Soạn bài Prô-mê-tê và loài người – Ngữ văn 10 trang 15

1. Trước khi đọc bài Prô-mê-tê và loài người:

Câu 1 (trang 15, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Bạn đã từng đọc hay nghe kể về thần thoại Hy Lạp và câu chuyện Prô-mê-tê và loài người chưa? Hãy chia sẻ với các bạn cùng lớp những điều bạn đã biết. Nếu chưa biết, bạn thử đoán truyện Prô-mê-tê và loài người sẽ nói về vấn đề gì?

Lời giải:

Trong trường hợp bạn chưa từng đọc hoặc nghe kể về câu chuyện này, bạn có thể bắt đầu bằng việc thể hiện sự tò mò và ước lượng nội dung của truyện dựa trên tiền đề và tiêu đề.

Ví dụ: “Về câu hỏi đầu tiên, em thật sự chưa có cơ hội đọc hoặc nghe về câu chuyện “Prô-mê-tê và loài người.” Tuy nhiên, dựa vào tiêu đề và tiền đề, em nghĩ rằng câu chuyện có thể liên quan đến một vị thần tên là Prô-mê-tê và mối quan hệ của ông với loài người. Có thể đó là một câu chuyện về sự giúp đỡ hoặc ảnh hưởng của vị thần này đối với cuộc sống của con người. Tôi nghĩ câu chuyện có thể mang thông điệp về sự kết nối giữa thần và con người hoặc về việc chúng ta học từ quá khứ và truyền thống văn hóa.”

2. Đọc hiểu bài Prô-mê-tê và loài người:

2.1. Theo bạn, thần Prô-mê-tê sẽ ban cho con người “vũ khí” gì?

Lời giải 

Để trả lời câu hỏi về vũ khí mà thần Prô-mê-tê ban cho con người, chúng ta cần dựa vào kiến thức về truyền thuyết Hy Lạp và sự hiểu biết về câu chuyện “Prô-mê-tê và loài người.” Trong truyện này, thần Prô-mê-tê không ban cho con người “quần áo” như bạn đã đề xuất. Thay vào đó, ông đã ban cho con người “ngọn lửa” để sử dụng trong cuộc sống hàng ngày. Ngọn lửa là một thứ vũ khí quan trọng đối với con người, giúp họ nấu ăn, ấm áp, và thực hiện nhiều công việc khác.

2.2. Qua những việc thần Prô-mê-tê đã làm, bạn hình dung thế nào về nhân vật này?

Lời giải 

Trong câu hỏi này, bạn có thể hình dung thần Prô-mê-tê như một vị thần mang tấm lòng nhân hậu và yêu thương con người. Ông đã chia sẻ ngọn lửa, một yếu tố quan trọng cho cuộc sống của con người, để đảm bảo rằng họ có thể sống ấm no và tiến bộ. Hình dung Prô-mê-tê như một người hùng với lòng nhân ái và sáng tạo, luôn quan tâm đến cuộc sống của loài người.

2.3. Đây là lời của ai? Lời này có ý nghĩa gì?

Lời giải 

Lời này là của con người, và nó thể hiện lòng biết ơn và tôn vinh công ơn của thần Prô-mê-tê. Ý nghĩa của lời này là con người nhận thức được giá trị của ngọn lửa mà thần đã mang đến cho họ, và họ cảm ơn và ca ngợi công ơn của thần trong việc cải thiện cuộc sống của họ.

3. Sau khi đọc bài Prô-mê-tê và loài người:

Câu 1 (trang 17, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Bạn từng hình dung thế nào về một vị thần? Nhân vật Prô-mê-tê và Ê-pi-mê-tê trong Prô-mê-tê và loài người có làm cho hình dung đó của bạn thay đổi không? Vì sao?

Lời giải 

– Hình dung về một vị thần thường liên quan đến sức mạnh phi thường, khả năng kiểm soát các yếu tố tự nhiên, và quan hệ đặc biệt với con người. Thường thì vị thần được tưởng tượng như là một thực thể tối cao, có khả năng thực hiện những điều kỳ diệu và ảnh hưởng đến số phận của con người.

– Tuy nhiên, nhân vật Prô-mê-tê và Ê-pi-mê-tê trong “Prô-mê-tê và loài người” có thể làm thay đổi hình dung về vị thần của một số người. Thay vì là những thực thể tối cao xa xỉ, Prô-mê-tê và Ê-pi-mê-tê được tạo hình như những vị thần gần gũi với con người, với lòng nhân ái và quan tâm đến cuộc sống của họ. Prô-mê-tê ban cho con người ngọn lửa, một phần của sức mạnh tự nhiên, để giúp họ phát triển và tiến bộ. Điều này có thể làm thay đổi hình dung truyền thống về vị thần, biến họ thành những thực thể không chỉ có sức mạnh mà còn có tình thương và quan tâm đến con người.

