Nghệ thuật đặc sắc trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên

1. Dàn ý phân tích nghệ thuật đặc sắc trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên:

1.1. Mở bài:

Nguyễn Dữ là một nhà văn nổi tiếng thế kỉ XVI, tác phẩm “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” được đánh giá là một trong những câu chuyện hay nhất trong tập Truyền kì mạn lục.

Yếu tố nghệ thuật cũng đóng vai trò quan trọng trong tác phẩm, đóng góp vào tính đặc sắc của nó, bên cạnh nội dung.

1.2. Thân bài:

Kết cấu kịch tính, lôi cuốn.

Kết cấu truyện gồm 4 phần:

– Phần mở đầu: Tác giả giới thiệu tính cách nhân vật và hành động của họ.

– Phần thắt nút: Hành động đốt đền tà của Tử Văn.

– Phát triển: Tử Văn bị bắt xuống âm phủ trị tội sau khi lên cơn sốt và gặp tên tương giặc và thổ thần.

– Cao trào: Diêm Vương chấp nhận yêu cầu đối chất của Tử Văn. Tên tướng giặc bị trị tội và Tử Văn trở thành quan phán sự.

Trong truyện, Tử Văn đốt đền tà và gặp nhiều người. Người đọc hồi hộp chờ xem diễn biến tiếp theo, khi Tử Văn gặp hồn ma tên tướng giặc và thổ công. Cuộc đấu tranh dưới triều Minh cũng là một phần thú vị của câu chuyện. Kết cấu truyện lôi cuốn và hấp dẫn người đọc.

Sử dụng các yếu tố thần kì

Các nhân vật kì ảo

Hồn ma tên tướng giặc:

Tên tướng bại trận của Bắc triều, cướp đền thổ công, nhũng nhiều dân lành.

Bưng bít thượng đế, đút lót tham quan.

Dưới minh ti hắn buộc tội Tử Văn.

Thổ công:

Áo vải mũ đen, dáng vẻ nhàn nhã.

Có lai lịch hiển hách.

Nạn nhân của hồn ma tên tướng giặc.

Dẫn đường chỉ lối để Tử Văn thắng kiện dưới Minh ti.

Diêm Vương:

Người đứng đầu Minh Ti có quyền lực tối cao.

Ban đầu bị hồn ma tên bách hộ họ Thôi lừa gạt, sau này phán xét công bằng.

Các nhân vật quỷ, Dạ Xoa góp phần đem đến sự rùng rợn, sinh động cho thế giới âm phủ.

Tử Văn: Được chết đi sống lại, sau đó sống ở cõi tiên.

→ Các nhân vật kì ảo xuất hiện chủ yếu là người của cõi âm, đem đến sự lôi cuốn, thú vị, sinh động đặc sắc cho tác phẩm.

Không gian kì ảo

– Tử Văn gặp hồn ma tướng giặc và viên Thổ công trong giấc mơ liên kết giữa cõi âm và cõi trần.

Không gian Minh ti với sông, cây cầu và không khí u ám.

→ Giúp tôn lên tính can đảm của Ngô Tử Văn.

⇒ Sử dụng yếu tố kì ảo kết hợp với hiện thực để làm câu chuyện thêm huyền ảo, thiêng liêng và hấp dẫn, đồng thời phản ánh những hiện thực đáng chú ý.

Nghệ thuật xây dựng nhân vật

– Ngô Tử Văn là nhân vật chính, còn hồn ma tên bách hộ họ Thôi là nhân vật phản diện.

Hai tuyến nhân vật thiện ác rõ rệt.

Cách kể chuyện: lời kể của người dẫn chuyện, đối thoại của nhân vật và lời bình tự nhiên, kịch tính, thu hút người đọc.

Lời bình thể hiện thái độ và đánh giá của tác giả, góp phần định hướng người đọc.

1.3. Kết bài:

– Tóm tắt những đặc điểm nghệ thuật của tác phẩm

Xác nhận giá trị của những đặc điểm này trong việc tạo nên nội dung độc đáo của tác phẩm, làm nổi bật mối liên hệ chặt chẽ giữa nghệ thuật và nội dung

2. Bài văn mẫu Phân tích nghệ thuật đặc sắc Chuyện chức phán sự đền Tản Viên hay nhất:

Trong tập “Truyền kì mạn lục” của Nguyễn Dữ, “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” là một trong những truyện được đánh giá cao nhất. Nó không chỉ thu hút người đọc bởi nội dung phong phú, hấp dẫn và đa chiều mà còn bởi những yếu tố nghệ thuật độc đáo.

