Trong số bảy châu lục trên thế giới, châu Á là châu lục có diện tích lớn nhất. Cảnh quan tự nhiên, các đơn vị chính trị và các nhóm dân tộc của nó đều có phạm vi rộng và đa dạng. Bài viết tham khảo dưới đây sẽ trình này những kiến thức cơ bản về khu vực Nam Á.
Mục lục bài viết
1. Xác định ranh giới khu vực Nam Á:
Nam Á kéo dài về phía nam từ phần chính của lục địa châu Á đến Ấn Độ Dương. Các ranh giới chính của Nam Á là Ấn Độ Dương, dãy Himalaya và Afghanistan. Biển Ả Rập giáp Pakistan và Ấn Độ ở phía tây, và Vịnh Bengal giáp Ấn Độ và Bangladesh ở phía đông. Ranh giới phía tây là vùng sa mạc nơi Pakistan có chung đường biên giới với Iran.
Các quốc gia Nam Á bao gồm Sri Lanka, Ấn Độ, Bangladesh, Bhutan, Nepal, Pakistan và Maldives. Dãy Himalaya, ngăn cách Nam Á với Đông Á dọc theo biên giới của khu tự trị Tây Tạng của Trung Quốc, là dãy núi cao nhất thế giới và là đặc điểm vật lý nổi bật của vành đai phía bắc của Nam Á. Các quốc gia khác có chung dãy Himalaya bao gồm Nepal, Bhutan, Ấn Độ và Pakistan. Xa hơn về phía bắc dọc theo dãy Himalaya, vùng Kashmir truyền thống được phân chia giữa Ấn Độ, Pakistan và Trung Quốc. Ở phía đối diện của dãy Himalaya là hai quốc đảo ngoài khơi bờ biển phía nam Ấn Độ. Đầu tiên là Sri Lanka, một hòn đảo nhiệt đới lớn ngoài khơi bờ biển phía đông nam của Ấn Độ, và thứ hai là Cộng hòa Maldives, một quần đảo(nhóm đảo) ngoài khơi bờ biển phía tây nam của Ấn Độ. Maldives bao gồm gần 1.200 hòn đảo hầu như không nhô lên trên mực nước biển; độ cao cao nhất chỉ là bảy feet, bảy inch. Chỉ có khoảng hai trăm hòn đảo ở Maldives là có người sinh sống.
2. Địa lý tự nhiên khu vực Nam Á:
Vùng đất Nam Á được hình thành do mảng Ấn Độ va chạm với mảng Á – Âu. Hiện tượng này xảy ra vào khoảng bảy mươi triệu năm về trước và đã tạo ra những dãy núi cao nhất thế giới. Phần lớn diện tích đất liền của Nam Á được hình thành từ đất trong mảng gốc Ấn Độ. Áp lực từ hoạt động kiến tạo đối với các mảng kiến tạo khiến dãy Himalaya tăng độ cao từ 1 đến 5 milimét mỗi năm. Các trận động đất và chấn động hủy diệt thường xuyên xảy ra ở khu vực có nhiều hoạt động địa chất này. Kích thước vĩ đại của dãy Himalaya đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến tín ngưỡng và truyền thống của người dân trong vương quốc. Một số ngọn núi được coi là linh thiêng đối với một số tôn giáo tồn tại ở đây.
Dãy núi Himalaya thống trị cảnh quan tự nhiên ở khu vực phía bắc của Nam Á. Núi Everest là đỉnh cao nhất thế giới, ở độ cao 29.035 feet. Ba con sông chính chảy qua Nam Á, tất cả đều bắt nguồn từ dãy Himalaya. Sông Indus là trung tâm của nền văn minh nhân loại trong hàng ngàn năm, bắt nguồn từ Tây Tạng và chảy qua trung tâm của Pakistan. Sông Hằng chảy qua miền bắc Ấn Độ, tạo nên vùng lõi của đất nước. Sông Brahmaputra chảy qua Tây Tạng rồi vào Ấn Độ từ phía đông, nơi nó gặp sông Hằng ở Bangladesh để đổ vào vịnh Bengal. Trong khi phần phía bắc của khu vực này bao gồm một số nơi có độ cao cao nhất trên thế giới, thì Maldives ở phía nam có một số nơi có độ cao thấp nhất, một số chỉ cao hơn mực nước biển một chút. Các vùng ven biển ở miền nam Bangladesh cũng có độ cao thấp. Khi sự đảo ngược gió mùa được gọi là gió mùa đến hàng năm, sẽ có lũ lụt nặng nề và ảnh hưởng của nó đối với cơ sở hạ tầng của khu vực là rất tai hại. Mặt khác, sa mạc Thar rộng lớn ở phía tây Ấn Độ và một phần của Pakistan không nhận được mưa gió mùa. Trên thực tế, phần lớn phía tây nam Pakistan—một khu vực có tên là Baluchistan —là vùng khô hạn với điều kiện sa mạc.
Những ngọn núi ở biên giới giữa Pakistan và Afghanistan kéo dài qua Kashmir và sau đó gặp những dãy núi cao của dãy Himalaya. Dãy Himalaya tạo ra một rào cản tự nhiên giữa Ấn Độ và Trung Quốc, với các vương quốc Nepal và Bhutan đóng vai trò là quốc gia vùng đệm với Tây Tạng. Xa hơn về phía nam dọc theo bờ biển phía đông và phía tây của Ấn Độ là những dãy núi ngắn hơn gọi là ghats. Western Ghats cao tới 8 nghìn feet, nhưng trung bình khoảng 3 nghìn feet. Những ghats này là nơi có nhiều loại đa dạng sinh học. Ghats phía Đông không cao bằng Ghats phía Tây, nhưng có chất lượng thể chất tương tự. Ghats cung cấp môi trường sống cho nhiều loại động vật và cũng là nơi có các đồn điền trà và cà phê lớn. Cao nguyên Deccannằm giữa Ghats Đông và Tây. Cao nguyên miền Trung Ấn Độ và Cao nguyên Chota – Nagpur nằm ở phần trung tâm của Ấn Độ, phía bắc của hai dãy Ghat. Những cơn mưa gió mùa đảm bảo rằng lượng mưa trung bình khoảng 52 inch mỗi năm đổ xuống Cao nguyên Chota-Nagpur, nơi có khu bảo tồn hổ và cũng là nơi ẩn náu của voi châu Á.
3. Khí hậu của khu vực Nam Á:
Đại bộ phận Nam Á nằm trong đới khí hậu nhiệt đới gió mùa.
Những cơn mưa gió mùa mùa hè thường rơi vào giữa tháng 6 và tháng 9 cung cấp nước cho các con sông và suối ở Nam Á và cho sản xuất nông nghiệp. Vào mùa hè, lục địa nóng lên, với sa mạc Thar cung cấp nhiên liệu cho cả khu vực. Không khí nóng tăng lên tạo ra một khoảng chân không kéo không khí ẩm ấm từ Vịnh Bengal và Ấn Độ Dương vào. Hành động này làm dịch chuyển những đám mây chứa đầy hơi ẩm trên mặt đất, nơi nước được kết tủa dưới dạng mưa.
Những cơn mưa gió mùa mang hơi ẩm đến Nam Á cho đến tận dãy Himalaya. Khi những đám mây chứa đầy hơi ẩm dâng lên theo độ cao trên núi, hơi nước ngưng tụ dưới dạng mưa hoặc tuyết và cung cấp nước cho các dòng suối và lưu vực chảy vào các con sông lớn, chẳng hạn như sông Brahmaputra, sông Hằng và Indus. Western Ghats tạo ra một hệ thống tương tự ở phía nam dọc theo bờ biển phía tây của Ấn Độ. Các vùng của Bangladesh và miền đông Ấn Độ nhận được lượng mưa lên tới 6 feet trong mùa gió mùa và một số khu vực bị lũ lụt nghiêm trọng. Những nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất là dọc theo bờ biển Vịnh Bengal, chẳng hạn như ở Bangladesh ít có nguy cơ lũ lụt ở miền tây Ấn Độ và Pakistan, bởi vì vào thời điểm những đám mây mưa di chuyển qua Ấn Độ, chúng đã mất đi độ ẩm. Điều kiện sa mạc là rõ ràng ở phía tây, gần biên giới Pakistan trong sa mạc Thar vĩ đại. Trung bình, lượng mưa rơi xuống dưới 10 inch mỗi năm ở sa mạc rộng lớn này. Ở rìa phía bắc của khu vực, độ cao của dãy Himalaya hạn chế không khí gió mùa ẩm ấm di chuyển qua dãy núi. Dãy Himalaya hoạt động như một rào cản lượng mưa và tạo ra hiệu ứng bóng mưa mạnh mẽ cho Tây Tạng và miền Tây Trung Quốc. Gió mùa chịu trách nhiệm cho phần lớn lượng mưa ở Nam Á.
Đến tháng 10, hệ thống này đã hoạt động và mùa gió mùa nói chung đã kết thúc. Vào mùa đông, không khí khô, lạnh phía trên lục địa châu Á thổi về phía nam và gió mùa mùa đông được đặc trưng bởi những cơn gió khô, mát đến từ phía bắc. Nam Á trải qua một mùa khô trong những tháng mùa đông. Một mô hình tương tự về mùa hè mưa và mùa đông khô được tìm thấy ở các nơi khác trên thế giới, chẳng hạn như miền nam Trung Quốc và một số vùng Đông Nam Á. Lưu ý cuối cùng về gió mùa: một phần nhỏ của Nam Á, chẳng hạn như Sri Lanka và đông nam Ấn Độ, trải qua gió mùa mùa đông mưa nhiều cũng như gió mùa mùa hè mưa nhiều. Trong trường hợp của họ, gió mùa mùa đông thổi xuống từ phía bắc có cơ hội hút hơi ẩm từ Vịnh Bengal trước khi đọng lại trên bờ biển của họ.
4. Dân số ở Nam Á:
Nam Á có ba trong số mười quốc gia có dân số thuộc vào top đông dân nhất thế giới. Ấn Độ là quốc gia lớn thứ hai trên thế giới, còn Pakistan và Bangladesh lần lượt đứng ở vị trí thứ năm và thứ sáu. Dân số lớn là sản phẩm của quy mô gia đình lớn và tỷ lệ sinh cao. Dân số nông thôn của Nam Á có truyền thống có nhiều gia đình. Các truyền thống tôn giáo không nhất thiết hỗ trợ bất cứ điều gì khác ngoài tỷ lệ sinh cao. Mặt khác, quốc gia có mật độ dân số thấp nhất ở Nam Á là Vương quốc Bhutan. Bhutan có mật độ dân số chỉ năm mươi người trên một dặm vuông. Bhutan là miền núi với ít đất canh tác. Hơn một phần ba người dân ở Bhutan sống ở thành thị.
5. Tôn giáo ở khu vực Nam Á:
Dân cư tại khu vực Nam Á chủ yếu theo Ấn Độ giáo, Hồi giáo, ngoài ra còn theo Thiên Chúa giáo, Phật giáo,…
Khu vực này là nơi ra đời của hai tôn giáo lớn trên thế giới, Ấn Độ giáo và Phật giáo, nhưng cũng có rất nhiều người theo đạo Hồi và các nhóm lớn tín đồ của nhiều tôn giáo khác. Ấn Độ giáo, Hồi giáo và Phật giáo là ba tôn giáo hàng đầu của Nam Á. Trong khi Pakistan và Iran đều là các nước cộng hòa Hồi giáo, mỗi nước đại diện cho một nhánh quan trọng của đức tin đó; Iran chủ yếu là người Shia và Pakistan chủ yếu là người Sunni. Sự khác biệt về tôn giáo cũng thể hiện rõ ở biên giới phía đông của vương quốc, nơi Bangladesh và Ấn Độ có chung đường biên giới với Myanmar. Bangladesh chủ yếu là một quốc gia Hồi giáo, trong khi hầu hết ở Ấn Độ đều theo đạo Hindu. Ở Myanmar, hầu hết theo truyền thống Phật giáo. Ngoài ra, đạo Sikh là một tôn giáo lớn ở vùng Punjab, nằm ở biên giới phía bắc của Ấn Độ với Pakistan.
