Trong một số trường hợp cụ thể việc khởi tố bị can của cơ quan điều tra có thể bị hủy bỏ quyết định thay đổi quyết định khởi tố bị can theo quy định. Vậy cơ quan có thẩm quyền phải ra quyết định hủy bỏ quyết định thay đổi quyết định khởi tố bị can với những nội dung và hình thức ra sao?
Mục lục bài viết
1. Mẫu quyết định hủy bỏ quyết định thay đổi quyết định khởi tố bị can là gì?
Căn cứ dựa trên quy định của
Theo đó tại quy định của Bộ luật tố tụng hình sự không nêu khái niệm về bị can tuy nhiên có thể hiểu một người chỉ có thể bị khởi tố với tư cách bị can trong vụ án hình sự khi có đủ căn cứ xác định người đó đã thực hiện hành vi phạm tội. Không ai có thể bị coi là bị can nếu không có quyết định khởi tố bị can của cơ quan có thẩm quyền.
Quyết định khởi tố bị can được quy định tại Khoản 2 Điều 179
Trường hợp bị can bị khởi tố về nhiều tội khác nhau thì quyết định khởi tố bị can phải ghi rõ từng tội danh và điều, khoản của Bộ luật hình sự được áp dụng.”
Mẫu quyết định hủy bỏ quyết định thay đổi quyết định khởi tố bị can là mẫu với các nôi dung và thông tin do cơ quan có thẩm quyền ban hành để quyết định thay đổi quyết định khởi tố bị can theo quy định của pháp luật với những trường hợp cụ thể, để có thể tiến hành các thủ tục tố tụng theo quy định của pháp luật đúng đắn, đúng người, đúng tội.
2. Mẫu quyết định hủy bỏ quyết định thay đổi quyết định khởi tố bị can:
CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc (1)
—————-
VIỆN KIỂM SÁT … ……
Số:…../QĐ-VKS…-…(2)
…….., ngày…tháng…năm…
QUYẾT ĐỊNH (3)
HỦY BỎ QUYẾT ĐỊNH THAY ĐỔI QUYẾT ĐỊNH KHỞI TỐ BỊ CAN
VIỆN TRƯỞNG VIỆN KIỂM SÁT…
Căn cứ các điều 41, 165 và 180 Bộ luật Tố tụng hình sự;
Xét Quyết định thay đổi Quyết định khởi tố bị can số…… ngày…. tháng…… năm… và Văn bản đề nghị phê chuẩn số……. ngày……. tháng……. năm…….. của……. đối với …….;
Nhận thấy:…..
QUYẾT ĐỊNH: (4)
Điều 1. Huỷ bỏ Quyết định thay đổi Quyết định khởi tố bị can số……. ngày….. tháng…… năm…………của……
Điều 2. Yêu cầu…… thực hiện Quyết định này theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự./.
Nơi nhận:
– Cơ quan có thẩm quyền điều tra;
– ……….;
– Lưu: HSVA, HSKS, VP.
VIỆN TRƯỞNG (5)
(Ký tên, đóng dấu)
3. Hướng dẫn làm mẫu quyết định hủy bỏ quyết định thay đổi quyết định khởi tố bị can:
(1) Ghi quốc hiệu và tiêu ngữ
(2) Ghi tên Viện kiểm sát và Số:…../QĐ-VKS…-…(2)
(3) Ghi tên quyết định hủy bỏ quyết định thay đổi quyết định khởi tố bị can
(4) Ghi đầy đủ nội dung quyết định gồm các điều
(5) Viện trưởng (Ký tên, đóng dấu)
4. Thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can:
Thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can được quy định tại Điều 180 Bộ Luật tố tụng hình sự 2015
Khoản 1 điều này nêu rõ:
“1. Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát thay đổi quyết định khởi tố bị can khi thuộc một trong các trường hợp:
a) Khi tiến hành điều tra nếu có căn cứ xác định hành vi của bị can không phạm vào tội đã bị khởi tố;
b) Quyết định khởi tố ghi không đúng họ, tên, tuổi, nhân thân của bị can.”
Theo đó chỉ khi cơ quan có thẩm quyền có đủ căn cứ cho rằng hành vi của bị can không phạm vào tội đã bị khởi tố hoặc quyết định khởi tố ghi không đúng họ, tên, tuổi, nhân thân của bị can thì mới đưa ra quyết định thay đổi quyết định khởi tố bị can.
Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát phải bổ sung quyết định khởi tố bị can nếu có căn cứ xác định bị can còn thực hiện hành vi khác mà Bộ luật hình sự quy định là tội phạm.
Khoản 3 Điều 180 Bộ Luật tố tụng hình sự 2015 quy định về thủ thủ tục sau khi quyết định thay đổi quyết định khởi tố bị can như sau:
“3. Trong thời hạn 24 giờ kể từ khi ra quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can, Cơ quan điều tra phải gửi quyết định này và tài liệu có liên quan đến việc thay đổi hoặc bổ sung đó cho Viện kiểm sát cùng cấp để xét phê chuẩn. Trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận được quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can, Viện kiểm sát phải quyết định phê chuẩn hoặc quyết định hủy bỏ quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can hoặc yêu cầu bổ sung chứng cứ, tài liệu làm căn cứ để quyết định việc phê chuẩn và gửi ngay cho Cơ quan điều tra.
Trường hợp Viện kiểm sát yêu cầu bổ sung chứng cứ, tài liệu thì trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận được chứng cứ, tài liệu bổ sung, Viện kiểm sát ra quyết định phê chuẩn hoặc hủy bỏ quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can.
Trong thời hạn 24 giờ kể từ khi Viện kiểm sát ra quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can, Viện kiểm sát phải gửi cho Cơ quan điều tra để tiến hành điều tra.”
Sau khi nhận được quyết định phê chuẩn hoặc quyết định hủy bỏ quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can, quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can của Viện kiểm sát, Cơ quan điều tra phải giao ngay quyết định này cho người đã bị khởi tố.
Việc giao, nhận các quyết định nêu trên được lập biên bản theo quy định tại Điều 133 của Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, theo đó Điều 133 quy định rõ về biên bản như sau:
“1. Khi tiến hành hoạt động tố tụng phải lập biên bản theo mẫu thống nhất.
Biên bản ghi rõ địa điểm, giờ, ngày, tháng, năm tiến hành tố tụng, thời gian bắt đầu và thời gian kết thúc, nội dung của hoạt động tố tụng, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng hoặc người liên quan đến hoạt động tố tụng, khiếu nại, yêu cầu hoặc đề nghị của họ.
2. Biên bản phải có chữ ký của những người mà Bộ luật này quy định. Những điểm sửa chữa, thêm, bớt, tẩy xóa trong biên bản phải được xác nhận bằng chữ ký của họ.
Trường hợp người tham gia tố tụng không ký vào biên bản thì người lập biên bản ghi rõ lý do và mời người chứng kiến ký vào biên bản. Trường hợp người tham gia tố tụng không biết chữ thì người lập biên bản đọc biên bản cho họ nghe với sự có mặt của người chứng kiến. Biên bản phải có điểm chỉ của người tham gia tố tụng và chữ ký của người chứng kiến. Trường hợp người tham gia tố tụng có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất hoặc vì lý do khác mà không thể ký vào biên bản thì người lập biên bản đọc biên bản cho họ nghe với sự có mặt của người chứng kiến và những người tham gia tố tụng khác. Biên bản phải có chữ ký của người chứng kiến.”
Như vậy căn cứ dựa trên quy định đưa ra như trên thì sau khi nhận hồ sơ vụ án và bản kết luận điều tra, phát hiện thấy có người đã thực hiện hành vi phạm tội trong vụ án chưa bị khởi tố hoặc có căn cứ xác định hành vi phạm tội của bị can không phạm vào tội đã bị khởi tố hoặc còn hành vi phạm tội khác thì Viện kiểm sát trả hồ sơ và yêu cầu Cơ quan điều tra ra quyết định khởi tố bị can, quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can và tiến hành các hoạt động điều tra theo thủ tục chung. Nếu đã có yêu cầu mà Cơ quan điều tra không thực hiện thì Viện kiểm sát ra quyết định khởi tố bị can, quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố bị can và gửi cho Cơ quan điều tra để tiến hành điều tra theo quy định của pháp luật.
Cơ sở pháp lý:
Bộ Luật Tố tụng hình sự 2015