Lôi kéo người khác sử dụng ma túy đá bị xử lý thế nào?

1. Thế nào là lôi kéo người khác sử dụng ma tuý đá?

Hành vi lôi kéo người khác sử dụng ma túy đá là một hành vi vi phạm nghiêm trọng các quy định pháp luật của Nhà nước về quản lý và sử dụng các chất ma túy. Hành vi này không chỉ xâm phạm trực tiếp đến hệ thống pháp lý trong việc kiểm soát, ngăn chặn tệ nạn ma túy mà còn gây ảnh hưởng gián tiếp nhưng vô cùng nguy hiểm đối với tính mạng và sức khỏe của người khác. Bằng việc tác động lên tâm lý, ý thức của nạn nhân, người lôi kéo thường dẫn dụ, kích thích hoặc thậm chí là ép buộc họ sử dụng trái phép các chất ma túy, từ đó gây ra những hệ lụy không lường trước cho cá nhân và xã hội.

Theo quy định của Bộ luật Hình sự 2015, bất kỳ ai có hành vi lôi kéo người khác sử dụng trái phép ma túy đá đều sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự. Tội danh này được đặt ra nhằm trừng trị và răn đe những người có ý định dụ dỗ người khác tham gia vào việc sử dụng các chất cấm, từ đó bảo vệ sức khỏe cộng đồng và duy trì trật tự an toàn xã hội.

Các hành vi lôi kéo bao gồm nhiều dạng khác nhau, tất cả đều nhằm mục đích làm cho người khác sử dụng trái phép ma túy đá. Trong đó, phổ biến nhất là hành vi rủ rê, dụ dỗ hoặc xúi giục, trực tiếp thuyết phục người khác sử dụng ma túy một cách tự nguyện. Đây có thể là những lời mời mọc, lời khuyên hay những hành động có tính khích lệ, làm cho nạn nhân nghĩ rằng việc sử dụng ma túy là “thử nghiệm” hoặc “không nguy hiểm”.

Ngoài ra, lôi kéo người khác sử dụng ma túy đá còn bao gồm việc sử dụng các thủ đoạn tinh vi hơn, như cố ý sử dụng ma túy trước mặt họ để kích thích sự tò mò, từ đó thúc đẩy họ thử dùng. Hoặc người phạm tội có thể cung cấp thông tin sai lệch về chất ma túy, tạo ra ấn tượng rằng chất cấm này không quá nguy hại, dễ dàng sử dụng mà không gây hậu quả nghiêm trọng. Tất cả những thủ đoạn này đều nhắm vào việc làm cho người khác tự nguyện sử dụng trái phép chất ma túy và dù dưới hình thức nào, hành vi lôi kéo này cũng đều bị pháp luật nghiêm trị.

2. Hình phạt khi lôi kéo người khác sử dụng ma túy đá:

Tội lôi kéo người khác sử dụng trái phép ma túy đá là một trong những hành vi được quy định cụ thể tại Điều 258 Văn bản hợp nhất 01/VBHN-VPQH năm 2017, hợp nhất Bộ luật Hình sự. 

• Theo quy định này, bất kỳ cá nhân nào có hành vi rủ rê, dụ dỗ, xúi giục hoặc bằng các thủ đoạn khác nhằm lôi kéo người khác tham gia sử dụng trái phé ma túy đá sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức phạt tù từ 01 đến 05 năm, tuỳ theo mức độ vi phạm và hoàn cảnh phạm tội. Đây là mức hình phạt căn bản, áp dụng cho những trường hợp phạm tội ở mức độ bình thường, chưa có những tình tiết tăng nặng.

• Tuy nhiên, pháp luật cũng quy định các khung hình phạt tăng nặng dành cho những hành vi phạm tội đặc biệt nghiêm trọng hoặc có những yếu tố khiến tội phạm trở nên nghiêm trọng hơn. Cụ thể, mức phạt tù từ 05 đến 10 năm sẽ được áp dụng đối với những trường hợp phạm tội mà có các tình tiết sau đây: phạm tội có tổ chức, phạm tội nhiều lần (từ 02 lần trở lên), phạm tội với động cơ đê hèn hoặc vì mục đích tư lợi, lôi kéo người khác là người từ đủ 13 tuổi đến dưới 18 tuổi, hoặc đối với phụ nữ đang mang thai. Ngoài ra, nếu tội phạm lôi kéo người khác là 02 người trở lên, hay đối với những người đang trong quá trình cai nghiện, hoặc hành vi phạm tội gây tổn hại đến sức khỏe của người khác với tỷ lệ thương tật từ 31% đến 60%, hoặc gây bệnh nguy hiểm cho người khác, cũng sẽ bị phạt nặng hơn trong khung này. Việc tái phạm nguy hiểm cũng được coi là tình tiết tăng nặng đặc biệt và sẽ dẫn đến mức án phạt nghiêm khắc.

• Mức phạt tù từ 10 đến 15 năm sẽ được áp dụng khi hành vi lôi kéo gây tổn hại nghiêm trọng cho sức khỏe của người khác với tỷ lệ thương tật từ 61% trở lên, hoặc dẫn đến cái chết của một người, gây bệnh nguy hiểm cho 02 người trở lên, hoặc nếu hành vi lôi kéo nhằm vào người dưới 13 tuổi. Đây là những trường hợp phạm tội nghiêm trọng, gây hậu quả lớn đối với xã hội.

• Trong những trường hợp đặc biệt nghiêm trọng, khi hành vi lôi kéo dẫn đến cái chết của 02 người trở lên, người phạm tội có thể phải đối mặt với mức án cao nhất là phạt tù từ 15 đến 20 năm hoặc thậm chí là tù chung thân. 

• Bên cạnh các hình phạt chính, người phạm tội còn có thể bị áp dụng hình phạt bổ sung, bao gồm hình phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng. 

Thêm vào đó, theo quy định của pháp luật, tội lôi kéo người khác sử dụng trái phép ma túy đá chỉ áp dụng đối với những cá nhân từ đủ 16 tuổi trở lên. Những người dưới 16 tuổi sẽ không phải chịu trách nhiệm hình sự về tội danh này, căn cứ theo Điều 12 của Văn bản hợp nhất 01/VBHN-VPQH năm 2017. 

3. Cấu thành tội phạm của tội lôi kéo người khác sử dụng trái phép ma túy đá:

3.1. Mặt khách quan của tội phạm:

Xét về Tội lôi kéo người khác sử dụng trái phép ma túy đá, chúng ta có thể đánh giá hành vi này dưới nhiều góc độ khác nhau để hiểu rõ hơn về tính chất nghiêm trọng cũng như hậu quả pháp lý mà nó mang lại. Đây là một trong những tội phạm đặc biệt nguy hiểm, bởi lẽ việc sử dụng ma túy không chỉ hủy hoại sức khỏe cá nhân mà còn làm suy giảm trật tự, an ninh xã hội. Chính vì thế, pháp luật đã đặt ra những quy định nghiêm cấm và xử lý nghiêm khắc với hành vi lôi kéo người khác sử dụng trái phép ma túy đá.

• Thứ nhất, người nào biết rõ nhưng vẫn có hành vi rủ rê, dụ dỗ, xúi giục người khác tự nguyện sử dụng trái phép ma túy đá thì vi phạm pháp luật. Hành vi này, dù được che đậy dưới bất kỳ hình thức nào, cũng đều bị pháp luật nghiêm cấm và xử lý hình sự. Khi một người cố tình kích thích sự tò mò, khơi dậy mong muốn sử dụng ma túy ở người khác thông qua lời mời gọi hoặc những lời dụ dỗ hấp dẫn, thì đây chính là hành động trực tiếp thúc đẩy sự lan rộng của tình trạng sử dụng trái phép ma túy trong cộng đồng. Người bị dụ dỗ có thể không có ý định sử dụng ma túy trước đó, nhưng vì những lời mời gọi hoặc sự lôi kéo tinh vi, họ đã rơi vào cạm bẫy, tự nguyện tham gia vào việc sử dụng chất cấm này. Hành vi này không chỉ vi phạm pháp luật mà còn trực tiếp xâm phạm quyền được bảo vệ về sức khỏe, tính mạng của mỗi cá nhân trong xã hội.

• Ngoài ra, nếu hành vi lôi kéo người khác sử dụng trái phé ma túy đá đi kèm với việc tổ chức sử dụng, người phạm tội không chỉ dừng lại ở việc dụ dỗ mà còn tham gia vào quá trình đưa chất ma túy vào cơ thể người sử dụng. Người phạm tội có thể chủ động tìm kiếm và sắp xếp cho người khác sử dụng ma túy, sau đó trực tiếp hoặc gián tiếp đưa ma túy vào cơ thể của họ. Ví dụ, một số trường hợp người phạm tội còn cung cấp ma túy cho người khác và hướng dẫn họ cách sử dụng, hoặc chính bản thân họ là người trực tiếp tiêm chích, hít hoặc uống chất ma túy cho người bị lôi kéo. Hành vi này không chỉ là lôi kéo mà còn bao hàm cả yếu tố tổ chức, làm tăng mức độ nguy hiểm và tác động tiêu cực đến xã hội. Do đó, hình phạt áp dụng đối với trường hợp này sẽ nặng hơn và nghiêm khắc hơn.

