Viện Kiểm sát là cơ quan duy nhất có quyền truy tố trong vụ án hình sự. Trong giai đoạn truy tố đó, mà tùy theo căn cứ của vụ án mà Viện Kiểm sát có thẩm quyền sẽ ban hành các quyết định phù hợp theo quy định của pháp luật. Theo đó, thì Viện Kiểm sát có quyền ban hành Quyết định tạm đình chỉ vụ án trong giai đoạn này.
Mục lục bài viết
1. Quyết định tạm đình chỉ vụ án hình sự là gì?
Tạm đình chỉ là biện pháp tố tụng được cơ quan tố tụng áp dụng để tạm ngừng lại hoạt động tố tụng trong giải quyết việc giải quyết vụ án hình sự. Vụ án sẽ được phục hồi giải quyết tiếp khi mất đi các căn cứ để tạm đình chỉ vụ án. Khi có các căn cứ tiến hành đình chỉ vụ án thì Viện Kiểm sát ra quyết định tạm đình chỉ vụ án. Hiện nay các căn cứ để tạm đình chỉ vụ án được quy định tại Khoản 1 Điều 247 Bộ luật Tố tụng hình sự, cụ thể thì:
“1. Viện kiểm sát quyết định tạm đình chỉ vụ án trong các trường hợp:
a) Khi có kết luận giám định tư pháp xác định bị can bị bệnh tâm thần hoặc bệnh hiểm nghèo thì có thể tạm đình chỉ vụ án trước khi hết thời hạn quyết định việc truy tố;
b) Khi bị can bỏ trốn mà không biết rõ bị can đang ở đâu nhưng đã hết thời hạn quyết định việc truy tố; trong trường hợp này phải yêu cầu Cơ quan điều tra truy nã bị can trước khi tạm đình chỉ vụ án. Việc truy nã bị can được thực hiện theo quy định tại Điều 231 của Bộ luật này;
c) Khi trưng cầu giám định, yêu cầu định giá tài sản, yêu cầu nước ngoài tương trợ tư pháp mà chưa có kết quả nhưng đã hết thời hạn quyết định việc truy tố. Trong trường hợp này, việc giám định, định giá tài sản, tương trợ tư pháp tiếp tục tiến hành cho đến khi có kết quả.”
Khi đáp ứng các điều kiện trên thì Viện Kiểm sát ban hành Quyết định tạm đình chỉ vụ án, từ đó có thể hiểu Quyết định tạm đình chỉ vụ án (mẫu 134/HS) là văn bản do Viện Kiểm sát có thẩm quyền ban hành khi có các căn cứ để tạm đình chỉ vụ án hình sự mà Viện Kiểm sát đó đang thụ lý. Quyết định này ban hành nhằm tạm ngừng việc tiến hành tố tụng đối với vụ án hình sự thỏa mãn các điều kiện để tạm đình chỉ vụ án theo quy định tại Điều 247 Bộ luật tố tụng hình sự.
Quyết định tạm đình chỉ vụ án (mẫu 134/HS) chính là văn bản để thể hiện việc quyết định tạm ngừng hoạt động tố tụng liên quan đến vụ án hình sự khi có các căn cứ tạm ngừng như luật định. Bên cạnh đó, đây cũng chính là căn cứ để các cơ quan liên quan thực hiện các hoạt động theo luật định khi xảy ra trường hợp tạm đình chỉ vụ án hình sự. Sau khi được ban hành thì Quyết định tạm đình chỉ vụ án (mẫu 134/HS) được gửi đến Viện Kiểm sát nhân dân cấp trên, cũng như gửi đến các cơ quan, chủ thể khác như cơ quan điều tra, cơ quan được giao tiến hành một số hoạt động điều tra, cơ sở khám chữa bệnh bắt buộc,…Quyết định này cũng được giao cho bị can hoặc người đại diện của bị can và gửi cho Cơ quan điều tra, người bào chữa của bị can.
Quyết định tạm đình chỉ vụ án phải ghi rõ lý do , căn cứ tạm đình chỉ vụ án các vấn đề khác có liên quan và các nội dung như Số, ngày, tháng, năm, địa điểm ban hành quyết định; căn cứ ban hành quyết định; nội dung của quyết định; và họ tên, chức vụ, chữ ký của người ban hành quyết định và đóng dấu.
2. Ban hành quyết định tạm đình chỉ vụ án:
Theo quy định tại Điều 8 Thông tư liên tịch số 01/2020/TTLT-VKSNDTC-TANDTC-BCA-BQP-BNN&PTNT-BTC-BTP ngày 01 tháng 6 năm 2020 do Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Chánh án
Quyết định tạm đình chỉ vụ án được Viện Kiểm sát ban hành cùng với quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh tâm thần hoặc khi cơ quan có thẩm quyền kết luật tình trạng bệnh hiểm nghèo của bị can trong trường hợp đình chỉ vụ án khi có kết luận giám định tư pháp xác định bị can bị bệnh tâm thần hoặc bệnh hiểm nghèo.
