Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi

1. Khái quát về Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi:

1.1. Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi là gì?

Trong những năm gần đây, tình trạng sản xuất và buôn bán hàng giả trong lĩnh vực nông nghiệp diễn ra phức tạp với nhiều thủ đoạn tinh vi. Hàng giả thường bao gồm: Thức ăn chăn nuôi kém chất lượng, phân bón pha trộn không đủ thành phần, thuốc thú y và thuốc bảo vệ thực vật không có hoạt chất, giống cây trồng, giống vật nuôi không đúng chất lượng công bố.

Các sản phẩm này gây thiệt hại nặng nề cho người nông dân, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và chất lượng nông sản, thậm chí gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng. Nhiều vụ việc lớn bị phát hiện cho thấy lợi nhuận bất chính rất cao, trong khi công tác quản lý kiểm soát còn gặp khó khăn, từ đó dẫn đến việc hàng giả xâm nhập vào thị trường, làm suy giảm niềm tin của người sản xuất và người tiêu dùng.

Có thể đưa ra khái niệm về Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi như sau:

“Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi là hành vi của cá nhân hoặc pháp nhân thương mại cố ý sản xuất hoặc đưa vào lưu thông các loại hàng hóa phục vụ sản xuất nông nghiệp nhưng không bảo đảm chất lượng, giả mạo về thành phần, công dụng hoặc nguồn gốc xuất xứ nhằm thu lợi bất chính, gây thiệt hại cho người sản xuất, người tiêu dùng và cho nền kinh tế. Đây là loại tội phạm thuộc nhóm xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, đồng thời gây ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh lương thực, sức khỏe cộng đồng và môi trường sinh thái.”

1.2. Ý nghĩa của Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi trong pháp luật hình sự:

• Thứ nhất, bảo vệ lợi ích hợp pháp của nông dân và người tiêu dùng: Ngăn chặn hành vi trục lợi từ hàng giả, từ đó hướng tới mục tiêu bảo đảm quyền lợi chính đáng của người sản xuất và người dân.
• Thứ hai, bảo đảm chất lượng sản xuất nông nghiệp: Giúp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm nông nghiệp. Qua đó góp phần ổn định và phát triển ngành nông nghiệp bền vững.
• Thứ ba, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và môi trường: Loại trừ nguy cơ từ việc sử dụng thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật giả có thể gây hại cho con người và hệ sinh thái.
• Thứ tư, tạo lập môi trường cạnh tranh công bằng: Xử lý nghiêm các hành vi gian dối, bảo vệ doanh nghiệp chân chính và khuyến khích sản xuất kinh doanh minh bạch, đúng pháp luật.
• Thứ năm, khẳng định vai trò quản lý của Nhà nước: Thể hiện sự quyết liệt của Nhà nước trong kiểm soát chất lượng hàng hóa nông nghiệp và bảo đảm trật tự quản lý kinh tế.

1.3. Cơ sở pháp lý của Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi:

Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi hiện nay đang được quy định tại Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015 như sau:

“1. Người nào sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

a) Hàng giả tương đương với số lượng của hàng thật hoặc hàng hóa có cùng tính năng kỹ thuật, công dụng trị giá từ 30.000.000 đồng đến dưới 150.000.000 đồng hoặc dưới 30.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này hoặc tại một trong các Điều 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194, 196 và 200 của Bộ luật này hoặc đã bị kết án về một trong các tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;

b) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;

c) Thu lợi bất chính từ 50.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm:

a) Có tổ chức;

b) Có tính chất chuyên nghiệp;

c) Tái phạm nguy hiểm;

d) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

đ) Lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức;

e) Buôn bán qua biên giới;

g) Hàng giả tương đương với số lượng của hàng thật hoặc hàng hóa có cùng tính năng kỹ thuật, công dụng trị giá từ 150.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;

h) Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng;

i) Thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 15 năm:

a) Hàng giả tương đương với số lượng của hàng thật hoặc hàng hóa có cùng tính năng kỹ thuật, công dụng trị giá 500.000.000 đồng trở lên;

b) Gây thiệt hại về tài sản từ 1.500.000.000 đồng đến dưới 3.000.000.000 đồng;

c) Thu lợi bất chính từ 500.000.000 đồng đến dưới 2.000.000.000 đồng.

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 15 năm đến 20 năm:

a) Gây thiệt hại về tài sản 3.000.000.000 đồng trở lên;

b) Thu lợi bất chính 2.000.000.000 đồng trở lên.

