Cuộc tranh chấp ở Krym năm 2014 không chỉ ảnh hưởng đến vị trí chính trị của bán đảo này mà còn tác động đáng kể đến hòa bình và quan hệ quốc tế trên khắp khu vực này và thế giới
Mục lục bài viết
1. Tranh chấp giữa Liên bang Nga và Ucraina năm 2014 diễn ra ở khu vực nào?
1.1. Khu vực diễn ra tranh chấp:
Tranh chấp giữa Liên bang Nga và Ukraine vào năm 2014 diễn ra chủ yếu ở bán đảo Crimea (Krym) trên biển Đen. Crimea là một bán đảo lớn nằm ở phía nam Ukraine và có tầm quan trọng chiến lược lớn do vị trí biển cả và cơ sở hải quân của Nga trên biển Đen
Cuộc xung đột ở Krym cũng đã lan rộng sang miền đông Ukraine, dẫn đến việc một số khu vực ở miền đông Ukraine tuyên bố độc lập và xảy ra một cuộc xung đột lớn tại các tỉnh Donetsk và Luhansk, nơi mà lực lượng ly khai được ủng hộ bởi Nga. Cuộc xung đột này được gọi là Chiến tranh ở Donbas và vẫn đang tiếp diễn, dẫn đến nhiều người thương vong và tác động đáng kể đối với dân cư và hòa bình trong khu vực này.
Về phía quốc tế, cuộc tranh chấp ở Krym đã gây ra căng thẳng trong quan hệ giữa Nga và nhiều quốc gia phương Tây, đặc biệt là với Hoa Kỳ và Liên minh châu Âu. Nhiều biện pháp trừng phạt và hạn chế về kinh tế, tài chính và quân sự đã được áp dụng đối với Nga như việc cắt giảm quyền tham gia trong các tổ chức quốc tế và cấm vận trên vũ trụ, năng lượng, và nhiều lĩnh vực khác.
Tóm lại, cuộc tranh chấp ở Krym năm 2014 không chỉ ảnh hưởng đến vị trí chính trị của bán đảo này mà còn tác động đáng kể đến hòa bình và quan hệ quốc tế trên khắp khu vực này và thế giới
1.2. Bán đảo Krym là gì?
Bán đảo Krym là một bán đảo lớn nằm ở Châu Âu, nằm ở phía nam của đất liền Ukraine và phía tây của khu vực Kuban thuộc Ukraine. Bán đảo này giữa hai biển Azov và biển Đen, được nối với đất liền của Ukraine thông qua eo đất Perekop.
Bán đảo Krym có địa hình đa dạng với thảo nguyên, dãy núi, và bờ biển phía nam. Khu vực bờ biển của bán đảo Krym nổi tiếng với phong cảnh tươi đẹp, với làng mạc, đền thờ Hồi giáo, cung điện của hoàng gia và quý tộc, các lâu đài trung cổ và tận hưởng khí hậu ôn đới lục địa. Vùng bờ biển phía đông nam của Krym có khí hậu cận nhiệt đới. Krym nhận ít mưa, trung bình mỗi năm chỉ mưa khoảng 400mm, làm cho vùng này trở thành điểm đến phổ biến cho du khách để tắm biển và tận hưởng nắng.
Lịch sử chủ quyền của bán đảo Krym đã gây ra nhiều tranh cãi. Ban đầu, Krym là một phần của Liên bang Xô viết Nga từ thế kỷ 18, mặc dù người Nga không phải là nhóm dân số lớn nhất ở Krym cho đến thế kỷ 20. Tuy nhiên, vào ngày 19/2/1954, Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Xô viết Ucraina được chuyển giao tỉnh Krym từ Liên bang Nga. Việc này được xem như một món quà kỷ niệm mốc 300 năm Ukraine trở thành một phần của Đế chế Nga. Sau khi Liên Xô tan rã, vấn đề về chủ quyền của Krym đã trở thành mâu thuẫn giữa Nga và Ukraine. Ukraine dựa vào quyết định của Đoàn chủ tịch Xô viết Tối cao năm 1954 để lập luận rằng Krym thuộc chủ quyền của họ. Mặt khác, Nga lập luận rằng Krym đã thuộc về Nga từ thế kỷ 18, chỉ tách khỏi Nga vào năm 1954 và do nhà nước Liên Xô đã tan rã nên Nga không còn nghĩa vụ phải chấp nhận việc chuyển giao Krym cho Ukraine
2. Khủng hoảng Krym năm 2014:
2.1. Khái quát chung:
Cuộc khủng hoảng Krym năm 2014 là một sự kiện quan trọng trong lịch sử gần đây liên quan đến Krym, bán đảo nằm ở Ukraine. Cuộc khủng hoảng này bắt đầu sau cuộc đảo chính ở Ukraine vào năm 2014, mà dẫn đến sự lật đổ của chính phủ của tổng thống Viktor Yanukovych. Sự kiện này có liên quan đến sự bất ổn ở Ukraine và các cuộc biểu tình mà các nhóm người dân ủng hộ Nga, đặc biệt là người Nga, tổ chức ở Krym.
Các cuộc biểu tình tại Krym thường là của các nhóm người dân ủng hộ Nga, phản đối các sự kiện ở thủ đô Kiev và mong muốn tạo quan hệ gần gũi hơn hoặc sáp nhập Krym vào Nga. Ngoài việc quyền tự quyết và độc lập cho Krym, cơ sở hạ tầng quân sự tại Krym và tương lai của căn cứ Hạm đội Biển Đen của Nga trên bán đảo này đã trở thành các điểm mấu chốt gây tranh cãi trong quan hệ ngoại giao giữa Nga và Ukraine.
