Bộ đề đọc hiểu Ngữ Văn theo cấu trúc đề thi THPT quốc gia

1. Bộ đề đọc hiểu Ngữ Văn theo cấu trúc đề thi THPT quốc gia:

1.1. Đề bài:

Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu:

“Nắm nhau tôi chôn góc phù sa sông Mã

Trăm thác nghìn ghềnh cuộn xoáy vào tơ

Làng cong xuống dáng tre già trước tuổi

Tiếng gọi đò khuya sạt cả đôi bờ.

Con hến, con trai một đời nằm lệch

Lấm láp đất bùn đứng thẳng cũng nghiêng

Mẹ gạt mồ hôi để ngoài câu hát

Giấc mơ tôi ngọt hơi thở láng giềng

Hạt thóc củ khoai đặt đâu cũng thấp

Cả những khi rổ rá đội lên đầu

Chiếc liềm nhỏ không còn nơi cắt chấu

Gặt hái xong rồi rơm, rạ bó nhau.”

(Nghiễm Minh Khiêm, Một góc phù sa, NXB Hội Nhà văn 2007, tr 18&19)

Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn thơ.

Câu 2: Chỉ ra các từ ngữ/hình ảnh nói về quê hương bình dị, gần gũi trong kí ức của nhà thơ.

Câu 3: Hai câu thơ “Mẹ gạt mồ hôi để ngoài câu hát/Giấc mơ tôi ngọt hơi thở láng giềng” gợi cho anh/chị suy nghĩ gì?

Câu 4: Bài học cuộc sống có ý nghĩa nhất với anh/chị khi đọc đoạn thơ trên là gì? Vì sao?

1.2. Đáp án:

Câu 1: (0,50 điểm)

Phương thức biểu thức chính: Phương thức biểu cảm/Biểu cảm.

Câu 2: (0,50 điểm)

Các từ ngữ/hình ảnh: Phù sa sông Mã, con hến, con trai, hạt thóc, củ khoai, rơm rạ,…..(Thí sinh chỉ ra được 1-3 từ ngữ/hình ảnh sẽ được 0,25 điểm và từ bốn từ ngữ/hình ảnh trở lên cho 0,50 điểm).

Câu 3: (1,00 điểm)

– Hình ảnh người mẹ cần cù, lạc quan, yêu đời.

– Ký ức tuổi thơ gắn liền với quê hương, hàng xóm và người mẹ kính yêu. Những kỷ niệm đẹp này sẽ còn mãi trong cuộc đời mỗi người.

Câu 4: (1,00 điểm)

Thí sinh có thể đưa ra những bài học khác nhau nhưng phải giải thích vấn đề theo chuẩn mực đạo đức và pháp luật (Một số bài học: quý trọng những người thân yêu xung quanh mình; gắn kết gần gũi với gia đình, quê hương, coi mái ấm gia đình, quê hương là nguồn cội quan trọng đối với bản thân… )

2. Bộ đề đọc hiểu Ngữ Văn theo cấu trúc đề thi THPT quốc gia chọn lọc:

2.1. Đề bài:

Đọc đoạn trích dưới đây:

“Tuổi trẻ là đặc ân vô giá của tạo hóa ban cho bạn. Vô nghĩa của đời người là để tuổi xuân trôi qua trông vô vọng. (…) Người ta bảo, thời gian là vàng bạc, nhưng sử dụng đúng thời gian của tuổi trẻ là bảo bối của thành công. Tài năng thiên bẩm chỉ là điểm khởi đầu, thành công của cuộc đời là mồ hôi, nước mắt và thậm chí là cuộc sống. Nếu chỉ chăm chăm và tán dương thiên bẩm thì chẳng khác nào chim trời chỉ vỗ cánh mà chẳng bao giờ bay được lên cao. Mỗi ngày trôi qua rất nhanh. Bạn đã dành thời gian cho những việc gì? Cho bạn bè, cho người yêu, cho đồng loại và cho công việc? Và có bao giờ bạn rùng mình vì đã để thời gian trôi qua không lưu lại dấu tích gì không?

Các bạn hãy xây dựng tầm nhìn rộng mở (…), biến tri thức của loài người, của thời đại thành tri thức của bản thân và cộng đồng, vận dụng vào hoạt động thực tiễn của mình. Trước mắt là tích lũy tri thức khi còn ngồi trên ghế nhà trường để ngày mai khởi nghiệp; tự mình xây dựng các chuẩn mực cho bản thân; nhận diện cái đúng, cái sai, cái đáng làm và cái không nên làm. Trường đời là trường học vĩ đại nhất, nhưng để thành công bạn cần có nền tảng về mọi mặt, thiếu nó không chỉ chông chênh mà có khi vấp ngã.”