5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

6. Pháp nhân thương mại phạm tội quy định tại Điều này, thì bị phạt như sau:

a) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này, thì bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 3.000.000.000 đồng;

b) Phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c, e, g, h và i khoản 2 Điều này, thì bị phạt tiền từ 3.000.000.000 đồng đến 6.000.000.000 đồng;

c) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này, thì bị phạt tiền từ 6.000.000.000 đồng đến 9.000.000.000 đồng;

d) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 4 Điều này, thì bị phạt tiền từ 9.000.000.000 đồng đến 15.000.000.000 đồng hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 06 tháng đến 03 năm;

đ) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại Điều 79 của Bộ luật này, thì bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn;

e) Pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định hoặc cấm huy động vốn từ 01 năm đến 03 năm.”

2. Cấu thành Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi:

2.1. Khách thể:

Khách thể của Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi là: Trật tự quản lý kinh tế mà cụ thể là trật tự quản lý việc sản xuất, buôn bán hàng hoá và chống hàng giả.

Đối tượng tác động của tội phạm này là: Thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi được sản xuất, buôn bán không phải là hàng thật (hàng giả) – những sản phẩm đặc biệt.

Theo điểm d khoản 7 Điều 3 Nghị định 98/2020/NĐ-CP thì “hàng giả” trong Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi có thể bao gồm:

• Thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật không có hoạt chất;
• Không có đủ loại hoạt chất đã đăng ký;
• Có hoạt chất khác với hoạt chất ghi trên nhãn, bao bì hàng hóa;
• Có ít nhất một trong các hàm lượng hoạt chất chỉ đạt từ 70% trở xuống so với mức tối thiểu quy định tại quy chuẩn kỹ thuật hoặc tiêu chuẩn chất lượng đã đăng ký, công bố áp dụng.

2.2. Mặt khách quan:

Hành vi thuộc mặt khách quan của tội phạm gồm 02 hành vi: Sản xuất và buôn bán những sản phẩm, hàng hóa sau đây:

• Thức ăn dùng để chăn nuôi (chủ yếu là thức ăn đã chế biến). Theo khoản 25 Điều 2 Luật Chăn nuôi 2018 thì thức ăn chăn nuôi là sản phẩm, mà vật nuôi ăn, uống ở dạng tươi, sống hoặc đã qua chế biến bao gồm thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh, thức ăn đậm đặc, thức ăn bổ sung và thức ăn truyền thống;
• Phân bón, trong đó bao gồm phân hữu cơ và phân vô cơ. Theo khoản 20 Điều 2 Luật Trồng trọt 2018 thì phân bón là sản phẩm có chức năng cung cấp chất dinh dưỡng hoặc có tác dụng cải tạo đất để tăng năng suất, chất lượng cho cây trồng;
• Thuốc thú y, trong đó bao gồm các loại thuốc chữa bệnh, phòng bệnh cho gia súc, gia cầm, vật nuôi khác. Theo Điều 3 Luật thú y 2015 thì thuốc thú y là đơn chất hoặc hỗn hợp các chất bao gồm dược phẩm, vắcxin, chế phẩm sinh học, vi sinh vật, hóa chất được phê duyệt dùng cho động vật nhằm phòng bệnh, chữa bệnh, chẩn đoán bệnh, điều chỉnh, phục hồi chức năng sinh trưởng, sinh sản của động vật;
• Thuốc bảo vệ thực vật, trong đó bao gồm các loại thuốc đặc trị các bệnh ở cây trồng. Theo khoản 16 Điều 3 Luật Bảo vệ và kiểm dịch thực vật 2013 thì thuốc bảo vệ thực vật là chất hoặc hỗn hợp các chất hoặc chế phẩm vi sinh vật có tác dụng phòng ngừa, ngăn chặn, xua đuổi, dẫn dụ, tiêu diệt hoặc kiểm soát sinh vật gây hại thực vật; điều hòa sinh trưởng thực vật hoặc côn trùng; bảo quản thực vật; làm tăng độ an toàn, hiệu quả khi sử dụng thuốc.
• Giống cây trồng, giống vật nuôi (cây giống và con giống). Theo Điều 2 Luật Chăn nuôi 2018 thì giống vật nuôi là quần thể vật nuôi cùng loài, cùng nguồn gốc, có ngoại hình và cấu trúc di truyền tương tự nhau, được hình thành, củng cố, phát triển do tác động của con người; phải có số lượng bảo đảm để nhân giống và di truyền được những đặc điểm của giống cho thế hệ sau; còn giống cây trồng là một quần thể cây trồng có thể phân biệt được với quần thể cây trồng khác thông qua sự biểu hiện của ít nhất là một đặc tính và di truyền được cho đời sau; đồng nhất về hình thái, ổn định qua các chu kỳ nhân giống; có giá trị canh tác, giá trị sử dụng; bao gồm giống cây nông nghiệp, giống cây dược liệu, giống cây cảnh và giống nấm ăn.