• Thứ hai, người phạm tội có thể không trực tiếp dụ dỗ mà sử dụng các thủ đoạn tinh vi hơn nhằm khơi dậy mong muốn sử dụng ma túy ở người khác. Chẳng hạn, việc cung cấp thông tin về ma túy, hoặc sử dụng chất ma túy trước mặt người khác để kích thích sự tò mò, đều là những hành vi có mục đích lôi kéo gián tiếp. Người phạm tội, dù không trực tiếp ép buộc, nhưng thông qua các hành động, cử chỉ hoặc lời nói, đã cố tình làm cho người khác muốn thử sử dụng ma túy. Điều này đặc biệt nguy hiểm vì nó không chỉ ảnh hưởng đến một người mà còn có thể lan rộng trong cộng đồng nếu người bị lôi kéo cũng trở thành người lôi kéo người khác. Các hành vi này, dù trực tiếp hay gián tiếp, đều bị pháp luật nghiêm cấm và bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

• Trường hợp người phạm tội chỉ dừng lại ở việc lôi kéo mà không tham gia vào việc trực tiếp đưa chất ma túy vào cơ thể của người khác, thì trách nhiệm vẫn thuộc về người lôi kéo. Tuy nhiên, việc đưa chất ma túy vào cơ thể, nếu được thực hiện bởi chính người sử dụng, thì người này cũng phải chịu trách nhiệm về hành vi sử dụng trái phép chất ma túy của mình. Điều này cho thấy pháp luật không chỉ truy cứu người lôi kéo mà còn xử lý nghiêm cả người sử dụng ma túy nếu họ thỏa mãn các yếu tố cấu thành tội phạm.

Như vậy, dù dưới góc độ nào, hành vi lôi kéo người khác sử dụng trái phép ma túy đá cũng đều là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Pháp luật quy định rõ ràng và nghiêm cấm mọi hành vi có tính chất lôi kéo, dụ dỗ hoặc kích thích người khác sử dụng ma túy đá. Những hành vi này không chỉ gây tổn hại trực tiếp cho người bị lôi kéo mà còn gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự công cộng. Do đó, cần phải có những biện pháp ngăn chặn kịp thời và xử lý nghiêm minh để bảo vệ cộng đồng khỏi tác hại của ma túy và những hành vi lôi kéo sử dụng ma túy đá trái phép.

3.2. Mặt chủ quan của tội phạm:

Người thực hiện hành vi lôi kéo người khác sử dụng trái phép ma túy đá đã nhận thức rõ về tác động tiêu cực và nguy hiểm của ma túy, nhưng vẫn cố tình dụ dỗ, lôi kéo hoặc khơi dậy ham muốn của người khác với mục đích khiến họ sử dụng ma túy một cách trái phép. Đây là hành vi thể hiện rõ ý thức cố ý phạm tội.

3.3. Chủ thể của tội phạm:

Chủ thể thực hiện hành vi lôi kéo người khác sử dụng trái phép ma túy đá bao gồm tất cả cá nhân và tổ chức có đủ năng lực chịu trách nhiệm hình sự. Điều này có nghĩa là họ có khả năng nhận thức rõ ràng về tính nguy hiểm của việc sử dụng chất ma túy, nhưng vẫn cố tình thực hiện hành vi nguy hiểm đối với xã hội.

3.4. Khách thể của tội phạm: 

Theo quy định tại Khoản 5, Điều 5 của Luật Phòng, chống ma túy năm 2021, những hành vi bị cấm bao gồm: việc sử dụng và tổ chức sử dụng trái phép ma túy đá, cưỡng ép hay lôi kéo người khác sử dụng ma túy đá cũng như việc chứa chấp hoặc hỗ trợ cho việc sử dụng trái phép chất ma túy. Đối tượng chịu tác động từ các tội phạm này chính là những người sử dụng ma túy. Nếu không có người sử dụng chất ma túy, thì sẽ không tồn tại hành vi lôi kéo người khác sử dụng chất ma túy trái phép. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, những người này không hoàn toàn là nạn nhân; trong một số trường hợp, họ có thể trở thành người phạm tội nếu hành vi của họ thỏa mãn các tiêu chí của tội sử dụng trái phép chất ma túy.

Những hành vi vi phạm pháp luật nêu trên đã xâm phạm trực tiếp vào các quy định của Nhà nước về quản lý và sử dụng chất ma túy, đồng thời gây ra tác động xấu đến sức khỏe và tính mạng của những người bị lôi kéo cũng như cộng đồng xung quanh. Việc xác định cấu thành tội phạm đối với hành vi lôi kéo người khác sử dụng trái phép ma túy đá là căn cứ để đánh giá mức độ nghiêm trọng của tội phạm, nguy cơ mà nó mang lại cho trật tự xã hội, cũng như các quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân.

THAM KHẢO THÊM:

• Quy định tội mua bán, tàng trữ, sử dụng trái phép chất ma túy
• Xử phạt hành chính đối với hành vi sử dụng trái phép chất ma túy
• Tàng trữ trái phép là gì? Tội tàng trữ trái phép chất ma túy theo BLHS?