Mọi người khi tham gia bảo hiểm xã hội để được hưởng một khoản lợi ích trong một số trường hợp và họ hoàn toàn có quyền đề nghị trợ cấp bảo hiểm xã hội 1 lần nếu đáp ứng đủ điều kiện luật định.
Mục lục bài viết
1. Đơn đề nghị hưởng trợ cấp BHXH 1 lần là gì?
Theo Tổ chức lao động quốc tế ILO : “Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập từ nghề nghiệp do bị mất hoặc giảm khả năng lao động hoặc mất việc làm do những rủi ro xã hội thông qua việc hình thành, sử dụng một quỹ tài chính do sự đóng góp của các bên tham gia bảo hiểm xã hội, nhằm góp phần đảm bảo an toàn đời sống của người lao động và gia đình họ, đồng thời góp phần đảm bảo an toàn xã hội.”
Tiếp thu và phát triển khái niệm của ILO,
Hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội là quyền lợi của cá nhân khi tham gia bảo hiểm xã hội (tự nguyện hoặc bắt buộc) được nhận một khoản tiền hàng tháng hoặc 1 lần phụ thuộc vào mức đóng và các điều kiện luật định khác.
Hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội một lần là việc cá nhân tham gia bảo hiểm xã hội đảm bảo điều kiện được nhận khoản tiền trợ cấp phù hợp theo cách tính đã được ấn định trong một lần.
Hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội được áp dụng đối với người lao động khi có các điều kiện sau:
Thứ nhất, đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội hoặc lao động nữ là người hoạt động chuyên trách hoặc không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn tham gia bảo hiểm xã hội khi nghỉ việc mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện;
Thứ hai, ra nước ngoài để định cư.
Thứ ba, người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;
Thứ tư, hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.
Đây là các trường hợp được quy định tại Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội, mỗi trường hợp có quy định về mức trợ cấp khác nhau, tùy thuộc vào tính chất và mức đó bảo hiểm trước đây của họ.
Đơn đề nghị hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội 1 lần được gửi tới cơ quan bảo hiểm xã hội cấp quận/huyện hoặc cơ quan bảo hiểm xã hội tỉnh nơi người yêu cầu giải quyết chế độ cư trú.
Đơn đề nghị hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội 1 lần được dùng để cá nhân bày tỏ nguyện vọng với cơ quan có thẩm quyền về việc mong muốn hưởng trợ cấp 1 lần, là căn cứ để cơ quan này xem xét, đánh giá và quyết định chi trả. Đồng thời đây là căn cứ để quản lý, giám sát hoạt động chi trả bảo hiểm xã hội của cơ quan bảo hiểm xã hội huyện, tỉnh.
Thời hạn giải quyết: Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động; trường hợp không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Hồ sơ bao gồm
Trường hợp hưởng BHXH một lần.
– Sổ BHXH.
– Đơn đề nghị theo mẫu số 14-HSB.
Đối với người ra nước ngoài để định cư phải nộp thêm bản sao giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng một trong các giấy tờ sau đây:
– Hộ chiếu do nước ngoài cấp.
– Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài.
– Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài; giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.
Trường hợp bị mắc những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như: Ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS thì có thêm trích sao/tóm tắt hồ sơ bệnh án thể hiện tình trạng không tự phục vụ được; nếu bị mắc các bệnh khác thì thay bằng Biên bản giám định mức suy giảm khả năng lao động của Hội đồng giám định y khoa thể hiện tình trạng suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên và không tự phục vụ được.
Trường hợp thanh toán phí giám định y khoa thì có thêm hóa đơn, chứng từ thu phí giám định; bảng kê các nội dung giám định của cơ sở thực hiện giám định y khoa.
Bản khai cá nhân về thời gian, địa bàn phục vụ trong quân đội có hưởng phụ cấp khu vực theo mẫu số 04B-HBKV (ban hành kèm theo
Đối với người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam hưởng BHXH một lần: Đơn đề nghị theo mẫu số 14-HSB; Trường hợp bị mắc những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như: Ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS thì có thêm trích sao/tóm tắt hồ sơ bệnh án thể hiện tình trạng không tự phục vụ được; nếu bị mắc các bệnh khác thì thay bằng Biên bản giám định mức suy giảm KNLĐ của Hội đồng GĐYK thể hiện tình trạng suy giảm KNLĐ từ 81% trở lên và không tự phục vụ được;
Trường hợp thanh toán phí GĐYK thì có thêm hóa đơn, chứng từ thu phí giám định; bảng kê các nội dung giám định của cơ sở thực hiện GĐYK.
Như vậy, khi có yêu cầu, cá nhân phải chuẩn bị đầy đủ hồ sơ trên và gửi đến cơ quan có thẩm quyền, mọi thắc mắc và khó khăn sẽ được cơ quan bảo hiểm xã hội hỗ trợ giải đáp.
2. Mẫu đơn đề nghị hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội 1 lần:
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
ĐƠN ĐỀ NGHỊ
Kính gửi: Bảo hiểm xã hội…
Họ và tên (1): ……. sinh ngày …../…../…….. giới tính……..