Cụ thể:

• Sản xuất hàng giả: Là làm ra sản phẩm, hàng hoá mang nhãn hiệu hàng hoá giống hệt hoặc tương tự có khả năng làm cho người tiêu dùng nhầm lẫn với nhãn hiệu hàng hoá của cơ sở sản xuất, buôn bán khác đã đăng ký với cơ quan bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp (Cục sáng chế), hoặc đã được bảo hộ theo Điều ước quốc tế mà Việt Nam tham gia với nhiều hình thức khác nhau như: Chế tạo, chế biến, nhân giống, sao chép, sáng tác, dịch thuật… Nói chung, hàng giả được sản xuất ra chủ yếu bằng phương pháp công nghiệp theo một quy trình từ nguyên liệu đến sản phẩm.
• Buôn bán hàng giả: Là mua, xin, tàng trữ, vận chuyển hàng giả nhằm bán lại cho người khác; dùng hàng giả để trao đổi, thanh toán; dùng tài sản (không phải là tiền) đem trao đổi, thanh toán… lấy hàng giả để bán lại cho người khác.

Tuy nhiên không phải hành vi sản xuất, buôn bán thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi giả nào cũng phải chịu trách nhiệm hính sự. Pháp luật chỉ đặt ra vấn đề chịu trách nhiệm hình sự đối với cá nhân hoặc pháp nhân thương mại thực hiện một trong những hành vi nêu trên và gây ra hậu quả:

• Hàng giả tương đương với số lượng của hàng thật hoặc hàng hóa có cùng tính năng kỹ thuật, công dụng trị giá từ 30.000.000 đồng đến dưới 150.000.000 đồng hoặc dưới 30.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này hoặc tại một trong các Điều 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194, 196 và 200 của Bộ luật Hình sự 2015 hoặc đã bị kết án về một trong các tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
• Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;
• Thu lợi bất chính từ 50.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng.

Hậu quả là dấu hiệu bắt buộc của Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi. Nếu hậu quả của tội phạm ở mức chưa đáng kể thì người thực hiện hành vi vi phạm chỉ phải chịu trách nhiệm hành chính.

Tội phạm được coi là hoàn thành khi người phạm tội thực hiện hành vi sản xuất hoặc buôn bán hàng giả là một trong những sản phẩm, hàng hóa nêu trên và gây ra hậu quả trên thực tế.

2.3. Chủ thể:

Chủ thể của Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi bao gồm cả cá nhân và pháp nhân thương mại. Cá nhân phải có đầy đủ năng lực hành vi và đủ độ tuổi do pháp luật quy định (từ đủ 16 tuổi trở lên).

Pháp nhân thương mại có mục tiêu chính là tìm kiếm lợi nhuận, lợi nhuận được chia cho các thành viên và được thành lập, hoạt động và chấm dứt tuân thủ theo quy định của Bộ luật dân sự 2015, Luật doanh nghiệp và quy định khác của pháp luật có liên quan.

2.4. Mặt chủ quan:

Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi được thực hiện với lỗi cố ý, có thể là lỗi cố ý trực tiếp hoặc lỗi cố ý gián tiếp. Tức là nhận thức rõ hành vi của mình là hành vi sản xuất hàng giả hoặc biết rõ là hàng giả nhưng vẫn buôn bán; thấy trước được hậu quả của của hành vi và mong muốn cho hậu quả đó xảy ra hoặc bỏ mặc cho hậu quả xảy ra.

Động cơ, mục đích của người phạm tội tuy không phải là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm, nhưng việc xác định mục đích của người phạm tội có ý nghĩa trong việc quyết định hình phạt. Thông thường người phạm tội sản xuất hoặc buôn bán hàng giả bao giờ cũng vì lợi nhuận (thu lợi bất chính).

3. Khung hình phạt của Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi:

Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi theo Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015 quy định khung hình phạt cho 02 chủ thể: cá nhân và pháp nhân thương mại (khoản 6).

