Phân tích đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia (Số đỏ)

1. Dàn ý phân tích Hạnh phúc của một tang gia (Số đỏ – Vũ Trọng Phụng):

1.1. Mở bài:

Giới thiệu khái quát về đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia trong tác phẩm Số đỏ của nhà văn Vũ Trọng Phụng

1.2. Thân bài: 

Về Nhan đề của đoạn trích mang tên Hạnh phúc của một tang gia :

·        Một nhan đề độc đáo và khác thường mang đến sự chú ý cho người đọc

·        Tang gia là việc có người trong gia đình có chết mà sao lại có thể hạnh phúc

·        Tạo ra một tình huống châm biến và trào phúng chủ yếu của tác giả

Niềm hạnh phúc của thành viên trong gia đình khi cụ cố tổ chết:

– Niềm vui là được chia tài sản mà cụ cố tổ để lại của những người trong gia đình

– Đối với mỗi người thì có niềm hạnh phúc riêng biệt như: những người con lớn tuổi diễn trò già yếu, rồi với một số người là được chia thêm tiền, hay cô cháu gái vui khi diện váy đẹp,..

– Đối với người không phải thành viên gia: được xem đám tang của gia đình giàu có, được nhìn cô Tuyết xinh đẹp,…

Cảnh đám tan:

– Không khí nhố nhăn, lố bịch

– Sự đối lập và mâu thuẫn giữa tình hình bên ngoài với sự thật bên trong

– Phê phán thói đời khoe khoang, lối sống thiếu tình cảm bất cần, ô nhục của một dòng tộc lớn

1.3. Kết bài:

Nêu cảm nhận cá nhân về đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia trong tác phẩm Số đỏ của nhà văn  Vũ Trọng Phụng.

2. Phân tích Hạnh phúc của một tang gia (Số đỏ – Vũ Trọng Phụng) hay nhất:

Vũ Trọng Phụng là một nhà văn trào phúng bậc thầy, một trong những đại diện tiêu biểu của trào lưu văn học hiện thực Việt Nam thời kì bấy giờ. “Hạnh phúc của một tang gia” là đoạn trích nằm trong chương XV của tiểu thuyết mang tên “Số đỏ” – tiểu thuyết này được sáng tác và xuất bản năm 1936, in thành sách năm 1938. Qua đoạn trích, nhà văn phê phán mạnh mẽ bản chất của xã hội phong kiến với thói đạo đức giả và trác táng của giới thượng lưu thành thị những năm trước Cách mạng.

Có thể thấy cái trào đầu tiên chúng ta cảm nhận chính là nhan đề của đoạn trích được tác giả đặt tên là “Hạnh phúc của một tang gia”. Đây chính là điểm mâu thuẫn và trớ trêu đáng chê cười nhất của câu chuyện. Khi trong nhà có tang tóc thì phải gắn liền với mất mát, đau thương nhưng trong gia đình ta không thấy nỗi đau mà ngược lại là niềm hạnh phúc, được chờ đợi rất lâu.

Mỗi thành viên trong gia đình có niềm vui riêng biệt với ông Phán mọc sừng rất vui vì được thêm được vài nghìn đồng gọi là bù đắp cho việc bị bà vợ lừa tình. Ở người con cả – cụ cố Hồng thì mơ màng về dáng vẻ khoác chiếc áo vải lanh, giả bộ tiều tụy chống gậy… để cho mọi người thấy. Còn ông Văn Minh thì tâm đắc lắm vì bản di chúc đã bước vào thời kỳ thực hành chứ không còn là lý thuyết hão huyền như trước kia nữa. Còn anh Tú Tân thì vui mừng vì có cơ hội thử thách tay nghề chụp ảnh điệu nghệ mà ấp ủ bấy lâu nay của mình. Ngoài ra, bà Văn Minh háo hức để quảng bá về những kiểu áo tang mang tính thời đại trong tiệm may Tây hóa của mình. Và cô Tuyết càng hoan hỉ hơn khi có dịp để thân hình gợi cảm của mình lộ  qua chiếc áo tang mỏng tang ấy .

Sức hấp dẫn của đoạn trích còn được thể hiện ở những mâu thuẫn trào phúng ngay ở tiêu đề là “Hạnh phúc của một gia đình có tang”. Tất cả các người trong gia đình thấy đây là một cơ hội may mắn, đặc biệt để thực hiện những dự định bấy lâu của mình. Vì thế mà cái chết khiến bao người sung sướng với vẻ tưng bừng khi đi đưa cáo phó, rồi thêm nữa cả cảnh gọi kèn, phô trương trong việc thuê xe tang,…

Trong đám tang bất thường ấy, không một ai tỏ ra có chút đau buồn mà chỉ đang mải tận hưởng niềm vui sướng của riêng mình. Ông Văn Minh thậm chí còn thầm biết ơn Xuân tóc đỏ khiến cái chết của cụ Hồng đến nhanh hơn.

