Hiện vật nào tiêu biểu cho nền văn minh Văn Lang – Âu Lạc?

1. Hiện vật nào tiêu biểu cho nền văn minh Văn Lang – Âu Lạc?

A. Trống đồng Ngọc Lũ

B. Tượng Phật Đồng Dương

C. Phù điêu Khương Mỹ

D. Tiền đồng Óc Eo

Đáp án đúng là A. 

2. Tìm hiểu chi tiết về một số hiện vật tiêu biểu của nền văn minh Văn Lang – Âu Lạc:

2.1. Trống đồng Ngọc Lũ:

Trong thời kỳ hình thành và phát triển của nền văn minh Việt cổ, dân tộc ta đã có một lớp di vật tiểu biểu là biểu trưng xứng đáng là biểu tượng của nền văn hóa Âu Lạc – Văn Lang. Trống đồng Ngọc Lũ có patin màu xanh ngả xám, đường kính mặt 79,3 cm; cao 63 cm; nặng 86 kg, thuộc loại kích thước lớn. Mặt trống đúc liền chờm ra khỏi tang. Tang trống nở phình, thân trống hình trụ đứng, chân trống hình nón cụt hơi choãi.

Mặt trống chính giữa đúc nổi ngôi sao 14 cánh bao quanh một mặt trời nổi, chính là núm để đánh trống. Xen giữa các cánh sao là những họa tiết hình lông công. Bao quanh ngôi sao 16 vành hoa văn. Vành 1,5,11 và 16: những vành chấm nhỏ. Vành 2,4,7,9,13 và 14: những vành chấm giữa có tiếp tuyến. Vành 3: Những hàng chữ J gẫy khúc nối tiếp. Vành 12 và 16: Văn răng cưa. Vành 6,8 và 10: Hình người và động vật đi quanh ngôi sao theo hướng ngược chiều kim đồng hồ. Trong đó, các nhóm : Người mặc áo lông chim đang nhảy múa, người giã gạo chày đôi, người đánh trống, nhà sàn mái cong, hươu đang đi cùng chim mỏ ngắn bay và chim mỏ dài đứng.

Phần dưới là 6 chiếc thuyền chuyển động từ trái sang phải, chở chiến binh tay cầm vũ khí và tù binh, xen giữa là những hình chim cò ngậm cá, chó săn được thể hiện theo lối cách điệu. Gắn giữa tang trống và thân trống là hai đôi quai kép đúc nổi hoa văn bông lúa, đối xứng nhau. Thân trống hình trụ đứng, là bộ phận nắn âm thanh. Phần giữa của thân có những hoa văn hình học chạy song song cắt nhau tạo thành 6 ô hình chữ nhật. Trong ô là các võ sĩ đội mũ lông chim, tay cầm vũ khí vừa đi vừa múa. Phần dưới của thân là ba vành hoa văn vòng tròn chấm giữa có tiếp tuyến. Hai bên là hai đường chấm nhỏ. Ngoài cùng là hai đường chỉ trơn. Chân trống nở choãi hình nón cụt là cửa mở âm thanh của trống thoát ra và tỏa rộng nhanh chóng, không tranh trí. Rìa mặt trống có vết lõm nhỏ, đó là dấu vết của những con kê để lại khi đúc trống.

Trống đồng giữ một vị trí quan trọng trong sinh hoạt đa dạng của cư dân xã hội Đông Sơn. Về cơ bản thì trống là một nhạc khí dùng trong những lễ tiết lớn của cả cộng đồng. Trống đồng còn được dùng trong lễ mai táng chôn theo người chết, trong lễ hội cầu mùa và là biểu tượng quyền lực của tầng lớp thống trị thời kỳ Vua Hùng dựng nước.

2.2. Thành Cổ Loa:

Theo Đại Việt sử ký toàn thư, vào năm 257 TCN, sau khi hợp nhất Văn Lang và Tây Âu thành nước Âu Lạc, vua An Dương Vương sai đắp thành ở Cổ Loa – một tòa thành vừa là nơi ở của vua vừa là nơi cư dân tập trung sinh sống, vừa đảm bảo quân giặc không thể đánh phá, đó cũng chính là kinh đô nước Âu Lạc.

Theo đó, ở phía Đông Nam của thành là sông Hoàng Giang với vai trò quan trọng vừa là hào ngăn vừa là tuyến giao thông đường thủy dẫn ra với sông Hồng. Hiện nay, khu vực này là tuyến đường chính dẫn vào thành và rất có thể cũng là cổng chính của thành Cổ Loa kia. Tòa thành có cấu trúc gồm 3 vòng tường đất, các vòng thành bao bọc nhau, thứ tự từ ngoài vào trong.

Vòng thành Ngoài, còn gọi là thành Ngoại là một đa giác kín tự nhiên do được làm bằng cách đào và đắp nối hệ thống các gò, đống, doi đất cao sẵn có trước đó. Vòng thành này có chu vi dài khoảng 8.000 m, cao khoảng 3 -4 m và rộng trên mặt khoảng 6m, rộng chân khoảng 12 – 20 m. Lượng đất đào đắp ước khoảng 368.000 m3.

