Tục ngữ Việt Nam ta đã có câu: “Học thầy không tày học bạn” muốn nói chúng ta không chỉ học nhờ thầy, nhờ bạn mà còn phải có tinh thần tự học. Cùng tham khảo những bài văn nghị luận câu nói này dưới đây nhé:
Mục lục bài viết
1. Nghị luận câu: Học thầy không tày học bạn chọn lọc:
Như chúng ta đã biết, vai trò của người thầy trong quá trình phát triển của mỗi con người là rất lớn, việc học dưới sự chỉ dẫn của những người thầy là rất cần thiết. Nhưng việc học là vô vàn và chúng ta không chỉ dừng lại ở đó, chúng ta nên biết học hỏi ở nhiều nơi về mọi mặt để có thể xây dựng và trau dồi kiến thức của mình. Chính vì vậy mà tục ngữ Việt Nam ta có câu: “Học thầy không tày học bạn” để nêu lên, lý giải, làm sáng tỏ vấn đề đó.
Ở trường, trên lớp, thầy cô là người dạy dỗ chúng ta những điều đúng đắn nhưng đó mới chỉ là ở mức độ là cần chứ chưa bao giờ là đủ. Ngoài giờ học, trong cuộc sống, vui chơi, giải trí, chúng ta cần mở rộng kiến thức, hiểu biết và hoàn thiện bản thân. Có những điều thầy cô không thể trực tiếp dạy chúng ta. Trong những trường hợp đó, bạn bè – những người thân thiết với bạn sẽ có thể giúp đỡ chúng ta. Những kinh nghiệm của bạn bè sẽ được trao đổi trong những lúc vui vẻ hoặc trong những câu chuyện đời thường. Hơn nữa, khi trao đổi, học tập với bạn bè cùng tuổi, chúng ta sẽ cảm thấy thoải mái, tự tin, tránh được sự ngại ngùng khi hỏi kỹ những vấn đề mình còn đang thắc mắc để đi sâu vào vấn đề một cách dễ hiểu. Từ “không tày” có nghĩa là không bằng nhau, điều đó chỉ đúng trong những trường hợp vừa nêu trên.
Nhưng không ai có thể ở bên ta mãi mãi để giúp đỡ ta cả. Khi đó chúng ta phải biết tự mình học hỏi, việc tự học có vai trò quan trọng không kém đối với mỗi cá nhân. Tự học giúp chúng ta bổ sung kiến thức học đường, bắt kịp những kiến thức mới, phong phú, đáp ứng nhu cầu của thời đại. Dù bạn làm ngành nghề nào thì cũng cần phải tự học thường xuyên để năng cao trình độ của mình. Nếu không chúng ta sẽ trở nên lỗi thời và không theo kịp xã hội. Đồng thời, bên cạnh việc mang lại kiến thức, việc tự học còn mang lại sự hứng thú và yêu thích lĩnh vực mà bạn theo đuổi.
Bên cạnh những người biết tự học, vẫn có một số người không tự mình cố gắng mà chỉ thích ỷ lại vào người khác. Họ cho rằng chỉ cần học vì mục đích đối phó với thầy cô và thi cử cho qua. Các bạn ấy không biết rằng khi sinh ra với xã hội này, nếu không có tinh thần tự học để phát triển bản thân, các bạn sẽ dễ bị xã hội đào thải và thay vào đó là những người ưu tú hơn. Nếu bạn không tự học hỏi và nâng cao gía trị bản thân thì bạn khó có thể đứng vững trong thế giới ngày càng thay đổi, tiến bộ này. Những người này phải bị xã hội phê bình, khiển trách thì mới nhận ra sớm và cố gắng học hỏi, vì chỉ có chính họ mới thực sự giúp được họ.
Gia đình và nhà trường nên giáo dục con ngay từ khi còn nhỏ biết tự học, sống tự lập, không ỷ lại vào người khác. Bởi đó sẽ là nền tảng vững chắc cho tương lai của mỗi người. Bản thân tôi sẽ luôn tự nguyện học tập, không chờ đợi “bước tiếp theo để nhảy” vì tương lai là của riêng tôi và tôi không thể chờ đợi người khác giúp đỡ mình.
Tóm lại, chúng ta không chỉ học nhờ thầy cô, bạn bè mà còn có tinh thần tự học. Vì vậy, tinh thần tự học là một phần không thể thiếu đối với mỗi người. Có được “nó” sẽ cho chúng ta chìa khóa thành công, miễn là chúng ta biết sử dụng nó một cách chính xác.
