Hãy cho biết những cơ sở hình thành văn minh Phù Nam? Đây là nội dung câu hỏi ôn tập quan trọng trong kì thi Lịch sử. Hãy cùng tìm hiểu câu trả lời qua bài viết dưới đây của chúng minh để nắm rõ nội dung kiến thức nhé.
Mục lục bài viết
1. Hãy cho biết những cơ sở hình thành văn minh Phù Nam?
Câu hỏi: Hãy cho biết những cơ sở hình thành văn minh Phù Nam.
Lời giải chi tiết:
* Cơ sở về điều kiện tự nhiên:
– Khu vực chính của Vương quốc Phù Nam là vùng phía Nam nước Việt Nam ngày nay, thuộc vùng hạ lưu sông Mê Kông.
– Hàng năm nơi đây được phù sa bồi tụ tạo thành vùng đồng bằng màu mỡ, thuận lợi cho phát triển nông nghiệp.
– Khu vực này có hệ thống kênh rạch chằng chịt, thuận tiện cho tàu thuyền lưu thông
* Cơ sở về xã hội:
– Văn minh Phù Nam có nguồn gốc từ văn hóa tiền Óc Eo.
+ Khoảng cuối thiên niên kỷ thứ nhất trước Công nguyên, sản xuất nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và trao đổi hàng ngày ngày càng phát triển; Cơ cấu nông – ngư – làng nghề được hình thành, chuẩn bị cho sự ra đời của các đô thị nguyên thủy ở một số vùng phía Nam.
+ Từ nền văn hóa tiền Óc Eo, vùng đất này đã là nơi giao lưu, gặp gỡ của nhiều dân tộc. Những cư dân bản địa lâu đời kết hợp với những cư dân Nam Đảo di cư đã cùng nhau xây dựng, phát triển và tạo tiền đề cho sự thành lập Vương quốc Phù Nam sau này.
* Ảnh hưởng của văn minh Ấn Độ
– Văn minh Phù Nam chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ văn minh Ấn Độ, lan tỏa yếu qua các hoạt động thương mại đường biển.
– Hình ảnh nền văn minh Ấn Độ được thể hiện trong truyền thuyết về sự ra đời của Vương quốc Phù Nam và trên các lĩnh vực chính trị, tư tưởng, kiến trúc, tôn giáo,…
2. Câu hỏi về nền văn minh Văn Lang – Âu Lạc:
Câu 1: Em hãy cho biết: Nền văn minh Văn Lang – Âu Lạc được hình thành và phát triển dựa trên những cơ sở nào?
Lời giải chi tiết:
– Điều kiện tự nhiên:
+ Nền văn minh Văn Lang – Âu Lạc được hình thành trên nền tảng cứu rỗi các dòng sông (sông Hồng, sông Mã, sông Cả).
+ Đất đai màu mỡ, hệ thống sông ngòi dày đặc, khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa, thuận lợi cho phát triển nông nghiệp, đặc biệt là trồng lúa nước.
+ Sản phẩm khoáng sản: có các mỏ đồng, sắt, thiếc, chì,… thuận lợi cho sự phát triển sớm của ngành luyện kim.
– Cơ sở xã hội:
+ Nền văn minh Văn Lang – Âu Lạc có nguồn gốc từ văn hóa Phùng Nguyên (có niên đại khoảng 4.000 năm trước), phát triển rực rỡ trong thời kỳ văn hóa Đông Sơn.
+ Sự phát triển của công cụ lao động dẫn đến những biến đổi lớn: sự phát triển của xã hội nguyên thủy, sự phân hóa xã hội và sự tồn tại của nhà nước.
+ Cư dân Việt cổ sinh sống theo từng làng, xuất phát từ nhu cầu phát triển kinh tế nông nghiệp, nhu cầu bảo vệ cuộc sống chung của cộng đồng, các làng được gắn kết với nhau, tôn vinh những người lãnh đạo chung.
=> Đây là cơ sở hình thành nhà nước đầu tiên ở Việt Nam.
Câu 2: Trình bày những thành tựu tiêu biểu của nền văn minh Văn Lang – Âu Lạc.
Lời giải chi tiết:
* Sự ra đời của nhà nước:
– Nhà nước Văn Lang:
+ Thời gian tồn tại: Thế kỷ thứ 7 TCN – 208 TCN
+ Thủ đô: Phong Châu (Việt Trì, Phú Thọ).
+ Tổ chức nhà nước còn khá thô sơ: đứng đầu là Hùng Vương; giúp việc cho Hùng Vương là Lạc hầu Lạc tướng; đứng đầu chiềng, chạ là Bồ chính.
– Nhà nước Âu Lạc:
+ Thời gian tồn tại: 208 – 179 TCN
+ Thủ đô: Cổ Loa (Đông Anh, Hà Nội).
+ Tổ chức nhà nước cơ sở tương tự như thời Văn Lang
* Hoạt động kinh tế:
– Khai thác đất đai, mở rộng diện tích trồng lúa bằng nhiều phương thức canh tác phù hợp.
– Có tiến bộ về kỹ thuật canh tác nông nghiệp.
– Chăn nuôi, đánh cá và thủ công nghiệp phát triển.
* Đời sống vật chất:
– Bữa ăn:
+ Thức ăn chủ yếu là cơm;
+ Thực phẩm bao gồm rau, củ, quả và các sản phẩm đánh bắt, săn bắn và chăn nuôi.
– Trang phục:
+ Thông thường, phụ nữ mặc váy và áo liền quần, đàn ông đóng khổ, ở trần, đi chân đất.
+ Cư dân thích sử dụng đồ trang sức làm từ sừng động vật, ngà voi,…
– Nhà ở: chủ yếu là nhà sàn bằng gỗ, tre, lá.
– Phương tiện di chuyển chủ yếu là thuyền, bè.
* Đời sống tinh thần:
– Tín ngưỡng:
+ Thờ cúng tổ tiên và những người có công với cộng đồng
+ Thờ các vị thần tự nhiên
+ Tín ngưỡng phồn thực.
– Mỹ thuật: Đạt trình độ thẩm mỹ cao.
– Âm nhạc: khá phát triển với sự xuất hiện của nhiều loại nhạc cụ và hình thức biểu diễn.
3. Câu hỏi về nền văn minh Chăm-pa:
Câu hỏi: Hãy nêu một số thành tựu tiêu biểu của văn minh Chăm-pa
Lời giải chi tiết:
* Sự ra đời nhà nước:
– Đầu năm 192, dưới sự lãnh đạo của Khu Liên, nhân dân huyện Tương Lâm (huyện Nhật Nam) nổi dậy chống ách ngoại bang, thành lập nhà nước Lâm Ấp (sau gọi là Champa), kinh đô là Sinha-pura (Trà Kiệu, Quảng Nam).
– Tổ chức nhà nước theo chế độ quân chủ chuyên chế:
+ Người đứng đầu là vua, có thẩm quyền tối cao, theo chế độ cha truyền con nối.
+ Dưới vua có 2 vị quan.
+ Cấp địa phương được chia thành các châu – huyện – thôn và phân công các vị trí quản lý.
* Hoạt động kinh tế:
– Hoạt động kinh tế đa dạng: trồng lúa, chăn nuôi gia súc và làm thủ công mỹ nghệ.
– Thương mại đường biển phát triển.
* Chữ viết:
+ Dựa trên tiếng Phạn của Ấn Độ, cư dân Champa đã sáng tạo ra chữ viết riêng của mình.
+ Chữ Chăm cổ được coi là chữ viết cổ nhất ở Đông Nam Á.
+ Hệ thống chữ viết của người Chăm dần được hoàn thiện và duy trì cho đến ngày nay.
* Đời sống vật chất:
– Trang phục:
+ Gồm 1 mảnh vải (kama) quấn quanh người từ phải qua trái và che kín hai chân.
+ Mùa đông thêm khoác thêm áo dày.
+ Toàn dân đi chân đất, chỉ có vua và các quan lại đi dép hoặc mang giày.
– Sinh hoạt: nhà sàn, xây bằng gạch nung, bên ngoài tường lửa quét vôi trắng.
– Nguyên liệu chính trong bữa trưa gồm có: cơm, rau, cá,…
* Đời sống tinh thần:
– Tín ngưỡng, tôn giáo, lễ hội:
+ Nhiều tín ngưỡng truyền thống: thờ sinh thực khí, thờ tổ tiên,….
+ Chấp nhận các tôn giáo khác như Phật giáo, Ấn Độ giáo, Hồi giáo.
+ Hệ thống lễ hội độc đáo được cộng đồng tổ chức hàng năm tại Quần thể di tích tháp Chăm.
– Kiến trúc, điêu khắc:
+ Chịu ảnh hưởng của công nghệ tạo hình Ấn Độ.
+ Công trình tiêu biểu: Thánh địa Mỹ Sơn, tu viện Phật giáo Đồng Dương (Quảng Nam), tháp Mỹ Khánh (Huế),…
4. Câu hỏi về nền văn minh Phù Nam:
Câu hỏi: Trình bày một số thành tựu tiêu biểu của văn minh Phù Nam.
Lời giải chi tiết:
* Sự ra đời nhà nước:
– Đầu Công nguyên, Vương quốc Phù Nam được thành lập trên cơ sở tập hợp nhiều dân tộc và nhiều nước nhỏ.
– Tổ chức Nhà nước Phù Nam còn đơn giản.
+ Người đứng đầu nhà nước là vua, có quyền lực cao nhất, cai trị bằng cả vương quyền và quyền lực cá nhân;
+ Giúp đỡ nhà vua là các quan lại trong hệ thống chính quyền có nhiều cấp.
– Từ thế kỷ III đến thế kỷ V, tổ chức nhà nước ngày càng hoàn thiện. Phù Nam vươn lên trở thành một vương quốc hùng mạnh, có ảnh hưởng rộng khắp nhiều vùng đất ở Đông Nam Á.
* Hoạt động kinh tế:
– Phù Nam là một trong những trung tâm thương mại quan trọng nhất hiện nay ở Đông Nam Á.
– Một số nghề thủ công và nông nghiệp ở Phù Nam phát triển.
* Đời sống vật chất:
– Sinh hoạt: nhà sàn rộng bằng gỗ, mái tranh, phù hợp với môi trường sông nước và khí hậu Nam Bộ.
– Phương tiện di chuyển chủ yếu là thuyền.
– Thức ăn chính của người Phù Nam là cơm, thịt và thủy hải sản.
– Trang phục: nam đóng khố, cởi trần; Phụ nữ mặc váy và trang sức.
* Đời sống tinh thần:
– Tín ngưỡng tôn giáo: có tín ngưỡng đa thần, điển hình là thần mặt trời.
– Phong tục tập quán:
+ Có tục chôn cất người chết bằng nhiều hình thức.
+ Khi trong gia đình có tang lễ, mọi người phải cạo đầu, cạo râu và mặc đồ trắng.
