Pháp luật

Tội vi phạm quy định về cung ứng điện theo Điều 199 Bộ luật Hình sự 2015 là hành vi của người có trách nhiệm nhưng cố ý hoặc thiếu trách nhiệm trong việc đóng, cắt, cung cấp hay xử lý sự cố điện trái pháp luật, gây hậu quả nghiêm trọng. Quy định này nhằm bảo đảm an toàn, ổn định trong cung cấp điện và xử lý nghiêm các vi phạm trong lĩnh vực điện lực.

Tội đầu cơ được quy định tại Điều 196 Bộ luật Hình sự 2015, là hành vi lợi dụng tình hình khan hiếm hoặc tạo ra sự khan hiếm giả tạo để mua vét hàng hóa rồi bán ra nhằm thu lợi bất chính. Đây là hành vi bị pháp luật nghiêm cấm do gây rối loạn thị trường, ảnh hưởng tiêu cực đến ổn định kinh tế và quyền lợi của người tiêu dùng.

Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp giữ vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi người lao động và ổn định an sinh xã hội. Tuy nhiên, tình trạng gian lận bảo hiểm xã hội vẫn diễn ra gây thất thoát nguồn ngân sách và mất niềm tin xã hội. Hiện nay, Điều 214 Bộ luật Hình sự 2015 quy định Tội gian lận bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, từ đó thể hiện sự nghiêm minh của Nhà nước trong bảo vệ quỹ an sinh.

Rừng là nguồn tài nguyên quý giá, giữ vai trò bảo vệ môi trường và cân bằng sinh thái. Tuy nhiên, vẫn có trường hợp cá nhân lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật gây thiệt hại nghiêm trọng. Hiện nay, Điều 233 Bộ luật Hình sự 2015 quy định Tội vi phạm quy định về quản lý rừng; từ đó thể hiện sự nghiêm minh của pháp luật trong bảo vệ tài nguyên rừng.

Vốn đầu tư công là nguồn lực trọng yếu của Nhà nước, cần được quản lý và sử dụng minh bạch, hiệu quả. Tuy nhiên thực tế vẫn còn nhiều hành vi vi phạm gây thất thoát, lãng phí, ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngân sách và lợi ích xã hội. Vì vậy, Bộ luật Hình sự 2015 đã quy định Tội vi phạm quy định về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công gây hậu quả nghiêm trọng tại Điều 220 nhằm tăng cường kỷ cương và bảo vệ tài sản công của Nhà nước.

Hiện nay, tình trạng tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại vẫn đã và đang diễn ra vô cùng phổ biến với nhiều thủ đoạn tinh vi hơn, xâm hại nhân phẩm người phụ nữ và trật tự xã hội. Vì vậy, Điều 187 Bộ luật Hình sự 2015 quy định Tội tổ chức mang thai hộ vì mục đích thương mại nhằm xử lý nghiêm và phòng ngừa hành vi vi phạm này.

Trong hoạt động kinh doanh, sự minh bạch và trung thực là nền tảng để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và duy trì trật tự thị trường. Thực tế vẫn tồn tại tình trạng một số tổ chức, cá nhân sử dụng thủ đoạn gian dối trong mua bán hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ nhằm thu lợi bất chính. Bộ luật Hình sự 2015 đã quy định Tội lừa dối khách hàng tại Điều 198 nhằm xử lý nghiêm minh hành vi vi phạm.

Hiện nay, tại các khu vực miền núi, các đồng bào dân tộc, hiện tượng tảo hôn và tổ chức tảo hôn vẫn còn diễn ra khá phổ biến. Vấn đề này xảy ra do người dân những khu vực này còn thiếu hiểu biết và nhận thức của những quy định pháp luật về vấn đề kết hôn. Vậy, tảo hôn là gì? Tội tổ chức tảo hôn theo Điều 183 Bộ luật Hình sự 2015 được quy định thế nào?

Trốn thuế là hành vi cố ý che giấu, khai sai hoặc sử dụng thủ đoạn gian dối nhằm không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ nghĩa vụ nộp thuế cho Nhà nước. Hành vi này không chỉ làm thất thu ngân sách mà còn gây mất công bằng trong môi trường kinh doanh. Bộ luật Hình sự 2015 đã quy định Tội trốn thuế tại Điều 200 để xử lý nghiêm minh hành vi vi phạm.

Trong hoạt động kinh tế, việc sản xuất và buôn bán hàng hóa phải tuân thủ nghiêm ngặt quy định của pháp luật. Tuy nhiên tình trạng sản xuất, buôn bán các loại hàng cấm trên thị trường vẫn còn tồn tại. Vì thế, Điều 190 Bộ luật Hình sự 2015 đã quy định về Tội sản xuất, buôn bán hàng cấm nhằm đảm bảo môi trường kinh doanh lành mạnh và bảo vệ quyền lợi của người dân.

