Chiếc lược ngà với các tình huống truyện đầy bất ngờ và hấp dẫn, đã vô cùng thành công trong việc thể hiện tình cảm cha con trong bối cảnh khó khăn của chiến tranh và bom đạn. Dưới đây là Phân tích Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng hay nhất
Mục lục bài viết
1. Dàn ý phân tích Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng hay nhất:
1.1. Giới thiệu:
- Giới thiệu truyện ngắn “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng.
- Nêu bật được tình huống độc đáo, gay cấn của truyện và tài năng viết văn của tác giả, cũng như vai trò của tình huống trong việc truyền tải chủ đề của truyện.
1.2. Thân bài:
Tóm tắt hoàn cảnh câu chuyện
– Ông Sáu sau 8 năm xa cách nóng lòng muốn đoàn tụ với con gái Thu. Tuy nhiên, Thu từ chối nhận ông là cha vì có vết sẹo trên mặt.
– Ông Sáu làm chiếc lược ngà tặng con gái nhưng không kịp trao cho con gái trước khi hy sinh trong chiến tranh.
Phân tích các yếu tố kịch trong truyện
– Cuộc gặp gỡ bất ngờ và đầy bất ngờ giữa ông Sáu và bé Thu.
– Sự hy sinh của ông Sáu và ý nghĩa của chiếc lược ngà.
– Tác động và ý nghĩa của tình huống của câu chuyện.
Phân tích và bằng chứng
– Yếu tố kịch tính của câu chuyện
Cuộc gặp gỡ giữa ông Sáu và bé Thu đầy bất ngờ và tạo sự căng thẳng, tò mò cho người đọc.
Dù cố gắng đến mấy, ông Sáu cũng không thể thay đổi được thái độ của bé Thu đối với ông cho đến phút cuối cùng khi cô bé cuối cùng cũng nhận ông là cha của mình.
– Sự hy sinh của anh Sáu và việc trao lại chiếc lược ngà cho người đồng đội, người bạn thân của anh, anh Ba, là một khoảnh khắc thấm thía trong câu chuyện.
Tình huống truyện diễn biến liên tục tạo nên sự căng thẳng, bất ngờ, gây xúc động mạnh cho người đọc.
– Tác động của câu chuyện
Tình huống giữa ông Sáu và bé Thu chứa đầy chất thơ và chất xúc động thể hiện đậm nét tình cha con, lòng hiếu thảo.
Cảnh bé Thu cuối cùng cũng nhận ra bố và nói “Ba ơi” là một khoảnh khắc xúc động để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.
– Chiếc lược ngà trở thành vật tượng trưng cho tình yêu thương của ông Sáu dành cho người con gái của mình, ngay cả khi đã qua đời.
– Tình huống của câu chuyện thể hiện tầm quan trọng của gia đình và những hy sinh mà một người có thể làm vì lợi ích của gia đình.
1.3. Phần kết luận:
- Tóm tắt những điểm chính của phân tích.
- Nhắc lại ý nghĩa của tình huống xảy ra truyện và nó góp phần thể hiện chủ đề như thế nào.
- Nhấn mạnh tác động của các yếu tố cảm xúc của câu chuyện đối với người đọc.
2. Phân tích Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng hay nhất:
Người ta thường nói rằng “tình phụ tử không bao giờ đẹp và ấm áp như tình mẫu tử”. Vì lẽ đó, ít nhà văn viết về tình cha con. Tuy nhiên, trong số ít đó có thể kể đến Nguyễn Quang Sáng với truyện ngắn “Chiếc lược ngà” được viết năm 1966, một câu chuyện cảm động về tình cha con sâu nặng trong hoàn cảnh đầy sóng gió của chiến tranh. Truyện đã lấy đi nhiều nước mắt của độc giả và đọng lại trong lòng những ai đã đọc về tình cha con đầy tình cảm.
Truyện kể về ông Sáu, một người chiến sĩ cách mạng. Sau 8 năm tham gia kháng chiến, ông có cơ hội được trở về nhà và gặp lại con gái của mình. Ông rất vui mừng nhưng bé Thu lại sợ ông và bỏ chạy. Trong 3 ngày ở nhà, ông không dám đi đâu và chỉ ở bên con gái, cố gắng an ủi và mong muốn con gọi một tiếng “ba”. Tuy nhiên, bé Thu luôn né tránh ông, thậm chí trở nên hung dữ và trong một bữa cơm, ông đã đánh bé. Bé Thu đã chạy sang nhà bà ngoại. Trước khi ông Sáu rời đi bé Thu mới nhận ra ba của mình, sau đó dù luyến tiếc nhưng hai cha con vẫn phải chia tay.