Vòng thành giữa, còn được gọi là thành Trung cũng là một đa giác kín tự nhiên và được làm tương tự như ở vòng thành Ngoại. Vòng thành này có chi vi dài khoảng 6.500m, cao khoảng 5 m và lượng đất đào đắp ước khoảng 510.900 m3.

Vòng thành Trong, còn gọi là thành Nội, là vòng thành trong cùng, có kiểu dáng hình chữ nhật có chu vi khoảng 1.850 m, cao khoảng 5 m, rộng trên mặt khoảng 6 – 12m, rộng chân 20 – 30 m. Lượng đất đào đắp ước khoảng 178.200 m3.

Ngoài ra, cùng với các vòng thành đắp bằng đất, trên mặt thành còn có các ụ phòng vệ (người gọi là hỏa hồi), chẳng hạn ở thành Trong còn có 12 ụ phòng vệ. Thành Ngoài phía bắc và Thành giữa ở phía nam còn có một số gò đống, ụ phòng vệ khác như gò Cột Cờ, Ngự Xạ Đài, gò Vua, gò Đống Chuông… mà tương truyền là tất cả có khoảng 172 ụ. Phía ngoài các vòng thành là các hào ước kết nối với nhau tới Đầm Cả và nối thông ra sông Hoàng Giang thuận lợi cho di chuyển và giao thương giữa các khu trong thành cũng như xa hơn tới sông Hồng.

Thành Cổ Loa là sự thể hiện sáng tạo độc đáo, đỉnh cao của người Việt cổ trong công cuộc giữ nước và chống ngoại xâm; xứng đáng trở thành di sản văn hóa nhân loại với tầm ảnh hưởng không chỉ ở Việt Nam mà còn cả khu vực Đông Nam Á.

3. Một số câu hỏi trắc nghiệm kèm đáp án:

Câu 1: Văn minh Văn Lang – Âu Lạc không được hình thành trên dòng sông nào?

A. Sông Cả

B. Sông Mã

C. Sông Hồng

D. Sông Lam

-> Đáp án đúng là D

Nền Văn minh Văn Lang – Âu Lạc được hình thành trên lưu vực của các dòng sông lớn như sông Hồng, sông Mã, sông Cả (SGK – Trang 88)

Câu 2: Địa bàn chủ yếu của quốc gia Văn Lang – Âu Lạc tương ứng với khu vực nào dưới đây?

A. Bắc Bộ và Nam Bộ Việt Nam ngày nay

B. Trung Bộ và Nam Bộ Việt Nam ngày nay

C. Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ Việt Nam ngày nay

D. Nam Trung Bộ và Nam Bộ Việt Nam ngày nay

-> Đáp án đúng là C

Câu 3: Sự giàu có về khoáng sản là cơ sở cho sự ra đời sớm của ngành kinh tế nào ở các quốc gia Văn Lang – Âu Lạc?

A. Nông nghiệp

B. Thương nghiệp

C. Thủ công nghiệp

D. Công nghiệp

-> Đáp án đúng là C

Sự giàu có về khoáng sản (đồng, sắt, thiếc, chì,..) là cơ sở cho sự ra đời sớm của các ngành thủ công nghiệp như luyện kim, chế tác đồ đồng, đồ sắt,… (SGK – Trang 88).

Câu 4: Nội dung nào sau đây không phải là cơ sở tự nhiên dẫn đến sự hình thành của văn minh Văn Lang – Âu Lạc?

A. Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa

B. Sự giàu có về khoáng sản

C. Hệ thống sông ngòi dày đặc

D. Đất đai khô cằn, khó canh tác

-> Đáp án đúng là D

Câu 5: Cư dân bản địa ở đồng bằng Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ thuộc nhóm người nào?

A. Nam Á và Thái – Ka đai

B. Mường và Mông – Dao

C. Nam Đảo và Mường

D. Mông Cổ và Mãn

-> Đáp án đúng là A

Câu 6: Văn minh Văn Lang – Âu Lạc thuộc nền văn hóa nào sau đây?

A. Văn hóa Đông Sơn

B. Văn hóa Óc Eo

C. Văn hóa Sa Huỳnh

D. Văn hóa Hòa Bình

-> Đáp án đúng là A

Câu 7: Văn minh Văn Lang – Âu Lạc mang đặc trưng của nền kinh tế nào?

A. Kinh tế thương  mại đường biển

B. Kinh tế nông nghiệp lúa nước

C. Kinh tế thủ công nghiệp

D. Kinh tế thương mại đường bộ

-> Đáp án đúng là B

Câu 8: Quốc gia nào sau đây là nhà nước đầu tiên ở Việt Nam?

A. Phù Nam

B. Chăm – pa

C. Âu Lạc

D. Văn Lang

-> Đáp án đúng là D

Câu 9: Kinh đô của nhà nước Văn Lang đặt ở:

A. Phong Châu

B. Cổ Loa

C. Thăng Long

D. Đại La

-> Đáp án đúng là A. 

THAM KHẢO THÊM:

• Bản đồ và các xã phường thuộc huyện Bảo Lạc (Cao Bằng)
• Giám định pháp y tử thi chết ngạt trong chất lỏng