Quốc tế thứ nhất được thành lập vào thời gian nào? Ở đâu?

1. Quốc tế thứ nhất được thành lập vào thời gian nào? 

Vào giữa thế kỷ XIX, tình hình công nhân trở nên đông đảo và tập trung hơn bao giờ hết. Giai cấp tư sản trong thời kỳ này đã tăng cường sự áp bức và bóc lột đối với công nhân, tạo ra một bối cảnh đầy căng thẳng. Trong khi đó, các cuộc đấu tranh của công nhân đã nảy sinh khắp nơi, nhưng chúng thường diễn ra theo cách tách biệt và không có sự thống nhất về tư tưởng. Các phong trào này còn phải đối mặt với nhiều khuynh hướng phi vô sản, làm cho sự đoàn kết trở nên khó khăn.

Từ những tình hình này, công nhân đã nhận thấy rằng sự phân tán của phong trào ở từng quốc gia đang hạn chế hiệu quả của cuộc đấu tranh. Họ thấy rõ sự cần thiết của việc tạo ra một tổ chức cách mạng quốc tế để lãnh đạo và đoàn kết các phong trào công nhân ở khắp nơi.

Ngày 28 tháng 9 năm 1864, một cuộc hội thảo lớn được tổ chức tại Luân Đôn, với sự tham gia của khoảng 2000 người đại diện từ các nước Anh, Pháp, Đức và nhiều nước khác trên thế giới. Cả những nhà hoạt động cách mạng đang sống ở nước ngoài cũng tham dự. Karl Marx, một trong những tượng đài của phong trào cách mạng, cũng đã tham gia và được mời vào vị trí chủ tịch.

Tại cuộc hội thảo này, thông qua một nghị quyết, Hội Liên hiệp Lao động Quốc tế được thành lập, được biết đến với tên gọi Quốc tế thứ nhất. Ban Chấp hành Trung ương được bầu ra với 32 thành viên, có trách nhiệm điều hành hoạt động của tổ chức. Việc soạn thảo tuyên ngôn và điều lệ của tổ chức được giao cho một tiểu ban, trong đó có Karl Marx.

Vào ngày 28 tháng 9 năm 1864, Quốc tế thứ nhất chính thức thành lập tại Luân Đôn, và sự tham gia quan trọng của Karl Marx đã thể hiện sự kết nối và đoàn kết của phong trào công nhân toàn cầu trong việc chống lại sự bóc lột và áp bức của giai cấp tư sản.

Như vậy, ngày 28 – 9 – 1864, Quốc tế thứ nhất thành lập tại Luân Đôn.

2. Văn kiện quan trọng của Quốc tế thứ nhất:

Vào ngày 22 tháng 7 năm 1863, một cuộc hội nghị được tổ chức tại Luân Đôn, thu hút đại biểu công nhân từ nhiều quốc gia, nhằm ủng hộ cuộc chiến của nhân dân Ba Lan và phản đối việc các chính phủ châu Âu hỗ trợ Nga đàn áp cuộc nổi dậy ở Ba Lan. Hội nghị này đã phát hành một lời kêu gọi thành lập một tổ chức công nhân quốc tế. Ngày 28 tháng 9 năm 1864, một cuộc họp được triệu tập bởi đại biểu công nhân từ Pháp và Anh đã diễn ra tại Luân Đôn. Cuộc họp này đã quyết định thành lập tổ chức công nhân quốc tế với tên gọi là Hội Liên hiệp công nhân quốc tế (còn được gọi là Quốc tế I), và bầu ra một Ban Chấp hành Trung ương có trách nhiệm soạn thảo Tuyên ngôn và Điều lệ của tổ chức.

Trong Ban Chấp hành Trung ương này, Karl Marx đã được bầu vào và đại diện cho phong trào cách mạng của Đức. Tham gia trong Ban Chấp hành còn có những đại biểu xuất sắc từ các phong trào công nhân của Anh, Pháp và các quốc gia khác, tổng cộng có 32 người. Cuộc họp này đã bổ nhiệm một tiểu ban, trong đó Karl Marx được giao nhiệm vụ soạn thảo Tuyên ngôn và Điều lệ của Quốc tế I. Mục tiêu của Quốc tế I là tập hợp tất cả các lực lượng đầy tinh thần chiến đấu của giai cấp công nhân ở châu Âu và châu Mỹ để thể hiện sự đoàn kết.

Tuyên ngôn thành lập Quốc tế do Karl Marx soạn thảo đã tạo nên những nguyên tắc căn bản về sự phát triển dữ dội của cuộc chiến giai cấp giữa công nhân và tư sản. Tuyên ngôn này đã khẳng định rằng chỉ có chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản mới có thể giải phóng hoàn toàn giai cấp công nhân. Nó cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của sự đoàn kết và hợp tác của công nhân trên phạm vi quốc tế để giải phóng họ khỏi ách thống trị.

Điều lệ của Quốc tế I đã xác định cấu trúc tổ chức của tổ chức, trong đó Đại hội là cơ quan cao nhất và Ban Chấp hành Trung ương do Đại hội bầu ra để lãnh đạo. Tổ chức này còn bao gồm các chi bộ, các liên chi và hội đồng liên chi. Mục tiêu của hội viên trong Quốc tế I là thống nhất và tổ chức các đoàn thể công nhân thành những tổ chức toàn quốc.

Tuyên ngôn và Điều lệ này đã là những văn kiện đầu tiên của Quốc tế I, đánh dấu sự trưởng thành của phong trào công nhân và đóng góp quan trọng của Karl Marx. Việc tập hợp tất cả các lực lượng công nhân trong Quốc tế I đã giúp Marx và Engels nhận thức rõ hơn về cách đối đầu với những ý kiến sai lạc trong phong trào xã hội chủ nghĩa.

3. Hoạt động của Quốc tế thứ nhất:

3.1. Những hoạt động: 

Hội nghị thành lập Quốc tế thứ nhất đã diễn ra tại Luân Đôn từ ngày 25 đến ngày 29 tháng 9 năm 1864. Sự kiện này đã thu hút gần 200 đại biểu từ 13 nước khác nhau tại châu Âu và Hoa Kỳ, tạo ra sự đa dạng trong triết học và quan điểm xã hội.

Cuộc họp này đã quyết định thành lập Hội Liên hiệp Lao động Quốc tế, thường được gọi là Quốc tế thứ nhất. Trụ sở của tổ chức được đặt tại London, và một ủy ban gồm 21 người đã được bầu ra để điều hành hoạt động của tổ chức. Nhiệm vụ của ủy ban này bao gồm việc soạn thảo chương trình và hiến pháp của Quốc tế thứ nhất.

Danh sách thành viên của ủy ban bao gồm những tên tuổi quan trọng trong phong trào công nhân tại thời điểm đó. Ở Anh, có những nhà lãnh đạo công đoàn như Odger, George Howell và Osborne. Pháp được đại diện bởi Denoual, Victor Lê Lubez và Bosquet. Ý gửi đại diện là Fontana. Trong số những thành viên khác, có những cá nhân như Louis Wolff và Johann Eccarius, và ở vị trí cuối cùng trong danh sách là Karl Marx. Tại cuộc họp này, Marx đã không tham gia bất kỳ phát biểu nào.

Cụ thể, Ban Chấp hành Trung ương đã thành lập một tiểu ban có nhiệm vụ soạn thảo chương trình tổ chức, và công việc này đã được giao cho Karl Marx. Ông đã viết những tài liệu cơ bản của Quốc tế thứ nhất, đóng góp quan trọng vào việc xác định hướng đi và mục tiêu của tổ chức.

Trong giai đoạn đầu, Quốc tế thứ nhất hội tụ nhiều triết lý khác nhau, từ các phái xã hội chủ nghĩa khác nhau. Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng của tổ chức đã dẫn đến sự xuất hiện của mâu thuẫn và phân hóa. Mâu thuẫn ban đầu đến từ sự khác biệt quan điểm giữa Marx và những người theo chủ nghĩa Mutualist như Proudhon. Trong khi Marx tập trung vào việc thành lập các đảng công nhân dưới sự lãnh đạo của trung ương và tham gia vào các hoạt động quốc hội, Proudhon phản đối tư tưởng “độc tài cộng sản” và tập trung vào cuộc “đấu tranh kinh tế trực tiếp chống lại chủ nghĩa tư bản.”

Sau khi nhóm theo chủ nghĩa vô chính phủ chia sẻ quan điểm và tham gia, sự phân hóa đã tăng lên và biểu hiện rõ ràng nhất trong sự đối đầu giữa Marx và Bakunin. Khác biệt về chiến lược xã hội chủ nghĩa của họ đã dẫn đến một cuộc chia rẽ trong tổ chức. Các người theo chủ nghĩa vô chính phủ tập trung vào việc thực hiện các cuộc “đấu tranh kinh tế trực tiếp” và không tham gia vào hoạt động chính trị quốc gia, trong khi Marx tập trung vào việc thành lập các đảng Công nhân và tham gia vào quốc hội.

Quốc tế thứ nhất cũng đã thảo luận về việc giới hạn thời gian làm việc của công nhân và đã thông qua đề xuất ngày làm việc 8 tiếng trong cuộc họp đại hội đồng tại Geneva vào tháng 9 năm 1866.

Hội nghị Lausanne năm 1867 là một sự kiện quan trọng trong lịch sử Quốc tế thứ nhất, một tổ chức cách mạng quan trọng tại thời điểm đó. Từ ngày 2 đến ngày 8 tháng 9 năm 1867, hội nghị đã diễn ra tại Lausanne, Thụy Sĩ. Trong bối cảnh những biến động xã hội và tăng trưởng của phong trào công nhân, hội nghị này đã thu hút sự tham gia của 64 đại biểu đến từ các nước như Vương quốc Anh, Pháp, Đức, Bỉ, Ý và Thụy Sĩ.

