Hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà cần công chứng không?

1. Hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà cần công chứng không?

Điều 562 Bộ luật Dân sự 2015 quy định hợp đồng uỷ quyền là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó thì bên mà đã được uỷ quyền có nghĩa vụ thực hiện công việc nhân danh của chính bên uỷ quyền, bên uỷ quyền chỉ phải trả thù lao nếu có thoả thuận hoặc pháp luật có quy định. Theo đó, hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà chính là sự thỏa thuận giữa bên ủy quyền (chủ sở hữu nhà ở) và bên được ủy quyền trong việc bên được ủy quyền sẽ nhân dân bên ủy quyền (chủ sở hữu nhà ở) thực hiện việc cho người khác thuê nhà và các nghĩa vụ khác kiên quan đến việc cho thuê nhà mà hai bên thỏa thuận.

Đồng thời, các Điều tại Văn bản hợp nhất 07/VBHN-VPQH 2018 Luật Công chứng chỉ quy định về thủ tục công chứng hợp đồng ủy quyền nhưng lại không có quy định nào về việc bắt buộc phải công chứng đối với hợp đồng này. Việc bắt buộc phải công chứng hợp đồng ủy quyền sẽ được quy định rải rác ở các văn bản pháp luật khác nhau. Cụ thể về vấn đề thuê nhà ở thì tại Điều 122 Văn bản hợp nhất 04/VBHN-VPQH 2022 Luật Nhà ở quy định về việc công chứng, chứng thực hợp đồng và thời điểm có hiệu lực của hợp đồng về nhà ở, Điều này đã quy định về công chứng, chứng thực hợp đồng và thời điểm có hiệu lực của hợp đồng về nhà ở như sau:

– Trường hợp mua bán, tặng cho, đổi, góp vốn, thế chấp nhà ở, chuyển nhượng hợp đồng mua bán nhà ở thương mại thì bắt buộc sẽ phải thực hiện thủ tục công chứng, chứng thực hợp đồng (thời điểm có hiệu lực của hợp đồng là thời điểm công chứng, chứng thực hợp đồng), trừ trường hợp tổ chức tặng cho đối với nhà tình nghĩa, nhà tình thương; mua bán, cho thuê mua đối với nhà ở thuộc sở hữu nhà nước; mua bán, cho thuê mua đối với nhà ở xã hội, nhà ở phục vụ tái định cư; góp vốn bằng nhà ở mà có một bên là tổ chức; cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ, ủy quyền trong việc thực hiện quản lý nhà ở thì không bắt buộc phải công chứng, chứng thực hợp đồng (thời điểm có hiệu lực của hợp đồng là do các bên tự thỏa thuận với nhau; trường hợp các bên không có thỏa thuận với nhau thì thời điểm có hiệu lực của hợp đồng là thời điểm ký kết hợp đồng), ở trường hợp này các bên sẽ thực hiện việc công chứng, chứng thực hợp đồng khi các bên có nhu cầu.

– Văn bản thừa kế nhà ở được công chứng hoặc chứng thực theo đúng quy định của pháp luật về dân sự.

– Việc công chứng hợp đồng về nhà ở được thực hiện ở ngay tại tổ chức hành nghề công chứng; việc chứng thực hợp đồng về nhà ở được thực hiện tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có nhà ở.

Theo đó, chỉ có trường hợp mua bán, tặng cho, đổi, góp vốn, thế chấp nhà ở, chuyển nhượng hợp đồng mua bán nhà ở thương mại thì mới buộc phải thực hiện công chứng, chứng thực hợp đồng.

Như vậy, qua các phân tích trên thì có thể khẳng định được rằng hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà sẽ không bắt buộc bên ủy quyền (chủ sở hữu nhà ở) và bên được ủy quyền phải thực hiện công chứng hợp đồng, mà việc công chứng hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà sẽ do hai bên tự nguyện yêu cầu.

