâu đời của dân tộc Việt Nam. Đó cũng là lời cảnh báo cho những ai đã bạc đãi những người đã tạo ra thành quả để họ hưởng thụ. Hãy học câu tục ngữ này, đó là biết ơn, bảo vệ và sử dụng hiệu quả những gì người khác đã dày công gây dựng. Làm con trước hết phải ghi nhớ công ơn sinh thành dưỡng dục của cha mẹ, là học sinh phải biết ơn công ơn dạy dỗ của thầy cô, sự giúp đỡ của lớp, của trường. Sống ở đời ta phải biết ơn những người đã cưu mang, giúp đỡ ta lúc khó khăn hoạn nạn. Nói rộng ra, là con cháu Vua Hùng, thuộc dòng dõi Lạc Hồng, chúng ta phải tự hào về truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc. Được thừa hưởng cuộc sống tự do, hòa bình, phải ghi nhớ công lao của các anh hùng, liệt sĩ, khi “cơm no, áo ấm” phải thấu hiểu “nỗi đắng cay” của người nông dân. Không chỉ biết ơn các thế hệ đi trước, chúng ta còn phải có ý thức nâng niu, gìn giữ những giá trị mà quá khứ đã dày công vun đắp bằng mồ hôi, nước mắt, đồng thời tiếp tục phát huy những thành quả đó. Như Bác đã nói: “Các Vua Hùng đã có công dựng nước, các chú cháu ta phải cùng nhau bảo vệ non sông”. Trong tương lai, chúng ta hãy đem tài năng của mình xây dựng quê hương, hàn gắn vết thương chiến tranh, đó là cách “báo đáp” quý giá nhất.

Thông qua việc sử dụng những câu tục ngữ ngắn gọn, ngôn ngữ giản dị, hình ảnh cụ thể nhưng ý nghĩa vô cùng sâu sắc, người xưa khuyên người đời sau phải biết ơn những người đã làm ra thành quả trong cuộc sống để khéo léo nhắc nhở, cảnh báo những ai còn lối sống vô ơn, bạc nghĩa. Dù trải qua bao biến cố sâu xa của thời cuộc nhưng ý nghĩa của câu tục ngữ trên vẫn trường tồn với thời gian. Đọc lại lời dạy của tiền nhân, chúng ta không khỏi tự nhủ: Đừng bao giờ trở nên vô trách nhiệm với xã hội, hãy sống và làm việc xứng đáng với truyền thống đạo đức dân tộc, hãy sống chân thành. 

Mẫu 2:

Ơn nghĩa, thủy chung, một lòng là nét đẹp truyền thống đạo lý của dân tộc, thể hiện lối ứng xử nhân văn của con người Việt Nam qua hàng nghìn năm lịch sử. Bài học đạo lý Uống nước nhớ nguồn đã trở thành tục ngữ, hóa thân trong ca dao, thấm vào lòng hàng triệu người dân Việt Nam từ bao đời nay.

Tục ngữ có hình ảnh đẹp, chứa đựng những tư tưởng, tình cảm, cách ứng xử đẹp.

Chỉ bốn từ ngắn gọn với ý nghĩa sâu sắc. Uống nước là nhân, nhớ nguồn là quả. Nguồn là nguồn của mọi nguồn nước. Nước ở nguồn trong mát. Nước có bao giờ cạn? Nhờ nguồn mà sông, suối, ao, biển có nước quanh năm, sự sống đơm hoa kết trái. Uống nước là hưởng thụ; Nhờ có nguồn mà uống được nước. Từ “nhớ” trong câu tục ngữ thể hiện lòng biết ơn, sự biết ơn.

Câu “Uống nước nhớ nguồn” chỉ mối quan hệ lịch sử, xã hội. Đó là hưởng thụ và nghĩa vụ. Câu tục ngữ nhắc nhở mỗi chúng ta bài học đạo lí: Phải biết ơn và biết ơn những người đã mang đến cho ta ấm no, hạnh phúc, vui vẻ.

Câu tục ngữ đã nói lên mối quan hệ tốt đẹp giữa con người với con người, giữa bốn nghìn tầng lớp người trong xã hội ta. Nó nêu lên một quan niệm sống chan chứa tình cảm, là sự tổng hòa một nét đẹp của đạo đức, nhắc nhở mỗi người phải sống có tình có nghĩa, trọn vẹn lòng chung thủy.

Lòng biết ơn, sự biết ơn là một tình cảm rất đẹp. Câu tục ngữ dạy chúng ta phải biết ơn tổ tiên, ông bà, cha mẹ. Nó nhắc nhở chúng ta phải biết ơn những con người vĩ đại đã cống hiến xương máu, mồ hôi và nước mắt của mình để xây dựng và bảo vệ đất nước. Bát cơm ta ăn, mái nhà ta ở, trang sách, ngọn đèn, ngôi trường soi sáng tâm hồn ta… đã thấm sâu lòng biết ơn của hàng triệu nông dân, công nhân, thầy giáo, cô giáo… Đất nước của bao thế hệ áo đỏ, đất nước hòa bình, độc lập… là máu xương của biết bao anh hùng, liệt sĩ. Giang sơn gấm vóc hôm nay là nhờ cội nguồn thiêng liêng của tổ tiên, như một nhà thơ đã ca ngợi:

Gánh vác phần người đi trước để lại
Dặn dò con cháu chuyện mai sau
Hằng năm ăn đâu làm đâu
Cũng biết cúi đầu nhớ ngày giỗ Tổ…

(Đất nước – Nguyễn Khoa Điềm.)

Lòng biết ơn không chỉ khắc ghi trong tâm hồn mà còn phải thể hiện bằng hành động cụ thể. Con cái hiếu thảo với cha mẹ. Phong tục cúng giỗ ngày Tết là thắp hương trên bàn thờ gia tiên. Con chăm ngoan, học giỏi, sống có ích để làm rạng danh gia đình, biết phụng dưỡng cha mẹ lúc già yếu. Ngày 27/7 và nhà tình nghĩa là thể hiện lòng biết ơn của toàn dân đối với thương binh, liệt sỹ. Học sinh biết kính trọng thầy cô giáo… Đó là hành động biết “Uống nước nhớ nguồn”.

Để giáo dục lòng biết ơn, nhân dân ta đã sáng tạo ra những câu tục ngữ, ca dao giàu lời hay ý đẹp đã thấm sâu vào máu thịt tâm hồn con người: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.

Ở đời, người tử tế xin đừng bao giờ nghĩ đến chuyện trả ơn. Họ coi việc cứu người là nghĩa vụ của lương tâm. Lòng biết ơn bao giờ cũng nhắc nhở chúng ta nhớ về cội nguồn, nhớ về thế hệ đi trước và đồng thời nhớ về thế hệ mai sau. Biết nguồn thì cũng phải biết nguồn.

Câu tục ngữ: Uống nước nhớ nguồn là bài học lớn dạy ta làm người. Nó nhắc nhở chúng ta về món nợ sâu sắc của cuộc sống:

Cơm cha, áo mẹ, chữ thầy
Nghĩ sao cho bõ những ngày ước ao.