Lúc này, Karl Marx không thể tham dự hội nghị do ông đang tập trung vào việc hoàn tất cuốn sách quan trọng của mình – “Das Kapital”. Tại hội nghị này, sự tham gia của các đại biểu Proudhonist từ Pháp đã tạo ra ảnh hưởng đáng kể đối với hướng đi và nguyên tắc của chương trình và hoạt động quốc tế. Mặc dù sự cố gắng của các đại biểu đại hội đồng khác, nhóm Proudhonist đã thành công trong việc thay đổi các nghị quyết từ Đại hội Geneva, đặc biệt là những nghị quyết liên quan đến hợp tác và tín dụng. Họ cũng đã đề xuất việc tập thể hóa sở hữu ngân hàng và các phương tiện giao thông.

Mặc dù những mâu thuẫn và tranh luận nội bộ, hội nghị vẫn tiếp tục duy trì những nguyên tắc đã được định ra từ trước. Đại hội đã tiếp tục thúc đẩy cuộc đấu tranh kinh tế và đình công, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giải phóng xã hội cho người lao động trong khía cạnh cả chính trị và kinh tế. Mặc dù sự cố gắng của Proudhonist, họ không thể thay đổi sự ổn định của lãnh đạo Quốc tế thứ nhất, với việc bầu lại các thành viên của hội đồng cũ và duy trì London là trụ sở chính.

Hội nghị tiếp theo, Hội nghị Brussels năm 1868, tiếp tục đặt ra các vấn đề quan trọng. Tại hội nghị này, những kiến nghị đòi hỏi tập thể hóa đất đai, mỏ, rừng và phương tiện truyền thông đã được thông qua. Ngoài ra, các vấn đề như chống chiến tranh cũng được đặt ra.

Trong thời gian này, Quốc tế thứ nhất đã hoạt động tích cực để hỗ trợ các cuộc đấu tranh công nhân tại nhiều nơi. Ví dụ, năm 1867, khi công nhân đúc đồng Paris bãi công, Quốc tế thứ nhất đã đóng góp để hỗ trợ họ đạt được thắng lợi. Tương tự, khi cuộc bãi công lớn xảy ra ở Anh năm 1868, Quốc tế thứ nhất đã thúc đẩy sự đoàn kết giữa công nhân Anh và Pháp, dẫn đến thành công của cuộc đấu tranh.

Một ví dụ khác là cuộc bãi công của công nhân mỏ tại Bỉ trong giai đoạn 1868-1869, khi chính phủ Bỉ đã ra lệnh đàn áp. Quốc tế thứ nhất đã kêu gọi các nước khác quyên góp để hỗ trợ công nhân Bỉ trong cuộc đấu tranh của họ.

Như vậy, Quốc tế thứ nhất đã chứng tỏ vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự đoàn kết và hỗ trợ cho cuộc đấu tranh công nhân trên toàn cầu trong thời kỳ công nghiệp hóa và giai cấp tư sản đang phát triển.

3.2. Vai trò của Quốc tế thứ nhất:

Quốc tế thứ nhất đã để lại những ảnh hưởng quan trọng và kéo dài trong phong trào công nhân và xã hội chủ nghĩa. Cụ thể, có những điểm sau:

– Sự gia tăng của cuộc đấu tranh và tổ chức công đoàn: Sự kiện này đã góp phần thúc đẩy sự tham gia ngày càng đông đảo của công nhân từ nhiều quốc gia vào các cuộc đấu tranh chính trị và xã hội. Các công đoàn và tổ chức công nhân bắt đầu được hình thành, cung cấp nền tảng cho những cuộc đấu tranh về quyền lợi và điều kiện lao động.

– Hỗ trợ cho phong trào công nhân: Quốc tế thứ nhất đã đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ các phong trào công nhân tại các quốc gia khác nhau. Một ví dụ điển hình là việc kêu gọi ủng hộ cho cuộc đấu tranh của người lao động Paris trong sự kiện khá nổi tiếng là “Khởi nghĩa Cộng hòa Paris” năm 1871.

– Truyền bá chủ nghĩa Mác: Quốc tế thứ nhất đã chơi vai trò quan trọng trong việc truyền bá chủ nghĩa Mác và các tư tưởng liên quan đến xã hội chủ nghĩa. Từ việc soạn thảo Tuyên ngôn và Điều lệ của tổ chức, Karl Marx đã có cơ hội truyền tải các nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mác đến các đồng minh trên toàn cầu.

– Đoàn kết và thống nhất: Quốc tế thứ nhất đã giúp tạo nên sự đoàn kết và thống nhất giữa các lực lượng vô sản quốc tế dưới lá cờ của chủ nghĩa Mác. Tổ chức này đã tạo ra một nền tảng để các công nhân và tư tưởng cách mạng có thể hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm và đối đầu với thách thức của chủ nghĩa tư bản.

Tóm lại, Quốc tế thứ nhất đã không chỉ góp phần thúc đẩy cuộc đấu tranh công nhân và sự phát triển của các tổ chức công đoàn, mà còn trở thành một phần quan trọng trong việc truyền bá và đoàn kết các lực lượng vô sản quốc tế.