3.1. Khung hình phạt đối với cá nhân phạm tội:

• Khung 1: Phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
• Khung 2: Phạt tù từ 05 năm đến 10 năm.
• Khung 3: Phạt tù từ 10 năm đến 15 năm.
• Khung 4: Phạt tù từ 15 năm đến 20 năm.
• Hình phạt bổ sung: Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

3.2. Khung hình phạt đối với pháp nhân thương mại phạm tội:

• Khung 1: Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015 thì bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 3.000.000.000 đồng.
• Khung 2: Phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c, e, g, h và i khoản 2 Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015 thì bị phạt tiền từ 3.000.000.000 đồng đến 6.000.000.000 đồng.
• Khung 3: Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015 thì bị phạt tiền từ 6.000.000.000 đồng đến 9.000.000.000 đồng.
• Khung 4: Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015 thì bị phạt tiền từ 9.000.000.000 đồng đến 15.000.000.000 đồng hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 06 tháng đến 03 năm.
• Khung 5: Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại Điều 79 của Bộ luật Hình sự 2015 thì bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn.
• Hình phạt bổ sung: Pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định hoặc cấm huy động vốn từ 01 năm đến 03 năm.

4. Các tình tiết định khung tăng nặng Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015:

Các tình tiết định khung hình phạt tăng nặng của Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi được quy định tại khoản 2, khoản 3 và khoản 4 Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015. Cụ thể như sau:

4.1. Các tình tiết định khung hình phạt tăng nặng theo khoản 2 Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015:

• Có tổ chức theo điểm a khoản 2 Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015:

Phạm tội có tổ chức là trường hợp nhiều người cùng tham gia, có sự cấu kết và phân công vai trò chặt chẽ như: Người sản xuất, người vận chuyển và người tiêu thụ hàng giả. Đây là hình thức phạm tội nguy hiểm vì tính chất chuyên nghiệp, quy mô rộng và khó phát hiện. Vì vậy pháp luật quy định khung hình phạt nặng hơn để ngăn chặn triệt để hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi.

• Có tính chất chuyên nghiệp theo điểm b khoản 2 Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015:

Người phạm tội coi việc sản xuất, buôn bán hàng giả như một nghề kiếm sống lâu dài và lặp đi lặp lại nhiều lần để thu lợi bất chính. Điều này thể hiện sự cố ý cao với tính nguy hiểm lớn, tác động tiêu cực kéo dài đến sản xuất nông nghiệp và thị trường. Vì thế sẽ bị xử lý nghiêm khắc ở khung hình phạt nặng hơn của Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi.

• Tái phạm nguy hiểm theo điểm c khoản 2 Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015:

Tái phạm nguy hiểm là trường hợp đã từng bị kết án về tội này hoặc tội tương tự, chưa được xóa án tích mà lại tiếp tục phạm tội; hoặc đã tái phạm mà còn phạm tội rất nghiêm trọng. Đây là biểu hiện của sự ngoan cố, coi thường pháp luật và làm tăng tính nguy hiểm của hành vi. Theo Điều 53 Bộ luật Hình sự 2015 thì những trường hợp sau đây được coi là tái phạm nguy hiểm:

+ Đã bị kết án về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng do cố ý, chưa được xóa án tích mà lại thực hiện hành vi phạm tội về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng do cố ý;

+ Đã tái phạm, chưa được xóa án tích mà lại thực hiện hành vi phạm tội do cố ý.

• Lợi dụng chức vụ, quyền hạn theo điểm d khoản 2 Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015:

Trường hợp người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp… lợi dụng vị trí công tác để sản xuất, buôn bán hàng giả, thì tính chất nguy hiểm càng cao. Bởi họ không chỉ vi phạm pháp luật mà còn làm mất uy tín cơ quan và tổ chức, gây bức xúc xã hội; vì vậy cần bị xử phạt ở khung hình phạt tăng nặng của Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi.

• Lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức theo điểm đ khoản 2 Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015:

Khi người phạm tội lợi dụng tên tuổi, uy tín của cơ quan và tổ chức để hợp thức hóa việc sản xuất, buôn bán hàng giả thì hậu quả càng nghiêm trọng. Đây là thủ đoạn làm người dân và doanh nghiệp mất niềm tin, gây khó khăn cho công tác quản lý. Vì vậy đây được coi là tình tiết tăng nặng hình phạt của Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi.

• Buôn bán qua biên giới theo điểm e khoản 2 Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015:

Hành vi buôn bán hàng giả xuyên biên giới gây ảnh hưởng trực tiếp đến quan hệ thương mại quốc tế, xâm phạm chính sách quản lý xuất nhập khẩu, gây khó khăn cho kiểm soát hải quan và làm giảm uy tín quốc gia. Do đó, pháp luật xếp tình tiết này vào khung hình phạt nặng của Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi.