Nổi bật trong câu chuyện là hình ảnh bé Thu, một em bé miền Nam trẻ tuổi, đã chịu nhiều thiệt thòi trong chiến tranh. Bé Thu là một đứa trẻ ương ngạnh, bướng bỉnh nhưng yêu mến cha của mình. Một ngày nọ, khi bé Thu đang chơi với các bạn của mình trong nhà chòi dưới bóng cây xoài trước sân nhà, chiếc xuồng của ông Sáu cập bến. Khi bé Thu nghe thấy có người gọi tên và xưng là “con” và “ba” của mình, bé tròn mắt, ngơ ngác và hoảng sợ vì đó là lần đầu tiên có người gọi bé là “con” và xưng là “ba”. Bé Thu cố gắng từ chối và không chấp nhận ông Sáu là ba mình, thậm chí còn không chịu gọi ông Sáu là “ba” khi mẹ bé yêu cầu. Trong lúc mẹ bé đi chợ, bé Thu phải trông nồi cơm, và mặc dù sợ, bé đã tự mình múc nước trong nồi cơm chứ không muốn nhờ vả ông Sáu. Tuy nhiên, khi ông Sáu gắp cho bé cái trứng cá vào chén, bé lại hất nó ra làm cơm văng tung tóe ra khỏi đĩa. Bị ông Sáu đánh, bé không khóc mà chạy sang nhà bà ngoại và khóc. Đêm đó, bé nằm im lặng, lăn lộn và thở dài khi nghe bà ngoại giải thích mọi chuyện. Khi ông Sáu chuẩn bị ra đi, bé Thu bỗng kêu lên tiếng “ba”. Một âm thanh đầy xé lòng, được cất lên từ tận sâu trong đáy lòng bé. Bé ôm chặt lấy cổ của ông Sáu và vừa kêu vừa chạy tới, đôi mắt rưng rưng nước mắt. Tất cả cảm xúc dồn nén bấy lâu trong bé bỗng dấy lên và phun trào thành tiếng kêu “ba” của bé Thu.
Trong khi Thu còn ngang ngạnh và ương bướng, ông Sáu vẫn là một người cha yêu con hết mực, luôn cố gắng an ủi và vỗ về con của mình. Sau tám năm tham gia kháng chiến xa nhà, ông được nghỉ ba ngày và về thăm gia đình. Khi đến bến, ông bất ngờ nhận ra bé Thu và vì không thể chờ đợi xuồng cập bến, ông nhảy lên xuồng và gọi tên con một cách đầy yêu thương. Tuy nhiên, khi bé Thu hoảng sợ và chạy đi, ông Sáu đứng sững lại và hai tay buông xuống như bị gãy vì nỗi đau đớn. Trong ba ngày nghỉ phép, ông chỉ ở nhà để vỗ về và an ủi bé Thu, nhưng con không chịu gọi ông là ba. Khi ông không kìm được cảm xúc trước thái độ ngang ngạnh của Thu, ông đã vung tay đánh bé. Tuy nhiên, khi Thu cuối cùng chấp nhận gọi ông là ba, ông rất hạnh phúc và khóc.
Trong khu vực chiến sự, ông Sáu luôn hối hận và đau buồn vì đã đánh con mình. Khi tìm được một khúc ngà voi, ông đã rất vui vẻ và cẩn thận chế tác thành một chiếc lược đẹp để tặng con gái yêu dấu. Trên lược, ông đã khắc dòng chữ “Yêu nhớ tặng Thu – con của ba”. Từ khi hoàn thành chiếc lược, ông đã giảm đi phần nào nỗi hối hận vì đã đánh con. Ông hay lấy chiếc lược ra để ngắm và chải lên tóc, để làm cho chiếc lược càng bóng mượt hơn và mong được gặp con nhiều hơn.
Thật không may, trong một trận chiến, ông Sáu đã bị thương và trước khi qua đời, ông đã cố gắng gửi chiếc lược ngà cho con gái của mình thông qua người đồng đội. Trong những phút cuối cùng của cuộc đời, ông vẫn tưởng tượng về con, tình yêu của ông dành cho con gái bé bỏng vẫn được giữ trọn vẹn.
Tác giả Nguyễn Quang Sáng đã tài tình xây dựng hình ảnh của bé Thu và ông Sáu, cùng với các tình huống truyện đầy bất ngờ và hấp dẫn. Qua đó thể hiện tình cảm cha con trong bối cảnh khó khăn của chiến tranh và bom đạn. Tình cảm đó chính là nguồn sức mạnh giúp người Việt Nam vượt qua những thử thách khắc nghiệt của chiến tranh.
3. Phân tích Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng ngắn gọn:
Nguyễn Quang Sáng sáng tác tác phẩm “Chiếc lược ngà” trong bối cảnh miền Bắc nước ta đã được giải phóng và đang nỗ lực xây dựng xã hội chủ nghĩa, tăng gia sản xuất và hỗ trợ cho tiền tuyến miền Nam. Tuy nhiên, trong thời kỳ đất nước bị chia cắt giữa Nam và Bắc, nhiều người con miền Bắc đã phải băng rừng Trường Sơn để vào miền Nam chiến đấu chống Mỹ, nhằm giành lại độc lập cho đất nước, dẫn đến cảnh ly biệt của nhiều gia đình.
Truyện ngắn “Chiếc lược ngà” tố cáo tội ác chiến tranh và sự bất công mà chiến tranh mang lại, gây chia cắt đất nước, chia ly nhiều gia đình. Câu chuyện xoay quanh cuộc gặp gỡ ngắn ngủi của ông Sáu, một chiến sĩ cách mạng, với cô con gái đầu lòng trong ba ngày nghỉ phép. Bé Thu không nhận ra cha mình, vì hình ảnh anh Sáu mà em biết chỉ qua một bức ảnh chụp ngày ba mẹ cưới nhau, trong khi ông Sáu hiện tại đã già hơn, chịu nhiều tác động của sương gió và vết sẹo chiến tranh làm biến dạng khuôn mặt ông.
Thu là một cô bé cá tính, có chút bướng bỉnh, gai góc, nhưng cũng rất giàu tình cảm và nội tâm sâu sắc. Trong suốt những ngày ông Sáu ở nhà, Thu cương quyết không nhận ông làm cha, chỉ nói chuyện với ông bằng những lời nói trống không. Tuy nhiên, đến lúc ông Sáu phải lên đường nhận nhiệm vụ mới, Thu bất ngờ òa khóc, ôm chặt lấy cha và nói “Không cho ba đi. Ba phải ở nhà với con.” Tình cha con thiêng liêng, cảm động đã chạm đến trái tim của nhiều người đọc. Nguyễn Quang Sáng đã khéo léo khắc họa hình ảnh bé Thu thông minh, bướng bỉnh nhưng cũng giàu nội tâm, cùng với hình ảnh ông Sáu, người cha luôn yêu thương con, nhẫn nhịn, thể hiện tình cảm cha con bền chặt và không thể tách rời.
Trong thời gian ở căn cứ, ông Sáu đã dành hết tình cảm của mình để làm tặng con gái một chiếc lược ngà. Nhưng trong một trận càn của giặc, anh Sáu không may bị thương nặng. Trước lúc ra đi, ông chỉ kịp trao chiếc lược ngà cho người đồng đội, nhờ người đó mang về cho con gái mình. Món quà đầu tiên và cũng là cuối cùng chứa đựng biết bao tình cảm sâu sắc của người cha dành cho con. Tình huống truyện độc đáo này thể hiện nỗi đau của chiến tranh khi đã làm tan vỡ nhiều gia đình hạnh phúc.
Nguyễn Quang Sáng đã rất khéo léo khi xây dựng tình huống truyện: cuộc gặp gỡ định mệnh giữa hai cha con sau nhiều năm xa cách. Bé Thu là cô bé luôn khao khát có cha bên cạnh, nhưng khi gặp ông Sáu, cô bé lại không nhận ra ông là cha mình. Sự lạnh lùng của Thu với ông Sáu trong những ngày phép là biểu hiện của sự trẻ con của một đứa bé tám tuổi. Khi ông Sáu trở về nhà, ôm chặt con gái trong niềm vui sướng, con bé lại tỏ ra xa lánh và coi ông như người lạ.
Khi mẹ bảo Thu gọi ba vào ăn cơm, cô bé chỉ đáp lại trống không: “Vô ăn cơm”. Ngay cả khi mẹ không có nhà, cần nhờ ông Sáu giúp nhưng không biết gọi sao, Thu vẫn cương quyết không gọi ông bằng ba. Cuối cùng, cô bé tự mình múc nước ra khỏi nồi cơm, thể hiện tính cách độc lập. Trong bữa ăn, khi ông Sáu gắp thức ăn cho Thu, cô bé hất tay ông ra, làm miếng thức ăn rơi xuống đất. Hành động này khiến ông Sáu tức giận và đánh nhẹ con một cái vào mông. Thu bỏ ăn và chèo thuyền sang nhà bà ngoại.
Tâm lý của bé Thu được Nguyễn Quang Sáng miêu tả rất sống động và chi tiết, giúp người đọc cảm nhận được cô bé là người có cá tính, gai góc, giống như một con nhím nhỏ luôn xù lông để bảo vệ nội tâm mềm yếu bên trong. Thái độ cứng đầu của Thu thực chất xuất phát từ tình cảm thiêng liêng dành cho cha mình, bởi em không biết rằng người đàn ông với vết sẹo trên mặt kia chính là cha trong bức ảnh chụp cùng mẹ ngày cưới.
Ba ngày phép ngắn ngủi rồi cũng qua đi. Khi ông Sáu chuẩn bị lên đường, trong lúc bịn rịn chia tay người nhà, bé Thu bỗng nhiên cất tiếng gọi ba, lao vào ôm cha và khóc nức nở: “Không cho ba đi.” Tiếng gọi ấy thể hiện tình cảm dồn nén bao lâu nay của em, là lời thổn thức từ tận đáy lòng một đứa trẻ dành cho cha.
Truyện ngắn “Chiếc lược ngà” đã miêu tả thành công và thật xúc động sự chuyển biến tâm trạng của bé Thu và tình cảm sâu sắc của người cha, ông Sáu, dành cho con gái bé bỏng của mình.
THAM KHẢO THÊM:
