Hướng dẫn cách lập di chúc hợp pháp. Những quy định về nội dung và hình thức khi tiến hành lập di chúc có giá trị pháp luật.
Tóm tắt câu hỏi:
Chào Luật sư! Mẹ tôi mắc bệnh hiểm nghèo có thể không qua khỏi nên muốn chia thừa kế cho các con. Vậy việc mẹ tôi bị trọng bệnh có ảnh hưởng gì đến giá trị pháp lý của di chúc không? Mẹ tôi có thể nhờ người viết di chúc không? Phải lập di chúc thế nào để di chúc hiệu lực? Cảm ơn Luật sư!
Luật sư tư vấn:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.
Khoản 1 Điều 647 “Bộ luật dân sự 2015” quy định:
“Người đã thành niên có quyền lập di chúc, trừ trường hợp người đó bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức và làm chủ được hành vi của mình”.
Điều 652 “Bộ luật dân sự 2015”, quy định:
“Di chúc được coi là hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:
a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ hoặc cưỡng ép;
b) Nội dung di chúc không trái pháp luật, đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của pháp luật”.
Như vậy, dù mẹ bạn mắc bệnh hiểm nghèo nhưng vẫn tỉnh táo, làm chủ được hành vi của mình thì mẹ bạn có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình sau khi chết.
Điều 649 Bộ Luật dân sự quy định:
“Di chúc phải được lập thành văn bản; nếu không thể lập được di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng.
Người thuộc dân tộc thiểu số có quyền lập di chúc bằng chữ viết hoặc tiếng nói của dân tộc mình”.
Điều 653 “Bộ luật dân sự 2015” quy định:
“Di chúc bằng văn bản phải ghi rõ:
a) Ngày, tháng, năm lập di chúc;
b) Họ, tên và nơi cư trú của người lập di chúc;
c) Họ, tên người, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản hoặc xác định rõ các điều kiện để cá nhân, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản;
d) Di sản để lại và nơi có di sản;
đ) Việc chỉ định người thực hiện nghĩa vụ và nội dung của nghĩa vụ.
2. Di chúc không được viết tắt hoặc viết bằng ký hiệu; nếu di chúc gồm nhiều trang thì mỗi trang phải được đánh số thứ tự và có chữ ký hoặc điểm chỉ của người lập di chúc”.
Điều 655 “Bộ luật dân sự 2015” quy định di chúc bằng văn bản không có người làm chứng. Theo đó người lập di chúc phải tự tay viết và ký vào bản di chúc, đồng thời di chúc phải có đầy đủ các nội dung được quy định tại Điều 653 đã nêu trên.
Trrường hợp mẹ bạn không thể tự tay viết được bản di chúc, theo Điều 656 “Bộ luật dân sự 2015”, thì có thể nhờ người khác viết, di chúc phải có đầy đủ các nội dung được quy định và phải có ít nhất hai người làm chứng. Người lập di chúc phải ký hoặc điểm chỉ vào bản di chúc trước mặt những người làm chứng; những người làm chứng xác nhận chữ ký, điểm chỉ của người lập di chúc và ký vào bản di chúc.
>>> Luật sư
Pháp luật quy định người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người lập di chúc; người có quyền, nghĩa vụ tài sản liên quan tới nội dung di chúc; người chưa đủ 18 tuổi, người không có năng lực hành vi dân sự không được làm chứng cho việc lập di chúc.
Ngoài ra mẹ bạn có thể lập di chúc tại cơ quan công chứng hoặc tại Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn theo quy định tại Điều 658 “Bộ luật dân sự 2015” hoặc mời công chứng viên đến lập di chúc tại nhà hoặc tại bệnh viện theo quy định của pháp luật.
