Trách nhiệm của tổ chức cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ đối với người tiêu dùng

Trong quá trình hoạt động, tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ tham gia vào nhiều quan hệ pháp lý khác nhau nên cũng phải thực hiện nhiều loại trách nhiệm trong các lĩnh vực khác nhau như trách nhiệm về thuế, trách nhiệm về chứng từ, trách nhiệm về đảm bảo quyền sở hữu trí tuệ… trong đó bao gồm cả trách nhiệm đối với người tiêu dùng.

Có thể hiểu, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân kinh doanh đối với người tiêu dùng là nghĩa vụ mà tổ chức, cá nhân kinh doanh phải có bổn phận tuân thủ theo quy định của pháp luật đối với người tiêu dùng, trong trường hợp tổ chức cá nhân không thực hiện hoặc thực hiện không đúng, không đủ các trách nhiệm thì phải chịu những hậu quả pháp lý bất lợi theo quy định của pháp luật.

Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài: 1900.6568

Căn cứ pháp lý:

– Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2010;

– Nghị định 99/2011/NĐ-CP;

Nhìn chung, vấn đề trách nhiệm của tổ chức cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ đối với người tiêu dùng có một số đặc điểm cơ bản sau:

– Thứ nhất, đây là loại trách nhiệm được pháp luật quy định, thể hiện thái độ của Nhà nước trong việc điều chỉnh mối quan hệ giữa tổ chức, cá nhân kinh doanh với người tiêu dùng.

– Thứ hai, trách nhiệm này phải phát sinh trong mối quan hệ với người tiêu dùng.

– Thứ ba, trách nhiệm này có xu hướng bất lợi đối với tổ chức, cá nhân kinh doanh và tùy thuộc vào hành vi vi phạm mà có những chế tài tương ứng.

– Thứ tư, trách nhiệm của tổ chức cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ đối với người tiêu dùng được điều chỉnh bởi nhiều văn bản quy phạm pháp luật khác nhau

1. Trách nhiệm cung cấp thông tin về hàng hóa, dịch vụ cho người tiêu dùng:

– Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa phải có trách nhiệm ghi nhãn hàng hóa theo quy định của pháp luật.

– Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa phải có trách nhiệm niêm yết công khai giá hàng hóa, dịch vụ tại địa điểm kinh doanh, văn phòng dịch vụ.

– Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa phải có trách nhiệm cảnh báo khả năng hàng hóa, dịch vụ có ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, tính mạng, tài sản của người tiêu dùng và các biện pháp phòng ngừa.

– Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa phải có trách nhiệm cung cấp thông tin về khả năng cung ứng linh kiện, phụ kiện thay thế của hàng hóa.

– Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa phải có trách nhiệm cung cấp hướng dẫn sử dụng; điều kiện, thời hạn, địa điểm, thủ tục bảo hành trong trường hợp hàng hóa, dịch vụ có bảo hành.

– Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa phải có trách nhiệm thông báo chính xác, đầy đủ cho người tiêu dùng về hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung trước khi giao dịch.

2. Trách nhiệm của bên thứ ba trong cung cấp thông tin cho người tiêu dùng:

Trách nhiệm của bên thứ ba trong trường hợp tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ cung cấp thông tin cho người tiêu dùng thông qua bên thứ ba:

– Bên thứ ba có trách nhiệm bảo đảm cung cấp thông tin chính xác, đầy đủ về hàng hóa, dịch vụ được cung cấp đến người tiêu dùng

– Bên thứ ba có trách nhiệm yêu cầu tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ cung cấp chứng cứ chứng minh tính chính xác, đầy đủ của thông tin về hàng hóa, dịch vụ

– Bên thứ ba phải chịu trách nhiệm liên đới về việc cung cấp thông tin hàng hóa, dịch vụ không chính xác hoặc không đầy đủ, trừ trường hợp chứng minh đã thực hiện tất cả các biện pháp theo quy định của pháp luật để kiểm tra tính chính xác, đầy đủ của thông tin về hàng hóa, dịch vụ

– Bên thứ ba có trách nhiệm tuân thủ các quy định của pháp luật về báo chí, pháp luật về quảng cáo hóa hóa, dịch vụ

Trách nhiệm của chủ phương tiện truyền thông, nhà cung cấp dịch vụ truyền thông trong trường hợp tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ cung cấp thông tin cho người tiêu dùng thông qua phương tiện truyền thông:

– Chủ phương tiện truyền thông, nhà cung cấp dịch vụ truyền thông có trách nhiệm thực hiện đầy đủ quy định của bên thứ ba

– Chủ phương tiện truyền thông, nhà cung cấp dịch vụ truyền thông có trách nhiệm xây dựng, phát triển giải pháp kỹ thuật ngăn chặn việc phương tiện, dịch vụ do mình quản lý bị sử dụng vào mục đích quấy rối người tiêu dùng

– Chủ phương tiện truyền thông, nhà cung cấp dịch vụ truyền thông có trách nhiệm từ chối cho tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ sử dụng phương tiện, dịch vụ do mình quản lý nếu việc sử dụng có khả năng dẫn đến quấy rối người tiêu dùng

– Chủ phương tiện truyền thông, nhà cung cấp dịch vụ truyền thông có trách nhiệm ngừng cho tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ sử dụng phương tiện, dịch vụ do mình quản lý để thực hiện hành vi quấy rối người tiêu dùng theo yêu cầu của người tiêu dùng hoặc yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

3. Trách nhiệm cung cấp bằng chứng giao dịch:

– Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ có trách nhiệm cung cấp cho người tiêu dùng hóa đơn hoặc chứng từ, tài liệu liên quan đến giao dịch hàng hó, dịch vụ theo quy định của pháp luật hoặc theo yêu cầu của người tiêu dùng.

– Trường hợp giao dịch bằng phương tiện điện tử thì tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ có trách nhiệm tạo điều kiện cho người tiêu dùng truy nhập, tải, lưu giữ và in hóa đơn, chứng từ, tài liệu về giao dịch hàng hóa theo quy định của pháp luật.

4. Trách nhiệm bảo hành hàng hóa, linh kiện, phụ kiện:

Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ có trách nhiệm bảo hành hàng hóa, linh kiện, phụ kiện theo thỏa thuận của các bên hoặc bắt buộc bảo hành theo quy định của pháp luật.

Đối với các loại hàng hóa, linh kiện, phụ kiện được bảo hành, tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa có trách nhiệm:

– Thực hiện đầy đủ nghĩa vụ bảo hành hàng hóa, linh kiện, phụ kiện

– Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ có trách nhiệm cung cấp cho người tiêu dùng giấy tiếp nhận bảo hành, trong đó ghi rõ thời gian thực hiện bảo hành.

– Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ có trách nhiệm cung cấp cho người tiêu dùng hàng hóa, linh kiện, phụ kiện tương tự để sử dụng tạm thời hoặc có hình thức giải quyết khác được người tiêu dùng chấp nhận trong thời gian thực hiện bảo hành hành hóa, linh kiện, phụ kiện

– Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ có trách nhiệm đổi hàng hóa, linh kiện, phụ kiện mới tương tự hoặc thu hồi hàng hóa, linh kiện, phụ kiện và trả lại tiền cho người tiêu dùng trong trường hợp hết thời gian thực hiện bảo hành mà không sửa chữa được hoặc không khắc phục được lỗi của hàng hóa, linh kiện, phụ kiện đó.

– Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ có trách nhiệm đổi hàng hóa, linh kiện, phụ kiện mới tương tự hoặc thu hồi hàng hóa và trả lại tiền cho người tiêu dùng trong trường hợp đã thực hiện bảo hành hàng hóa, linh kiện, phụ kiện từ ba lần trở lên trong thời hạn bảo hành mà vẫn không khắc phục được lỗi của hàng hóa, linh kiện, phụ kiện đó.

– Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu chi phí sửa chữa, vận chuyển hàng hóa, linh kiện, phụ kiện đến nơi bảo hành và từ nơi bảo hành đến nơi cư trú của người tiêu dùng

– Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu trách nhiệm về việc bảo hành hàng hóa, linh kiện, phụ kiện cho người tiêu dùng cả trong trường hợp ủy quyền cho tổ chức, cá nhân khác thực hiện việc bảo hành.