Động vật hoang dã là một bộ phận quan trọng của hệ sinh thái và nguồn tài nguyên thiên nhiên quý giá cần được bảo vệ. Tuy nhiên, tình trạng săn bắt, vận chuyển và buôn bán trái phép các loài động vật hoang dã vẫn diễn ra phổ biến. Vì vậy, Bộ luật Hình sự 2015 đã quy định Tội vi phạm quy định về bảo vệ động vật hoang dã tại Điều 234 nhằm xử lý nghiêm minh các hành vi xâm hại này.

Thị trường chứng khoán là kênh huy động vốn quan trọng của nền kinh tế, đòi hỏi sự công khai, minh bạch trong giao dịch. Thao túng thị trường chứng khoán là hành vi gây thiệt hại cho nhà đầu tư và suy giảm niềm tin của khách hàng vào thị trường chứng khoán. Do đó, Bộ luật Hình sự năm 2015 đã quy định Tội thao túng thị trường chứng khoán tại Điều 211 để xử lý nghiêm minh và bảo đảm sự minh bạch, công bằng.

Trong nền kinh tế thị trường, các công cụ chuyển nhượng và giấy tờ có giá giữ vai trò quan trọng trong giao dịch tài chính - thương mại. Tuy nhiên, tình trạng làm giả, tàng trữ, vận chuyển, lưu hành các loại giấy tờ này diễn biến ngày càng tinh vi, gây tổn hại đến quyền lợi của cá nhân, tổ chức và đe dọa sự an toàn của hệ thống tài chính quốc gia. Vì vậy, Bộ luật Hình sự 2015 đã quy định cụ thể tội danh này tại Điều 208.

Thuốc chữa bệnh và thuốc phòng bệnh là loại hàng hóa đặc biệt, liên quan trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng con người. Tuy nhiên, tình trạng sản xuất, buôn bán thuốc giả vẫn diễn biến phức tạp, với nhiều thủ đoạn tinh vi. Nhằm ngăn chặn hành vi nguy hiểm này, Bộ luật Hình sự 2015 đã quy định tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh tại Điều 194, với mức hình phạt nghiêm khắc.

Cạnh tranh lành mạnh là động lực phát triển kinh tế nhưng trên thực tế vẫn xuất hiện nhiều hành vi thỏa thuận hạn chế cạnh tranh và lạm dụng vị trí thống lĩnh gây ra thiệt hại nghiêm trọng. Vì vậy, Bộ luật Hình sự năm 2015 đã quy định Tội vi phạm quy định về cạnh tranh tại Điều 217 nhằm bảo vệ trật tự quản lý kinh tế và môi trường kinh doanh công bằng.

Trong quản lý tài chính công, việc lập và sử dụng “quỹ đen”, “quỹ ngoài sổ sách” không chỉ trái pháp luật mà còn gây thất thoát tài sản nhà nước và tạo điều kiện cho tham nhũng. Để ngăn chặn và xử lý nghiêm minh, hiện nay Bộ luật Hình sự 2015 quy định tội lập quỹ trái phép tại Điều 205 nhằm bảo đảm kỷ luật tài chính và sự minh bạch trong quản lý ngân sách.

Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp là trụ cột của an sinh xã hội, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người lao động. Tuy nhiên hiện nay, tình trạng trốn đóng và nợ đóng vẫn diễn ra phổ biến. Vì vậy Bộ luật Hình sự 2015 đã quy định Tội trốn đóng bảo hiểm tại Điều 216 để xử lý nghiêm minh, bảo đảm công bằng và ổn định xã hội.

Tem, vé là công cụ quan trọng trong quản lý kinh tế - hành chính. Tuy nhiên, tình trạng làm, buôn bán tem giả, vé giả vẫn diễn ra với nhiều thủ đoạn ngày càng tinh vi hơn. Để ngăn chặn hành vi này, Bộ luật Hình sự 2015 đã quy định Tội làm, buôn bán tem giả, vé giả tại Điều 202 nhằm bảo vệ trật tự quản lý kinh tế và sự minh bạch của thị trường.

Nghĩa vụ cấp dưỡng là trách nhiệm pháp lý bắt buộc nhằm bảo đảm quyền được nuôi dưỡng, chăm sóc của những người yếu thế. Tuy nhiên không ít người đã có hành vi cố tình từ chối hoặc trốn tránh, gây thiệt thòi nghiêm trọng cho người được cấp dưỡng. Để ngăn chặn tình trạng này, Bộ luật Hình sự 2015 đã quy định cụ thể Tội từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng tại Điều 186 và coi đây là hành vi vi phạm pháp luật cần xử lý nghiêm minh.