Phân tích tác phẩm "Cảnh ngày hè" được học trong chương trình Ngữ văn lớp 10 tại Việt Nam, ta mới thấy được đây là một trong những bài thơ hay nhất của tác giả Nguyễn Trãi được lưu lại cho đến ngày nay. Qua bài viết dưới đây, chúng tôi xin được chia sẻ chủ đề "Mẫu kết bài phân tích bài thơ Cảnh ngày hè chọn lọc siêu hay" để mọi người có thể tham khảo:
Mục lục bài viết
1. Mẫu kết bài phân tích bài thơ Cảnh ngày hè chọn lọc siêu ý nghĩa:
Mẫu 1: Qua bài thơ trên, người đọc có thấy được một bức tranh ngày hè sôi động, nhiều màu sắc, ẩn sau đó là tấm lòng yêu nước, thương dân của tác giả. Dù trong hoàn cảnh nào, ông vẫn luôn nặng lòng với nhân dân, đất nước, bởi vậy mà Nguyễn Trãi luôn được người đời kính trọng, coi là bậc tài nhân của đất nước.
Mẫu 2: “Cảnh ngày hè” là một bức tranh rực rỡ nhiều màu sắc được vẽ nên bằng tâm hồn tha thiết yêu thiên nhiên. Có lẽ cũng chính thiên nhiên đã cứu Nguyễn Trãi thoát khỏi những phút giây bi quan của cuộc đời mình. Dù đã xa rời chốn quan trường nhưng ông không lúc nào không lo cho nhân dân, mong muốn nhân dân có một cuộc sống an lành, bình yên.
Mẫu 3: Đằng sau bức tranh thiên nhiên “Cảnh ngày hè”, Nguyễn Trãi đã thể hiện tấm lòng nhân nghĩa, cao cả, dù trong bất cứ hoàn cảnh nào vẫn mãi hướng về nhân dân, một lòng trung quân ái quốc. Người nhàn mà tâm không nhàn, mối quan tâm vẫn luôn thường trực của nhà thơ vẫn là niềm hạnh phúc và cuộc sống ấm no của nhân dân.
2. Mẫu kết bài phân tích bài thơ Cảnh ngày hè chọn lọc siêu hay:
Mẫu 1: Cảnh ngày hè là một bài thơ hay, thể hiện rõ nét vẻ đẹp tâm hồn của tác giả Nguyễn Trãi, ở đó người ta không chỉ thấy hiện lên vẻ đẹp của bức tranh thiên nhiên rực rỡ, náo nhiệt căng tràn sức sống. Mà còn thấy được tấm lòng thiết tha của tác giả dành cho vận mệnh đất nước, vận mệnh dân tộc, cả một đời người chỉ mong ước sự phồn hoa, ấm no, hạnh phúc cho nhân dân, thể hiện nổi bật tư tưởng nhân nghĩa mà Nguyễn Trãi vẫn luôn hằng tâm niệm.
Mẫu 2: Tác phẩm “Cảnh ngày hè” của Nguyễn Trãi đã làm rõ nỗi niềm tâm sự của ông trong thời gian ở Côn Sơn với tấm lòng yêu nước thương dân vẫn ngày đêm “cuồn cuộn”. Ông yêu thiên nhiên và cây cỏ say đắm. Bởi có lẽ chính thiên nhiên đã cứu Nguyễn Trãi thoát khỏi những phút giây bi quan của cuộc đời mình. Tuy nhiên, dù là sống với cuộc sống thiên nhiên nhưng Nguyễn Trãi vẫn canh cánh “một tấc lòng ưu ái cũ”, vẫn không quên lí tưởng nhân dân, lí tưởng nhân nghĩa, lý tưởng mong cho thôn cùng xóm vắng không có một tiếng oán than, đau sầu.
Mẫu 3: Cảnh ngày hè đã khắc họa thành công bức tranh thiên nhiên phong phú, đa dạng, sinh động tràn đầy sức sống. Qua bài thơ Nguyễn Trãi vừa thể hiện tâm hồn yêu thiên nhiên của người nghệ sĩ, đồng thời cũng vừa thể hiện vẻ đẹp lớn trong nhân cách của một vị tướng, một vị trung thần luôn lắng lo cho hạnh phúc ấm no của nhân dân.
