Chiến tranh khốc liệt đã gây ra biết bao thảm kịch cho con người, tình gia đình, cha con, mẫu tử bị chia cắt. Phân tích nhân vật ông Sáu trong Chiếc lược ngà chúng ta sẽ cảm nhận thấy rõ bi kịch đó.
Mục lục bài viết
1. Dàn ý cảm nhận về nhân vật ông Sáu chi tiết nhất:
1.1. Mở bài:
Về tác phẩm và nhân vật ông Sáu:
– Truyện ngắn Chiếc lược ngà viết năm 1966 kể về tình phụ tử vô cùng thiêng liêng, sâu nặng của cha con ông Sáu trong hoàn cảnh sinh tử của chiến tranh ác liệt.
– Hình ảnh ông Sáu đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc về tình cảm, cử chỉ tuy giản dị nhưng cũng chan chứa tình cảm cha con ấm áp mà ông dành cho bé Thu.
1.2. Thân bài:
a) Hoàn cảnh nhân vật: Ông Sáu là nông dân Nam Bộ, tham gia kháng chiến năm 1946, khi con gái chưa đầy một tuổi, lên tám tuổi, ông chỉ được về thăm quê ba ngày.
b) Tình thương con của ông Sáu:
– Ngày về quê:
+ Những hành động thể hiện sự háo hức muốn gặp con: nhảy lên bờ, bước nhanh, gọi to.
+ Choáng váng, bất ngờ khi chạy: mặt tối sầm, hai tay buông xuôi.
Khi Đồng Sầu xúc động đón nhận lỗi sợ hãi và sự lạnh nhạt của bé Thu, tâm trạng của anh chuyển biến từ sự mong chờ, vui mừng sang bàng hoàng và đau đớn vô cùng
+ Thời gian ở bên con: Ông Sáu chỉ ở nhà với con, chờ con gọi tiếng “bố”. Tất cả những nỗ lực từ việc giả vờ không nghe thấy tiếng con gọi khi con đang nằm, không giúp con múc nước vo gạo, gắp thức ăn cho con là nỗ lực đau đớn của người cha khi con gái không nhận ra mình. Nỗi đau bị dồn nén trong cơn giận dữ, ông đã đánh con.
+ Cảnh chia ly: ánh mắt ông trìu mến, bùi ngùi nhìn người con gái bơ vơ. Khi được con gái bế lên ôm chặt, ông Sáu một tay bế con, một tay rút khăn lau nước mắt và hôn lên tóc con.
⇒ hai cha con đã vượt qua sự ngăn cách của thời gian, của chiến tranh. Ông Sáu được bé Thu đón nhận và quý mến.
– Những ngày ở chiến khu:
+ Nó nhớ con, hối hận khi đánh con.
+ Tìm một mẩu ngà voi để làm lược cho con.
+ Hàng ngày tỉ mỉ ngồi làm chiếc lược ngà. Khi nhớ con, ông nhìn con và chải tóc.
+ Anh hi sinh trước khi trao cho con gái chiếc lược ngà. Trong giây phút cuối cùng, ông vẫn chỉ nghĩ đến con, thò tay vào túi lấy chiếc lược ra trao cho đồng đội.
⇒ Chiếc lược ngà là vật chứa biết bao yêu thương, nhớ nhung của ông Sáu dành cho con gái. Đó là một biểu tượng của tình phụ tử. Đó cũng là một lời hứa với con gái ông. Dù không về được nhưng chiếc lược chứng minh tình thương con của ông vẫn còn đó.
c, Nhận xét về nghệ thuật:
– Nguyễn Quang Sáng đã xây dựng tình huống truyện bất ngờ, hấp dẫn mà vẫn tự nhiên, hợp lý.
– Tác giả chọn ngôi kể thứ nhất nhưng lại đặt vào nhân vật chú Ba – đồng đội của anh Sáu. Vì vậy, câu chuyện được tái hiện một cách chân thực và khách quan hơn.
– Tác giả miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật một cách tinh tế và sâu sắc.
– Ngôn ngữ đậm chất Nam Bộ, mộc mạc, tình cảm.
1.3. Kết bài:
– Rút ra kết luận về tác phẩm: một trong những truyện ngắn tiêu biểu được sáng tác trong thời kỳ kháng chiến, ca ngợi tình cảm gia đình, tình đồng chí, niềm tin và khát vọng hòa bình.
– Kết luận về nhân vật:
+ Là tiêu biểu cho tính cách con người Nam Bộ: giản dị, sẵn sàng hy sinh vì độc lập tự do của dân tộc.
+ Tình thương con của bác Sáu: cao cả, sâu nặng không gì có thể dập tắt được
2. Cảm nhận về nhân vật ông Sáu trong Chiếc lược ngà hay nhất:
Nguyễn Quang Sáng là nhà văn Nam Bộ nên trong thơ ông có chất hồn hậu, mộc mạc, đôn hậu như chính con người Nam Bộ. Truyện ngắn “Chiếc lược ngà” được sáng tác năm 1966, khi cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ đang diễn ra gay go, ác liệt ở chiến trường miền Nam. Trong không khí chiến tranh, tình cha con trong truyện ngắn được nhà văn làm nổi bật, gây xúc động mạnh cho người đọc. Trong các nhân vật trong truyện ngắn, hình ảnh người cha hay còn gọi là ông Sáu khiến người đọc cảm thấy thật bình dị nhưng cũng thật cao đẹp, tình yêu thương của ông dành cho bé Thu làm lay động tâm hồn người đọc.
Ông Sáu sau tám năm chiến đấu ở chiến trường được nghỉ phép về thăm nhà, lòng ông chùng xuống vì biết sắp được gặp con gái, khi ông ra đi, con gái ông mới hơn một tuổi. Vì vậy, lần trở lại này không tránh khỏi cảm giác hồi hộp và mong chờ. Có lẽ, tình cha con thiêng liêng đã khiến ông nhận ra ngay Thu khi thuyền cập bến là một đứa trẻ chừng chín, mười tuổi đang chơi đùa bên gốc xoài. Sự xúc động, vui sướng khiến anh nghẹn ngào gọi tên con: “Thu! Con ơi”. Sự sốt ruột, xúc động của ông Sáu là điều hoàn toàn dễ hiểu. Đối với người cha, 8 năm xa cách, xa đứa con gái mà ông hết mực yêu thương, giờ gặp lại con gái vừa là niềm vui đoàn tụ, vừa là niềm hạnh phúc vô bờ bến.
Tuy nhiên, niềm vui đó của ông Sáu dường như không kéo dài được lâu, bởi ngay sau đó, khi ông “ chờ con” thì bé Thu đã không chạy đến ôm ông như ông tưởng tượng, vẫn còn là một đứa trẻ “trợn mắt”, cái nhìn “lạ lùng và ngơ ngác”. Cảm xúc khiến vết sẹo trên mặt anh “giật mình”, giọng run run không còn kìm nén được cảm xúc: “Ba đây”. Ông Sáu nóng nảy, có phần hấp tấp và gầm gừ, cộng với vết sẹo đỏ trên mặt làm ông giật mình khiến Thu hoảng sợ, cô vừa chạy vừa la “mẹ ơi! vết sẹo trên mặt, sự hoảng hốt của con, ông Sáu cũng phần nào hiểu ra.
Nhưng vì quá kỳ vọng vào cuộc hội ngộ vui vẻ này, nên khi bị Thu từ chối và hốt hoảng bỏ chạy, ông Sáu “ngỡ ngàng, đau đớn và thất vọng”. Nỗi đau của người cha bị chính đứa con ruột của mình bỏ rơi đã được nhà văn Nguyễn Quang Sáng diễn tả thật xúc động: “nỗi đau đớn, ông Sáu tối sầm mặt mày hai bàn tay bủn rủn như đứt lìa”. Người cha xúc động trước niềm vui gặp lại con gái, muốn ôm cô với tất cả tình yêu mà ông đã dành dụm bao nhiêu năm, nhưng lại bị con sợ hãi và từ chối. Đó chẳng phải là điều đau đớn, tuyệt vọng nhất của người cha hay sao?
Ở nhà được hai ngày, ông Sáu không dám đi đâu xa, cứ quanh quẩn tìm cách gần con, mong đón Thu trở về. Tuy nhiên, thực tế đã xảy ra khiến anh vô cùng đau buồn, Thu không những không chịu nhận anh mà những sự quan tâm, lễ phép dành cho anh cũng không còn. Khi mẹ cho con vào gọi bố xuống ăn, bé Thu cũng gọi bố cộc lốc, trống không: “cơm chín rồi”. Bấy giờ ông Sáu mới “khẽ lắc đầu cười”. Dù là một nụ cười, nhưng nụ cười này rất buồn, vẫn mang theo sự thất vọng, bất lực và đau lòng của người cha. Bởi dù ông có cố gắng thế nào cũng vô ích, đứa con gái ruột yêu dấu của ông luôn từ chối, thậm chí phủ nhận sự có mặt của ông.
Dù rất buồn nhưng không một giây phút nào ông Sáu ngừng cố gắng, ngừng quan tâm, lo lắng cho bé Thu. Trong bữa cơm gia đình, vì thương con, ông Sáu đã gắp miếng trứng cá to nhất, ngon nhất cho con. Nhưng đáp lại cử chỉ ân cần đó là sự từ chối quyết liệt của cô, cô không những không nhận mà còn dùng đũa đẩy quả trứng ra ngoài. Vì quá tức giận, ông Sáu đã đánh con trai mình. Đánh con nhưng lòng người cha càng đau hơn. Vì hành động nóng nảy này mà khi hy sinh, ông Sáu vẫn mang trong lòng sự tiếc thương. Cho đến lúc chia tay, trên đường ra trận, ông Sáu vẫn “u sầu”, không dám chạy lại ôm con vì sợ con hoảng sợ. Anh chỉ ngước lên, ánh mắt cũng rất “buồn”. Nhưng thật bất ngờ, vào giây phút cuối cùng, khi sắp nói lời tạm biệt, ông Sáu đã vỡ oà trong niềm hạnh phúc bởi tiếng bé Thu bất ngờ gọi “ba…ba…”. Ông Sáu sững sờ, một lần nữa không kìm được xúc động, người đàn ông một tay bế con, tay kia lau nước mắt. Có thể nói, đây là món quà ý nghĩa nhất mà anh Sáu nhận được trước giờ phút ra đi.
Ở chiến trường, ông Sáu không bao giờ nguôi nỗi nhớ con, vì lời hứa mua cho bé Thu chiếc lược nên khi nhặt được chiếc ngà voi, ông mừng như nhặt được một vật gì to lớn. Sau đó, anh cũng tự tay làm món quà này cho con trai mình. Trên chiếc lược, anh còn khắc những dòng đầy yêu thương: “Thương nhớ, tặng Thu con anh”. Khi chiến đấu, đến giây phút cuối cùng của cuộc đời, ông Sáu vẫn nhớ về đứa con trai của mình. Thu hết sức lực, anh lấy chiếc lược ra đưa cho Ba, người bạn thân nhất của anh, người anh tin tưởng nhất lúc này. Không thể phủ nhận điều gì, anh Sáu chỉ nhìn vào con người thật của anh Ba. Cái nhìn ấy ám ảnh và thiêng liêng hơn cả một bản di chúc. Và khi nhận được lời hứa của Ba: “Ba sẽ mang về cho con”. Ông Sáu đã ra đi nhưng kỷ vật là chiếc lược ngà chứa đựng biết bao tình yêu thương của ông dành cho các con thì vẫn còn đó. Tấm lòng của người cha dành cho con cho đến phút cuối cùng của cuộc đời vẫn bao la và dịu dàng.
Thông qua nhân vật ông Sáu, nhà văn Nguyễn Quang Sáng không chỉ khắc họa sinh động hình ảnh người cha vĩ đại, cùng với tình yêu thương con bao la. Nó còn chạm vào sâu thẳm trái tim mỗi người đọc bằng tình cha. Tôi tin rằng đọc tác phẩm này, nhiều bạn đọc sẽ nhớ đến cha mình, nhớ đến những hy sinh thầm lặng của ông suốt cuộc đời vì chúng ta. Ta cảm nhận được sự thiêng liêng và cao cả ở ông Sáu, ông không chỉ dành cho Thu những tình cảm yêu thương nhất mà còn giữ cho Thu một kỷ vật là chiếc lược ngà để mỗi lần nhìn lại nó. Nhớ cha, mới biết tình yêu của cha dành cho con sâu nặng nhường nào.
Ông không chỉ là người cha hết lòng yêu thương con cái mà còn là một chiến sĩ cách mạng kiên trung, dũng cảm. Anh gắn bó với chiến trường, hàng ngày đối mặt với mưa bom, bão đạn, chỉ mong cho đất nước được hòa bình, cho đất nước được tự do. Bác đã dành hơn nửa cuộc đời chiến đấu, dù nhớ con nhưng Bác không bao giờ từ bỏ, vẫn sẵn sàng chiến đấu, sẵn sàng hy sinh, cống hiến bất cứ lúc nào cho Tổ quốc, quê hương. Ta có thể thấy, dù rất thương con nhưng ông Sáu cũng biết trách nhiệm lớn lao của mình đối với Tổ quốc. Vì vậy, anh đã gác lại mong muốn được gặp con, được ôm con vào lòng, để làm tròn nghĩa vụ với Tổ quốc thân yêu.
3. Cảm nhận về nhân vật ông Sáu trong Chiếc lược ngà ấn tượng nhất:
Nguyễn Quang Sáng là nhà văn Nam Bộ, các tác phẩm của ông chủ yếu viết về con người và cuộc sống Nam Bộ. Trong đó “Chiếc lược ngà” là một trong những truyện ngắn tiêu biểu được viết vào năm 1966 ở chiến trường miền Nam khi cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước đang diễn ra ác liệt. Tình cha con mà cụ thể là tình cha con được hai nhân vật bé Thu và ông Sáu thể hiện một cách sâu sắc, da diết nhưng có lẽ cũng có chút gì đó cảm động và ám ảnh. Thậm chí, với người đọc đó là tình cảm của một người cha – ông Sáu dành cho đứa con gái của mình.
Ông Sáu là một nông dân Nam Bộ yêu nước. Con gái ông tham gia kháng chiến khi chưa đầy một tuổi, mà mãi đến năm 8 tuổi, ông mới có dịp về thăm nhà. Nhưng bé Thu đã từ chối tình cảm của anh chỉ vì trên mặt anh có vết sẹo khác với người cha trong ảnh mà cô biết. Mãi đến khi chia tay, anh mới nhận được tình cảm của chàng trai nhưng khoảnh khắc đó quá ngắn ngủi. Để trở lại chiến trường, tôi lên đường với lời hứa mua cho bạn một chiếc lược. Chính trong hoàn cảnh đó, tình thương của ông dành cho con thật sâu nặng và cảm động. Cảm nhận về hình ảnh ông Sáu trong tác phẩm “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng.
Trước hết, tình cảm của ông Sáu dành cho các con được thể hiện phần nào trong lần về thăm nhà. Đã đến lúc trở về với “tình cha con trong tim” khao khát cháy bỏng trong lòng anh lúc này là được gặp em, mong em gọi anh là cha để được sống trong tình cha con mà anh đã từng có. Anh vội vàng bước những bước dài rồi dừng lại gọi thật to “ con ơi”, tiếng gọi của anh Sáu nghe thật xúc động. Nó chất chứa biết bao yêu thương và mong mỏi gặp lại con. Nhưng Thu lảng tránh. Điều đó làm cho ông vô cùng đau đớn, thất vọng “nỗi đau làm mặt ông tối sầm lại thương hại và hai bàn tay như muốn đứt lìa”.
Đặc biệt, những ngày này, ông Sáu ở nhà không dám đi đâu xa, luôn vỗ về con mong nghe được tiếng “bố ơi” từ con nhưng tất cả đều không trọn vẹn. Càng gần anh, con càng trở nên lạnh lùng. Cô nhất định không chịu gọi anh là “bố”, nhất quyết không nhờ anh chắt nước nồi cơm cho, những lúc như vậy anh đau khổ lắm. Nếu bị mắng thì chỉ “nhìn con lắc đầu cười”. Nụ cười lúc này không phải là hạnh phúc mà phản chiếu nỗi đau trong lòng anh: “Có lẽ vì đau quá nhưng không thể khóc mà cười. Mất mát lớn trong tình yêu là bi kịch chiến tranh, nó đã làm thay đổi tâm hồn anh rồi.” Mặt sẹo dài nên nhìn không giống mẹ trong ảnh. Ông vẫn không nản lòng, vẫn quan tâm đến con, nhưng càng kiên quyết, ông càng phản ứng dữ dội, đó là trong bữa ăn ông gắp một miếng trứng cá lớn, cho rằng con sẽ hiểu tấm chân tình, nhưng ngược lại, Thu liền cầm đũa nhìn vào bát ném trứng cá và cơm tung tóe, vì vậy ông Sáu không thể nghĩ được,” anh ta tát vào mông con và hét lên, “tại sao con lại ngoan cố như vậy?”
Nhân vật ông Sáu, người cha kính yêu đã để lại cho người đọc nhiều cảm phục, một phần nhờ cách xây dựng nhân vật của Nguyễn Quang Sáng, nhưng trước hết là do nhà văn đã đặt nhân vật vào một tình huống truyện bất ngờ tiết lộ nội dung câu chuyện. Ngoài ra, tác giả đã chọn vị trí người kể chuyện là người bạn thân của ông Sáu nên ông không chỉ là nhân chứng khách quan để thuật lại câu chuyện mà còn thể hiện sự đồng cảm, chia sẻ với nhân vật ông Sáu.
Có thể nói, chiến tranh đã lùi xa hơn ba chục năm nhưng hình tượng nhân vật ông Sáu và truyện “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng vẫn để lại nhiều dư âm đầy ám ảnh trong lòng người đọc. Không chỉ thể hiện tình cha con sâu nặng, thủy chung của cha con ông Sáu, đặc biệt là tình thương con của ông Sáu mà còn gợi cho người đọc những đau thương, mất mát mà chiến tranh đã gây ra cho biết bao con người. Từ đó, chúng tôi càng ý thức trân trọng, giữ gìn mối quan hệ cha con cao đẹp, đồng thời càng thêm trân trọng cuộc sống bình yên mà chúng tôi đang được hưởng hôm nay.
THAM KHẢO THÊM:
