Trong quá trình đăng ký dự thi vào các trường thuộc lực lượng Công an nhân dân, yếu tố lý lịch chính trị, đạo đức và nhân thân của thí sinh luôn được xem xét rất chặt chẽ. Nhiều trường hợp thí sinh có người thân từng có tiền án, tiền sự băn khoăn không biết liệu mình có đủ điều kiện tham gia hay không. Đây là vấn đề quan trọng cần hiểu đúng để tránh sai sót trong quá trình xét tuyển.
Mục lục bài viết
1. Người thân có tiền án thì có được thi vào Công an không?
Việc thi tuyển vào các trường Công an nhân dân không chỉ đòi hỏi thí sinh có năng lực học tập, sức khỏe và phẩm chất đạo đức tốt mà còn yêu cầu lý lịch chính trị, nhân thân trong sạch, rõ ràng.
Chính vì vậy, khi trong gia đình có người từng phạm tội và có tiền án, nhiều thí sinh lo lắng không biết điều này có ảnh hưởng đến quyền dự thi và xét tuyển vào ngành Công an hay không.
Câu hỏi: Người thân có tiền án thì có được thi vào Công an không? là vấn đề được quan tâm rộng rãi, đặc biệt đối với những gia đình mong muốn con em theo con đường phục vụ trong lực lượng vũ trang.
Trước đây, vấn đề này được quy định tại Thông tư 15/2016/TT-BCA quy định về điều kiện dự tuyển/thi tuyển công an, nhưng hiện tại Thông tư này đã kết hiệu lực pháp luật và chưa có văn bản thay thế.
Để hướng dẫn cụ thể nội dung này, vừa qua Bộ Công an đã ban hành hướng dẫn cụ thể về việc tuyển sinh Công an nhân dân năm 2025 với các trình độ đào tạo đại học chính quy tuyển mới, trung cấp Công an nhân dân và tuyển sinh văn bằng 2 đối với công dân đã tốt nghiệp trình độ đại học trở lên. Trong đó quy định về điều kiện dự tuyển vào các trường Công an Nhân dân năm 2025 như sau:
a. Đối tượng dự tuyển:
- Chiến sĩ nghĩa vụ Công an tại ngũ;
- Công dân hoàn thành nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân có quyết định xuất ngũ trong vòng 12 tháng tính đến tháng dự tuyển;
- Học sinh T11;
- Công dân thường trú tại địa phương nơi đăng ký sơ tuyển.
b. Điều kiện dự tuyển chung:
Người dự tuyển ngoài đảm bảo các điều kiện theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, phải đáp ứng các điều kiện sau:
- Đủ tiêu chuẩn về chính trị, phẩm chất đạo đức theo quy định hiện hành của Bộ Công an tại Thông tư 48/2023/TT-BCA của Bộ trưởng Bộ Công an quy định tiêu chuẩn về chính trị của cán bộ chiến sĩ Công an nhân dân, Hướng dẫn 19119/X01-P6 ngày 23/11/2023 của X01 và 19129/HD-TCCB ngày 23/11/2023 của X01.
- Chiến sĩ nghĩa vụ Công an có thời gian công tác từ 15 tháng trở lên tính đến tháng thi tuyển; phân loại cán bộ đạt mức “Hoàn thành nhiệm vụ” trở lên trong năm liền trước với năm dự tuyển.
- Công dân hoàn thành nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân trong thời gian tại ngũ, hàng năm đều đạt mức “Hoàn thành nhiệm vụ” trở lên, trong đó có ít nhất 01 (một) năm đạt mức “Hoàn thành tốt nhiệm vụ”.
- Công dân hoàn thành nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân, công dân thường trú tại địa phương nơi đăng ký sơ tuyển, học sinh T11 trong những năm học THPT hoặc tương đương đạt học lực từ khá trở lên theo kết luận học bạ.
- Thí sinh là chiến sĩ nghĩa vụ Công an tại ngũ và thí sinh thuộc Đối tượng 01 đạt học lực từ đạt (trung bình) trở lên theo kết luận học bạ.
- Công dân hoàn thành nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân, học sinh T11 từng môn thuộc tổ hợp xét tuyển vào trường Công an nhân dân đạt từ 6,5 điểm trở lên; Công dân thường trú tại địa phương nơi đăng ký sơ tuyển từng môn thuộc tổ hợp xét tuyển vào trường Công an nhân dân đạt từ 7,0 điểm trở lên, trường hợp là người dân tộc thiểu số từng môn thuộc tổ hợp xét tuyển vào trường Công an nhân dân đạt từ 6,5 điểm trở lên (chiến sĩ nghĩa vụ Công an tại ngũ, thí sinh thuộc Đối tượng 01 không áp dụng điều kiện này).
- Học sinh T11 và công dân thường trú tại địa phương nơi đăng ký sơ tuyển trong những năm học THPT hoặc tương đương hạnh kiểm đạt loại khá trở lên, chưa kết hôn, chưa có con đẻ, con nuôi theo quy định của pháp luật.
- Tính đến năm dự tuyển, học sinh T11 và công dân thường trú tại địa phương nơi đăng ký sơ tuyển không quá 22 tuổi, trường hợp là người dân tộc thiểu số không quá 25 tuổi.
- Đủ sức khỏe tuyển sinh tuyển mới vào Công an nhân dân theo quy định tại Thông tư 62/2023/TT-BCA ngày 14/11/2023 của Bộ trưởng Bộ Công an quy định về tiêu chuẩn sức khỏe đặc thù và khám sức khỏe đối với lực lượng Công an nhân dân (trừ điều kiện sức khỏe “viêm ruột thừa đã mổ, kết quả tốt” và “thoát vị bẹn đã phẫu thuật tốt, ổn định trên 01 (một) năm”).
- Đối với thí sinh đăng ký dự tuyển ngành Y khoa có học lực lớp 12 xếp loại từ mức Tốt (loại Giỏi) trở lên.
Kết luận:
Căn cứ vào các tiêu chuẩn nêu trên, có thể thấy KHÔNG CÓ bất kỳ quy định pháp luật nào hiện hành xác định rõ “lý lịch gia đình, người thân” là điều kiện bắt buộc hay yếu tố loại trừ khi dự tuyển/dự thi vào các trường Công an.
Các văn bản pháp luật hiện nay chưa quy định cụ thể về tiêu chuẩn chính trị, phẩm chất đạo đức hay yêu cầu chi tiết đối với lý lịch gia đình của thí sinh. Do đó, điều kiện này chủ yếu được điều chỉnh bởi các văn bản hướng dẫn nội bộ của Bộ Công an và các cơ quan nhà nước có thẩm quyền liên quan (do tính chất đặc biệt của ngành, có nhiều văn bản nội bộ liên quan đến sơ yếu lý lịch nên cá nhân cần xem xét quy chế cụ thể để dự tuyển).
Để có thông tin chính xác nhất, cá nhân khi có nhu cầu thi tuyển vào các trường Công an cần liên hệ trực tiếp với đơn vị tiếp nhận hồ sơ tuyển sinh Công an để được hướng dẫn cụ thể. Tuy nhiên thực tế cho thấy, việc thẩm tra lý lịch trong phạm vi 03 đời của thí sinh vẫn được thực hiện. Việc người thân có tiền án sẽ được xóa án tích theo quy định của Điều 70 Bộ luật Hình sự 2015 như sau:
Người bị kết án đương nhiên được xóa án tích, nếu từ khi chấp hành xong hình phạt chính hoặc hết thời gian thử thách án treo, người đó đã chấp hành xong hình phạt bổ sung, các quyết định khác của bản án và không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn sau đây:
- 01 năm trong trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, phạt tù nhưng được hưởng án treo;
- 02 năm trong trong trường hợp bị phạt tù đến 05 năm;
- 03 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm;
- 05 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án.
Người thân của bạn có thể liên hệ với Cơ quan quản lý dữ liệu lý lịch tư pháp để được cập nhật thông tin và xác nhận tình trạng “không có án tích” trong Cơ sở dữ liệu quốc gia. Khi đã được xóa án tích, cá nhân đó sẽ được coi như chưa từng bị kết án theo đúng quy định của pháp luật hình sự (Điều 69 Bộ luật Hình sự 2015). Do đó, việc người thân từng đi tù (có tiền án) sẽ không ảnh hưởng đến lý lịch khi xem xét tiêu chuẩn dự tuyển vào các trường công an – đây là một yếu tố thuận lợi giúp gia đình yên tâm hơn trong quá trình đăng ký.
2. Người có tiền án, tiền sự có được tham gia nghĩa vụ công an không?
Khoản 2 Điều 5 Nghị định 70/2019/NĐ-CP, công dân được tuyển chọn thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân khi có đủ các tiêu chuẩn sau đây:
- Có lý lịch rõ ràng;
- Nghiêm chỉnh chấp hành đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; không có tiền án, tiền sự, không bị truy cứu trách nhiệm hình sự, quản chế, không trong thời gian bị áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn hoặc đưa vào cơ sở chữa bệnh bắt buộc, cơ sở giáo dục bắt buộc; có phẩm chất, đạo đức tư cách tốt, được quần chúng nhân dân nơi cư trú hoặc nơi học tập, công tác tín nhiệm;
- Bảo đảm tiêu chuẩn chính trị của hạ sĩ quan, chiến sĩ phục vụ theo chế độ nghĩa vụ trong Công an nhân dân;
- Có bằng tốt nghiệp trung học phổ thông trở lên. Các xã miền núi, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn được tuyển công dân có bằng tốt nghiệp trung học cơ sở;
- Thể hình cân đối, không dị hình, dị dạng và đáp ứng các tiêu chuẩn sức khỏe để thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân.
Như vậy: Người có tiền án/tiền sự KHÔNG đủ điều kiện tham gia nghĩa vụ công an nhân dân.
Đồng thời, căn cứ khoản Điều 69 Bộ luật hình sự 2015 quy định về việc xóa án tích quy định:
- Người bị kết án được xóa án tích theo quy định tại các điều từ Điều 70 đến Điều 73 của Bộ luật hình sự 2015;
- Người được xóa án tích coi như chưa bị kết án.
Như vậy, việc xóa án tích được xem như chưa bị kết án, nhưng cũng vẫn được xem là đã từng bị truy cứu trách nhiệm hình sự, Vì vậy vẫn không đủ điều kiện tham gia nghĩa vụ Công an nhân dân.
3. Cá nhân đã xóa án tích thì có được thi tuyển Công chức không?
Căn cứ Điều 19 Luật cán bộ, công chức 2025 quy định như sau:
Người có đủ các điều kiện sau đây được đăng ký dự tuyển công chức:
- Có 01 quốc tịch là quốc tịch Việt Nam theo quy định của Luật Quốc tịch;
- Đang cư trú tại Việt Nam;
- Đủ 18 tuổi trở lên;
- Có phẩm chất chính trị, đạo đức tốt; có lý lịch rõ ràng;
- Đủ sức khỏe để thực hiện nhiệm vụ;
- Đáp ứng các điều kiện theo yêu cầu của vị trí việc làm dự tuyển.
Người đăng ký dự tuyển vào vị trí việc làm lãnh đạo, quản lý, ngoài đáp ứng điều kiện quy định tại khoản 1 Điều này, còn phải đáp ứng tiêu chuẩn, điều kiện bổ nhiệm theo quy định, trừ trường hợp thực hiện theo quyết định của cấp có thẩm quyền.
Đồng thời, những người sau đây không được đăng ký dự tuyển công chức:
- Mất hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự; người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi;
- Đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự; đang chấp hành hoặc đã chấp hành xong bản án, quyết định về hình sự của Tòa án mà chưa được xóa án tích; đang chấp hành biện pháp xử lý hành chính tại cơ sở cai nghiện bắt buộc, cơ sở giáo dục bắt buộc.
Như vậy: Nếu cá nhân đã được xóa án tích thì hoàn toàn CÓ THỂ đăng ký dự tuyển công chức tại cơ quan nhà nước khi đáp ứng đủ điều kiện thi tuyển vào ngành theo quy định của đơn vị tuyển dụng và các quy định trên.
THAM KHẢO THÊM:
Tư vấn pháp luật qua Zalo
Liên hệ với Luật sư để được hỗ trợ:
Tư vấn pháp luật qua Zalo 