3. Mẫu kết bài phân tích bài thơ Cảnh ngày hè chọn lọc siêu ấn tượng:
Mẫu 1: Bằng cách sử dụng sinh động, linh hoạt các động từ mạnh mang đến nội lực từ bên trong sự vật, tác giả Nguyễn Trãi dường như không chỉ đang khắc họa bức tranh cảnh ngày hè mà còn đang khiến sự vật tự họa mình trong từng trang viết, thể hiện lên sức sống nội lực, căng tràn của chính nó, có lẽ vì thế mà dẫu sử dụng kết hợp một vài chất liệu cổ điển đã cũ, đã quen, nhưng bài thơ này của Nguyễn Trãi vẫn để lại được dấu ấn riêng. Bởi, đằng sau bức tranh thiên nhiên, điều đọng lại làm xúc động trái tim người đọc là tấm lòng yêu nước, thương dân của nhà thơ. Người nhàn mà tâm không nhàn, mối quan hoài thường trực của Nguyễn Trãi vẫn luôn là niềm hạnh phúc và cuộc sống ấm no của dân đen con đỏ.
Mẫu 2: Nhà bác học Lê Quý Đôn đã từng khẳng định: “Thơ khởi phát từ trong lòng người ta”. Bởi quả thực không có những cảm xúc, những tâm sự sâu kín nén chặt, chất chứa trong lòng sẽ chẳng bao giờ có thơ. Qua bài thơ “Cảnh ngày hè” của tác giả Nguyễn Trãi ta không chỉ ngưỡng mộ tài năng của nhà văn hóa lớn mà ta còn nghe được tiếng lòng, tiếng yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống, tiếng yêu quê hương, dân tộc của Ức Trai tiên sinh tha thiết hơn bao hết.
Mẫu 3: Bằng chiếc thuyền tâm hồn có mái chèo là ngòi bút, tác giả Nguyễn Trãi đã mang cả tâm hồn yêu thiên nhiên, yêu cái đẹp vào trong từng trang viết, khiến sự vật như hồi sinh và thể hiện sức sống nội lực bên trong cảnh vật. Thiên nhiên trong cảnh ngày hè không chỉ là những ước lệ điển hình, là những cảnh vật nhuốm màu tâm trạng của người nghệ sĩ, mà thiên nhiên sống bằng sự nội sinh bất diệt của chính nó. Đây chính là nét cuốn hút nhất mà bài thơ thể hiện, không chỉ vậy, nó còn khiến người đọc thêm ngậm ngùi và thấm thía bởi tấm lòng cao cả của Nguyễn Trãi khi luôn một lòng yêu nước, thương dân. Đó chính là niềm đồng cảm mãnh liệt nhất khi gấp lại trang sách, cũng một lần nữa ta hiểu sâu hơn về triết lí nhân nghĩa mà Nguyễn Trãi từng nêu ra trong “Bình Ngô Đại Cáo” trước đó.
4. Dàn ý phân tích bài thơ Cảnh ngày hè:
4.1. Mở bài:
Giới thiệu tác giả, tác phẩm:
– Tác giả Nguyễn Trãi là một nhà thơ, nhà văn tài năng kiệt xuất của dân tộc, ông có rất nhiều đóng góp lớn cho nền văn học nước nhà.
– Bài thơ Cảnh ngày hè của Nguyễn Trãi là bài số 43 trong trùm thơ Bảo kính cảnh giới của Quốc âm thi tập, là một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp cùng tấm lòng yêu nước thương dân của tác giả.
4.2. Thân bài:
Hoàn cảnh sống của Nguyễn Trãi trong những ngày về ở ẩn:
– “Rồi”: Một từ cổ mang nghĩa là rảnh rỗi, nhàn hạ.
– “Ngày trường”: Nghĩa là ngày dài, chỉ khoảnh thời gian rảnh rỗi.
– Hóng mát: Một hoạt động an nhàn, tĩnh tại, thư thái
=> Tâm thế an nhàn, thảnh thơi của Nguyễn Trãi. Ông đã dành cả một đời bận rộn, tận tâm vì đất nước, và đây là những giây phút hiếm hoi của cuộc đời.
Bức tranh thiên nhiên ngày hè rực rỡ:
– Cây hòe mang sức sống mãnh liệt, tán lá xanh che phủ cả khoảng không gian.
– Sắc đỏ của cây thạch lựu tô đậm thêm cho khung cảnh ngày hè.
