Những thành tựu văn hóa cổ đại được sử dụng đến ngày nay

Chúng ta đều biết rằng sự ra đời của các quốc gia cổ đại phương Đông và phương Tây đã mang lại nhiều giá trị cho cuộc sống của con người. Nhiều thành tựu to lớn trong đời sống kinh tế, xã hội, văn hóa và nghệ thuật đã đạt được trong các xã hội này và những thành tựu có tầm quan trọng lớn đã được bảo tồn cho đến ngày nay. Có lẽ không phải ai cũng biết về những thành tựu văn hóa cổ đại này.

1. Văn hóa được hiểu như thế nào?

Văn hóa bao gồm hai khía cạnh: khía cạnh  phi vật thể của xã hội, chẳng hạn như ngôn ngữ, tư tưởng và giá trị, và  khía cạnh hữu hình, chẳng hạn như nhà cửa, quần áo và công cụ. Pitirim Alexandrovich Sorokin (1889-1969), nhà xã hội học người Mỹ gốc Nga, người sáng lập Khoa Xã hội học tại Đại học Harvard: văn hóa là một tổng thể  được tạo ra hoặc biến đổi bởi những hành động có ý thức hoặc vô thức của hai hay nhiều người tương tác với nhau. và ảnh hưởng đến hành vi của nhau. Năm 2002, UNESCO đã đưa ra định nghĩa  như sau: Văn hóa: văn hóa phải được coi là tổng thể những phẩm chất của  tâm hồn. , các khía cạnh vật chất, trí tuệ và cảm xúc  của một xã hội hoặc một nhóm  xã hội và, theo Ralph Linton (1893 – 1953), nó bao gồm, ngoài văn học và nghệ thuật, một lối sống, sự chung sống, một hệ thống giá trị, truyền thống và đức hạnh – nhà nhân  học người Mỹ định nghĩa: xét cho cùng, văn hóa  là những yếu tố ít nhiều có tổ chức của xã hội, là những phản ứng lặp đi lặp lại của các thành viên. Văn hóa là sự kết hợp của các khuôn mẫu hành vi, các yếu tố của chúng được các thành viên của xã hội đó chấp nhận và  kế thừa. 

Tóm lại, văn hóa là toàn bộ những giá trị vật chất do con người sáng tạo ra trong tự nhiên.

Văn hóa cổ đại thường là các nền văn minh,  phong tục, văn hóa và tín ngưỡng của những người  sống ở các khu vực trên thế giới. Văn hóa  phương Tây cổ đại chủ yếu là các nền văn minh Ai Cập cổ đại, Trung Quốc cổ đại, Ấn Độ cổ đại và Lưỡng Hà cổ đại,… và Văn hóa phương Tây cổ đại  bao gồm các nền văn minh như Hy Lạp cổ đại, La Mã cổ đại,… có nhiều nét giống nhau về tư tưởng và cách thức, chất liệu . , hội họa, kiến ​​trúc, tôn giáo,… Tất cả đã cùng nhau hình thành nên thế giới văn minh của  người cổ đại. Trong đó, không thể không nói đến những thành tựu văn hóa cổ xưa được lưu truyền đến nay.

2. Văn hóa cổ đại phương Đông: 

Văn hóa cổ đại Phương Đông bao gồm các nền văn minh,  phong tục, văn hóa và tín ngưỡng của người châu Á. Chủ yếu liên quan đến Trung Quốc cổ đại, Ấn Độ cổ đại, Ba Tư và một số nền văn minh khác. Các đặc điểm của văn hóa cổ xưa liên quan đến ý tưởng và thực hành, vật chất, hội họa, kiến ​​trúc và tôn giáo. Văn hóa cổ  phương Đông cũng được kết tụ từ nhiều nguồn, hình thành nên một thế giới người phương Đông với đặc điểm văn hóa cổ xưa là chủ yếu.

Văn hóa huyền bí:

Các chủ thể văn hóa là những người phương Đông đều chú trọng phía trong bản thân. Và những đặc điểm này cũng góp phần tô đậm bản chất của các vùng lân cận, bởi cảnh quan phức tạp và khắc nghiệt khiến người cổ đại khó giao tiếp với nhau.

Các tôn giáo chính là: Ấn Độ giáo, Hồi giáo, Phật giáo, Nho giáo, Đạo giáo và nhiều tôn giáo khác. Tôn giáo này đôi khi trộn lẫn và đưa ra những điều tinh túy nhất trong nhân loại.

Văn hóa cổ đại phương Đông là cái nôi nền văn minh:

Ý nghĩa biểu hiện của nhà nước là có thể kiểm soát đời sống, tín ngưỡng, giao thương cũng ngày càng phát triển thể hiện rõ nét ở phương Đông cổ đại đã tạo ra những phong tục phải trao đổi và bổ sung cho nhau.

Con đường tơ lụa trải dài từ đông sang tây với ngựa và lạc đà. Ngoài ra, nó còn mở rộng giao thương đường thủy qua các nước láng giềng. Các cuộc chiến đã xảy ra khi họ tranh giành lãnh thổ, dẫn đến sự mất mát và sự ra đời của một quốc gia mới. Những tình tiết này cũng  đủ để  chứng minh rằng nền văn hóa  phương Đông không thể thiếu và phong phú.

3. Văn hoá cổ đại phương Tây:

Văn hóa phương Tây là một khái niệm được sử dụng phổ biến để chỉ di sản của các chuẩn mực xã hội, giá trị đạo đức, truyền thống, phong tục, hệ thống tín ngưỡng, hệ thống chính trị và ảnh hưởng công cụ, cơ thể và công nghệ có nguồn gốc hoặc liên quan đến châu Âu.