Yếu tố nghệ thuật đầu tiên của câu chuyện là sự kết hợp hài hòa giữa hiện thực và tưởng tượng. Để tạo cảm giác chân thật cho tác phẩm, tác giả đã giới thiệu các nhân vật và các sự kiện cụ thể, thậm chí cung cấp chi tiết về thời gian và địa điểm để làm cho câu chuyện trở nên đáng tin cậy và tạo sự tin tưởng đối với người đọc.

Tác phẩm còn sở hữu một yếu tố nghệ thuật đặc biệt khác, đó là khả năng kết hợp giữa hiện thực và tưởng tượng để tạo ra một không gian truyện kỳ ảo. Với nhân vật chính Ngô Tử Văn, một nhà nho yêu thiện, đấu tranh cho công lý và chính nghĩa, tác giả đã tạo ra một hành trình bảo vệ lẽ đúng, đại diện cho sự hi sinh và lòng can đảm của con người trong cuộc sống. Đồng thời, với những nhân vật tham nhũng và xấu xa, tác giả đã tạo ra một bức tranh về những thế lực đen tối trong xã hội.

Để làm câu chuyện thêm hấp dẫn, tác giả đã kết hợp những yếu tố kì ảo với nhau. Nhân vật chính Ngô Tử Văn gặp hồn ma của tên Bách hộ họ Thôi, đe dọa ý chí của Ngô Tử Văn. Người đọc được đưa vào thế giới ma quỷ với mấy vạn quỷ Dạ Xoa và cung điện của Diêm Vương. Thế giới huyền ảo được miêu tả chi tiết và sinh động, làm ai nấy đọc cũng sợ hãi. Yếu tố hiện thực và kì ảo đan cài với nhau, tạo nên câu chuyện hấp dẫn và phản ánh tinh thần của Nguyễn Dữ trong cuốn Truyền kì mạn lục.

Truyện có kết cấu li kì, nhiều chi tiết hấp dẫn. Diễn biến truyện như một màn xung đột kịch với mở đầu, thắt nút, cao trào và kết thúc. Lớp lang các phần kết nối chặt chẽ, đỉnh điểm khi Diêm Vương phán xét tội lỗi của Tử Văn, nhưng tình thế căng thẳng được giải quyết khi Tử Văn trình bày sự việc và được Diêm Vương cử người đi điều tra. Bách hộ họ Thôi bị vạch trần bộ mặt gian xảo, độc ác và bị trừng trị thích đáng. Tử Văn nhận được phần thưởng xứng đáng cho tính cách bộc trực, thẳng thắn ghét tà gian của mình. Kết thúc là kết thúc phố biến trong truyện truyền thống.

Tính cách các nhân vật rất sinh động và đại diện cho các kiểu người trong xã hội. Tử Văn là bậc quân tử với phẩm chất đẹp như cương trực, thẳng thắn và dám làm dám chịu. Hành động đốt đền tên Bách hộ họ Thôi của Tử Văn là một ví dụ tiêu biểu cho tính cách của nhân vật. Tử Văn đã chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi thực hiện hành động này để chứng tỏ tính chính nghĩa. Tử Văn cũng tỏ ra quả cảm và bản lĩnh khi đối mặt với tướng giặc, hồn ma, và Diêm Vương. Tất cả các hành động và ngôn ngữ của Tử Văn chứng tỏ tính cách cương trực và nóng nảy của nhân vật.

Để tạo sức hấp dẫn cho tác phẩm, ngôn ngữ nhân vật được sử dụng để khắc họa tính cách của họ. Ví dụ, nhân vật Ngô Tử Văn được miêu tả là cương trực và thẳng thắn. Nói ngay sau khi bị bọn quỷ Dạ Xoa đến bắt đi, Ngô Tử Văn vẫn bình tĩnh kêu oan, lời nói đó cho thấy sự bình tĩnh và tinh thần quyết đấu tranh cho lẽ phải của Tử Văn. Sự kết hợp hài hòa của các yếu tố nghệ thuật đã làm nổi bật giá trị nội dung của tác phẩm và cho thấy tài năng bậc thầy của Nguyễn Dữ trong nghệ thuật dựng truyện.

3. Phân tích nét đặc sắc của Chuyện chức phán sự đền Tản Viên ấn tượng nhất:

Truyện ngắn của Nguyễn Dữ mang đến những ý nghĩa sâu sắc cho cuộc sống của con người. Tác phẩm tiêu biểu là Chuyện chức phán sự ở đền Tản Viên trong tập truyền kì mạn lục. Tác phẩm này không chỉ có giá trị về nội dung mà còn về nghệ thuật, với những nhân vật đại diện cho kiểu người có trong xã hội thực tế.

Nhân vật chính Ngô Tử Văn là một nho sĩ yêu cái thiện và đấu tranh bảo vệ cái chính nghĩa, sự thật. Khi thấy thần miếu hoành hành nhũng nhiễu nhân dân, chàng quyết định đốt đền để chống lại điều sai trái, mặc dù có thể khiến chàng mất mạng. Dù đối diện với tên giặc phương Bắc và những lời đe dọa, chàng vẫn quả quyết không xây lại đền.

Cho đến khi chết, Tử Văn không từ bỏ sự thật và giúp người có công với đất nước được đền bù. Tên giặc phương bắc bị đày xuống ngục cửu u còn Tử Văn trở thành một phán sự ở đền Tản Viên. Hành trình của Tử Văn là hành trình bảo vệ công lí và chính nghĩa, đại diện cho kiểu người anh hùng hi sinh vì lẽ lớn trong cuộc đời. Chết đi có còn để lại tiếng tăm.

Nhân vật Lôi và quan tham đại diện cho thế lực xấu trong xã hội. Chúng ăn cướp và la làng, khiến thế lực của chúng quá lớn. Người có công cho đất nước thì không thể đánh bại chúng vì chúng quá đông. Trong cuộc sống, cái ác thường rất lớn và để sống thiện thì khó hơn sống ác. Đấu tranh lại cái ác đòi hỏi sự kiên trì và dũng cảm.

Truyện hấp dẫn với nội dung kì thú và nghệ thuật độc đáo. Yếu tố kì ảo là điểm nhấn nghệ thuật nổi bật của truyện. Nhân vật Tử Văn có khả năng chiến đấu với hồn ma và sống lại sau khi chết 2 ngày, tạo ra sự huyền ảo và truyền thuyết cho câu chuyện. Tác giả sử dụng kỹ thuật kì ảo để thể hiện vị trí của con người trong vũ trụ và đời sống tâm linh của người Việt xưa.

Chuyện chức phán sự ở đền Tản Viên là một trong những tác phẩm nổi bật trong tập truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ. Tác phẩm này không chỉ có giá trị về mặt nghệ thuật mà còn có giá trị về mặt nội dung. Bằng cách kể câu chuyện về Ngô Tử Văn – một nhân vật kiên cường và quả cảm – tác giả đã truyền tải cho độc giả những thông điệp sâu sắc về sự đấu tranh cho lẽ phải và bảo vệ cái thiện trong cuộc sống.

Tác phẩm cũng đặc sắc ở mặt ngôn ngữ. Ngôn ngữ trong tác phẩm không quá phức tạp, nhưng lại đủ để tạo ra những hình ảnh sống động và giúp khắc họa tính cách của từng nhân vật. Từ ngữ, câu văn được sắp xếp một cách tỉ mỉ, vừa đảm bảo tính logic, vừa giúp cho câu chuyện trở nên hấp dẫn hơn.

Đặc biệt, tác phẩm còn rất đặc sắc về mặt nghệ thuật. Tác giả đã khéo léo kết hợp những yếu tố kì ảo từ truyền thuyết dân gian để tạo ra một thế giới huyền bí, kì lạ. Những yếu tố này không chỉ làm cho câu chuyện trở nên thú vị hơn mà còn giúp cho người đọc có thể hiểu sâu hơn về tầm quan trọng của truyền thuyết trong văn học.

Ngoài ra, tác phẩm còn đặc sắc ở mặt tâm linh. Tác giả đã sử dụng những yếu tố tâm linh để giúp người đọc hiểu rõ hơn về quan niệm tâm linh của người Việt Nam xưa. Như việc đưa ra hình ảnh của hồn ma, cõi âm, địa ngục và thiên đường giúp cho người đọc hiểu được rằng, trong tâm thức của người Việt Nam xưa, sự sống và sự chết không chỉ đơn giản là một vấn đề vật lý mà còn liên quan đến sự sống động tâm linh.