Bố cục, tóm tắt nội dung chính Thư lại dụ Vương Thông

1. Bố cục Thư lại dụ Vương Thông:

Văn bản chia thành 3 phần:

– Phần 1: (từ đầu….Sao đủ để cùng nói việc binh được?): Nêu tên nguyên lí của người dùng binh là phải hiểu biết thời thế.

– Phần 2: (tiếp theo….bại vong đó là sáu!): Phân tích thời và thế của đối phương ở thành Đông quan.

– Phần 3: (Phần còn lại): Khuyên bảo hàng, hứa hẹn những điều tốt đẹp, thách đấu và sỉ nhục tướng giặc.

2. Tóm tắt nội dung chính Thư lại dụ Vương Thông:

2.1. Tóm tắt nội dung chính Thư lại dụ Vương Thông – mẫu 1:

Trong bài, Nguyễn Trãi chỉ rõ nguyên tắc của người dùng binh (điều quân) là nắm rõ thời thế, tình thế. Tác giả chỉ rõ cho tướng địch cách sử dụng dùng binh của mình một cách coi thường sự ngu dốt của chúng với giọng điệu bề trên. Trên cơ sở phân tích thời thế, tình thế lúc bấy giờ, thế trận và mối quan hệ giữa ta và địch, Nguyễn Trãi đã chỉ ra cho tướng địch sáu nguyên nhân dẫn đến thất bại tất yếu. Cuối thư, tác giả chỉ ra hai lựa chọn dành cho tướng địch. Một là đầu hàng, hai là mở cổng thành, đem quân ra giao chiến với quân Lam Sơn. Tuy nhiên, ông vẫn khuyên đầu hàng là chiến lược tốt nhất để tránh lãng phí binh lính và tướng lĩnh. 

2.2. Tóm tắt nội dung chính Thư lại dụ Vương Thông – mẫu 2:

Trong bài, Nguyễn Trãi chỉ rõ nguyên tắc điều quân là nắm rõ thời thế, tình thế. Tác giả chỉ rõ cách sử dụng đung binh đối với tướng địch với giọng điệu khinh thường sự ngu dốt của chúng. Trên cơ sở phân tích tình thế lúc bấy giờ, thế trận và mối quan hệ giữa ta và địch, Nguyễn Trãi đã chỉ ra cho tướng địch sáu nguyên nhân dẫn đến thất bại tất yếu. Cuối bức thư, tác giả đưa hai lựa chọn dành cho tướng địch. Một là đầu hàng, hai là mở cổng thành, đưa quân ra giao chiến với quân Lam Sơn. Tuy nhiên, ông vẫn khuyên đầu hàng là chiến lược tốt nhất để đỡ hao binh tổn tướng.

2.3. Tóm tắt nội dung chính Thư lại dụ Vương Thông – mẫu 3:

Nguyễn Trãi thể hiện ý chí chiến đấu và chiến thắng cùng tinh thần yêu chuộng hòa bình của quân và dân Đại Việt. Nguyên tắc của người dùng binh là phải biết tìm hiểu thời đại, phân tích thời thế và tình hình địch ở thành Đông Quan, khuyên hàng, hứa hẹn những điều tốt đẹp, thách thức và làm nhục tướng địch.

2.4. Tóm tắt nội dung chính Thư lại dụ Vương Thông – mẫu 4:

Qua tác phẩm “Thư lại dụ Vương Thông”, Nguyễn Trãi đã thể hiện ý chí chiến đấu giành thắng lợi và tinh thần yêu chuộng hòa bình của quân và dân Đại Việt. Nguyên tắc của người dùng binh chính là tìm hiểu thời thế, phân tích thời thế và tình hình địch ở thành Đông Quan, và khuyên hàng, hứa hẹn điều tốt, thách thức và làm nhục tướng giặc.

3. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm “Thư lại dụ Vương Thông”:

3.1. Mục đích và đối tượng của bức thư:

– Mục đích: Dụ Vương Thông và quân Minh đầu hàng.

– Đối tượng: Vương Thông và quân nhà Minh ở Đại Việt.

3. 2. Sự gian giảo và dối trá của quân Minh:

– Bên ngoài chúng tỏ ra giả cách giảng hòa nhưng bên trong lại lén lút lừa dối, ngầm mưu gian trá, cứ đào hào rồi đắp lũy, cứ ngồi chờ viện binh, tư tưởng không minh bạch, trong ngoài khác nhau, làm sao có thể khiến tôi tin tưởng mà không nghi ngờ cho được.

– Người xưa có câu nói: “Bụng dạ người khác ta lường đoán biết.” Ý nghĩa là như vậy. Ngày xưa nhà Tần thôn tính 6 nước, cai trị cả 4 châu nhưng do tháng chính không được sửa nên bị mất lãnh thổ và đất nước sụp đổ.

– Bây giờ Ngô không mạnh bằng Tần nhưng lại hà khắc quá. Trong vòng vài năm nối nhau mà chết. Đó không phải là sức của con người mà là mệnh của trời.

3.3. Cảnh báo Vương Thông:

– Đầu hàng, chặt đầu Phương Trinh, Mã Kỳ đem nộp và được quân dân Đại Việt cho về nước đàng hoàng và giữ lễ. 

– Nếu không nghe giải pháp của tác giả, quân nổi dậy của Lam Song sẽ quyết định một trận được thua, trận chiến này quân Minh chắc chắn sẽ thất bại.

3.4. Giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật của bức thư:

– Lập luận mạnh mẽ, chặt chẽ: Lập luận này bắt đầu với quan niệm rằng việc dùng binh có nghĩa là phải biết nắm được thời và thế. Tiếp theo, phân tích thời và thế ở Trung Quốc, vị trí của quân Vương Thông trong thành Đông Quan, chỉ ra sáu nguyên nhân tất yếu dẫn đến thất bại, cuối cùng khuyên quân Vương Thông trở về nước thì sẽ có lợi hơn.

– Bức thư này không chỉ nói lên lí lẽ một cách thuần túy mà còn thể hiện thái độ khinh thường, quở trách, vạch trần quân Minh “trong ngoài bất nhất” và tấn công vào hy vọng của chúng ở viện binh. Cuối cùng, ông khiêu khích kẻ thù bằng cách sỉ nhục và thách đánh, để thể hiện uy thế của quân nổi dậy Lam Song.

– Tác giả không chỉ dùng lý lẽ mà còn dùng lời an ủi để tạo điều kiện cho quân Minh rút lui và hứa hẹn để làm mềm lòng quân Minh.

4. Phân tích tác phẩm “Thư lại dụ Vương Thông”:

Trong sự nghiệp phò tá, giúp đỡ Lê Lợi chống quân Minh, Nguyễn Trãi được giao nhiệm vụ thay mặt Lê Lợi viết thư cho các tướng quân nhà Minh. Và thông qua việc làm này, Nguyễn Trãi đã thực hiện chiến lược “tâm công” rất hiệu quả.

Thư dụ Vương Thông là một trong những bức thư gửi Vương Thông, là bức thư số 35. Bức thư này được viết vào khoảng tháng 2 năm 1427, sau khi Liễu Thăng bị giết ở đồi Mã Yên vào tháng 10 cùng năm, Vương Thông tự ý giảng hòa với quân Lam Sơn không đợi lệnh vua Minh rồi rút lui về nước.

Thư dụ Vương Thông của Nguyễn Trãi một lần nữa thể hiện ý chí chiến thắng và tinh thần yêu chuộng hòa bình của quân và dân ta thông qua nghệ thuật lập luận sắc bén, đanh thép.

Trước hết, tác phẩm thể hiện vẻ đẹp chính luận ở giữa các đoạn với lập luận ngắn gọn, chặt chẽ và thuyết phục.

Từ việc thiết lập nguyên tắc người dùng binh không có lựa chọn nào khác ngoài việc hiểu rõ thời thế, đến việc phân tích cẩn thận để cho kẻ thù thấy rằng thất bại là lựa chọn duy nhất, đến việc đưa ra nội dung sẽ “dụ” quân giặc phải đầu hàng và phải rút quân trở về nước. Cuối cùng, tác giả kết thúc bằng những lời vừa thách thức vừa sỉ nhục. Nếu không thì hãy ra trận và phân tài hơn kém, không nên hèn nhát như vậy. 

Tác giả bắt đầu bằng một nguyên lý rõ ràng, một tư tưởng thời thế mà bất kì một vị tướng nào cũng có thể hiểu được, một chân lí sáng rõ mà vị tướng nào cũng thấu hiểu sau đó phân tích thời thế của đối phương một cách cụ thể. Mục tiêu là để kẻ thù bị thuyết phục họ và khiến chúng đầu hàng. Đồng thời, ông nhiều lần tuyên bố địch không những không hiểu thời cơ mà còn nói dối, che giấu nguy cơ thất bại thảm hại. Đây là đoạn văn có vai trò nêu chủ đề và mở đầu cuộc thảo luận cho toàn bộ bài viết.

Thời thế và tình thế của quân Minh được tác giả phân tích ở đoạn thứ hai của bức thư như sau:

– Tình hình quân Minh của Trung Quốc: Ngô không mạnh bằng Tần, mà hà khắc lại quá, không đầy một năm tất sẽ theo nhau chết, ấy là mệnh trời…; phái bắc có giặc Thiên Nguyên, nội loạn ở Tâm Châu.

– Thế của quân Minh ở Đông Quan: tài nguyên cạn kiệt, binh lính mệt mỏi, bên trong lương thực không có, bên ngoài không có quân tiếp viện.

– Sáu lý do không thể chối cãi tại sao thất bại là điều không thể tránh khỏi.

Dù ở cương vị và tư thế nắm phần chủ động hơn, chủ động hơn cả về thời thế cũng như sức mạnh quân sự nhưng thái độ của tác giả vô cùng linh hoạt. đối với bọn Vương Chính, Mã Kì tàn ác, ngoan cố thì sỉ mắng, cương quyết tiêu diệt ; Đối với Vương Thông, Sơn Thọ và các tướng khác, thì ông phân tích thời thế, kiên quyết linh hoạt và quan trọng nhất là thuyết phục được quân địch đầu hàng. Cuối cùng, Nguyễn Trãi đưa ra lời khuyên, hứa hẹn, đồng thời sỉ nhục, “khích tướng” và thách thức ra trận để chứng tỏ sức mạnh kiểm soát tình hình, nắm thời thế của quân ta

Bức thư này thể hiện niềm tin vào chiến thắng, tinh thần yêu chuộng hòa bình, yêu thương nhân dân ta của tác giả. Chúng ta chỉ ra sự thất bại của kẻ thù và khẳng định chiến thắng của quân ta bằng cách đưa ra sáu lý do dẫn đến thất bại của kẻ thù. Khuyên dụ cho địch đầu hàng, từ đó mở đường cho địch rút lui. Thể hiện quan điểm về các mối quan hệ hài hòa, thân thiện và lâu dài.

Khả năng phân tích thời thế chính xác của Nguyễn Trãi cũng rất ấn tượng. Hơn nữa, Nguyễn Trãi dùng chính tinh thần nhân văn và trái tim yêu chuộng hoà bình để thuyết phục. Như trong thư dụ Vương Tông đã thể hiện sức mạnh của mưu lược, mưu lược “đánh vào lòng người” vừa là sản phẩm của trí tuệ vừa là sản phẩm của một tấm lòng cao thượng, chính trực.