Cảnh tang gia chỉ là sự ganh đua về lối sống rởm, đầy lố bịch. Với ngòi bút châm biếm sắc bén, của tác giả hình ảnh đám tang long trọng và bề thế ấy thế mà lại tạp nham theo lối Ta, Tàu và Tây đủ cả. Đám ma với cỗ kiệu bát cống, rồi heo quay, cho đến vòng hoa, hay ba trăm câu đố, cùng mấy trăm người đi đưa trở nên như hội chợ thay phiên nhau rộn ràng. Cái đám tang đó kheiens người ta thấy nực có thể làm cho người chết nằm trong quan tài cũng mỉm cười sung sướng, nếu không phải là gật đầu lạy.

Những người bạn mang tiếng là họ hàng của cụ Hồng nhưng đến đám ma để khoe huân chương khoe “các kiểu râu dài hoặc ngắn hoặc đen hoặc dữ, hoặc xù hoặc xồm xoàm”. . bụi rậm, xoăn”. Rồi giới thượng lưu còn người dân đều thấy tích thú khi nhìn thấy làn da trắng trẻo trên cánh tay và ngực của cô Tuyết,… Đám tang là dịp để họ có thể đùa giỡn, để họ thỏa mãn thú vui mà thôi.

Với tài năng xuất chúng và ngòi bút trào phúng, Vũ Trọng Phụng đã vạch bộ mặt lố bịch của bọn tư sản chết vì đồng tiền, hay những con người như đua đòi theo những lối sống văn minh rởm, kẻ bịp bợm, đầy trụy lạc thời đại lúc bấy giờ.

3. Phân tích Hạnh phúc của một tang gia (Số đỏ – Vũ Trọng Phụng) ngắn gọn nhất:

Nhắc đến tiểu thuyết thì không thể không nhắc đến tác phẩm nổi tiếng Số đỏ của Vũ Trọng Phụng với độ khả năng đả kích rất lớn những trò hề lố bịch của xã hội Việt Nam dưới chế độ thực dân phong kiến. Đặc biệt là đoạn trích “Hạnh phúc của một nhà tang lễ” đã tái hiện một đám tang lạ thường nhất từ trước đến giờ.

Sự lạ thường đó thể hiện ngay trong nhan đề đoạn trích “Hạnh phúc của một tang gia” bởi đây là một đám tan của niềm  hạnh phúc khó tả xuất phát từ mỗi người trong gia đi ngược lại với những giá trị đạo đức, với tình người của dân tộc ta. Cái chết ấy đã làm cho bao nhiêu người sung sướng và hạnh phúc, với họ đây là quả cơ hội hiếm có.

Cụ Hồng, người con trai trưởng thì đang mơ màng về chiếc áo mình sẽ mặc và không quên giả bộ chống gậy và khóc, để cho thấy mình tội nghiệp như thế nào.  Văn Minh đứa cháu du học trời đang chuyên tâm vào khối tài sản với Ccông việc trước mắt là mời luật sư đến để di chúc được thực hiện.

Anh Tú Tân, hào hứng vì là dịp thể hiện tài năng của một nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp khi sử dụng những chiếc máy ảnh mà chưa bao giờ dùng đến. Riêng ông Phan mọc sừng thì hạnh phúc vì được bố vợ hứa bồi thường thêm bởi chính ông cũng không thể ngờ cái sừng vô hình trên đầu lại có giá trị đến thế.

Bà Văn Minh và cô Tuyết hồi hộp được trình diễn thời trang tại tang lễ của chính người thân mình với cái “nét mặt buồn lãng mạn mang dáng vẻ của tang quyến”.

Không khí tang gia lại thành một ngày hội lớn với hàng kèn, dàn xe thuê đưa đón rồi kiệu bát cống, lợn quay, và đến mấy trăm câu đối, vòng hoa với đủ hạng người từ công an đến tu sĩ, từ nhà cải cách xã hội đến nhà thiết kế thời trang, đủ loại người.

Sự xuất hiện của Xuân Tóc đỏ càng làm nổi bật sự phô trương, hợm hĩnh của đám tang khiến người đọc không khỏi ngạc nhiên bởi đến đám tang không phải để buồn mà để khoe. Trong giây phút đáng ra phải đâu buồn ấy người ta lại hành động vô cùng lố bịch. Người viết lia ống kính chụp từng nét mặt người thì chỉnh mỗi người một kiểu chụp ảnh kỷ niệm. Chỉ một vài chi tiết nhỏ nhà văn Vũ Trọng Phụng đã vạch trần bộ mặt giả nhân giả nghĩa của đám người không có tình thương và vô cùng đáng trách. Đây là quả là bi kịch của người chết, là bi kịch của cái xã hội đương thời, là nỗi bất hạnh của một gia đình lắm tiền nhiều của nhưng thiếu tình người.

Bằng ngòi bút trào phúng tài hoa, cùng lối viết phóng đại mà không ngoa kết hợp với nghệ thuật khắc họa các nhân vật với đặc điểm chân dung riêng biệt của mỗi người hòa vào cùng cái nhìn sáng tạo, độc đáo đã làm nên giá trị hiện thực đầy phê phán của đoạn trích. Tiếng cười đùa, niềm hạnh phúc trong “Số đỏ” là sự châm biếm cay nghiệt, là một vở hài kịch với diễn viên là đám con cháu và khách mời lố bịch, đang nhuốm màu “Tây hóa” đầy nực cười.