Dịch vụ tư vấn bất động sản là một trong những loại hình kinh doanh quan trọng trong lĩnh vực bất động sản, tạo nên nền tảng phục vụ cho thị trường bất động sản phát triển. Vậy hợp đồng tư vấn bất động sản có bắt buộc phải công chứng hay không?
Mục lục bài viết
1. Hợp đồng tư vấn bất động sản có buộc phải công chứng không?
Căn cứ theo quy định tại Điều 3 của Văn bản hợp nhất luật kinh doanh bất động sản năm 2020 có quy định về hoạt động tư vấn bất động sản, theo đó thì hoạt động tư vấn bất động sản được xem là một trong những hoạt động trợ giúp liên quan đến vấn đề kinh doanh bất động sản theo yêu cầu của các bên chủ thể trong xã hội. Theo đó, cũng căn cứ theo quy định tại Điều 3 của Văn bản hợp nhất luật kinh doanh bất động sản năm 2020 có quy định về hoạt động kinh doanh bất động sản cụ thể như sau: Kinh doanh bất động sản được xem là việc đầu tư vốn để tiến hành thực hiện các hoạt động xây dựng, tiến hành hoạt động mua, nhận vận chuyển để bán hoặc chuyển nhượng, tiến hành hoạt động cho thuê hoặc cho thuê lại, cho thuê mua đối với các bất động sản trên thực tế, thực hiện các dịch vụ môi giới bất động sản cho nhiều chủ thể khác nhau, dịch vụ sàn giao dịch bất động sản, tiến hành dịch vụ tư vấn bất động sản hoặc quản lý bất động sản nhầm mục đích thương mại, tức là nhằm mục đích sinh lợi cá nhân.
Căn cứ theo quy định nêu trên thì có thể nói, hoạt động tư vấn bất động sản thuộc một trong các hình thức của kinh doanh bất động sản theo quy định của pháp luật về kinh doanh bất động sản, hoặc có thể nói, hoạt động tư vấn bất động sản cũng là một trong những hoạt động kinh doanh bất động sản. Nhiều người hiện nay đặt ra câu hỏi: Hợp đồng tư vấn bất động sản có bắt buộc phải tiến hành hoạt động công chứng tại các tổ chức hành nghề công chứng hay không? Căn cứ theo quy định tại Điều 61 của Văn bản hợp nhất luật kinh doanh bất động sản năm 2020 có quy định về hợp đồng kinh doanh bất động sản. Theo đó, hợp đồng kinh doanh bất động sản bắt buộc phải lập thành văn bản theo quy định của pháp luật. Còn đối với việc công chứng tại các tổ chức hành nghề công chứng hoặc chứng thực tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với các loại hợp đồng kinh doanh bất động sản sẽ được thực hiện theo sự thỏa thuận của các bên. Theo đó, các loại hợp đồng kinh doanh bất động sản sẽ bao gồm các loại hợp đồng sau:
– Hợp đồng dịch vụ môi giới bất động sản;
– Hợp đồng dịch vụ tư vấn bất động sản;
– Hợp đồng dịch vụ quản lý bất động sản.
Bên cạnh đó, cũng theo khoản 2 Điều 61 của Văn bản hợp nhất luật kinh doanh bất động sản năm 2020, hợp đồng kinh doanh bất động sản phải được lập thành văn bản, quá trình công chứng hoặc chứng thực hợp đồng kinh doanh bất động sản, trong đó có hợp đồng dịch vụ tư vấn bất động sản sẽ do các bên thỏa thuận.
Theo đó có thể nói, căn cứ theo điều luật trích dẫn điều trên thì pháp luật hiện nay không bắt buộc hợp đồng tư vấn bất động sản phải được công chứng tại các tổ chức hành nghề công chứng. Việc công chứng đối với hợp đồng kinh doanh bất động sản, trong đó có hợp đồng tư vấn bất động sản sẽ chỉ được thực hiện khi có sự thỏa thuận của các bên.