2. Thủ tục công chứng hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà:

Như đã phân tích ở trên, hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà sẽ không bắt buộc phải thực hiện công chứng, nếu hai bên tự nguyện yêu cầu công chứng hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà thì thực hiện qua các bước sau:

2.1. Chuẩn bị hồ sơ công chứng hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà:

– Phiếu yêu cầu công chứng điền đủ các thông tin của người yêu cầu công chứng hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà và nội dung cần công chứng (thông thường đến tổ chức hành nghề công chứng sẽ có phiếu này);

– Bản sao giấy tờ cá nhân của người yêu cầu công chứng hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà như Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân/Hộ chiếu;

– Bản hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà dự thảo (nếu có);

– Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản: sổ đỏ,…;

– Các giấy tờ trên chỉ cần là bản chụp, bản in hoặc bản đánh máy có những nội dung đầy đủ, chính xác giống như bản chính và sẽ không phải chứng thực. Khi nộp bản sao thì phải xuất trình bản chính để đối chiếu.

2.2. Lựa chọn địa điểm công chứng hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà:

Điều 42 Văn bản hợp nhất 07/VBHN-VPQH 2018 Luật Công chứng quy định Công chứng viên của chính tổ chức hành nghề công chứng sẽ chỉ phép được công chứng hợp đồng, giao dịch về bất động sản ở trong phạm vi của tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi chính tổ chức hành nghề công chứng đặt trụ sở, trừ trường hợp tiến hành thực hiện việc công chứng di chúc, văn bản từ chối nhận di sản là bất động sản và văn bản ủy quyền mà có trực tiếp liên quan đến việc thực hiện các quyền đối với bất động sản. Như vậy, khi công chứng hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà thì người có yêu cầu công chứng hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà có thể thực hiện việc công chứng tại bất kỳ một tổ chức hành nghề công chứng nào trên toàn quốc. Ngoài ra, trong trường hợp bên ủy quyền cho thuê nhà và bên được ủy quyền cho thuê nhà không thể cùng đến một tổ chức hành nghề công chứng thì bên ủy quyền cho thuê nhà yêu cầu tổ chức hành nghề công chứng nơi họ cư trú công chứng hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà; bên được ủy quyền cho thuê nhà yêu cầu tổ chức hành nghề công chứng nơi họ cư trú công chứng tiếp vào bản gốc hợp đồng ủy quyền này và hoàn tất thủ tục công chứng hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà.

2.3. Thực hiện công chứng hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà:

– Công chứng viên kiểm tra giấy tờ trong hồ sơ yêu cầu công chứng hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà. Trường hợp hồ sơ yêu cầu công chứng hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà đầy đủ, phù hợp với quy định của pháp luật thì công chứng viên sẽ thụ lý và ghi vào sổ công chứng.

– Công chứng viên kiểm tra dự thảo hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà (nếu như người yêu cầu công chứng tự soạn thảo hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà). Nếu trong dự thảo hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà có các điều khoản vi phạm pháp luật, trái với đạo đức xã hội hoặc đối tượng của hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà không phù hợp với những quy định của pháp luật thì công chứng viên đã tiếp nhận thụ lý hồ sơ công chứng hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà phải chỉ rõ cho người yêu cầu công chứng để sửa chữa.

– Khi công chứng các hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà, công chứng viên có trách nhiệm kiểm tra kỹ hồ sơ yêu cầu côgn chứng hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà, giải thích rõ quyền và nghĩa vụ của các bên và hậu quả pháp lý của việc ủy quyền đó cho các bên tham gia.

– Người yêu cầu công chứng hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà tự đọc lại dự thảo hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà hoặc công chứng viên đã thụ lý hồ sơ đọc cho người yêu cầu công chứng hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà nghe theo đề nghị của người yêu cầu công chứng.

– Người yêu cầu công chứng hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà đồng ý toàn bộ nội dung trong dự thảo hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà thì ký vào mỗi trang của hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà.

– Trả kết quả công chứng: Hiện nay, thời hạn công chứng hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà không quá 02 ngày làm việc; trường hợp có nội dung phức tạp thì thời hạn để công chứng hợp đồng ủy quyền cho thuê nhà sẽ có thể kéo dài hơn nhưng không quá 10 ngày làm việc.

Những văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:

– Bộ luật Dân sự 2015;

– Văn bản hợp nhất 07/VBHN-VPQH 2018 Luật Công chứng;

– Văn bản hợp nhất 04/VBHN-VPQH 2022 Luật Nhà ở.