– Điều này thể hiện sự đa dạng trong cách người ta có thể tưởng tượng và hiểu về vị thần, và cho thấy rằng trong truyền thuyết và thần thoại, các nhân vật thần tiên có thể có nhiều khía cạnh và đặc điểm khác nhau.

Câu 2 (trang 17, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Tóm tắt quá trình tạo nên con người và thế giới muôn loài của hai vị thần đó. Từ đó, nhận xét về cách xây dựng cốt truyện và nhân vật trong Prô-mê-tê và loài người.

Lời giải 

– Tóm tắt:

Quá trình tạo nên con người và thế giới muôn loài trong câu chuyện “Prô-mê-tê và loài người” được thể hiện thông qua sự tương tác giữa hai vị thần, Prô-mê-tê và Ê-pi-mê-tê, với các thực thể siêu nhiên khác và với môi trường tự nhiên.

Trước khi thế giới trở nên đa dạng và phong phú với sự hiện diện của nhiều loài vật và con người, mặt đất ban đầu là một không gian trống trải và vắng vẻ. Hai vị thần Prô-mê-tê và Ê-pi-mê-tê đã nhận thấy điều này và quyết định xin phép các vị thần U-ra-nôx và Gai-a để tạo thêm sự đa dạng và sự sống trên mặt đất.

Thần Ê-pi-mê-tê là người bắt đầu quá trình tạo ra các loài vật. Bằng cách nhào nặn từ đất và nước, Ê-pi-mê-tê đã tạo ra các loài vật và trang bị cho mỗi loài một thứ vũ khí riêng biệt. Mục đích của việc này là để giúp các loài vật tồn tại trong môi trường tự nhiên, bảo vệ bản thân và thích nghi với thế giới xung quanh.

Trong khi đó, thần Prô-mê-tê có phần chú trọng vào việc tái tạo hình dáng của con người. Ngài đã làm cho con người đứng thẳng, đi bằng hai chân, và đặc biệt hơn, đã lấy ngọn lửa từ thần Mặt trời để ban cho loài người. Ngọn lửa này không chỉ đem lại ánh sáng và ấm áp cho con người mà còn mang theo kiến thức và sức mạnh, giúp con người tiến bộ và phát triển.

– Nhận xét:

Cách xây dựng cốt truyện của câu chuyện thể hiện sự tương tác hài hòa giữa các yếu tố tự nhiên, vị thần, và con người. Câu chuyện sử dụng sự phối hợp của hai vị thần để mô tả quá trình sáng tạo và sự ra đời của các loài vật và con người. Điều này tạo ra một bức tranh tổng thể về việc tạo nên sự đa dạng và sự sống trên Trái Đất.

Nhân vật của hai vị thần Prô-mê-tê và Ê-pi-mê-tê trong câu chuyện được xây dựng với tính cách đặc biệt. Thần Ê-pi-mê-tê thể hiện tính đần độn, hào hứng, nhưng cũng có sự đãng trí khi quên ban cho con người một thứ vũ khí. Trong khi đó, thần Prô-mê-tê là người tận tâm và có tầm nhìn xa trông rộng, đã sửa sai cho em trai mình và ban tặng con người ngọn lửa. Những đặc điểm này làm cho họ trở nên thú vị và độc đáo, và tạo nên sự đa chiều cho câu chuyện.

Tóm lại, câu chuyện “Prô-mê-tê và loài người” không chỉ là một câu chuyện thần thoại mà còn là một cách thú vị để tưởng tượng về việc tạo nên sự đa dạng và cuộc sống trên trái đất, cũng như về tính cách của những thực thể siêu nhiên trong văn hóa Hy Lạp cổ điển.

Câu 3 (trang 17, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Nêu nội dung bao quát của truyện Prô-mê-tê và loài người. Thông điệp mà người xưa muốn gửi gắm qua câu chuyện này là gì?

Lời giải

Trong truyện “Prô-mê-tê và loài người,” nội dung tổng quan là về quá trình sáng tạo của thế giới, con người và các loài vật bởi hai vị thần, Prô-mê-tê và Ê-pi-mê-tê. Thông điệp mà người xưa muốn truyền tải qua câu chuyện này là một sự kết hợp giữa việc biết ơn và tự bảo vệ sự sống.

Nội dung bao quát của câu chuyện là quá trình tạo ra cuộc sống trên Trái Đất, từ việc ban cho các loài vật các đặc ân và vũ khí riêng biệt đến việc tái tạo con người để họ có thể sống một cuộc sống tốt đẹp hơn. Truyện giới thiệu vai trò quan trọng của hai vị thần trong việc tạo dựng sự đa dạng và sự sống trên hành tinh này.

Thông điệp chính của câu chuyện là sự biết ơn và tôn trọng sự sống. Con người và các loài vật đều được trang bị bởi thần để tự bảo vệ bản thân và cuộc sống của họ. Việc Prô-mê-tê ban cho con người ngọn lửa đặc biệt là một ví dụ về việc sử dụng công cụ để cải thiện cuộc sống và khám phá khả năng của họ. Đồng thời, câu chuyện cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ghi nhớ và biết ơn công lao của các vị thần trong việc tạo dựng cuộc sống và thế giới.

Câu 4 (trang 17, SGK Ngữ Văn 19 tập 1)

Đề bài: Truyện Prô-mê-tê và loài người giúp bạn hiểu thêm gì về nhận thức và cách lí giải nguồn gốc con người và thế giới muôn loài của người Hy Lạp xưa?

Lời giải 

Truyện “Prô-mê-tê và loài người” giúp tôi hiểu thêm về cách mà người Hy Lạp xưa lí giải nguồn gốc của con người và thế giới muôn loài. Trong thời kỳ mà khoa học và kiến thức hiện đại chưa phát triển, con người đã dựa vào trí tưởng tượng để tạo ra những câu chuyện thần thoại và tín ngưỡng để giải thích những điều mà họ không hiểu.

Truyện này thể hiện sự sáng tạo và tưởng tượng của con người trong việc tạo ra một thế giới có sự tham gia của các vị thần và thần thoại. Nó cho thấy cách mà người Hy Lạp xưa xem xét nguồn gốc của cuộc sống và các hiện tượng tự nhiên bằng cách liên kết chúng với các thần thánh và sự can thiệp của họ.

Trong trường hợp này, truyện kể về việc tạo ra con người và các loài vật bởi hai vị thần, Prô-mê-tê và Ê-pi-mê-tê, và việc ban cho mỗi loài những đặc ân và vũ khí riêng. Truyện này thể hiện cách mà người xưa thể hiện lòng biết ơn và tôn trọng sự sáng tạo của các vị thần trong việc tạo ra cuộc sống và thế giới xung quanh họ.

Câu 5 (trang 17, SGK Ngữ Văn tập 1)

Đề bài: Những dấu hiệu nào giúp bạn nhận ra Prô-mê-tê và loài người là một truyện thần thoại?

Lời giải 

Những dấu hiệu:

– Không gian: không xác định.

– Thời gian: không xác định.

– Nhân vật: thần E-pi-me-te; thần Pro-me-te.

– Cốt truyện: giải thích rõ về nguồn gốc tạo nên con người và vạn vật muôn loài.

Câu 6 (trang 17, SGK Ngữ Văn 10 tập 1)

Đề bài: Chỉ ra sự tương đồng và khác biệt giữa hai truyện Thần Trụ trời và Prô-mê-tê và loài người.

Lời giải

– Tương đồng:

+ Thể loại truyện thần thoại: Cả hai truyện đều thuộc thể loại truyện thần thoại, nơi các vị thần và thực thể siêu nhiên thường xuất hiện và tạo nên những sự kiện phi thường.

+ Câu chuyện hư cấu: Cả “Thần Trụ trời” và “Prô-mê-tê và loài người” đều là những câu chuyện không có thực, được tạo ra từ trí tưởng tượng của con người để giải thích những hiện tượng tự nhiên và nguồn gốc của mọi thứ.

+ Giải thích hiện tượng tự nhiên: Cả hai truyện đều có mục tiêu giải thích và lí giải những hiện tượng tự nhiên, như việc tạo ra trời đất trong trường hợp “Thần Trụ trời” và quá trình tạo ra con người và các loài vật trong “Prô-mê-tê và loài người”.

+ Trí tưởng tượng phong phú: Cả hai truyện đều sử dụng trí tưởng tượng mạnh mẽ để xây dựng câu chuyện và giải thích sự việc. Những mô tả trong truyện thường rất phong phú và bay bổng, thể hiện sự sáng tạo của con người trong việc tạo ra câu chuyện thần thoại.

– Khác nhau:

	Thần Trụ trời	Prô-mê-tê và loài người.
Xuất xứ	Thần thoại Việt Nam	Thần thoại Hy Lạp
Cốt truyện	Quá trình tạo nên trời và đất.	Quá trình tạo nên con người và vạn vật muôn loài.