Theo quy định của pháp luật hiện nay, thẩm quyền cấp phiếu lý lịch tư pháp thuộc về hai cơ quan bao gồm: Sở tư pháp và trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia. Vậy có ngoại lệ nào về thẩm quyền cấp lý lịch tư pháp hay không, và có thể làm phiếu lý lịch tư pháp ở Ủy ban nhân dân cấp xã được không?
Mục lục bài viết
1. Làm phiếu lý lịch tư pháp ở UBND cấp xã được không?
Căn cứ theo quy định tại Điều 44 của Văn bản hợp nhất Luật lý lịch tư pháp năm 2020 có quy định về thẩm quyền cấp phiếu lý lịch tư pháp. Cụ thể như sau:
– Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia là cơ quan có thẩm quyền thực hiện hoạt động cấp phiếu lý lịch tư pháp trong những trường hợp sau: Công dân mang quốc tịch Việt Nam tuy nhiên không xác định được nơi thường trú/nơi tạm trú, những đối tượng được xác định là người nước ngoài đang cư trú trên lãnh thổ của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;
– Sở tư pháp cấp tỉnh/thành phố là cơ quan có thẩm quyền thực hiện hoạt động cấp phiếu lý lịch tư pháp trong các trường hợp sau: Công dân mang quốc tịch Việt Nam thường trú hoặc công dân tạm trú ở trong nước, công dân mang quốc tịch Việt Nam đang cư trú trên lãnh thổ của nước ngoài, người nước ngoài đang cư trú trên lãnh thổ của nước Việt Nam;
– Giám đốc Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia, giám đốc Sở tư pháp hoặc người được ủy quyền ký phiếu lý lịch tư pháp chắc cần phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung trong phiếu lý lịch tư pháp mà mình đã cấp. Trong trường hợp cần thiết, trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia cùng với sở tư pháp sẽ cần phải có nghĩa vụ xác minh điều kiện đương nhiên được xóa án tích khi cấp phiếu lý lịch tư pháp cho các cá nhân. Và cấp phiếu lý lịch tư pháp bắt buộc phải được ghi vào sổ cấp phiếu lý lịch tư pháp theo mẫu do Bộ tư pháp ban hành.
Trên đây là toàn bộ cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp phiếu lý lịch tư pháp đối với công dân, vì vậy Ủy ban nhân dân cấp xã không có thẩm quyền làm phiếu lý lịch tư pháp.
Hay nói cách khác, công dân không thể thực hiện thủ tục làm phiếu lý lịch tư pháp ở Ủy ban nhân dân cấp xã/phường.
2. Bị từ chối cấp phiếu lý lịch tư pháp trong trường hợp nào?
Phiếu lý lịch tư pháp được xem là loại phiếu do cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp cung cấp theo trình tự và thủ tục do pháp luật quy định, phiếu lý lịch tư pháp là loại giấy tờ có giá trị chứng minh cá nhân có án tích hay không có án tích, bị cấm đảm nhiệm chức vụ hay không bị cấm đảm nhiệm chức vụ, bị cấm thành lập hoặc quản lý doanh nghiệp/hợp tác xã hay không bị cấm trong trường hợp doanh nghiệp/hợp tác xã đó bị tòa án tuyên bố phá sản. Thế nhưng, không phải trong trường hợp nào cũng được cấp phiếu lý lịch tư pháp. Trong một số trường hợp nhất định sẽ bị từ chối cấp phiếu lý lịch tư pháp. Căn cứ theo quy định tại Điều 49 của Văn bản hợp nhất luật lý lịch tư pháp năm 2020 có quy định về các trường hợp từ chối cấp phiếu lý lịch tư pháp. Theo đó, cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp sẽ có quyền từ chối cấp phiếu lý lịch tư pháp khi thuộc một trong những trường hợp sau đây:
– Việc cấp phiếu lý lịch tư pháp không thuộc thẩm quyền của cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp;
– Người yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp cho người khác không đáp ứng đầy đủ điều kiện căn cứ theo quy định tại Điều 7 và Điều 45 của Văn bản hợp nhất Luật lý lịch tư pháp năm 2020;
– Giấy tờ, tài liệu kèm theo tờ khai yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp không đầy đủ/giả mạo.
