Hàm tiêu dùng, hay hàm tiêu dùng theo trường phái Keynes, là một công thức kinh tế biểu thị mối quan hệ hàm số giữa tổng tiêu dùng và tổng thu nhập quốc dân. Vậy hàm tiêu dùng được định nghĩa ở đây là gì? Cách tính hàm tiêu dùng đucợ quy định ra sao?
Mục lục bài viết
1. Hàm tiêu dùng là gì?
Hàm tiêu dùng, hay hàm tiêu dùng theo trường phái Keynes, là một công thức kinh tế biểu thị mối quan hệ hàm số giữa tổng tiêu dùng và tổng thu nhập quốc dân. Nó được giới thiệu bởi nhà kinh tế học người Anh John Maynard Keynes, người cho rằng hàm này có thể được sử dụng để theo dõi và dự đoán tổng chi tiêu tiêu dùng.
Chức năng tiêu dùng, trong kinh tế học, mối quan hệ giữa chi tiêu của người tiêu dùng và các yếu tố khác nhau xác định nó. Ở cấp độ hộ gia đình hoặc gia đình, những yếu tố này có thể bao gồm thu nhập, sự giàu có, kỳ vọng về mức độ và mức độ rủi ro của thu nhập hoặc sự giàu có trong tương lai, lãi suất, tuổi tác, trình độ học vấn và quy mô gia đình. Chức năng tiêu dùng cũng bị ảnh hưởng bởi sở thích của người tiêu dùng (ví dụ: sự kiên nhẫn hoặc sẵn sàng trì hoãn sự hài lòng), bởi thái độ của người tiêu dùng đối với rủi ro và liệu người tiêu dùng có muốn để lại yêu cầu hay không (xem phần kế thừa). Các đặc điểm của chức năng tiêu dùng là quan trọng đối với nhiều câu hỏi trong cả kinh tế vĩ mô và kinh tế vi mô.
Hàm tiêu dùng cổ điển cho thấy chi tiêu của người tiêu dùng được xác định hoàn toàn bởi thu nhập và những thay đổi của thu nhập. Nếu đúng, tổng tiết kiệm sẽ tăng tương ứng khi tổng sản phẩm quốc nội (GDP) tăng theo thời gian. Ý tưởng là tạo ra một mối quan hệ toán học giữa thu nhập khả dụng và chi tiêu của người tiêu dùng, nhưng chỉ ở mức tổng hợp.
Tính ổn định của hàm tiêu dùng, một phần dựa trên Quy luật Tâm lý Tiêu dùng của Keynes, đặc biệt khi đối chiếu với sự biến động của đầu tư, là nền tảng của lý thuyết kinh tế vĩ mô Keynes. Hầu hết những người theo chủ nghĩa hậu Keynes đều thừa nhận hàm tiêu dùng không ổn định về lâu dài vì các mô hình tiêu dùng thay đổi khi thu nhập tăng lên.
2. Cách tính hàm tiêu dùng:
Trong các mô hình kinh tế vĩ mô, hàm tiêu dùng theo dõi tổng chi tiêu tiêu dùng; để đơn giản, nó được giả định là phụ thuộc vào một tập hợp con cơ bản của các yếu tố mà các nhà kinh tế tin rằng là quan trọng ở cấp hộ gia đình. Phân tích chi tiêu tiêu dùng rất quan trọng để hiểu được những biến động ngắn hạn (chu kỳ kinh doanh) và để xem xét các vấn đề dài hạn như mức lãi suất và quy mô vốn tồn kho (số lượng nhà cửa, máy móc và các tài sản tái sản xuất hữu ích. trong sản xuất hàng hóa và dịch vụ).
Về nguyên tắc, hàm tiêu dùng cung cấp câu trả lời cho cả câu hỏi ngắn hạn và dài hạn. Về lâu dài, do thu nhập không được tiêu dùng được tiết kiệm nên khả năng đáp ứng của các hộ gia đình đối với bất kỳ chính sách thuế nào (chẳng hạn như các chính sách nhằm thúc đẩy tiết kiệm tổng hợp và tăng nguồn vốn dự trữ) sẽ phụ thuộc vào cấu trúc của hàm tiêu dùng và đặc biệt là chính sách đó. nói về cách tiết kiệm phản ứng với lãi suất. Trong ngắn hạn, hiệu quả của việc cắt giảm thuế hoặc các chính sách nâng cao thu nhập khác (chẳng hạn như những chính sách nhằm kích thích nền kinh tế suy thoái) sẽ phụ thuộc vào hàm tiêu dùng cho biết gì về số tiền mà người nhận thông thường chi tiêu hoặc tiết kiệm từ thu nhập tăng thêm.
Ở cấp độ kinh tế vi mô, bản thân cấu trúc của hàm tiêu dùng đã được quan tâm, nhưng nó cũng có ảnh hưởng mạnh mẽ đến nhiều loại hành vi kinh tế khác. Ví dụ, những cá nhân chỉ có một ít tiền tiết kiệm bị cho thôi việc có thể bị buộc phải nhanh chóng nhận công việc mới, ngay cả khi những công việc đó không phù hợp với kỹ năng của họ. Mặt khác, những người tiêu dùng bị sa thải với khoản tiết kiệm đáng kể có thể đợi cho đến khi họ có thể tìm được một công việc phù hợp hơn. Liệu một người tiêu dùng có khả năng tiết kiệm được nhiều khi bị sa thải hay không sẽ phụ thuộc vào mức độ kiên nhẫn được phản ánh trong hàm tiêu dùng.
Phiên bản tiêu chuẩn của hàm tiêu dùng xuất hiện từ lý thuyết “vòng đời” về hành vi tiêu dùng do nhà kinh tế học Franco Modigliani trình bày. Lý thuyết vòng đời giả định rằng các thành viên hộ gia đình lựa chọn chi tiêu hiện tại của họ một cách tối ưu, có tính đến nhu cầu chi tiêu và thu nhập tương lai của họ trong phần còn lại của cuộc đời. Các phiên bản hiện đại của mô hình này kết hợp các giới hạn đi vay, sự không chắc chắn về thu nhập hoặc việc làm và sự không chắc chắn về các yếu tố quan trọng khác như tuổi thọ.
Hàm tiêu dùng được biểu diễn như sau:
C = A + MD
Trong đó:
C = chi tiêu của người tiêu dùng
A = tiêu dùng tự chủ
M = xu hướng tiêu dùng cận biên
D = thu nhập khả dụng thực tế
Điều này cho thấy tiêu dùng chủ yếu được xác định bởi mức thu nhập khả dụng (Yd). Yd cao hơn dẫn đến chi tiêu của người tiêu dùng cao hơn.
Mô hình này gợi ý rằng khi thu nhập tăng, chi tiêu của người tiêu dùng sẽ tăng lên. Tuy nhiên, chi tiêu sẽ tăng với tốc độ thấp hơn thu nhập.
Ở mức thu nhập thấp, người dân sẽ chi tiêu với tỷ lệ thu nhập cao. Xu hướng tiêu dùng trung bình có thể là một hoặc nhiều hơn một.
Điều này có nghĩa là mọi người tiêu tất cả những gì họ có. Khi bạn có thu nhập thấp, bạn không có khả năng tiết kiệm xa xỉ. Bạn cần chi tiêu tất cả những gì bạn có cho những thứ cần thiết.
Tuy nhiên, khi thu nhập tăng lên, mọi người có thể đủ khả năng tiết kiệm một phần thu nhập cao hơn. Do đó, khi thu nhập tăng, chi tiêu tăng với tỷ lệ thấp hơn thu nhập khả dụng. Những người có thu nhập cao có xu hướng chi tiêu trung bình thấp hơn.
– Giả định và hàm ý
Phần lớn học thuyết của Keynes xoay quanh tần suất mà một nhóm dân số nhất định chi tiêu hoặc tiết kiệm thu nhập mới. Mỗi hệ số nhân, hàm tiêu dùng và xu hướng tiêu dùng cận biên đều quan trọng đối với sự tập trung của Keynes vào chi tiêu và tổng cầu.
Hàm tiêu thụ được giả định là ổn định và tĩnh; tất cả các khoản chi tiêu được xác định một cách thụ động bởi mức thu nhập quốc dân. Điều này cũng không đúng với tiết kiệm, mà Keynes gọi là “đầu tư”, đừng nhầm với chi tiêu của chính phủ, một khái niệm khác mà Keynes thường định nghĩa là đầu tư.
Để mô hình có hiệu lực, hàm tiêu dùng và đầu tư độc lập phải không đổi đủ lâu để thu nhập quốc dân đạt tới trạng thái cân bằng. Ở trạng thái cân bằng, kỳ vọng của doanh nghiệp và kỳ vọng của người tiêu dùng khớp với nhau. Một vấn đề tiềm ẩn là hàm tiêu dùng không thể xử lý những thay đổi trong phân phối thu nhập và của cải. Khi những thay đổi này, tiêu dùng tự chủ và xu hướng tiêu dùng cận biên cũng có thể xảy ra.
Nếu bạn cắt giảm thuế thu nhập đối với những người có thu nhập thấp, họ sẽ có xu hướng tiêu dùng phần thu nhập tăng thêm này cao hơn. Do đó, có một sự gia tăng lớn trong chi tiêu. Những người có thu nhập cao sẽ có xu hướng tiêu dùng cận biên thấp hơn. Nếu họ được hưởng lợi từ việc cắt giảm thuế, họ sẽ tiết kiệm được một tỷ trọng lớn hơn.
3. Các phiên bản khác về hàm tiêu dùng:
Theo thời gian, các nhà kinh tế học khác đã thực hiện các điều chỉnh đối với hàm tiêu dùng theo trường phái Keynes. Các biến số như sự không chắc chắn về việc làm, giới hạn vay nợ, hoặc thậm chí tuổi thọ có thể được kết hợp để sửa đổi chức năng cũ hơn, thô hơn.
Tiêu dùng chủ yếu được xác định bởi mức thu nhập nhưng còn có các yếu tố khác như:
Những người phụ thuộc như con cái
Kỳ vọng về thu nhập trong tương lai,
Tổng tài sản
Giai đoạn trong vòng đời
Xu hướng biên để tiêu thụ
Giả thuyết thu nhập vĩnh viễn (Milton Friedman) Đây là lý thuyết cho rằng mức tiêu dùng của một người được xác định, không chỉ theo thu nhập hiện tại mà còn cả thu nhập kỳ vọng trong tương lai. Nó gợi ý rằng người tiêu dùng sẽ cố gắng ‘tiêu dùng trơn tru’ trong suốt thời gian của họ, ví dụ: đi vay khi còn là sinh viên, tiết kiệm khi nghỉ hưu.
Giả thuyết vòng đời (Richard Brumberg & Franco Modigliani). Một giả thuyết khác cho rằng mọi người cố gắng điều chỉnh mức tiêu thụ trong suốt vòng đời của họ. Điều này cho thấy rằng chi tiêu sẽ phụ thuộc vào thu nhập hiện tại, thu nhập kỳ vọng trong tương lai và cũng là một hàm của sự giàu có. Xem: Giả thuyết vòng đời
Ví dụ, nhiều mô hình tiêu chuẩn bắt nguồn từ cái gọi là lý thuyết “vòng đời” về hành vi của người tiêu dùng do Franco Modigliani làm tiên phong. Mô hình của ông đã thực hiện các điều chỉnh dựa trên mức độ ảnh hưởng của thu nhập và số dư tiền mặt thanh khoản ảnh hưởng đến xu hướng tiêu dùng cận biên của một cá nhân. Giả thuyết này quy định rằng những cá nhân nghèo hơn có thể chi tiêu thu nhập mới với tỷ lệ cao hơn những cá nhân giàu có.
Milton Friedman đưa ra phiên bản đơn giản của hàm tiêu dùng, mà ông gọi là “giả thuyết thu nhập vĩnh viễn”. Đáng chú ý, mô hình Friedman đã phân biệt giữa thu nhập vĩnh viễn và tạm thời. Nó cũng kéo dài tuổi thọ sử dụng của Modigliani lên vô hạn.
Các chức năng phức tạp hơn thậm chí có thể thay thế thu nhập khả dụng, có tính đến thuế, chuyển nhượng và các nguồn thu nhập khác. Tuy nhiên, hầu hết các thử nghiệm thực nghiệm không khớp với dự đoán của chức năng tiêu thụ. Số liệu thống kê cho thấy những điều chỉnh thường xuyên và đôi khi đáng kể trong hàm tiêu dùng.