2. Nghị luận câu: Học thầy không tày học bạn hay nhất:
Vai trò của người thầy trong giáo dục luôn có một vị trí đặc biệt quan trọng. Từ xưa đã có rất nhiều câu tục ngữ nói về công lao to lớn của người thầy. Nhưng trong kho tàng tục ngữ Việt Nam có câu “Học thầy không tày học bạn” nhìn qua tưởng chừng như đã hơi đánh giá thấp vai trò của người thầy. Vì vậy, chúng ta cũng nên hiểu câu tục ngữ này một cách chính xác nhất.
Câu tục ngữ trên dường như cũng là sự so sánh không cân xứng giữa thầy và trò. Nó dường như không có nghĩa là hạ thấp giá trị của người thầy mà nó chỉ đề cao vai trò của bạn bè mà thôi. Tất nhiên chúng ta phải hiểu linh hoạt câu tục ngữ trên. Đó là câu tục ngữ trên chỉ đúng ở một khía cạnh nào đó. Chúng ta có thể thấy ở trường, trong lớp, giáo viên là người giảng dạy. Thầy cô cũng là người dạy cho chúng ta những điều đúng đắn. Nhưng dường như đó chỉ là cốt lõi thôi, chúng ta không cần phải nhận thêm gì nữa. Đặc biệt là ngoài giờ học, trong cuộc sống, vui chơi, giải trí, chúng ta đều cần mở rộng kiến thức, hiểu biết cũng như hoàn thiện bản thân.
Thực ra chúng ta có thể thấy rằng có những điều những người thầy cô ở trên lớp không thể trực tiếp dạy bảo hết cho chúng ta. Trong những trường hợp đó, bạn bè – những người thân thiết sẽ có thể giúp đỡ chúng ta với những trải nghiệm của bản thân, mỗi cá nhân dường như có thể dễ dàng trao đổi với nhau trong những lúc vui vẻ. Điều đó thậm chí còn có trong những câu chuyện đời thường. Hơn nữa, chúng ta dễ dàng nhận thấy khi giao lưu, học hỏi với những người bạn cùng tuổi, tâm trạng của chúng ta sẽ thoải mái, tự tin hơn. Bạn bè dường như cũng tránh được sự ngại ngùng và có thể hỏi kỹ, đi sâu vào vấn đề để hiểu. Và từ “không tày” trong tục ngữ hình như cũng có nghĩa là không bằng, điều này chỉ đúng trong những trường hợp trên. Thực ra, đối với chúng ta ở lứa tuổi học sinh, chúng ta cần phải chăm chỉ, học hỏi, cố gắng tiếp thu những gì thầy cô nói, kết hợp với năng lực. Kết hợp những suy nghĩ và liên tưởng của riêng bạn để luôn nâng cao kiến thức của bạn. Mỗi chúng ta cũng cần ghi nhớ công ơn thầy cô dạy bảo. Và đó cũng là truyền thống lâu đời của dân tộc. Con người cũng cần có thái độ tự tin, tránh mặc cảm để tiếp thu kiến thức một cách tốt nhất. Mọi người đều có nhu cầu học mọi lúc, mọi nơi, kể cả từ bạn bè, người thân. Hãy biết cách kết hợp mọi kiến thức để đạt được hiệu quả tốt nhất cho việc học. Và đồng thời, cũng như chúng ta cần có sự kiên trì, cố gắng, chăm chỉ, học hỏi từ sách vở thì chúng ta cũng nên học hỏi trong đời sống hằng ngày và trong chính cuộc sống. Hãy học hỏi từ những điều nhỏ nhất để có thể hoàn thiện bản thân. Hãy luôn là người học tập không giới hạn. Hãy cứ nghĩ rằng học hỏi từ bạn bè là một điều vô cùng tuyệt vời để học hỏi. Chúng ta nên nhớ rằng khi tiến về phía trước, chúng ta sẽ biết giới hạn của chính mình. Mỗi chúng ta đừng bao giờ tự hào về những gì mình đã có mà hãy coi đó là nền tảng, là bước đệm để tiến lên cao hơn nữa.