(Theo Báo mới.com; 26/03/2016)

Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1: Chỉ ra điều cần làm trước mắt được nêu trong đoạn trích.

Câu 2: Phân tích ngắn gọn tác dụng của câu hỏi tu từ được sử dụng trong đoạn trích trên.

Câu 3: Anh/chị hiểu thế nào về ý kiến: “Trường đời là trường học vĩ đại nhất, nhưng để thành công, bạn cần có nền tảng về mọi mắt”?

Câu 4: Anh/chị có cho rằng “Tài năng thiên bẩm chỉ là điểm khởi đầu, thành công của cuộc đời là mồ hôi, nước mắt và thậm chí là cuộc sống” không? Vì sao?

2.2. Đáp án:

Câu 1: (0,5 điểm)

Đây là những điều nên làm trước mắt:

– Tích lũy kiến ​​thức khi còn đi học để mai sau khởi nghiệp.

– Tự xây dựng các chuẩn mực của riêng bạn.

– Phân biệt được điều gì đúng, điều gì sai, điều gì nên làm và điều gì không nên làm. (Lưu ý: Học sinh chỉ ra hết những việc cần làm sẽ được điểm cao nhất. Nếu chỉ nêu được 2/3 sẽ được 0,25 điểm)

Câu 2: (0,75 điểm)

– Câu hỏi tu từ: “Bạn đã dành…dấu tích gì không?”

– Tác dụng: Câu hỏi thể hiện sự quan tâm về việc sử dụng thời gian như thế nào và cảnh báo việc lãng phí thời gian. Từ đó, mỗi chúng ta hãy quý trọng thời gian của mình và có ý thức sử dụng nó một cách hiệu quả, có ý nghĩa. (Lưu ý: Học sinh chỉ cần đưa ra một hoặc ba câu cũng được).

Câu 3: (0,75 điểm)

– Ý kiến Trường đời….mọi mặt có thể hiểu:

+ Cuộc sống thực tế là môi trường lý tưởng, tuyệt vời để chúng ta trau dồi kiến ​​thức, rèn luyện kinh nghiệm và phát triển nhân cách.

+ Nhưng muốn thành công thì trước tiên bạn phải chuẩn bị và xây dựng một nền tảng vững chắc từ gia đình, nhà trường và nhiều môi trường giáo dục khác.

Câu 4: (1 điểm)

– Hãy nêu rõ bạn đồng tình hay không đồng tình. (0,5 điểm)

– Giải thích hợp lý, thuyết phục. (0,5 điểm)

3. Bộ đề đọc hiểu Ngữ Văn theo cấu trúc đề thi THPT quốc gia có lời giải chi tiết:

3.1. Đề bài:

Đọc đoạn trích sau:

“Giặc Covid đang áp đặt luật chơi cho loài người, và đã thấy rõ con người mới yếu ớt, mỏng manh, nhỏ bé biết bao. Trong cuộc chiến này, nếu muốn lật ngược thế cờ, đẩy giặc virus Covid ra khỏi cơ thể, dập dịch thành công ở mỗi quốc gia, nhân loại, thì con người phải nghĩ đến con người. Cá nhân nghĩ đến mình, nhưng cũng phải nghĩ đến mọi người. Chỉ cần Covid đục thủng phòng tuyến ở một người, và người đó chủ quan, vô tình, tiếp xúc vô tội vạ, không cách ly toàn xã hội, thì đội quân virus sẽ tràn lan cả cộng đồng, cả quốc gia. Chỉ cần Covid xâm nhập vào một quốc gia, nhưng quốc gia ấy và các quốc gia khác không phong tỏa, lơ là phòng chống, thì đại dịch sẽ hoành hành, tàn phá khắp hành tinh.

Mỗi người hãy hòa mình vào dân tộc, nhân loại. Loài người hãy hòa nhập với thiên nhiên. Không phá đi rồi xây. Không hủy diệt rồi nuôi trồng. Không đối đầu. Không đối nghịch. Không đối kháng. Con người phải đặt trong môi trường sinh thái của thiên nhiên, chung sống hòa bình với vạn vật. Một con voi, con hổ, hay con sâu cái kiến, một loài côn trùng, một loại vi khuẩn, một chủng virus nào đó cũng có vị thế trong vũ trụ của Tạo hóa. Con người chớ ngạo mạn đến mức khùng điên làm chúa tể của muôn loài khống chế, thống trị chúng sinh, mà không biết sống hòa nhập hòa bình trong sinh thái cân bằng.

Nhận thức lại về thiên nhiên và giống loài trên trái đất để ứng xử là một điều cần thiết. Hy vọng nhân loại sẽ đi qua đại dịch Covid 19. Sau bão giông, trời lại sáng. Những cánh rừng lại xanh. Ngựa, dê, hổ báo nô đùa với con người. Chim chóc đậu nơi cửa sổ ngó nghiêng ngó đầu nhìn đôi vợ chồng trẻ sau một đêm nồng nàn ngủ nướng. Nắng mới tràn mọi ngõ ngách! Cuộc sống thường nhật an lành sẽ lại về trong hạnh phúc binh dị.”

(https://vietnamnet.vn – “Loài người có bớt ngạo mạn?” (trích) – Sương Nguyệt Minh)

Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1: Chỉ ra phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích trên.

Câu 2: Theo tác giả “Loài người hãy hòa nhập với thiên nhiên” bằng những cách nào?

Câu 3: Anh/chị hiểu như thế nào về câu “Chỉ cần Covid đục thủng phòng tuyến ở một người, và người đó chủ quan, vô tình, tiếp xúc vô tội vạ, không cách ly toàn xã hội, thì đội quân virus sẽ tràn lan cả cộng đồng, cả quốc gia”?

Câu 4: Anh/chị có đồng tình với quan điểm “Giặc Covid đang áp đặt luật chơi cho loài người, và đã thấy rõ con người mới yếu ớt, mỏng manh, nhỏ bé biết bao”? Vì sao?

3.2. Đáp án:

Câu 1: (0,5 điểm)

Phương thức biểu đạt: Nghị luận.

Câu 2: (0,5 điểm)

Theo tác giả, “loài người hãy còn hòa nhập với thiên nhiên” bằng những cách sau:

– Không phá đi rồi xây

– Không hủy diệt rồi nuôi trồng

– Không đối đầu

– Không đối nghịch

– Không đối kháng

– Con người phải đặt trong môi trường sinh thái của thiên nhiên, chung sống hòa bình với vạn vật.

Câu 3: (1,0 điểm)

– Sự lây truyền Covid 19 từ người sang người vẫn tiếp tục. Đây là một chủng hoàn toàn mới chưa được xác định. Nếu xâm nhập vào cơ thể con người có thể gây hội chứng viêm đường hô hấp cấp tính, dẫn đến suy hô hấp, thậm chí tử vong. Loại vi-rút Corona COVID-19 mới có thể dễ dàng lây truyền theo nhiều cách khác nhau…. Ngay cả những người không có triệu chứng cũng có thể lây lan virus Corona. Những người không có triệu chứng (những người không có dấu hiệu mắc bệnh) vẫn có thể bị nhiễm bệnh khi các triệu chứng của họ vẫn ở mức độ nhẹ. Điều này có nghĩa là những người này có thể vô tình truyền vi-rút trước khi họ bị bệnh.

– Nói cách khác, trừ khi virus Corona xuyên thủng hàng phòng thủ của một người và người đó chủ quan, vô ý, tiếp xúc vô tội vạ và không cách ly toàn xã hội, đội quân virus sẽ lây lan khắp cộng đồng và và gia đình, đất nước của bạn.

Câu 4: (1,0 điểm)

Thí sinh có thể tự do bày tỏ ý kiến, giải thích vấn đề một cách hợp lý, thuyết phục và làm rõ, có thể thể hiện theo ba hướng:

– Đồng tình và giải thích lý do tại sao bạn đồng tình.

– Nếu không đồng tình, giải thích lý do không đồng tình.

– Vừa đồng tình, không đồng tình và giải thích lý do.

*Đồng tình với quan điểm của tác giả: Kẻ thù virus Corona đang áp đặt luật chơi lên nhân loại, thấy rõ rằng con người rất yếu đuối, mong manh,nhỏ bé biết bao!

– Bởi vì: trên thực tế…

+ Vi rút Corona dễ dàng lây truyền từ người sang người theo nhiều cách khác nhau. Loại virus này đang áp dụng luật chơi cho con người: nó chỉ cần chọc thủng “hàng rào phòng thủ” của một người, rồi người này chủ quan, tiếp xúc nào với bất kỳ người nào thì sẽ nhanh chóng lan rộng như một “phản ứng dây chuyền”, lây lan khắp cộng đồng và tiêu diệt con người, phá hủy mọi thành tựu của con người dựng nên.

+ Hàng triệu người trên thế giới đã bị nhiễm virus Corona và hàng trăm nghìn người đã chết vì căn bệnh này. Ngay cả những quốc gia lớn nhất thế giới với nền y học hiện đại và phát triển cũng đang bị virus Corona tấn công mạnh mẽ, gây ra cái chết, đau đớn và thiệt hại nặng nề trên mọi lĩnh vực. Thế giới đã và vẫn đang bị hủy hoại bởi đại dịch này.

+ Cuộc chiến chống lại “kẻ thù virus Corona” vô cùng khó khăn và chúng ta cần mọi người đoàn kết, chung tay đánh bại đại dịch.