Khái niệm trên cũng có giá trị bên ngoài châu Âu đối với các quốc gia và nền văn hóa có lịch sử gắn liền với châu Âu thông qua nhập cư, thuộc địa hóa hoặc ảnh hưởng. Văn hóa phương Tây được đặc trưng bởi nhiều chủ đề và truyền thống thông qua nghệ thuật, triết học, văn học và luật, di sản văn hóa của nhiều quốc gia châu Âu.

4. Thành tựu văn hóa cổ đại phương Đông còn được sử dụng cho đến nay:

Thành tựu về Lịch pháp và Thiên văn học:

Kiến thức về thiên văn và lịch chắc hẳn đã ra đời sớm nhất ở phương Đông cổ đại. Vì ở đây canh tác rất phổ biến và trồng đúng thời vụ nên nông dân phải quan sát diễn biến thời tiết. Theo thời gian, họ nhận thấy sự chuyển động của mặt trời và mặt trăng. Cũng chính những kiến ​​thức đầu tiên về thiên văn học đã giúp người phương Đông sáng tạo ra lịch (hay còn gọi là nông lịch) một thành tựu của nhân loại vẫn được sử dụng cho đến tận ngày nay. Một năm có 365 ngày, được chia thành đúng 12 tháng.

Thành tựu về chữ viết:

Người phương Đông đã phát minh ra chữ viết đầu tiên vào khoảng thiên niên kỷ thứ tư trước Công nguyên. Ban đầu họ chỉ có thể vẽ những hình tượng trưng cho điều họ muốn nói, nhưng theo thời gian những hình vẽ này trở thành biểu tượng thể hiện những khái niệm trừu tượng, sau này được gọi là chữ tượng hình. 

Các vật liệu được sử dụng để viết chữ là khác nhau, thay đổi tùy theo điều kiện địa phương. Ví dụ: người Ai Cập làm giấy từ vỏ cây papirut, người Lưỡng Hà sử dụng móc sậy mài sắc để làm bút và giấy được làm từ đất sét ướt được phơi nắng hoặc sấy khô. Người Trung Quốc sử dụng xương động vật, mai rùa hoặc thẻ tre và lụa để viết chữ.

Thành tựu về toán học: 

Cùng với nhu cầu tính toán của con người, ví dụ như tính toán lại đất đai, toán học đã ra đời làm cơ sở cho tính toán xây dựng. Thành tựu toán học có thể kể đến: phép tính diện tích các hình do người Ấn Độ phát minh ra, số Pi và số 0.

Thành tựu về kiến trúc:

Sự tồn tại của những công trình kiến ​​trúc cổ đại này là minh chứng cho sự đóng góp to lớn lao động và công sức của con người, tài năng phi thường. Với những Kiến trúc này ngày nay mang lại một giá trị du lịch vô cùng lớn góp phần lưu giữ nét đẹp của văn hóa thế giới và tạo thêm tiềm lực kinh tế cho các quốc gia. Một số thành tựu về kiến trúc còn được lưu giữ đến tận ngày nay phải kể đến như: Thung lũng vua – lăng mộ của các Pharaoh Ai Cập thời Tân Vương Quốc, lăng mộ Tutankhamun,..

5. Thành tựu văn hóa cổ đại phương Tây còn được sủ dụng cho đến nay:

Sự ra đời của khoa học:

Khoa học mãi đến thời Hy Lạp và La Mã mới trở thành khoa học vì nó có tính chính xác của khoa học, đạt đến mức khái quát hóa các định lý, định đề và tiên đề. Chủ yếu liên quan đến các lĩnh vực: Toán, Sử và Địa lý. Đây là những thành tựu nền tảng cơ bản cho kiến thức khoa học được sử dụng cho các lĩnh vực toán học và nghiên cứu khoa học cho đến ngày nay.

Sự xuất hiện của lịch và chữ viết:

Nếu chúng ta tính rằng một năm có 365 ngày và Trái đất hình cầu thì một năm có các tháng, một tháng có 20 hoặc 31 ngày và tháng hai có 28 ngày. Lịch do người Ai Cập phát minh ra và người Roma đổi thành dương lịch. Do đó, mặc dù không chính xác nhưng kiến ​​thức của người dân La Mã cổ đại rất gần với kiến ​​thức hiện tại. Phát minh ra hệ thống chữ cái abc, lúc đầu có 20 chữ sau đó thêm 6 chữ để trở thành hệ thống chữ cái hoàn chỉnh như ngày nay và được phổ biến rộng rãi. Đây là một đóng góp rất quan trọng của người dân Địa Trung Hải cho nền văn minh nhân loại.

Nghệ thuật phương Tây:

Điêu khắc tượng, tượng ném đĩa, tượng nữ thần…

Nghệ thuật điêu khắc xây dựng tạc tượng đã đạt đến đỉnh cao được lưu truyền qua nhiều thế kỷ để trở thành một tác phẩm nghệ thuật mang giá trị thẩm mỹ và giá trị văn hóa cao cho dân tộc 

Về văn học:

Kịch – được phát minh bởi người Hy Lạp.Đấu trường Colosseum ở Roma ( hay Cô li dê) được  xây dựng bởi hoàng đế Vespasian & hoàn thành dưới thời hoàng đế Titus, Những vở diễn ca ngợi cái đẹp, tính nhân văn sâu sắc và sức sống bền bỉ rất có giá trị. Chủ yếu là kịch, một số kịch tác gia tiêu biểu có thể kể đến Êsin, Sô Phốc v.v.

Như vậy, những thành tựu văn hóa cổ đại của phương Đông và phương Tây đã được  liệt kê  sơ lược ở phần cuối  của bài viết. Ngoài ra, chúng tôi  trình bày các đặc điểm của hai nền văn hóa cổ đại. Chúng tôi hy vọng bạn thấy nội dung của bài viết này hữu ích.