2. Điều kiện kinh doanh dịch vụ tư vấn bất động sản:
Hoạt động tư vấn bất động sản là một trong những loại hình dịch vụ kinh doanh có điều kiện. Để có thể thành lập công ty dịch vụ tư vấn bất động sản thì các tổ chức và cá nhân cần phải đáp ứng được các điều kiện đối với hoạt động kinh doanh bất động sản căn cứ theo quy định tại Điều 4 của Nghị định 02/2022/NĐ-CP của Chính phủ về việc quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Kinh doanh bất động sản, cụ thể như sau:
– Các tổ chức và cá nhân kinh doanh bất động sản phải thành lập doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp hoặc phải thành lập hợp tác xã phù hợp với quy định của pháp luật về hợp tác xã và có ngành nghề kinh doanh bất động sản ở đăng ký tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
– Phải công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng tại trụ sở của chủ thể có thẩm quyền đó là Ban quản lý dự án các thông tin về doanh nghiệp, trong đó bao gồm tên của doanh nghiệp, địa chỉ trụ sở chính của doanh nghiệp, số điện thoại liên lạc và tên của người đại diện hợp pháp, các thông tin về bất động sản trong quá trình kinh doanh căn cứ theo quy định tại Điều 6 của Văn bản hợp nhất luật kinh doanh bất động sản năm 2020, thông tin về việc thế chấp nhà ở và các công trình xây dựng cùng với các dự án bất động sản trong quá trình kinh doanh, thông tin về số lượng và các loại sản phẩm bất động sản đã bán hoặc đã chuyển nhượng hoặc đã cho thuê, các loại sản phẩm còn lại đăng tiếp tục kinh doanh trên thực tế. Đối với các thông tin công khai nhưng sau đó có sự thay đổi thì cần phải được cập nhật kịp thời;
– Chỉ được phép kinh doanh các bất động sản đáp ứng đầy đủ điều kiện theo quy định tại Điều 55 của Văn bản hợp nhất luật kinh doanh bất động sản năm 2020;
– Nội dung kinh doanh trong dịch vụ tư vấn bất động sản cần phải đáp ứng và phù hợp với yêu cầu của pháp luật, có thể bao gồm: Tư vấn pháp luật về bất động sản, tư vấn tài chính bất động sản, tư vấn về giá cả của bất động sản, tư vấn về đầu tư kinh doanh bất động sản, tư vấn về hợp đồng mua bán và chuyển nhượng, cho thuê hoặc thuê mua bất động sản;
– Nội dung tư vấn, phạm vi tư vấn phải quyền và nghĩa vụ của các bên và chi phí tư vấn bất động sản sẽ do các bên thỏa thuận được quy định trong hợp đồng. Các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ tư vấn bất động sản sẽ phải chịu trách nhiệm về những cam kết mà mình đã ghi nhận trong hợp đồng và chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại do lỗi của mình gây ra.
Theo đó thì có thể nói, đối với quá trình thành lập công ty dịch vụ tư vấn bất động sản thì các tổ chức và cá nhân cần phải đáp ứng được những điều kiện theo như phân tích nêu trên.
3. Thủ tục thành lập công ty tư vấn bất động sản:
Căn cứ theo quy định tại Nghị định 01/2021/NĐ-CP của Chính phủ về đăng ký doanh nghiệp, trình tự và thủ tục thành lập công ty tư vấn bất động sản sẽ phải trải qua một số giai đoạn cơ bản sau:
Bước 1: Các tổ chức và cá nhân có nhu cầu thành lập công ty tư vấn bất động sản sẽ chuẩn bị một bộ hồ sơ để nộp đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Thành phần hồ sơ trong trường hợp này sẽ bao gồm các loại giấy tờ cơ bản sau: Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp theo mẫu do pháp luật quy định, điều lệ của công ty, danh sách thành viên, giấy tờ pháp lý của các cá nhân được xác định là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp.
Bước 2: Sau khi chuẩn bị bộ hồ sơ đầy đủ và hợp lệ thì sẽ nộp hồ sơ đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Người nộp hồ sơ đăng ký doanh nghiệp trong trường hợp này sẽ nộp hồ sơ tại Phòng đăng ký kinh doanh nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính. Sau khi tiếp nhận hồ sơ đăng ký doanh nghiệp thì cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ đưa giấy biên nhận về việc nhận hồ sơ cho người ta cô sơ theo quy định của pháp luật. Sau khi đưa giấy biên nhận về việc nộp hồ sơ thì cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ và giải quyết theo quy định của pháp luật.
Bước 3: Phòng đăng ký kinh doanh sẽ có giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp cho người nộp hồ sơ trong khoảng thời gian 03 ngày làm việc được tính kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ. Hoạt động tư vấn bất động sản cũng là một trong những hoạt động kinh doanh bất động sản, các tổ chức và cá nhân trong xã hội cũng cần phải đáp ứng được những điều kiện theo quy định của pháp luật khi tiến hành hoạt động này. Theo đó thì có thể nói, khi thực hiện dịch vụ tư vấn bất động sản thì các tổ chức và cá nhân cần phải thực hiện thủ tục thành lập doanh nghiệp tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo như phân tích nêu trên.
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Văn bản hợp nhất Luật Kinh doanh bất động sản năm 2020;
– Nghị định 01/2021/NĐ-CP của Chính phủ về đăng ký doanh nghiệp;
– Nghị định 02/2022/NĐ-CP của Chính phủ về việc quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Kinh doanh bất động sản.