Đồng thời cần phải lưu ý, khi cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp từ chối cấp phiếu lý lịch tư pháp cho công dân thì cần phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do chính đáng.
3. Làm phiếu lý lịch tư pháp mất bao nhiêu thời gian?
Lý lịch tư pháp là lý lịch về án tích của người bị kết án bằng bản án/quyết định hình sự đã có hiệu lực của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đó là Tòa án, tình trạng thi hành án và phản ánh về việc cấm cá nhân đảm nhiệm chức vụ, cấm cá nhân thành lập hoặc quản lý doanh nghiệp/hợp tác xã theo quy định của pháp luật trong trường hợp doanh nghiệp/hợp tác xã bị cơ quan nhà nước có thẩm quyền đó là Tòa án tuyên bố phá sản.
Trên thực tế, lý lịch tư pháp đóng vai trò vô cùng quan trọng trong hầu hết các thủ tục hành chính khác nhau. Người dân đặt ra nhu cầu làm phiếu lý lịch tư pháp để xin việc, du học, nhập quốc tịch, xin giấy phép lao động cho người nước ngoài … hoặc trong một số trường hợp được cơ quan nhà nước có yêu cầu cần phải có lý lịch tư pháp. Hiện nay có hai loại phiếu lý lịch tư pháp, cần phải phân biệt rõ ràng các loại phiếu lý lịch tư pháp dựa theo nội dung thể hiện trên phiếu đó. Cụ thể đó là phiếu lý lịch tư pháp số 01 và phiếu lý lịch tư pháp số 02.
Để có thể làm phiếu lý lịch tư pháp, có thể thực hiện thông qua nhiều hình thức khác nhau, có thể làm phiếu lý lịch tư pháp trực tiếp tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc nộp hồ sơ thông qua dịch vụ bưu điện, hoặc có thể làm trực tuyến online. Căn cứ theo quy định tại Điều 48 của Văn bản hợp nhất Luật lý lịch tư pháp năm 2020 có quy định về thời hạn cấp phiếu lý lịch tư pháp.
Theo đó, thời gian cấp phiếu lý lịch tư pháp được xác định như sau:
– Thời hạn cấp phiếu lý lịch tư pháp theo quy định của pháp luật hiện nay được xác định không quá 10 ngày tính kể từ ngày nhận được yêu cầu hợp lệ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Trong trường hợp người được cấp phiếu lý lịch tư pháp là công dân mang quốc tịch của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã cư trú ở nhiều nơi khác nhau hoặc có thời gian cư trú trên lãnh thổ của nước ngoài, người nước ngoài căn cứ theo quy định tại Điều 47 của Văn bản hợp nhất Luật lý lịch tư pháp năm 2020, trong trường hợp cần phải thực hiện thủ tục xác minh và điều kiện đương nhiên được xóa án tích căn cứ theo quy định tại Điều 44 của Văn bản hợp nhất Luật lý lịch tư pháp năm 2020 thì thời hạn cấp phiếu lý lịch tư pháp trong trường hợp này sẽ không vượt quá 15 ngày kể từ ngày cơ quan nhà nước có thẩm quyền nhận được yêu cầu hợp lệ;
– Trong trường hợp khẩn cấp căn cứ theo quy định tại Điều 46 của Văn bản hợp nhất Luật lý lịch tư pháp năm 2020 thì thời hạn cấp phiếu lý lịch tư pháp sẽ không vượt quá 24h được tính kể từ thời điểm cơ quan nhà nước có thẩm quyền nhận được yêu cầu.
Theo đó thì có thể nói, thời hạn cấp phiếu lý lịch tư pháp theo quy định của pháp luật được xác định là không vượt quá 10 ngày.
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Văn bản hợp nhất 30/VBHN-VPQH 2020 Luật lý lịch tư pháp;
–
– Quyết định 1893/QĐ-BTP của Bộ Tư pháp ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện
– Kế hoạch 175/KH-UBND của Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội về việc triển khai thi hành Nghị định 82/2020/NĐ-CP ngày 15/7/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp; hành chính tư pháp; hôn nhân và gia đình; thi hành án dân sự; phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã trên địa bàn Thành phố Hà Nội.
THAM KHẢO THÊM: