Đăng ký khai sinh cho con là một thủ tục quan trọng mà người bố, người mẹ cần hết sức quan tâm. Bởi đây chính là những giấy tờ xác nhận nhân thân của con đi suốt cuộc đời. Vậy Giấy khai sinh là gì?
Mục lục bài viết
1. Giấy khai sinh là gì?
Hiện nay, cách hiểu phổ biến với Giấy khai sinh là một hồ sơ quan trọng ghi lại việc ra đời của một đứa trẻ. Thuật ngữ “giấy khai sinh” có thể đề cập đến tài liệu gốc xác nhận hoàn cảnh sinh nở hoặc bản sao có chứng thực hoặc đại diện cho việc đăng ký tiếp theo của lần sinh đó. Vậy pháp luật Việt Nam hiện nay có cách hiểu như thế nào về Giấy khai sinh.
Căn cứ quy định tại khoản 6 Điều 4
Giấy khai sinh là văn bản do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho cá nhân khi được đăng ký khai sinh; nội dung Giấy khai sinh bao gồm các thông tin cơ bản về cá nhân theo quy định tại khoản 1 Điều 14 của Luật này.
2. Thẩm quyền đăng ký khai sinh:
Thẩm quyền đăng ký khai sinh được quy định tại Điều 7 Nghị định 123/2015/NĐ-CP thuộc về Ủy ban nhân dân. Cụ thể trong từng trường hợp như sau:
Ủy ban nhân dân cấp xã có thẩm quyền đăng ký khai sinh trong trường hợp:thực hiện đăng ký khai sinh trong nước, đăng ký khai sinh cho trẻ em sinh ra tại Việt Nam có cha hoặc mẹ là công dân Việt Nam thường trú tại khu vực biên giới, còn người kia là công dân của nước láng giềng thường trú tại khu vực biên giới với Việt Nam
Ủy ban nhân dân cấp huyện có thẩm quyền đăng ký khai sinh có yếu tố nước ngoài ( trừ trường hợp đăng ký khai sinh cho trẻ em sinh ra tại Việt Nam có cha hoặc mẹ là công dân Việt Nam thường trú tại khu vực biên giới, còn người kia là công dân của nước láng giềng thường trú tại khu vực biên giới với Việt Nam)
3. Giấy khai sinh có giá trị pháp lý như thế nào?
Tại điều 6 Nghị định 123/2015/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật hộ tịch quy định như sau về Giấy khai sinh:
Giấy khai sinh là giấy tờ hộ tịch gốc của cá nhân.
Mọi hồ sơ, giấy tờ của cá nhân có nội dung về họ, chữ đệm, tên; ngày, tháng, năm sinh; giới tính; dân tộc; quốc tịch; quê quán; quan hệ cha, mẹ, con phải phù hợp với Giấy khai sinh của người đó.
Trường hợp nội dung trong hồ sơ, giấy tờ cá nhân khác với nội dung trong Giấy khai sinh của người đó thì Thủ trưởng cơ quan, tổ chức quản lý hồ sơ hoặc cấp giấy tờ có trách nhiệm điều chỉnh hồ sơ, giấy tờ theo đúng nội dung trong Giấy khai sinh.
Như vậy, theo quy định trên thì Giấy khai sinh là giấy tờ hộ tịch gốc, thể hiện những thông tin hộ tịch cơ bản của cá nhân và là cơ sở để xác định các thông tin của một cá nhân trên các loại hồ sơ giấy tờ liên quan đến nhân thân của cá nhân đó. Mọi hồ sơ, giấy tờ cá nhân có nội dung về họ, chữ đệm, tên; ngày, tháng, năm sinh; giới tính; dân tộc; quốc tịch; quê quán; quan hệ cha, mẹ, con như: sổ hộ khẩu, Chứng minh nhân dân, bằng tốt nghiệp, sổ bảo hiểm, giấy phép lái xe… đều phải thống nhất với nội dung trong Giấy khai sinh.
Giấy khai sinh có giá trị pháp lý và không bị giới hạn bởi không gian và thời gian. Nếu có thay đổi, sai sót cần chỉnh sửa trên giấy khai sinh thì người có quyền yêu cầu thay đổi, cải chính giấy khai sinh có thể yêu cầu Cơ quan có thẩm quyền để được xem xét giải quyết.
4. Thủ tục làm giấy khai sinh cho con trong những trường hợp đặc biệt:
Chưa kết hôn đăng ký khai sinh cho con thế nào?
Khi chưa đăng ký kết hôn mà muốn khai sinh cho con có tên cha thì cần tiến hành làm đồng thời hai thủ tục:
Nếu cha mẹ chưa kết hôn, khi làm thủ tục làm giấy khai sinh cho còn thì bỏ trống tên cha thì khai sinh họ, dân tộc, quê quán, quốc tịch của con được xác định theo họ, dân tộc, quê quán, quốc tịch của mẹ. Phần ghi về người cha trong Sổ hộ tịch và Giấy khai sinh của trẻ sẽ để trống.
Con khai sinh mang họ mẹ được không?
Những trường hợp sẽ được phép khai sinh con theo họ người mẹ
Trường hợp 1: Do bố, mẹ thỏa thuận
Khoản 1 Điều 4 của Nghị định 123, họ, chữ đệm, tên và dân tộc của trẻ được xác định theo thỏa thuận của cha, mẹ;
Trong trường hợp cha, mẹ không có thỏa thuận hoặc không thỏa thuận được, thì xác định theo tập quán.
Như vậy, nếu bố mẹ đã có thỏa thuận, con có thể khai sinh theo họ của mẹ mà không bắt buộc phải theo họ của bố.
Trường hợp 2: Không xác định được bố
Khoản 2 Điều 15 Nghị định 123/2015/NĐ-CP quy định trường hợp chưa xác định được bố thì khi đăng ký khai sinh, họ, dân tộc, quê quán, quốc tịch của con được xác định theo họ, dân tộc, quê quán, quốc tịch của mẹ; phần ghi về bố trong Sổ hộ tịch và Giấy khai sinh của trẻ để trống.
Như vậy, nếu bố mẹ có thỏa thuận thì pháp luật hiện nay hoàn toàn cho phép con khai sinh mang họ mẹ
Khai sinh cho con sinh ra do mang thai hộ thế nào?
Theo quy định bởi luật Hộ tịch, đứa trẻ sinh ra sẽ được xác định là con của người nhờ mang thai hộ nên trách nhiệm đăng ký khai sinh thuộc về người chồng hoặc người vợ nhờ mang thai hộ
Về cơ bản, thủ tục đăng ký khai sinh cho con do mang thai hộ cũng giống thủ tục đăng ký khai sinh cho trẻ em bình thường. Ngoại trừ vì được sinh ra nhờ mang thai hộ, nên cần lưu ý khi xin cấp giấy chứng sinh.
5. Thủ tục làm giấy khai sinh trực tuyến cho con nhanh nhất:
5.1. Các cổng thông tin đăng ký khai sinh trực tuyến:
Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản truyền đạt ý kiến chỉ dao của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và thực hiện một số nhiệm vụ văn hành Công dịch vụ công quốc gia (CDVCQG).
Hiện tại thì ngoài việc đăng ký trên cổng Quốc gia qua địa chỉ: hotichtructuyen.moj.gov.vn hoặc https://dichvucong.gov.vn cho tất cả các tỉnh thành, thì ở một số tỉnh thành lớn sẽ có cổng dịch vụ công riêng. Người dân tại một số tỉnh thành đó có thể truy cập trực tiếp để thực hiện:
Tại Hà Nội: https://dichvucong.hanoi.gov.vn/
Tại Hồ Chí Minh: https://dichvucong.hochiminhcity.gov.vn/
Tại Đà Nẵng: https://dichvucong.danang.gov.vn/
Tại Đồng Nai: https://dichvucong.dongnai.gov.vn/
5.2. Hồ sơ đăng ký khai sinh trực tuyến:
Để tiến hành đăng ký khai sinh trực tuyến tại Hà Nội, bạn chuẩn bị hồ sơ là hình ảnh của các loại giấy tờ sau đây:
Bản chính Giấy chứng sinh (Chụp từ bản chính).
Trường hợp không có Giấy chứng sinh thì nộp văn bản của người làm chứng xác nhận về việc sinh. Nếu không có người làm chứng thì phải có giấy cam đoan về việc sinh (Chụp từ bản chính)
Giấy tờ chứng minh về nhân thân của cha, mẹ.
Đây có thể là hộ chiếu, chứng minh nhân dân, thẻ căn cước công dân hoặc giấy tờ khác có dán ảnh và thông tin cá nhân do cơ quan có thẩm quyền cấp, còn giá trị sử dụng (chụp từ bản chính hoặc bản sao được chứng thực từ bản chính, đối với giấy chứng minh nhân dân, căn cước công dân chụp 02 mặt).
Giấy tờ chứng minh nơi cư trú của cha, mẹ: Sổ hộ khẩu hoặc Sổ tạm trú (chụp từ bản chính hoặc bản sao được chứng thực từ bản chính).
Giấy chứng nhận kết hôn trong trường hợp có đăng ký kết hôn (chụp từ bản chính hoặc bản sao được cấp từ Sổ gốc).
Phiếu báo thay đổi hộ khẩu, nhân khẩu (chụp từ bản chính).
Văn bản ủy quyền thực hiện thủ tục hành chính (chụp từ bản chính).
Cần lưu ý rằng nếu người được ủy quyền là ông, bà, cha, mẹ, con, vợ, chồng, anh, chị, em ruột của người ủy quyền thì văn bản ủy quyền không phải công chứng, chứng thực, nhưng phải có giấy tờ chứng minh mối quan hệ. Những trường hợp khác văn bản ủy quyền phải được công chứng, chứng thực theo quy định của pháp luật.
Giấy tờ chứng minh về nhân thân của người được ủy quyền.
Bạn có thể sử dụng hộ chiếu/ chứng minh nhân dân/ thẻ căn cước công dân hoặc các giấy tờ khác có dán ảnh và thông tin cá nhân do cơ quan có thẩm quyền cấp, còn giá trị sử dụng (chụp từ bản chính hoặc bản sao được chứng thực từ bản chính; Đối với chứng minh nhân dân, thẻ căn cước công dân chụp 02 mặt)
Giấy tờ chứng minh mối quan hệ với người ủy quyền (chụp bản chính hoặc bản sao được chứng thực từ bản chính hoặc bản sao được cấp từ Sổ gốc)
5.3. Cách thức đăng ký khai sinh trực tuyến tại Hà Nội:
Để tiến hành đăng ký khai sinh trực tuyến, bạn lần lượt thực hiện theo các bước như hướng dẫn ngay dưới đây:
Bước 1: Bạn đăng nhập vào địa chỉ https://dichvucong.hanoi.gov.vn
Sau khi chọn “Đăng ký trực tuyến“, bạn chọn “nộp hồ sơ tại phường/xã/thị trấn”
Nhập vào mục từ khóa từ khai sinh để tìm kiếm thủ tục. Lúc này, các thủ tục có thể thực hiện đăng ký trực tuyến trong lĩnh vực hộ tịch sẽ hiện ra. Sẽ có các mục cho bạn lựa chọn bao gồm:
Đăng ký khai sinh cho trẻ bị bỏ rơi.
Đăng ký khai sinh cho trẻ chưa xác định được cha, mẹ.
Đăng ký khai sinh cho trẻ sinh bằng phương pháp mang thai hộ.
Vd: Chọn đăng ký khai sinh thông thường khối phường.
Bước 2: Điền thông tin theo mẫu tờ khai đăng ký khai sinh trực tuyến.
Dưới đây là mẫu tờ khai đăng ký khai sinh trực tuyến. Bạn cần điền đầy đủ thông tin của người yêu cầu và người được khai sinh. Với những trường thông tin có dấu “*” là trường bắt buộc nhập thông tin.
Bạn thuộc trường hợp nào và ở xã/phường thì chọn và bấm “thực hiện“. Ví dụ như giao diện dưới đây chọn “Đăng ký khai sinh thông thường (khối phường)” ở mục 7.7 và ấn “thực hiện“.
Phần cuối tờ khai có phần thông tin khác tại đậy bạn có thể tích để yêu cầu cấp bản sao giấy khai sinh, đăng ký hộ khẩu thường trú và yêu cầu cấp thẻ bảo hiểm y tế cho bé.
Lưu ý: Khi yêu cầu cấp thẻ bảo hiểm y tế tại mục nơi khám chữa bệnh ban đầu bạn nên chọn những cơ sở y tế gần nơi mình sinh sống nhất như vậy sẽ thuận tiện hơn trong việc khám bệnh của bé.
Sau khi điền đầy đủ thông tin vào tờ khai đăng ký khai sinh ở trên, bạn cần gửi đính kèm file ảnh Giấy chứng sinh, giấy tờ chứng minh nhân thân, nơi cư trú của cha mẹ để làm căn cứ cho Công chức tư pháp – hộ tịch xem xét giải quyết.
Bước 3: Sau khi điền đầy đủ thông tin, bạn nhấn vào nút “Tiếp tục” để xem lại thông tin đã điền.
Bước 4: Sau khi đã kiểm tra thông tin và chính xác, bạn nhập “Mã Xác Nhận” và nhấn vào nút “Gửi thông tin“.
Thông tin đăng ký thành công sẽ đi đến trang hướng dẫn các bước tiếp theo để hoàn tất hồ sơ. Thông tin đăng ký mà bạn cung cấp sẽ được gửi đến hộp thư điện tử mà bạn đã điền trong biểu mẫu.
Bạn có thể lưu lại mã hồ sơ để tra cứu tình trạng tiếp nhận và xử lý hồ sơ đăng ký khai sinh. Trong trường hợp hồ sơ đăng ký khai sinh trực tuyến chưa đầy đủ hoặc có yêu cầu khác, bạn sẽ được hướng dẫn chi tiết để bổ sung hoàn chỉnh thủ tục này.
Kết thúc các bước kê khai trực tuyến, bạn vui lòng chờ
Thông báo sẽ được gửi qua mail và tin nhắn điện thoại cho bạn
Khi nhận được thông báo về kết quả đăng ký khai sinh online, bạn mang hồ sơ gốc các giấy tờ đã nêu ở trên đến Ủy ban nhân dân xã/phường/thị trấn nơi đăng ký khai sinh để nhận kết quả.