Nhìn chung, mỗi chúng ta cần biết mở rộng các mối quan hệ của mình, điều đó dường như đã tạo được những mối quan hệ tốt đẹp từ đó phục vụ cho việc học tập một cách hoàn hảo nhất. Hơn hết đó chính là thông điệp mà câu tục ngữ trên muốn gửi gắm. Hãy cùng “học thầy” và cũng “học bạn” một cách phù hợp nhất nhé!
3. Nghị luận câu: Học thầy không tày học bạn ngắn gọn nhất:
“Học thầy không tày học bạn” hay “Không thầy đố mày làm nên” là những câu tục ngữ có ý muốn nhắn nhủ đên chúng ta vai trò của việc học thầy và học bạn. Câu tục ngữ “Không thầy đố mày làm nên” coi trọng vai trò có ý nghĩa quyết định tuyệt đối trong quá trình học tập, rèn luyện và thành tài của mỗi học sinh. Mặc dù chính nhờ có người thầy là người đi trước đã truyền dạy mà người học trò là người đi sau có thể tiếp thu được những kiến thức mới, hướng dẫn học sinh từng bước để vững vàng hơn nhưng chỉ sự dạy bảo của những người thầy thôi là chưa đủ. Ngoài sự hướng dẫn tận tình của người thầy còn đòi hỏi sự nỗ lực của chính mỗi học sinh. Hơn nữa, chỉ học ở trường thôi là chưa đủ mỗi học sinh còn cần phải tìm hiểu thêm về đời sống xã hội qua gia đình và bạn bè.
Bên cạnh đó, câu tục ngữ “Học thầy không tày học bạn” đề cap vai trò của việc học bạn đôi lúc còn hơn cả việc chỉ học theo những người thầy nhưng không có ý nghĩa muốn hạ thấp vai trò của người thầy và quá đề cao vai trò của bạn bè trong quá trình tiếp thu kiến thức, rèn luyện. Những người bạn cùng trang lứa có cùng mục đích học tập, cùng tâm sinh lý nên có thể dễ dàng chia sẻ với nhau những vấn đề khúc mắc, dễ dàng trao đổi với nhau hơn là việc chỉ ngồi nghe thầy giảng bài. Thực chất, bạn bè chỉ có thể đóng vai trò giúp đỡ, hỗ trợ, trao đổi thông tin để cùng nhau tiến bộ. Hơn nữa, bạn bè chỉ có thể giúp đỡ nhau khi có sự dìu dắt của thầy cô, khi bạn bè biết yêu thương, thông cảm và đoàn kết với nhau, có cùng chí hướng, cùng quyết tâm phấn đấu vươn lên thì có thể đạt được kết quả học tập tốt hơn. Vì vậy, vai trò của những người thầy trong quá trình học tập và rèn luyện là không thể bỏ qua và cũng không thể khẳng định việc học bạn quan trọng hơn việc học thầy.
Hiểu được ý nghĩa của hai câu tục ngữ trên, chúng ta phải biết vận dụng khéo léo cả hai câu trong quá trình học tập của mình. Cả hai câu tục ngữ trên sẽ bổ sung cho nhau về ý nghĩa và cho chúng ta những bài học bổ ích trong việc rèn luyện hoàn thiện bản thân. Chúng ta phải xác định vai trò của người thầy trong việc hướng dẫn và dạy dỗ chúng ta. Để làm được điều đó, tức là muốn thành công thì chủ yếu chúng ta phải học từ thầy cô, nhưng về phần mình chúng ta cũng phải nỗ lực không ngừng, đồng thời học hỏi thêm từ thực tế cuộc sống ở nhà và đặc biệt là những người bạn luôn sát cánh bên chúng ta trong quá trình học tập.
Tóm lại, cả hai câu tục ngữ trên nếu đứng riêng lẻ đều không hoàn toàn đúng và bề ngoài có vẻ mâu thuẫn với nhau. Nhưng nếu đi cùng nhau chúng ta sẽ nhận được những lời khuyên đầy đủ và đúng đắn nhất từ họ. Chúng ta phải coi trọng việc học thầy, đồng thời phải kính trọng thầy trên tinh thần kính thầy và tôn trọng đạo đức của tổ tiên: “Một chữ cũng là thầy, nửa chữ cũng là thầy”. Bên cạnh đó, chúng ta cũng phải biết yêu thương, đoàn kết, khiêm tốn học hỏi bạn bè và giúp đỡ nhau cùng tiến bộ.
