Cao trào cách mạng 1918-1923 ở các nước tư bản châu Âu là nội dung quan trọng trong trọng tâm chương trinh giảng dạy môn lịch sử. Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn qua bài viết dưới đây nhé.
Mục lục bài viết
1. Châu Âu trong những năm 1918 – 1923:
– Bản đồ thế giới đã thay đổi, xuất hiện thêm một số nước mới: Ba Lan, Tiệp Khắc, Nam Tư, Phần Lan
– Sau Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 – 1918) và thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười Nga năm 1917, tình hình châu Âu có nhiều thay đổi:
+ Một số quốc gia mới ra đời sau sự tan rã của đế quốc Áo-Hung và đánh bại Đức.
+ Hầu hết các nước châu Âu dù thắng hay thua đều bị suy thoái kinh tế (Pháp có tới 1,4 triệu người chết, Đức có 1,7 triệu người chết và mất hết địa chỉ…).
+ Cách mạng cao xảy ra ở các nước châu Âu, nền tảng giá trị của giai cấp tư sản bị lung lay dữ dội, có nơi khủng hoảng trầm trọng.
– Những năm 1924 – 1929, các nước tư bản châu Âu ổn định chính trị, khôi phục và phát triển kinh tế.
+ Kinh tế: Phục hồi và phát triển nhanh chóng (từ năm 1924).
+ Chính trị: Dần dần ổn định, giai cấp tư sản ra sức giành chính quyền.
2. Cao trào cách mạng 1918-1923 ở các nước tư bản châu Âu:
– Do kết quả của Chiến tranh thế giới thứ nhất thuận lợi và thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười Nga năm 1917, một phong trào cách mạng mang tính cách mạng cao độ đã nổ ra trên khắp các nước tư bản ở châu Âu trong những năm 1918-1923.
– Đỉnh cao của phong trào là việc thành lập các nước Cộng hòa Xô viết ở Hungary (tháng 3/1919), ở Bavaria (Đức, tháng 4/1919), thể hiện khát vọng của nhân dân lao động hướng tới một xã hội công bằng và dân chủ. Phong trào đấu tranh không dừng lại ở chính sách kinh tế mà còn nhằm ủng hộ nước Nga Xô viết. Tuy không thu được lợi ích gì nhưng phong trào đã để lại những bài học quý giá cho cuộc chiến tranh của giai cấp công nhân.
– Trong phong trào cách mạng (1918-1923), chủ nghĩa cộng sản được thành lập ở nhiều nước như Đức, Áo, Hungary, Ba Lan, Phần Lan, Argentina…
– Sự phát triển của phong trào cách mạng thế giới Đòi hỏi một tổ chức quốc tế phải tập trung sức lực và chỉ đạo đi đúng hướng. Thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười Nga và sự tồn tại của Nhà nước Xô viết là điều kiện thuận lợi để thực hiện yêu cầu đó.
3. Bài tập vận dụng:
Câu 1: Cách mạng tháng 11-1918 ở Đức có những kết quả và hạn chế gì ?
Gợi ý trả lời
– Mang lại kết quả có lợi cho Chiến tranh thế giới thứ nhất và được hưởng lợi từ Cách mạng Tháng Mười Nga năm 1917, một phong trào mạnh mẽ bùng nổ trên khắp các nước tư bản ở châu Âu những năm 1918-1923.
– Đỉnh cao của phong trào là việc thành lập các nước Cộng hòa Xô viết ở Hungary (tháng 3/1919), ở Bavaria (Đức, tháng 4/1919), thể hiện khát vọng của nhân dân lao động. hướng tới một xã hội công bằng và dân chủ. Phong trào đấu tranh không dừng lại ở chính sách kinh tế mà vẫn ủng hộ nước Nga Xô viết. Tuy không thu được lợi ích gì nhưng phong trào đã để lại những bài học quý giá cho cuộc chiến tranh của giai cấp công nhân.
– Trong phong trào cách mạng (1918-1923), chủ nghĩa cộng sản được hình thành ở nhiều nước như Đức, Áo, Hungary, Ba Lan, Phần Lan, Argentina…
– Sự phát triển của phong trào cách mạng thế giới Đòi hỏi các tổ chức quốc tế phải tập trung sức lực và hướng đi đúng hướng. Thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười Nga và sự tồn tại của Nhà nước Xô viết là điều kiện thuận lợi để thực hiện yêu cầu đó.
Câu 2: Quốc tế cộng sản được thành lập trong hoàn cảnh nào?
Gợi ý trả lời
Sự ra đời của Quốc tế Cộng sản là yêu cầu, mục đích khách quan của phong trào công nhân và cách mạng thế giới hiện nay. Điều kiện tiên quyết cho sự ra đời thuận lợi của Quốc tế Cộng sản là sự thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười Nga và sự ra đời của nhiều người Cộng sản.
Lênin và Đảng Bolshevik đã góp phần to lớn vào việc thành lập Quốc tế Cộng sản.
Ngày 2 tháng 3 năm 1919, Đại hội thành lập Quốc tế Cộng sản (gọi tắt là Quốc tế thứ hai) khai mạc tại Mátxcơva. Đây là tổ chức cách mạng có tổ chức của giai cấp vô sản và các dân tộc bị áp bức trên thế giới.
Câu 3: Tại sao nói cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới (1929 – 1933) là cuộc khủng hoảng kinh tế lớn nhất, kéo dài nhất, gây thiệt hại nặng nề nhất?
Gợi ý trả lời
– Cuộc khủng hoảng kéo dài 5 năm (từ 1929 đến 1933), dài hơn bất kỳ cuộc khủng hoảng nào từng xảy ra trước đó (ví dụ: Khủng hoảng hoa Tulip chỉ xảy ra vào năm 1637; Khủng hoảng tín dụng năm 1772…)
– Khủng hoảng bắt đầu từ Mộc và nhanh chóng lan rộng ra nhiều nước.
– Cuộc đua tiến lên gây ra hậu quả nặng nề, trong đó nghiêm trọng nhất là dẫn đến hình thành chủ nghĩa phát xít, đặt con người trước chiến tranh thế giới thứ hai.
Câu 4: Tình hình châu Âu những năm đầu sau Chiến tranh thế giới thứ nhất chịu tác động sâu sắc nhất bởi điều gì:
A. sự tan rã của đế quốc Áo – Hung và sự hình thành của một số quốc gia mới.
B. sự vươn lên mạnh mẽ, chiếm ưu thế tuyệt đối về mọi mặt của Mĩ.
hậu quả của Chiến tranh thế giới thứ nhất và thắng lợi của Cách mạng tháng Mười Nga.
sự hình thành của trật tự thế giới mới – hệ thống Véc-xai – Oa-sinh-tơn.
Đáp án: C
Câu 5: Một trong những nét nổi bật của tình hình các nước châu Âu những năm đầu sau Chiến tranh thế giới thứ nhất là điều gì?
A. các nước thắng trận thu được nhiều nguồn lợi nên giàu lên nhanh chóng.
B. Anh vươn lên mạnh mẽ, chiếm ưu thế tuyệt đối về mọi mặt trong thế giới tư bản.
các nước tư bản ở châu Âu bước vào thời kì ổn định và phát triển phồn vinh.
các nước thắng trận và bại trận đều suy sụp về kinh tế, mất ổn định về chính trị – xã hội.
Đáp án: D
Câu 6: Cuộc khủng hoảng kinh tế (1929 – 1933) bùng nổ đầu tiên tại nước nào sau đây:
A. Nhật Bản.
B. Liên Xô.
Mĩ.
Anh.
Đáp án: C
Câu 7: Nguyên nhân dẫn đến cuộc khủng hoảng kinh tế (1929 – 1933) là nguyên nhân nào sau đây:
A. tác động của Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 – 1918).
B. tác động của cao trào cách mạng 1918 – 1923 ở các nước tư bản châu Âu.
mâu thuẫn về quyền lợi giữa các nước tư bản không được giải quyết triệt để.
các nước tư bản sản xuất ồ ạt dẫn đến tình trạng “cung” vượt quá “cầu”.
Chọn đáp án: D
Câu 8: Hãy cho biết biện pháp được các nước Anh, Pháp, Mĩ áp dụng để thoát ra khỏi khủng hoảng kinh tế (1929 – 1933) là gì?
A. Thiết lập chế độ độc tài phát xít.
B. Quân phiệt hóa bộ máy nhà nước.
Cải cách kinh tế – xã hội.
Áp dụng “Chính sách kinh tế mới”.
Đáp án: C
Câu 9: Một trong những nét nổi bật của tình hình các nước châu Âu những năm đầu sau Chiến tranh thế giới thứ nhất là:
A. các nước thắng trận thu được nhiều nguồn lợi nên giàu lên nhanh chóng.
B. Anh vươn lên mạnh mẽ, chiếm ưu thế tuyệt đối về mọi mặt trong thế giới tư bản.
các nước tư bản ở châu Âu bước vào thời kì ổn định và phát triển phồn vinh.
nhiều quốc gia mới ra đời trên cơ sở sự tan rã của đế quốc Áo – Hung.
Đáp án đúng D
Câu 10: Nội dung nào dưới đây không phản ánh đúng hậu quả của cuộc khủng hoảng kinh tế (1929 – 1933)?
A. Tàn phá nặng nề nền kinh tế các nước tư bản chủ nghĩa.
B. Đẩy hàng trăm triệu người rơi vào tình trạng thất nghiệp, đói khổ.
Hình thành hai khối đế quốc đối lập nhau: phe phát xít – phe Đồng minh.
Chủ nghĩa phát xít xuất hiện, nguy cơ một cuộc chiến tranh thế giới mới đang đến gần.
Đáp án đúng C
Câu 11: Thiết lập chế độ độc tài phát xít là cách giải quyết khủng hoảng kinh tế 1929 – 1933 của những quốc gia nào sau đây?
A. Đức, Áo – Hung.
B. Đức, Italia, Nhật Bản.
Đáp án đúng: B