– Hương hoa sen tỏa ngát bay theo làn gió.
=> Qua cảnh vật ngày hè tươi tắn, tràn đầy sức sống, đã thể hiện tâm hồn tinh tế, nhạy cảm, yêu thiên nhiên của của Nguyễn Trãi.
Vẻ đẹp bức tranh cuộc sống con người:
– Nguyễn Trãi sử dụng hàng loạt các từ Hán Việt như ngư phủ, cầm ve, tịch dương kết hợp nhuần nhuyễn với những từ thuần Việt tạo nên vẻ đẹp vừa mộc mạc, bình dị, vừa trang trọng tao nhã.
– Cuộc sống được cảm nhận qua âm thanh: Âm thanh từ làng chợ cá, của tiếng ve râm ran mỗi độ hè về.
– Từ láy: đùn đùn, lao xao, dắng dỏi… -> Cảnh ngày hè xôn xao, náo nức, không khí rất đỗi nhộn nhịp.
– Động từ: rợp, đùn, tiễn đưa khiến người đọc cảm giác được sức sống trỗi dậy của cảnh vật ngày hè.
– Nguyễn Trãi sử dụng hai từ láy tượng thanh “lao xao” – âm thanh của những phiên chợ cá, “dắng dỏi” – diễn tả âm thanh của tiếng ve, cùng với nghệ thuật đảo cấu trúc câu nhằm nhấn mạnh những âm thanh bao trùm làng quê.
→ Cuộc sống sôi động, ồn ào, tràn đầy sức sống và âm thanh.
⇒ Cả thiên nhiên và con người đều hiện lên tràn đầy sức sống, tâm hồn lạc quan, yêu đời, tinh tế, nhạy cảm, yêu thiên nhiên, tha thiết với cuộc sống quê nhà của tác giả Nguyễn Trãi.
Nhà thơ đã cảm nhận cái tinh tế, thú vị của ngày hè qua thị giác và thính giác:
– Nguyễn Trãi nhìn những tán lá xanh cây hòe, màu đỏ rực của thạch lựu, tiếng ve kêu ran cả khoảng không gian cùng hình ảnh người dân làng chài mỗi sớm thức dậy cùng bóng người kéo lưới buổi chiều tà.
=> Tâm hồn của Nguyễn Trãi như được hòa vào thiên nhiên, nói lên được ông là người rất yêu đời, yêu cuộc sống.
Tình yêu nước thương dân của Nguyễn Trãi:
– “Dẽ” là từ cổ nghĩa là lẽ, lẽ ra.
– “Ngu cầm” là cây đàn của vua Nghiêu vua Thuấn – một điển cố quen thuộc của Trung Hoa kể về thời đại Nghiêu Thuấn – những ông vua nhân từ đem lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho nhân dân. Hằng ngày vua Nghiêu Thuấn thường đem đàn ra gảy khúc nam phong ngợi ca cảnh thái bình trên xứ sở này
=> Thể hiện ước muốn có được cây đàn để ca ngợi khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp và cuộc sống vui tươi trên quê hương ông, niềm vui sướng, hạnh phúc của tác giả khi được sống hòa hợp cùng thôn quê.
+ Câu thơ cuối cùng thể hiện rõ ràng, cụ thể ước mơ được thấy cảnh thanh bình, ấm no trên đất nước.
=> Nguyễn Trãi dù sống trong cảnh thanh nhàn nhưng vẫn nặng lòng với dân với nước. Ông ước mơ về cuộc sống no đủ, ấm áp sung túc không chỉ trên quê hương ông mà còn trải khắp đất nước.
Nghệ thuật:
– Giọng điệu trữ tình, sâu lắng, bút pháp tả cảnh sinh động.
– Thể thơ giàu chất sáng tạo, thất ngôn xen lục ngôn.
– Ngôn ngữ thơ đầy phong phú, đa dạng vừa có lớp từ Hán Việt vừa có lớp từ thuần Việt tạo nên vẻ đẹp vừa trang trọng vừa bình dị.
– Sử dụng những điển tích, điển cố.
4.3 Kết bài:
– Nhấn mạnh một lần nữa tình yêu thiên nhiên của tác giả Nguyễn Trãi, đồng thời ca ngợi đức tính tốt đẹp của nhà thơ dù đã xin cáo quan về ở ẩn nhưng vẫn luôn một lòng lo cho sự nghiệp chung đất nước.
