Khởi kiện yêu cầu thanh toán tài sản vay. Không có tiền chuộc lại tài sản, không thỏa thuận thanh toán tài sản vay, khi khởi kiện giải quyết thế nào?

Tóm tắt câu hỏi:

Trường hợp bạn em có một căn nhà do làm ăn thua lỗ có cầm giấy tờ nhà cho hai chị em ruột tổng số tiền là 1 tỷ 200 triệu đồng. Do hoàn cảnh khó khăn không có tiền chuộc lại giấy tờ nhà và đề nghị bán cho bên cầm giấy tờ nhà. Nhưng hai bên không thỏa thuận được và bên cầm nhà khởi kiện ra tòa. Trường hợp bạn khi khởi kiện ra tòa sẽ xử lý như thế nào??

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

1. Cơ sở pháp lý:

– Bộ luật dân sự 2005.

– Luật Nhà ở 2014.

2. Giải quyết vấn đề:

Trước tiên, nếu những thông tin bạn đưa ra là chính xác thì giao dịch cầm cố giấy tờ nhà giữa bạn của bạn với giá 1,2 tỷ đồng sẽ được Tòa xác định là giao dịch vô hiệu bởi:

Xem thêm: Thủ tục sang tên sổ đỏ, nhà đất từ bố mẹ sang con? Bố mẹ sang tên sổ đỏ cho con có phải đóng thuế không?

Thứ nhất, Giấy tờ nhà không được coi là một loại tài sản để trở thành đối tượng của hợp đồng cầm cố tài sản.

Theo quy định tại Điều 163 Bộ luật dân sự 2005 thì tài sản bao gồm: vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản. Tuy nhiên, giấy tờ nhà không là tài sản bởi bản thân nó không mang giá trị mà chỉ là căn cứ ghi nhận quyền tài sản mà thôi- quyền sở hữu nhà.

Đồng thời, theo quy định tại Điều 326 Bộ luật dân sự 2005 thì: “Cầm cố tài sản là việc một bên (sau đây gọi là bên cầm cố) giao tài sản thuộc quyền sở hữu của mình cho bên kia (sau đây gọi là bên nhận cầm cố) để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự.”. Bản chất của giao dịch cầm cố là phải có sự chuyển giao quyền chiếm hữu tài sản và trong trường hợp bạn của bạn, đối tượng thực tế mà hai bên hướng tới chính là căn nhà chứ không phải Giấy tờ nhà. Tuy nhiên, trên thực tế hai bên không thực hiện việc chuyển giao quyền chiếm hữu nhà mà chỉ chuyển giao giấy tờ nhà.

Thứ hai, Điều 117 Luật Nhà ở 2014 quy định cụ thể:

“ Điều 117. Các hình thức giao dịch về nhà ở

Giao dịch về nhà ở bao gồm các hình thức mua bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở, chuyển nhượng hợp đồng mua bán nhà ở thương mại, tặng cho, đổi, thừa kế, thế chấp, góp vốn, cho mượn, cho ở nhờ và ủy quyền quản lý nhà ở.”

Theo đó, chủ sơ hữu nhà ở không được phép thực hiện việc cầm cố nhà ở.

Từ những căn cứ trên có thể thấy, về bản chất giao dịch cầm cố trong trường hợp này là vi phạm điều cấm của pháp luật và sẽ bị tuyên bố là vô hiệu căn cứ Điều 128 Bộ luật dân sự 2005:

“Điều 128. Giao dịch dân sự vô hiệu do vi phạm điều cấm của pháp luật, trái đạo đức xã hội

Giao dịch dân sự có mục đích và nội dung vi phạm điều cấm của pháp luật, trái đạo đức xã hội thì vô hiệu.

Điều cấm của pháp luật là những quy định của pháp luật không cho phép chủ thể thực hiện những hành vi nhất định.

Đạo đức xã hội là những chuẩn mực ứng xử chung giữa người với người trong đời sống xã hội, được cộng đồng thừa nhận và tôn trọng.”

>>> Luật sư tư vấn khởi kiện yêu cầu thanh lý tài sản vay: 1900.6568

Xem thêm: Bán tài sản thế chấp là hàng hóa luân chuyển trong kinh doanh

Thứ hai, khi vụ việc bị đưa ra giải quyết tại Tòa, quyền và nghĩa vụ của các bên sẽ được giải quyết theo quy định của Bộ luật dân sự 2005.

Trước tiên, như đã phân tích ở trên giao dịch sẽ bị tuyên bố vô hiệu do vi phạm điều cấm của pháp luật. Điều 137 Bộ luật dân sự 2005 quy định:

“Điều 137. Hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu

1. Giao dịch dân sự vô hiệu không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên kể từ thời điểm xác lập.

2. Khi giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận; nếu không hoàn trả được bằng hiện vật thì phải hoàn trả bằng tiền, trừ trường hợp tài sản giao dịch, hoa lợi, lợi tức thu được bị tịch thu theo quy định của pháp luật. Bên có lỗi gây thiệt hại phải bồi thường.”

Theo đó, về cơ bản, các bên sẽ có nghĩa vụ trả lại cho nhau những gì đã nhận. Như vậy, bạn của bạn sẽ được nhận lại giấy tờ nhà nhưng đồng thời có nghĩa vụ thanh toán toàn bộ số tiền đã nhận từ bên kia.