• Hàng giả tương đương với số lượng của hàng thật hoặc hàng hóa có cùng tính năng kỹ thuật, công dụng trị giá từ 150.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng theo điểm g khoản 2 Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015:

Giá trị hàng giả càng lớn thì mức độ nguy hiểm càng cao, hậu quả gây ra cho người sản xuất, thị trường và xã hội càng nghiêm trọng. Ở mức 150 triệu đến 500 triệu đồng thì hành vi đã vượt quá phạm vi thông thường. Vì vậy hành vi này sẽ bị xử lý ở khung hình phạt nặng hơn.

• Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng theo điểm h khoản 2 Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015:

Nếu hành vi làm thiệt hại ở mức này thì đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến tài sản của nông dân, doanh nghiệp hoặc nền kinh tế. Đây là dấu hiệu định khung để tăng nặng trách nhiệm hình sự, thể hiện chính sách hình sự dựa trên hậu quả thực tế gây ra.

• Thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng theo điểm i khoản 2 Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015:

Khoản lợi bất chính này chứng tỏ mục đích trục lợi rõ ràng với quy mô lớn. Pháp luật quy định đây là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự nhằm xử lý thích đáng đối những hành vi vì lợi ích kinh tế mà gây thiệt hại lớn cho xã hội.

4.2. Các tình tiết định khung hình phạt tăng nặng theo khoản 3 Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015:

• Hàng giả tương đương với số lượng của hàng thật hoặc hàng hóa có cùng tính năng kỹ thuật, công dụng trị giá 500.000.000 đồng trở lên theo điểm a khoản 3 Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015:

Khi hàng giả có giá trị tương đương từ 500 triệu trở lên, tính chất phạm tội đặc biệt nghiêm trọng và ảnh hưởng lớn đến kinh tế – xã hội. Đây là căn cứ để áp dụng hình phạt từ 10 đến 15 năm tù, từ đó bảo đảm sự răn đe mạnh mẽ.

• Gây thiệt hại về tài sản từ 1.500.000.000 đồng đến dưới 3.000.000.000 đồng theo điểm b khoản 3 Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015:

Hậu quả gây thiệt hại ở mức rất lớn này ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống, sản xuất nông nghiệp và thị trường. Vì thế cần bị xử lý nghiêm khắc ở khung hình phạt cao hơn. Đây là tình tiết định khung tăng nặng cho thấy mức độ nguy hiểm vượt trội của hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi.

• Thu lợi bất chính từ 500.000.000 đồng đến dưới 2.000.000.000 đồng theo điểm c khoản 3 Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015:

Mức thu lợi bất chính này cho thấy hành vi phạm tội được thực hiện với quy mô lớn và gây ảnh hưởng rộng rãi, thể hiện sự trục lợi trắng trợn. Do đó, pháp luật quy định khung hình phạt cao hơn để bảo đảm công bằng và phòng ngừa chung đối với hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi.

4.3. Các tình tiết định khung hình phạt tăng nặng theo khoản 4 Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015:

• Gây thiệt hại về tài sản 3.000.000.000 đồng trở lên theo điểm a khoản 4 Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015:

Đây là tình tiết định khung cao nhất về hậu quả thiệt hại. Thiệt hại ở mức này có thể làm phá sản doanh nghiệp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành nông nghiệp và nền kinh tế quốc gia. Vì thế người phạm tội có thể bị phạt tù từ 15 đến 20 năm về Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi.

• Thu lợi bất chính 2.000.000.000 đồng trở lên theo điểm b khoản 4 Điều 195 Bộ luật Hình sự 2015:

Mức thu lợi bất chính rất lớn này chứng tỏ hành vi phạm tội có tính chất đặc biệt nghiêm trọng và mang tính chuyên nghiệp cao. Đây là căn cứ để áp dụng hình phạt cao nhất trong sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi; từ đó hướng tới mục tiêu bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật.

5. Phân biệt Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thức ăn dùng để chăn nuôi, phân bón, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, giống cây trồng, giống vật nuôi và Tội sản xuất, buôn bán hàng giả:

THAM KHẢO THÊM:

• So sánh tội buôn lậu và tội vận chuyển trái phép hàng hóa
• Mức xử phạt hành chính đối với hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả
• Dịch vụ Luật sư bào chữa tội buôn lậu, mua bán hàng giả