5. Trách nhiệm thu hồi hàng hóa có khuyết tật:

5.1. Hàng hóa có khuyết tật là gì?

Hàng hóa có khuyết tật là các loại hàng hóa không bảo đảm an toàn cho người tiêu dùng, có khả năng gây ra thiệt hại cho tính mạng, sức khỏe, tài sản của người tiêu dùng, cho dù hàng hóa đó được sản xuất theo đúng tiêu chuẩn hoặc quy chuẩn kỹ thuật hiện hành nhưng chưa phát hiện được khuyết tật tại thời điểm hàng hóa được cung cấp cho người tiêu dùng, bao gồm:

– Hàng hóa sản xuất hàng loạt có khuyết tật phát sinh từ thiết kế kỹ thuật

– Hàng hóa đơn lẻ có khuyết tật phát sinh từ trong quá trình sản xuất, chế biến, vận chuyển, lưu giữ hàng hóa

– Hàng hóa tiềm ẩn nguy cơ gây mất an toàn cho người tiêu dùng trong quá trình sử dụng nhưng không có hướng dẫn, cảnh báo đầy đủ cho người tiêu dùng.

5.2. Trách nhiệm thu hồi hàng hóa có khuyết tật:

Khi phát hiện hàng hóa có khuyết tật, tổ chức, cá nhân kinh doanh sản xuất, nhập khẩu hàng hóa có trách nhiệm sau:

– Tổ chức, cá nhân kinh doanh sản xuất, nhập khẩu hàng hóa có trách nhiệm kịp thời tiến hành mọi biện pháp cần thiết để ngừng việc cung cấp hàng hóa có khuyết tật trên thị trường

– Tổ chức, cá nhân kinh doanh sản xuất, nhập khẩu hàng hóa có trách nhiệm thông báo công khai về hàng hóa có khuyết tật và việc thu hồi hàng hóa đó ít nhất 05 số liên tiếp trên báo ngày hoặc 05 ngày liên tiếp trên đài phát thanh, truyền hình tại địa phương mà hàng hóa đó được lưu thông với các nội dung sau đây:

+ Mô tả hàng hóa có khuyết tật phải thu hồi

+ Lý do thu hồi hàng hóa có khuyết tât và cảnh báo nguy cơ thiệt hại do khuyết tật của hàng hóa gây ra

+ Thông báo thời gian, địa điểm, phương thức thu hồi hàng hóa có khuyết tật

+ Thông báo thời gian, phương thức khắc phục khuyết tật của hàng hóa

+ Thông báo các biện pháp cần thiết để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong quá trình thu hồi hàng hóa có khuyết tật

– Tổ chức, cá nhân kinh doanh sản xuất, nhập khẩu hàng hóa có trách nhiệm thực hiện việc thu hồi hàng hóa có khuyết tật đúng nội dung đã thông báo công khai và chịu các chi phí phát sinh trong quá trình thu hồi

– Tổ chức, cá nhân kinh doanh sản xuất, nhập khẩu hàng hóa có trách nhiệm báo cáo kết quả cho cơ quan quản lý nhà nước về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng cấp tỉnh nơi thực hiện thu hồi hàng hóa có khuyết tật sau khi hoàn thành việc thu hồi hàng hóa có khuyết tật; trường hợp việc thu hồi hàng hóa có khuyết tật được tiến hành trên địa bàn từ hai tỉnh trở lên thì báo cáo kết quả cho cơ quan quản lý nhà nước về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng ở trung ương.

5.3. Trách nhiệm bồi thường thiệt hại do hàng hóa có khuyết tật gây ra:

– Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa có trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp hàng hóa có khuyết tật do mình cung cấp gây thiệt hại đến tính mạng, sức khỏe, tài sản của người tiêu dùng, kể cả khi tổ chức, cá nhân đó không biết hoặc không có lỗi trong việc phát sinh khuyết tật của hàng hóa, trừ trường hợp Miễn trách nhiệm bồi thường thiệt hại do hàng hóa có khuyết tật gây ra theo quy định của pháp luật.

– Việc bồi thường thiệt hại cho người tiêu dùng được thực hiện theo quy định của pháp luật về dân sự.

5.4. Miễn trách nhiệm bồi thường thiệt hại do hàng hóa có khuyết tật gây ra:

Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa được miễn trách nhiệm bồi thường thiệt hại khi chứng minh được khuyết tật của hàng hóa không phải do mình gây ra hoặc không thể phát hiện được khuyết tật của hàng hóa với trình độ khoa học, kỹ thuật tại thời điểm tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa cung cấp cho người tiêu dùng.