Còn trường hợp có căn cứ tạm đình chỉ vụ án do bị can bỏ trốn mà không biết rõ bị can đang ở đâu hoặc chưa có kết quả về việc trưng cầu giám định, yêu cầu định giá tài sản, yêu cầu nước ngoài tương trợ tư pháp mà hết thời hạn truy tố thì Viện kiểm sát xem xét ban hành Quyết định tạm đình chỉ vụ án hoặc gia hạn thời hạn quyết định việc truy tố trước khi hết thời hạn quyết định việc truy tố. Như vậy, Viện Kiểm sát sẽ căn cứ vào tình hình thực tế để quyết định có tạm đình chỉ vụ án hay không.
Bên cạnh việc ban hành Quyết định tạm đình chỉ vụ án thò Viện kiểm sát phải xem xét quyết định việc quản lý, xử lý vật chứng, tài liệu, đồ vật, tài sản tạm giữ trong vụ án hình sự; xem xét việc áp dụng, hủy bỏ biện pháp ngăn chặn, biện pháp cưỡng chế đồng thời Viện Kiểm sát cũng phải thực hiện đôn đốc khắc phục lý do tạm đình chỉ.
Bên cạnh việc giao Quyết định tạm đình chỉ cho các chủ thể được liệt kê ở mục 2 thì khi ban hành Quyết định tạm đình chỉ vụ án, Viện Kiểm sát còn có trách nhiệm
3. Mẫu quyết định tạm đình chỉ vụ án hình sự:
Quyết định tạm đình chỉ vụ án (mẫu 134/HS) được quy định trong Phụ lục ban hành kèm theo Quyết định số 15/QĐ-VKSTC ngày 09 tháng 01 năm 2018 của Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao ban hành mẫu văn bản tố tụng, văn bản nghiệp vụ thực hiện trong công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát việc khởi tố, điều tra và truy tố. Mẫu Quyết định như sau:
Mẫu số 134/HS
Theo QĐ số 15 ngày 09 tháng 01 năm 2018
CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
__________________
VIỆN KIỂM SÁT [1] …
[2]……………
__________
Số:…../QĐ-VKS…-…[3]
…, ngày……… tháng……… năm 20……
QUYẾT ĐỊNH
TẠM ĐÌNH CHỈ VỤ ÁN
VIỆN TRƯỞNG VIỆN KIỂM SÁT…..
Căn cứ các điều 41, 236, 240 và 247 [4] Bộ luật Tố tụng hình sự;
Căn cứ Quyết định khởi tố vụ án hình sự số… ngày… tháng… năm…. của [5]….. đối với vụ án…;
Xét thấy [6]:….,
QUYẾT ĐỊNH:
Điều 1. Tạm đình chỉ vụ án … để [7]…
Điều 2……. [8] …
Điều 3. Yêu cầu [9]…….thực hiện Quyết định này theo quy định của pháp luật./.
Nơi nhận:
– VKS cấp trên;
-….;
– Lưu: HSVA, HSKS, VP.
VIỆN TRƯỞNG [10]
(Ký tên, đóng dấu)
4. Soạn thảo quyết định tạm đình chỉ vụ án hình sự:
Quyết định tạm đình chỉ vụ án (mẫu 134/HS) được hướng dẫn soạn thảo như sau:
[1] Ghi tên Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp hoặc Viện kiểm sát nhân dân tối cao
[2] Ghi tên Viện kiểm sát ban hành. Trường hợp Viện kiểm sát nhân dân tối cao ban hành thì bỏ mục này
[3] Viết tắt tên Viện kiểm sát ban hành – đơn vị phụ trách (nếu có)
[4] Trường hợp quyết định tạm đình chỉ vụ án hình sự đối với bị can là pháp nhân thương mại thì bổ sung căn cứ Điều 443
[5] Ghi tên cơ quan ra Quyết định khởi tố vụ án
[6] Ghi rõ lý do, căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 247
[7] Thực hiện nội dung theo khoản 1 Điều Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015
[8] Ghi các vấn đề khác có liên quan cần xử lý
[9] Ghi tên cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan
[10] Trường hợp Phó Viện trưởng được Viện trưởng ủy quyền ký thay thì ghi như sau:
“KT. VIỆN TRƯỞNG
PHÓ VIỆN TRƯỞNG”
* Cơ sở pháp lý
– Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015;
– Thông tư liên tịch số 01/2020/TTLT-VKSNDTC-TANDTC-BCA-BQP-BNN&PTNT-BTC-BTP ngày 01 tháng 6 năm 2020 do Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Chánh án
– Quyết định số 15/QĐ-VKSTC ngày 09 tháng 01 năm 2018 của Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao ban hành mẫu văn bản tố tụng, văn bản nghiệp vụ thực hiện trong công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát việc khởi tố, điều tra và truy tố.