Phân tích Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi hay nhất

1. Dàn ý Phân tích Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi chọn lọc siêu hay:

1.1. Giới thiệu:

Sau mười năm kháng chiến vô cùng gian khổ và anh dũng, nhân dân ta đã đánh đuổi quân Minh xâm lược ra khỏi lãnh thổ của mình. Mùa xuân năm 1428, Nguyễn Trãi thay mặt Lê Lợi soạn Bình Ngô Đại Cáo.

Bình Ngô Đại Cáo khẳng định sức mạnh nhân nghĩa, nhân dân Đại Việt căm thù lên án tội ác dã man của quân Minh, ca ngợi chiến công hiển hách của “Bình Ngô”, tuyên bố nước Đại Việt bước sang kỷ nguyên mới. nền độc lập, nền hòa bình lâu dài.

1.2. Thân bài:

Đại Việt là một quốc gia có truyền thống nhân nghĩa cao đẹp

Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn giương cao ngọn cờ nhân nghĩa, đem quân diệt cường bạo, vì nền độc lập của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân.

Cội nguồn của Đại Việt là nền văn hiến lâu đời. Nền văn hóa đó được cấu thành bởi các yếu tố sau:

– Có núi sông 

– Có thuần phong mỹ tục.

– Có nền độc lập bền vững từ thời Đinh, Lý, Trần dựng nền độc lập muôn đời

– Rất nhiều người tài.

– Có truyền thống anh dũng chống ngoại xâm, có những trang sử vàng 

Bình Ngô Đại Cáo là bản cáo trạng đanh thép và căm thù quân Minh.

– Giặc Minh tàn sát nhân dân ta rất dã man.

– Hủy hoại môi trường, bóc lột và cướp bóc.

– Gây bao thảm cảnh, quân giặc Minh triều giống như một lũ quỷ khát máu ghê tởm.

– Tội ác của giặc Minh chất chồng như núi với những mưu mô xảo quyệt 

Sức mạnh nhân nghĩa Đại Việt

– Thủ lĩnh của quân ta là một anh hùng kiệt xuất.

– Sức mạnh của tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc đã đánh thắng quân xâm lược.

1.3. Kết bài:

Bình Ngô Đại Cáo là bản tổng kết 10 năm chống quân Minh xâm lược, là bản tuyên ngôn độc lập của Đại Việt.

2. Phân tích Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi chọn lọc siêu hay:

Bình Ngô Đại Cáo của Nguyễn Trãi là một tuyên bố hùng hồn của dân tộc Đại Việt khẳng định sức mạnh nhân nghĩa và lòng căm thù lên án tội ác dã man của quân Minh, ca ngợi chiến công “dĩ hòa vi quý” của nước Đại Việt mở ra kỷ nguyên độc lập mới, hòa bình trường tồn.

Ngay ở phần mở đầu, Bình Ngô đại cáo đã viết: “Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân”. Theo Nho giáo nhân nghĩa là mối quan hệ giữa con người với nhau trong cộng đồng. Nguyễn Trãi đã khẳng định: nhân nghĩa là để “yên dân” và vì thương dân nên phải “trừ bạo. Chính vì “nhân nghĩa”, vì thương dân mà Nguyễn Trãi coi hành động dã man của quân Minh như đốt lửa, đào hố chôn người dân vô tội là vô nhân đạo, do đó chúng ta phải trừng phạt. Nghĩa là hành động nhân nghĩa không phải là cái gì trừu tượng mà nó được thể hiện bằng việc chống giặc ngoại xâm, tiêu diệt các nguồn phản động để xây dựng một xã hội “trong sáng”. Nguyễn Trãi không mơ hồ về việc giải phóng dân tộc, dùng nhân nhượng để chấm dứt can nhiễu, mang lại hòa bình muôn thuở, nhưng phải có sức mạnh của “đại nghĩa”. Ở đây trong cuộc đụng đầu lịch sử kẻ thù rất dã man và hung bạo: “Nướng dân đen trên ngọn lửa hung tàn / Vùi con đỏ xuống dưới hầm tai vạ.”. Tội ác của quân Minh xâm lược khiến “Độc ác thay, trúc Nam Sơn không ghi hết tội/ Dơ bẩn thay, nước Đông Hải không rửa sạch mùi.”. Tội ác đó phải bị trừng trị bởi đội quân “đại nghĩa”. Vì vậy, triết lý nhân sinh của Nguyễn Trãi suy cho cùng là yêu nước, thương dân, nó làm nền cho áng thiên hùng ca bất hủ “Đại Bình Ngô”.

Nguyễn Trãi nêu quan điểm về quyền dân tộc, trong lời tựa trang trọng, thật thấm thía và tự hào.

“Như nước Đại Việt ta từ trước
Vốn xưng nền văn hiến đã lâu
Núi sông bờ cõi đã chia
Phong tục Bắc Nam cũng khác
Từ Triệu, Đinh, Lý, Trần bao đời xây nền độc lập
Cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên mỗi bên xưng đế một phương”.

Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, dân tộc ta đã lập lại vương quyền đầy độc lập, tự chủ ấy. Đại Việt có lãnh thổ, lịch sử, phong tục và văn hóa không cần và không thể phụ thuộc vào nước khác để tồn tại. Mọi mưu toan biến nó thành quận huyện, chư hầu đều phải gánh lấy tai họa. Lịch sử không bị lãng quên tội ác của giặc Minh. Vị thế của một dân tộc trọng nhân nghĩa sẽ khiến kẻ thù phải nếm trái đắng mà cha ông ta đã phải trải qua

Sức mạnh nhân nghĩa của nhân dân ta là lấy mạnh chống yếu, lấy ít thắng nhiều đã dẫn đến thắng lợi. Những trang nhật ký chiến tranh cho thấy một cuộc chiến tranh bảo vệ đất nước quy mô lớn, mạnh mẽ, hào hùng. Thắng lợi càng gần, thế trận càng biến, địch chưa kịp phản ứng đã bị ta đánh cho một trận tơi bời khiến chim bay tán loạn. Miêu tả về chiến công vĩ đại trước kẻ thù, có lẽ trong trang sử của văn học Việt Nam chưa bao giờ chói lọi và hào hùng đến thế. Đội quân làm nên chiến thắng đó chính là đội quân đã xác định vì lợi ích nhân nghĩa, vì dân trừ bạo.

Nhân nghĩa là sức mạnh để chiến thắng, là nền tảng của chủ đạo mà dân tộc ta bao đời nay đi theo để tạo nên một nền văn hóa đậm bản chất của người Việt Nam. Nguyễn Trãi đã nêu cao chủ nghĩa nhân đạo, gắn nó với lòng yêu nước. Tôn trọng con người, tôn trọng sự hòa hợp giữa các quốc gia, chúng ta đã đặt nhân loại lên trên tất cả. Dân là hoa của đất nên nhân nghĩa sau chiến tranh là cái tâm, cái khôn để giải quyết hậu quả, vì bốn phương trời yên biển lặng… Đối với quân giặc như hổ đói vẫy đuôi xin sống, quân ta không giết mà cho chúng con đường sống bởi lòng nhân không cho phép làm điều đó. Chúng ta đang mở đường cho một tương lai không chỉ một hai ngày, mà là mãi mãi được hòa bình.

Bình Ngô Đại Cáo là kiệt tác tiêu biểu về chủ nghĩa nhân đạo và thể hiện chiến thắng hùng hồn của nhân dân ta trong kháng chiến chống quân Minh xâm lược. Triết lý nhân sinh của Nguyễn Trãi về lòng yêu nước, thương dân với những tư tưởng tiến bộ về tính chất và mục đích của nghĩa quân chiến đấu Tổ quốc và ước vọng “bốn phương trời yên biển lặng khiến Bình Ngô Đại Cáo trở thành tác phẩm còn mãi với thời gian.

3. Phân tích Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi ngắn gọn nhất:

Nếu “Nam quốc sơn hà” là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên thì “Bình Ngô Đại Cáo” là bản tuyên ngôn độc lập thứ hai của dân tộc Đại Việt ta. “Bình Ngô Đại Cáo” của Nguyễn Trãi đã thể hiện tư tưởng nhân nghĩa và khẳng định chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của nước ta trước kẻ thù xâm lược.

Ở đoạn đầu, tư tưởng của Nguyễn Trãi là đề cao tinh thần nhân nghĩa, yên dân và trừ bạo. Chủ quyền quốc gia đã được khẳng định trên nhiều phương diện như lãnh thổ, phong tục, văn hóa, triều đại, chế độ và con dân Đại Việt. Lãnh thổ nước ta phải là một khối thống nhất và toàn diện phân chia rõ ràng trong sử sách với những phong tục đặc trưng vùng miền Việt Nam. Nước Đại Việt “văn hiến đã lâu” nên nhất định không thể để kẻ thù làm phai nhạt bản sắc dân tộc của người Việt Nam. Tác giả đặt các triều đại của Đại Việt cùng hàng với các triều đại của Trung Quốc thể hiện niềm tự hào của dân tộc Đại Việt qua bao triều đại. Để khẳng định rõ tư tưởng độc lập, tác giả Nguyễn Trãi đã vạch rõ âm mưu của kẻ thù và bộ mặt đạo đức giả của chúng và cũng chính là tình thế loạn lạc khi một số người đứng đầu đất nước có quyền hành trong mà không làm tròn trách nhiệm đã tạo điều kiện cho giặc “thừa nước đục thả câu”. Nguyễn Trãi đã tố cáo tội ác của giặc Minh giết hại người dân vô tội, bóc lột dã man, hủy hoại môi trường sống của nhân dân. Chúng không chỉ giết người mà còn đánh hàng trăm ngàn thứ thuế vô lý làm cho nhân dân ta vô cùng khổ cực. Trước mối hận lớn, Nguyễn Trãi đã viết bản cáo trạng đanh thép thể hiện lòng căm thù giặc vô cùng tận của nhân dân ta và tái hiện cuộc đấu tranh anh dũng của nhân dân ta. Hình ảnh vị tướng Lê Lợi lãnh đạo nhân dân tring cuộc khởi nghĩa Lam Sơn với tấm lòng “quyết không đội trời chung”, “nằm gai nếm mật” để hoàn thành sứ mệnh cứu nước. Muôn vàn khó khăn trong những ngày đầu khởi nghĩa không nao núng tinh thần vượt khó chiến đấu của quân dân ta. Sức mạnh đoàn kết, của quân dân ta “tướng quân một lòng, phụ tử”, đã làm nên chiến thắng vang dội. Kết thúc tác phẩm, tác giả đã mở ra một chương mới cho lịch sử dân tộc khi đất nước thái bình, nhân dân ấm no hạnh phúc

Nguyễn Trãi đã tạo nên thành công khi đan xen yếu tố chính luận và văn học để khẳng định đanh thép về độc lập, chủ quyền của dân tộc giúp cho “Bình Ngô Đại Cáo” trở thành áng “thiên thư hùng” của dân tộc ta.