Mã số BHXH:…..
Số CMND/căn cước công dân/ Số Hộ chiếu: ….. do ….. cấp ngày ….. tháng ….. năm…..;
Số điện thoại di động (2): ……
Địa chỉ liên hệ (3):….
…… (4)
Nội dung yêu cầu giải quyết (5):
BHXH một lần
Lương hưu. Thời điểm hưởng từ tháng … năm …..
– Lý do nộp chậm (6): …..
Trợ cấp một lần để đi nước ngoài định cư
Chuyển nơi hưởng (hồ sơ chờ hưởng) lương hưu, trợ cấp BHXH từ tháng … năm ….
Hưởng lại lương hưu/trợ cấp BHXH từ tháng … năm …
Nhận lương hưu/trợ cấp BHXH của những tháng chưa nhận
Yêu cầu khác (7)…..
Địa chỉ nhận lương hưu/trợ cấp BHXH/nơi cư trú mới (8)
……
Nơi đăng ký KCB: ….
Hình thức nhận tiền lương hưu/trợ cấp BHXH (9)
Tiền mặt Tại cơ quan BHXH Qua tổ chức dich vụ BHXH
ATM: Chủ tài khoản ……. Số tài khoản ….. Ngân hàng …… Chi nhánh …..
Giải trình trong trường hợp nộp hồ sơ chậm (10):
….., ngày ……. tháng ….. năm ……
Người làm đơn
(Ký, ghi rõ họ tên)
3. Hướng dẫn viết đơn đề nghị hưởng trợ cấp BHXH một lần:
(1) Ghi đầy đủ họ và tên của người hưởng;
(2) Ghi số điện thoại. Trường hợp người lao động không có điện thoại thì có thể ghi số điện thoại của người thân khi cần liên lạc kèm theo họ và tên, mối quan hệ với người đó;
(3) Ghi đầy đủ địa chỉ nơi đang cư trú của người có yêu cầu giải quyết: Số nhà, ngõ (ngách, hẻm), đường phố, tổ (thôn, xóm, ấp), xã (phường, thị trấn), huyện (thị xã, thành phố), tỉnh, thành phố; trường hợp người hưởng ủy quyền cho người khác làm đơn và thủ tục thì ghi địa chỉ của người được ủy quyền;
(4) Trường hợp người được ủy quyền là người làm đơn thì ghi rõ: “Tôi là …. được ủy quyền làm đơn” còn không thì để trống. Ví dụ: Tôi là Nguyễn Văn A được ủy quyền làm đơn”; đồng thời nộp kèm theo Giấy ủy quyền.
(5) Đánh dấu vào nội dung yêu cầu giải quyết và ghi cụ thể các thông tin.
(6) Trường hợp nộp hồ sơ chậm hơn so với thời điểm hưởng lương hưu hoặc bị mất giấy chứng nhận chờ hưởng chế độ thì bổ sung giải trình trong thời gian nộp hồ sơ chậm có xuất cảnh trái phép hoặc bị Tòa án tuyên bố mất tích hoặc chấp hành hình phạt tù giam không (nếu có thì ghi cụ thể thời gian xuất cảnh trái phép, bị tuyên bố mất tích hoặc thời gian chấp hành hình phạt tù giam) hoặc nêu rõ mất giấy chứng nhận chờ hưởng chế độ và cam kết chịu trách nhiệm về nội dung giải trình.
(7) Trường hợp có yêu cầu khác thì ghi rõ nội dung yêu cầu và các thông tin liên quan đến yêu cầu giải quyết, ví dụ: Trường hợp không thống nhất thông tin về họ, tên đệm, tên, ngày, tháng, năm sinh giữa chứng minh nhân dân /hộ chiếu/căn cước công dân và hồ sơ hưởng, chờ hưởng BHXH thì ghi rõ không thống nhất về thông tin gì kèm theo bản sao chứng minh nhân dân/hộ chiếu căn cước công dân.
(8) Địa chỉ nhận lương hưu, trợ cấp BHXH, nơi cư trú mới di chuyển đến: Ghi rõ số nhà, ngõ (ngách, hẻm), đường phố, tổ (thôn, xóm, ấp), xã (phường, thị trấn), huyện (thị xã, thành phố), tỉnh, thành phố. Trường hợp đã xác định được điểm chi trả tại nơi đề nghị nhận thì ghi rõ.
(9) Đánh dấu vào các ô tương ứng để chọn hình thức nhận tiền lương hưu, trợ cấp.
Nếu nhận trợ cấp một lần bằng tiền mặt thì đánh dấu tiếp để chọn nơi nhận là tại cơ quan BHXH hay thông qua tổ chức dịch vụ BHXH; nếu nhận thông qua tài khoản ATM thì ghi bổ sung số tài khoản, ngân hàng, chi nhánh ngân hàng mở tài khoản.
(10) Trường hợp nộp hồ sơ chậm hơn so với thời hạn quy định thì nêu rõ lý do nộp chậm.
Cơ sở pháp lý:
Quyết định 166/QĐ-BHXH năm 2019 về Quy trình giải quyết hưởng chế độ bảo hiểm xã hội, chi trả chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp