Cảm nghĩ về tác phẩm Giọt sương đêm của Trần Đức Tiến

1. Tìm hiểu về tác phẩm Giọt sương đêm của Trần Đức Tiến:

1.1. Tìm hiểu chung:

– Về xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác Giọt sương đêm: Văn bản này được in trong Xóm Bờ Giậu, NXB Kim Đồng, 2018 và được tái bản vào năm 2020.

– Về tác phẩm Giọt sương đêm, tác phẩm này thuộc thể loại truyện đồng thoại. Truyện đồng thoại là những truyện có nhân vật thường là loài vật hoặc đồ vật được nhân hóa, vừa phản ánh đặc điểm sinh hoạt của loài vật vừa thể hiện đặc điểm của con người.

– Bố cục văn bản Giọt sương đêm được chia thành 3 phần:

+ Đoạn 1 (Từ đầu đến “làm nghề buôn”): Người khách trọ xin ngủ nhờ.

+ Đoạn 2 (Tiếp theo đến “Thằn Lằn gật gù”): Cuộc trò chuyện giữa Thằn Lằn và cụ giáo Cóc.

+ Đoạn 3 (Đoạn còn lại): Giọt sương đêm đã khiến Bọ Dừa thức tỉnh và trở về quê.

– Tóm tắt:

Đoạn trích kể về việc Bọ Dừa đến ở trọ một đêm tại xóm Bờ Dậu. Thằn Lằn, với lòng hiếu kỳ và tấm lòng hiếu khách, mở cửa đón Bọ Dừa vào ngôi bình nhỏ của mình, bởi không có khách sạn hay nhà nghỉ nào ở đây. Tuy nhiên, những cảnh ám ảnh của Bọ Dừa về việc bị trẻ con đùa giỡn đã khiến ông từ chối và lựa chọn dự phòng dưới mái trúc. Đêm đó, xóm Bờ Dậu cất lên những tiếng ồn ào, tạo nên một bản giao hưởng độc đáo khó lòng để vị khách có thể yên giấc. Tuy nhiên, điều đặc biệt đã xảy ra. Một giọt sương tinh khôi, thần bí rơi xuống và chạm vào cổ của Bọ Dừa, như một dấu hiệu của vũ trụ. Chợt tỉnh giấc, ông nhận ra vẻ đẹp của xóm Bờ Dậu và bị thôi thúc nhớ về quê hương của mình. Sáng hôm sau, Thằn Lằn, với trái tim ấm áp và lòng quan tâm, đến để thăm ông và lắng nghe những chia sẻ về những mảng ký ức mà Bọ Dừa đã trải qua đêm qua. Những tiếng mưa, tiếng gió, tiếng ốc sên, và tiếng tắc kè đã trở thành một phần của câu chuyện đầy màu sắc và âm nhạc của đêm đó. Từ những trải nghiệm đầy kỳ diệu này, Bọ Dừa đã rút ra một bài học sâu sắc về tình yêu và lòng biết ơn đối với quê hương. Câu chuyện này là một lời nhắc nhở rằng cuộc sống bận rộn thường khiến chúng ta quên đi những điều gần gũi nhất và quan trọng nhất trong cuộc sống của mình.

1.2. Giá trị tác phẩm Giọt sương đêm:

– Giá trị nội dung: Qua câu chuyện của những loài vật và đặc biệt là Bọ Dừa, tác giả vừa khắc họa thành công những đặc trưng của loài vật vừa thể hiện lời nhắc nhở con người đừng vì cuộc sống xô bồ mà quên mất quê hương mình.

– Giá trị nghệ thuật

+ Truyện đồng thoại nhân cách hóa các loài vật kết hợp các biện pháp tu từ so sánh, liệt kê, điệp từ.

+ Nghệ thuật miêu tả loài vật sinh động, đặc sắc.

+ Cách kể chuyện theo ngôi thứ ba khách quan, toàn diện.

+ Ngôn ngữ chính xác, giàu tính tạo hình.

2. Cảm nghĩ tác phẩm Giọt sương đêm hay nhất:

Trong văn học, Trần Đức Tiến nổi tiếng với sự đóng góp đặc biệt của mình vào thế giới văn học dành cho thiếu nhi. Các tác phẩm của ông được biết đến với sự tinh tế và sự hồn nhiên đầy ngọt ngào. Trong số những sáng tác của ông, truyện ngắn “Giọt Sương Đêm” đã thực sự khiến cho người đọc có được trải nghiệm đầy ấn tượng.

Tác phẩm này thuộc thể loại truyện đồng thoại, nơi mà các nhân vật được hình thành dưới hình ảnh của loài vật và tồn tại trong một thế giới tươi đẹp và sống động. Câu chuyện bắt đầu khi một ông khách là Bọ Dừa, một con vật bé nhỏ và khá khách duyên, tình cờ bước vào xóm trọ Bờ Giậu và xin được nghỉ lại qua đêm. Tại đây, Bọ Dừa đã gặp gỡ Thằn Lằn, một nhân vật ấm áp và lịch lãm, và nhận lời mời từ Thằn Lằn để nghỉ tạm trong ngôi nhà bình dị của cô. Tuy nhiên, trong lòng Bọ Dừa lại ẩn chứa nỗi ám ảnh khi đối mặt với những hình ảnh kỳ quái và những căn nhà bí ẩn. Điều này khiến cho ông quyết định ngủ ngoài trời dưới bóng mát của những cây trúc. Đúng vào lúc đó, một giọt sương nhẹ nhàng rơi trúng cổ của ông Bọ Dừa, đánh thức trong ông một ký ức về quê hương và sự trân trọng đối với nguồn cội.

Sáng hôm sau, Thằn Lằn đến thăm và Bọ Dừa đã chia sẻ về cuộc trải nghiệm đêm qua với cô. Sau khi nói lời từ biệt Thằn Lằn, Bọ Dừa đã  đến gặp cụ giáo Cóc để chia sẻ về cuộc phiêu lưu của mình tại Bờ Giậu. Cụ giáo Cóc, một nhân vật thâm tâm và tinh tế, lắng nghe một cách chân thành và sau đó, ông cùng nhau suy ngẫm về những bài học quý báu mà cuộc gặp gỡ này mang lại.

Truyện “Giọt Sương Đêm” của Trần Đức Tiến đã thành công trong việc xây dựng nên những nhân vật độc đáo, mang trong mình những đặc điểm và cảm xúc của con người. Bọ Dừa, một con vật nhỏ bé, trở thành biểu tượng của những người trải qua cuộc sống khó khăn và những nỗi sợ hãi, nhưng vẫn giữ lại trong mình lòng biết ơn và khát khao trở về nguồn cội. Trong khi đó, Thằn Lằn thể hiện sự lịch lãm và sự nhiệt tình của một chủ nhà đón khách. Cuộc gặp gỡ với cụ giáo Cóc, một người có sự hiểu biết sâu rộng và tinh thần thấu hiểu, đánh dấu sự xuất hiện của một nhân vật có trí thức và thông thái. Với cách viết tinh tế như vậy, Trần Đức Tiến đã làm cho truyện trở nên thú vị hơn, thu hút và đầy ý nghĩa đối với độc giả.

Không chỉ vậy, nhà văn đã tạo nên một thế giới trong truyện vô cùng sống động. Xóm Bờ Giậu hiện lên trước mắt ta với những vẻ đẹp bình dị của làng quê Việt Nam: “Sương rơi nhẹ nhàng cùng tiếng thở dài của gió. Lá cây xào xạc như muốn kể lời trầm tư”; và cả những âm thanh thân thuộc của côn trùng: “Tiếng Tắc Kè khuya khoắt vang lên, hay cả tiếng Ốc Sên nhẹ nhàng trườn qua chiếc lá rụng”. Khung cảnh này, âm thanh này đã đưa nhân vật Bọ Dừa trở về quê hương của mình với niềm tự hào vô tận. Điều đặc biệt là chi tiết về “giọt sương” đã đánh thức trong Bọ Dừa một nỗi niềm sâu lắng hướng về nguồn gốc của mình. Nhờ giọt sương tình cờ mà nhân vật nhận được một bài học sâu sắc về lòng biết ơn đối với nguồn cội. Nhà văn đã khéo léo xây dựng nhân vật Bọ Dừa cùng với những tình tiết tinh tế, để lại trong lòng người đọc nhiều dư âm sâu sắc.

Sau khi tận hưởng câu chuyện ngắn Giọt sương đêm, mỗi người đều nhận ra rằng đôi khi cuộc sống bận rộn có thể khiến con người quên mất đi những điều gần gũi, thân thuộc nhất. Và quê hương luôn là nơi cuối cùng mà mỗi người tìm đến để tìm thấy sự bình yên.

3. Cảm nghĩ tác phẩm Giọt sương đêm ý nghĩa nhất:

Tác phẩm “Giọt sương đêm” của nhà văn Trần Đức Tiến mang đến cho người đọc những trải nghiệm tinh tế và sâu sắc.

Truyện được xây dựng bởi nhà văn với một tình huống đơn giản nhưng chứa đựng ý nghĩa sâu xa. Nhân vật chính trong tác phẩm là một loài vật, chính là Bọ Dừa. Ông tình cờ dừng chân tại xóm trọ Bờ Dậu. Tại đây, Bọ Dừa đã gặp gỡ Thằn Lằn và nhận lời mời để nghỉ tạm trong chiếc bình – tổ ấm của Thằn Lằn. Ký ức về những lần bị bọn trẻ bắt cóc khiến Bọ Dừa cảm thấy ám ảnh bởi những căn nhà giam tối tăm, do đó, ông từ chối lời đề nghị. Ông quyết định ngủ ngoài trời dưới mái trúc mát lành. Xóm Bờ Giậu rộn ràng tiếng ồn, làm ông khách khó ngủ. Rồi bất ngờ, một giọt sương tình cờ rơi trúng cổ ông, khiến Bọ Dừa nhớ về quê hương. Sáng hôm sau, Thằn Lằn đến thăm. Bọ Dừa kể lại chuyện đêm qua rồi từ biệt Thằn Lằn để trở về quê. Tất cả những nhân vật trong câu chuyện đều là các loài vật – một đặc điểm tiêu biểu của truyện đồng thoại. Nhưng ngoài tập tính tự nhiên của chúng, nhà văn còn tạo dựng họ với những đặc điểm và hành động giống con người. Điều này giúp tác phẩm trở nên sống động và hấp dẫn hơn.

Từ nhân vật Bọ Dừa, người đọc sẽ nhận ra nhiều bài học nhân sinh sâu sắc. Đó là bài học về sự biết ơn nguồn gốc mà nhân vật đã vô tình lãng quên. Chúng ta có thể nhìn thấy chính mình trong nhân vật này. Khi trưởng thành, con người thường rời xa quê hương để kiếm sống. Cuộc sống bộn bề đã cuốn con người vào vòng quay vất vả, khiến họ quên mất những điều gần gũi nhất. Khi giọt sương đánh thức Bọ Dừa, cũng chính là lúc những bài học sâu sắc được tác giả gửi gắm đến mỗi người – tấm lòng biết ơn và hướng về quê hương.

Truyện ngắn “Giọt sương đêm” của nhà văn Trần Đức Tiến giúp người đọc nhận ra rằng đôi khi cuộc sống bận rộn khiến con người quên mất những điều gần gũi, thân thuộc. Và quê hương luôn là điểm đến bình yên nhất đối với mỗi người.