Cuộc khủng hoảng Krym năm 2014 đã điều động quân đội Nga và dẫn đến việc sáp nhập Krym vào Nga sau một cuộc trưng cầu dân ý có nhiều tranh cãi vào tháng 3 năm 2014. Nhiều quốc gia không công nhận việc này và coi nó là việc vi phạm chủ quyền của Ukraine. Cuộc khủng hoảng Krym đã gây ra căng thẳng quan trọng trong quan hệ giữa Nga và các nước phương Tây, với nhiều biện pháp trừng phạt áp đảo đối với Nga
2.2. Diễn biến cuộc khủng hoảng:
Cuộc khủng hoảng Krym năm 2014 xuất phát từ sự bất ổn ở Ukraine sau khi tổng thống Viktor Yanukovych từ chối kí một thoả thuận liên kết với Liên minh Châu Âu vào năm 2013. Từ đó, phong trào chính trị được gọi là Euromaidan đã nổi lên, yêu cầu quan hệ gần gũi hơn với Liên minh Châu Âu và đòi ông Yanukovych từ chức. Cuối cùng, phong trào này đã đạt được mục tiêu, và ông Yanukovych bị lật đổ.
Sau sự kiện đảo chính, các cuộc biểu tình và mối bất ổn gia tăng ở miền Đông và Nam Ukraine, nơi có nhiều người nói tiếng Nga và là cơ sở ủng hộ ông Yanukovych. Các cuộc biểu tình tại Krym đã phản đối sự thay đổi ở chính phủ trung ương và bắt đầu ủng hộ việc tách rời Ukraine để gia nhập Nga.
Cuộc khủng hoảng Krym bắt đầu sau khi Tổng thống Nga, Vladimir Putin, ra lệnh thu hồi Krym vào Liên bang Nga vào ngày 22/2/2014. Cuộc khủng hoảng bùng nổ ngày 27/2/2014, khi một nhóm người có vũ trang trùm mặt chiếm các toà nhà chính quyền và quốc hội ở Krym, đặt quốc kì Nga lên các toà nhà này. Cùng lúc đó, các sân bay cũng bị chiếm giữ bởi một nhóm người mặc quân phục. Cuộc khủng hoảng trở nên nghiêm trọng hơn khi một cuộc trưng cầu dân ý được tổ chức vào ngày 16/3/2014, và hơn 90% người dân Krym đã bỏ phiếu ủng hộ sáp nhập Krym vào Liên bang Nga.
Từ đó, Nga đã coi Krym là một phần của lãnh thổ của họ, trong khi nhiều quốc gia không công nhận việc này và coi nó là việc vi phạm chủ quyền của Ukraine. Cuộc khủng hoảng Krym đã dẫn đến căng thẳng quốc tế và mối quan hệ gắn kết giữa Nga và các quốc gia phương Tây đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi các biện pháp trừng phạt áp đảo.
Cuộc trưng cầu dân ý tại Krym vào ngày 16/3/2014 đã đưa ra hai lựa chọn chính cho những người có quyền đi bầu, như bạn đã nêu. Một lựa chọn là sáp nhập Krym vào Nga, và lựa chọn khác là để Krym là một phần của Ukraine theo Hiến pháp Cộng hòa Krym năm 1992.
Kết quả của cuộc trưng cầu dân ý đã cho thấy 95,5% phiếu ủng hộ thống nhất Krym vào Liên bang Nga, trong khi chỉ 3,5% lựa chọn để Krym tiếp tục là một phần của Ukraine, và có 1% phiếu không hợp lệ. Dựa trên kết quả này, vào ngày 18/3/2014, Tổng thống Nga Vladimir Putin và thủ lãnh Krym Sergey Aksyonov đã ký một hiệp ước công nhận bán đảo Krym là một phần của Liên bang Nga.
Kết quả này đã gây ra nhiều tranh cãi và căng thẳng quốc tế, với nhiều quốc gia không công nhận cuộc trưng cầu dân ý này và cho rằng nó vi phạm chủ quyền của Ukraine. Mối quan hệ giữa Nga và các quốc gia phương Tây đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi các biện pháp trừng phạt áp đảo mà họ áp đặt lên Nga
3. Phản ứng của Hội đồng bảo an Liên Hợp Quốc:
Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đã phản ứng mạnh mẽ sau cuộc trưng cầu dân ý tại Krym và việc bán đảo này sáp nhập vào Nga vào năm 2014. Hội đồng Bảo an đã thông qua một dự thảo nghị quyết tuyên bố rằng cuộc trưng cầu dân ý tại Krym và việc sáp nhập này vào Nga là bất hợp pháp. Nghị quyết cũng tái khẳng định sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine và không công nhận cuộc trưng cầu dân ý tại Krym.
Kết quả của cuộc bỏ phiếu tại Hội đồng Bảo an đã thể hiện sự không đồng tình rộng rãi đối với việc Nga sáp nhập Krym từ cộng đồng quốc tế. Nga là nước duy nhất đã phủ quyết nghị quyết của Hội đồng Bảo an liên quan đến việc này. Nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế không công nhận cuộc trưng cầu dân ý tại Krym và tiếp tục xem Krym là một phần của Ukraine.
Cuộc khủng hoảng Krym và việc sáp nhập này đã tạo ra một mối căng thẳng lớn trong quan hệ quốc tế và vẫn còn đang ảnh hưởng tới tình hình trong khu vực này. Mặc dù Nga tiếp tục xem Krym là một phần của nước Nga, nhưng nhiều quốc gia không công nhận việc này và duy trì áp lực và biện pháp trừng phạt đối với Nga.